XO mừng mừng tủi tủi, kể 'sự nghiệp XO' 20 năm, 30 năm của mình
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.Những tấm lòng vàng 16.52022
Anh Nguyễn Hồ Mạnh Khang, Trưởng bộ phận Tăng trưởng và Marketing, Công ty cổ phần PITO, cho biết nơi anh làm việc có khoảng 50 nhân viên, trong đó hơn một nửa là các bạn nữ. So với những văn phòng khác, dịp 8.3 ở công ty thường là ngày nhân viên nữ làm việc vất vả hơn, đi khắp nơi để quản lý, giám sát các bữa tiệc, sự kiện của khách hàng, đối tác. Do vậy, anh Khang và đồng nghiệp nam đã bí mật tổ chức, tặng quà 8.3 cho chị em nữ sớm hơn, trước khi mọi người bắt đầu vào ngày làm việc cao điểm.
Honor và Huawei vượt mặt Apple tại Trung Quốc
Chia sẻ với Thanh Niên ngày 20.1, anh Hoàng Đình Chính, chủ Nhà vườn Đình Chính, xác nhận siêu phẩm bưởi Diễn trăm tuổi được đặt tên là "Cội nguồn quê hương", đã có một khách hàng tại Hà Nội chốt giá thuê 350 triệu đồng. Cây bưởi Diễn này đã được nhà vườn dùng xe cẩu, vận chuyển bàn giao cho khách hàng.Đây cũng là cây bưởi Diễn gây xôn xao thị trường cây cảnh tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 và trong giới làm nghề bưởi cảnh tại TT.Văn Giang - thủ phủ chuyên làm bưởi cảnh quy mô lớn nhất cả nước. Anh Hoàng Đình Chính cho biết, cây bưởi này được mua ở Quảng Ninh 3 năm trước. Đây là gốc bưởi chua cổ thụ, tuổi đời ước tính từ 100 - 200 năm tuổi. Cây có đường kính sát gốc lên tới 2 m, còn đo trên thân cây là 1,85 m, thân cây nổi nhiều u cục.Sau khi đưa về vườn, anh Chính mất 3 năm để "trẻ hóa cây bưởi cổ thụ" này khi ghép toàn bộ mắt giống bưởi Diễn. Năm nay, anh Chính đã chăm sóc cho cây bưởi này thành công khi cho ra hoa và đậu quả tự nhiên, không sử dụng quả ghép. Để tác phẩm thêm đẹp và độc đáo, anh Chính chỉ ghép thêm 10 quả bưởi đỏ.Cũng theo anh Chính, Văn Giang tự hào là một trong những địa chỉ làm bưởi cảnh quy mô lớn và đẹp nhất cả nước. Dịp tết Nguyên đán hàng năm, Văn Giang là địa chỉ được nhiều khách tìm về mua bưởi chơi tết, đây cũng là nơi tung ra thị trường những tác phẩm cây bưởi Diễn đẹp nhất, độc đáo nhất. Bưởi Diễn cảnh ở Văn Giang được các nhà vườn rao bán, chuyển cây đi khắp cả nước.Cây bưởi Diễn cổ thụ "Cội nguồn quê hương" của Nhà vườn Đình Chính được giới làm bưởi cảnh ở Văn Giang thừa nhận đây là gốc bưởi cổ thụ và hiếm có trong nhiều năm trở lại đây.Đặc biệt năm nay, cây bưởi được anh Chính chăm sóc thành công, cho đậu quả hoàn toàn tự nhiên, xứng đáng là siêu phẩm độc bản của nhà vườn và cả giới làm bưởi cảnh ở Văn Giang.Anh Chính cho biết, lần đầu tiên được đưa ra thị trường dịp tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, cây bưởi Diễn cổ thụ này được nhà vườn rao giá 800 triệu đồng. Thực tế, nhiều khách hàng đã trả giá 500 triệu đồng nhưng anh Chính không bán, quyết giữ lại tác phẩm cây cảnh anh đã dành nhiều tâm huyết để sưu tầm và thực sự đã "chăm nó như chăm con" trong suốt những năm vừa qua."Tôi luôn nói với khách hàng dưới 800 triệu tôi sẽ không bán cây bưởi Diễn cổ thụ này. Bởi không dễ dàng lại sở hữu được gốc bưởi cổ thụ hàng trăm tuổi thế này nên tôi chỉ đồng ý cho khách hàng thuê giá 350 triệu đồng. Sau tết, nhà vườn sẽ lấy lại cây về để chăm sóc cho những mùa tết tới", anh Chính nói.
