Rác tràn lan tại điểm chờ xe buýt
Tết Nguyên đán là thời điểm đầu của chu kỳ năm mới. Khi căn cứ vào các sử liệu và văn hóa dân gian, chúng ta khó xác định người Việt bắt đầu ăn tết vào dịp lập xuân từ khi nào; tuy nhiên, nhắc về nguồn gốc tết chúng ta lại có nhiều thông tin thú vị.PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ, Giảng viên cao cấp Viện Phát triển năng lực lãnh đạo, Đại học Quốc gia TP.HCM cho biết, người Việt cổ sớm hiểu và xác định Tết Nguyên đán là mở đầu cho một năm nông lịch nhờ vào khả năng nhận thức sự tuần hoàn của thời tiết và sự thích ứng của vụ mùa ngoài đồng. Từ thời cổ đại, khi tổ tiên người Việt nhận thức được sự chuyển giao của thời tiết và chu kỳ thời gian trong năm đã có một số hình thức sơ khai về việc xác lập chu kỳ tuần hoàn và tổ chức đón tết. Khảo cứu về phong tục của người Bách Việt cổ, trong đó có tổ tiên Lạc Việt, cho thấy ngày tết đầu năm trước đây rơi vào đầu tháng 11 âm lịch (ứng với tháng Tý), chứ không phải đầu tháng giêng (tháng Dần). Cụ thể, người Việt xưa không dùng số đếm để gọi ngày, tháng mà dùng Thiên can – Địa chi để gọi tên, chẳng hạn hết tháng Tý thì tới tháng Sửu, rồi đến Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi là hết một năm. Giờ Tý là giờ chuyển giao giữa hai ngày trong đêm, tháng Tý là tháng lạnh nhất trong năm - tháng 11, ứng với thời điểm Đông chí, thời điểm để bắt đầu một chu kỳ đếm mới. Lúc này mùa màng cũng đã kết thúc, người Việt xưa nghỉ ngơi để chờ đến khi thời tiết ấm lên mới tính tới việc gieo cấy mùa sau. Vì vậy, họ đã chọn đầu tháng Tý (tức tháng 11 âm lịch) để ăn tết. Tính từ đầu tháng 11 cho tới đầu tháng 5 năm sau là trọn 6 tháng; do đó, người Việt gọi Tết Đoan ngọ ngày mùng 5.5 âm lịch là Tết nửa năm. "Có giả thuyết cho rằng, tháng 11 ở Việt Nam trời chưa quá lạnh, người Việt cổ có thể tổ chức các hoạt động đón tết. Trong khi đó, ở Trung Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản… tháng 11 là bắt đầu vào