"Nếu như trên sân cỏ, Ronaldo vẫn đang tìm kiếm cột mốc ghi 1.000 bàn thắng, cũng như đạt được chiến thắng thứ 700 cho CLB, thì ngoài sân cỏ, anh tiếp tục tạo nên lịch sử. "Thương hiệu CR7" của danh thủ này là món hàng tiếp thị đạt giá trị kỷ lục lên đến 882,5 triệu USD trong năm 2025, và đang trên đường tiến vào cột mốc 1 tỉ USD, theo nghiên cứu của IPAM", tờ Marca (Tây Ban Nha) cho biết ngày 7.2."Theo nghiên cứu, giá trị này đến từ sự kết hợp của 28 biến số được phân bổ theo 6 chiều, gồm: thu nhập, phương tiện truyền thông, mạng xã hội, thành tích, ảnh hưởng xã hội và tác động. Ngoài ra, cũng phải kể đến phần sở hữu cổ phần (dự kiến 5%) ở CLB Al Nassr mà Ronaldo sẽ có được khi gia hạn hợp đồng và giá trị của nó đang tăng vọt", tờ Marca giải thích."Ronaldo là hiện tượng tiếp thị lớn nhất trong lịch sử bóng đá thế giới. Tài năng, rất nhiều quá trình đào tạo và lặp lại, rất kỷ luật, đặc biệt kết hợp với định vị hình ảnh chiến lược độc đáo", ông Fabio Wolff, đối tác quản lý của công ty Wolff Sports cho biết.Theo ông Thiago Freitas, Giám đốc điều hành của Roc Nation Sports tại Brazil: "Ronaldo, ngoài sân cỏ, cũng giống như Pele trên sân cỏ". Trong khi đó, ông Rene Salviano, Giám đốc điều hành của Heatmap và là chuyên gia tiếp thị thể thao, đánh giá: "Ronaldo là một biểu tượng thể thao, nhưng trên thực tế, chúng ta cũng có thể nói rằng, anh ấy là một hình mẫu trong làng giải trí thế giới. Lượng khán giả của Ronaldo rất lớn, điều này là do sự kết hợp của nhiều yếu tố, và một trong số đó là anh ấy rất chuyên nghiệp trong mọi việc mình làm, điều này rõ ràng đã tạo nên những con số kỷ lục theo mọi nghĩa"."Ảnh hưởng của Ronaldo được xây dựng thông qua những kỷ lục ấn tượng, vượt ra ngoài các ranh giới, vượt qua thế giới kinh doanh và vươn tới nhiều ngóc ngách khác nhau trên thế giới. Giá trị được mô tả là sự phản ánh của một thương hiệu toàn cầu truyền cảm hứng, mô hình hóa hành vi trên toàn thế giới", Ivan Martinho, giáo sư tiếp thị thể thao tại công ty ESPM giải thích.Theo ghi chú từ IPAM, về mặt thu nhập, Ronaldo hiện kiếm được 207,5 triệu USD/năm tại CLB Al Nassr, cộng với hơn 155,6 triệu USD từ các hợp đồng quảng cáo với các thương hiệu toàn cầu. Trên phương tiện truyền thông xã hội, cầu thủ người Bồ Đào Nha vừa tròn 40 tuổi này, cũng đã trở thành người của công chúng được theo dõi nhiều nhất thế giới, với hơn 1 tỉ người theo dõi trên các nền tảng mạng xã hội.Một sự thật quan trọng khác mà nghiên cứu của IPAM cung cấp, là Ronaldo và thương hiệu CR7 của mình tạo ra trung bình 22,3 triệu bài báo trên các trang báo mỗi năm trên toàn thế giới, cũng như có đến 187 triệu lượt tìm kiếm hàng năm khác trên nền tảng Google. Ronaldo cũng được nhắc đến trong 4.000 cuốn sách trên trang Amazon và xuất hiện trong 63.000 bài báo khoa học. "Những con số không thể tin nổi", tờ Marca nhấn mạnh.
Phó chủ tịch Nutifood Trần Bảo Minh: Khó khăn mà co lại thì không thể đi xa
Vậy các người đẹp đã biết đến siêu phẩm này chưa, một sản phẩm làm sạch phù hợp với tình trạng thực tế ô nhiễm môi trường không khí đang gia tăng, nhất là tại các thành phố lớn.Sữa rửa mặt Rejuvaskin Anti-Pollution đến từ thương hiệu dược mỹ phẩm Rejuvaskin nổi tiếng hơn 35 năm tại Mỹ là sản phẩm tiên phong ứng dụng công nghệ EXO-P™ mang lại khả năng làm sạch vượt trội. Rejuvaskin Anti-Pollution Facial Cleanser không chỉ đánh bay bụi bẩn, bã nhờn, mồ hôi, lớp trang điểm cho làn da sạch mịn, thông thoáng ngừa mụn hiệu quả. Mà chúng còn có khả năng làm sạch sâu bụi mịn PM2.5 với kích thước siêu nhỏ, trung hòa +28% gốc tự do hạn chế stress oxy hóa ngăn ngừa lão hóa sớm và hỗ trợ đào thải +44% kim loại nặng trên da. Cùng với đó là khả năng duy trì độ pH tự nhiên ngăn P.Acnes phát triển mà không gây cảm giác khô căng khó chịu sau mỗi lần sử dụng. Làn da khỏe mạnh rạng rỡ hơn chỉ sau 7 ngày sử dụng đều đặn.Một làn da khỏe mạnh giúp chống lại những tác động xấu xâm nhập vào làn da như vi khuẩn, bụi mịn PM2.5, tia UV hay các yếu tố môi trường khác. Và sữa rửa mặt Rejuvaskin Anti-Pollution Facial Cleanser không chỉ giúp làm sạch sâu mà còn có khả năng củng cố hàng rào bảo vệ tự nhiên nuôi dưỡng làn da khỏe đẹp, tươi mới dài lâu.Nói đến giá niêm yết chính hãng của sữa rửa mặt Rejuvaskin Anti-Pollution Facial Cleanser thì đang được phân phối trên thị trường 400.000 đồng với dung tích 100ml. Một mức giá cực kỳ ưu đãi so với trước đây là 400.000 đồng/60ml. Vậy nên, ngày càng có nhiều tín đồ skincare yêu thích sản phẩm này và thấy mức giá niêm yết bán lẻ hiện tại của sữa rửa mặt Rejuvaskin phải chăng, không hề cao. Bằng chứng là sản phẩm được mọi người tìm mua quá nhiều nên luôn trong tình trạng hết hàng. Vậy nên, các người đẹp nên mua luôn 2 tuýp nhé. Nhất là tình trạng ô nhiễm không khí ngày càng trở nên nghiêm trọng thì sữa rửa mặt Rejuvaskin Anti-Pollution Facial Cleanser càng trở nên khan hiếm.Nhờ vào ứng dụng công thức cùng bảng thành phần lành tính và không chứa hóa chất độc hại nên sữa rửa mặt Rejuvaskin phù hợp với mọi làn da. Làn da dầu, da mụn, da nhạy cảm dễ kích ứng, da thường, da khô hay hay làn da thường xuyên tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, bụi bẩn đều có thể yên tâm sử dụng sữa rửa mặt Anti-Pollution Facial Cleanser.Kết cấu dạng gel, tạo bọt vừa phải nhẹ nhàng lấy hết bụi bẩn, bã nhờn và bụi mịn cho làn da sạch mịn, thông thoáng và mềm mượt. Cảm nhận sau khi rửa mặt xong vô cùng dễ chịu, không hề gây cảm giác nhờn rít hay khô căng khó chịu. Khó có thể tìm thấy một sản phẩm sữa rửa mặt nào "ưu tú" hơn đâu nhé.https://scarheal.com.vn/scarheal/sua-rua-mat-chong-o-nhiem-rejuvaskin.htmlHiện nay, tình trạng ô nhiễm không khí vẫn đang ở mức báo động đỏ, nhất là ở các đô thị lớn. Do đó, các người đẹp đừng chủ quan mà hãy thay đổi ngay cách làm sạch da với sữa rửa mặt Rejuvaskin Anti-Pollution Facial Cleanser. Có thể hiện tại chưa thấy được tác hại của bụi mịn đang len lỏi sâu vào tận bên trong lỗ chân lông. Nhưng nó chính là kẻ thù âm thầm hủy diệt làn da đó.Cũng nên nhớ thêm dù có yêu chuộng và mong muốn mua sữa rửa mặt làm sạch bụi mịn PM2.5 Rejuvaskin cấp thiết như thế nào. Thì cần tìm hiểu thật kỹ và chỉ mua tại nhà phân phối chính thức Rejuvaskin uy tín tại Việt Nam như Scar Heal Việt Nam. Đây là nhà phân phối đã được Rejuvaskin Việt Nam chứng nhận, không chỉ cam kết hàng chính hãng mà còn rất nhiều ưu đãi đi kèm như miễn phí giao hàng toàn quốc, miễn phí đổi trả 7 ngày nếu sản phẩm bị lỗi hay sử dụng bị dị ứng, miễn phí soi da và được bác sĩ CK da liễu thăm khám trực tiếp nếu đến mua hàng tại cửa hàng, ưu đãi thêm 4% giá trị hóa đơn nếu thanh toán trước… Các chị đẹp nhớ chăm sóc làn da kỹ hơn nhất là bước làm sạch để luôn có làn da khỏe đẹp, tươi trẻ dù đang giữa mùa ô nhiễm.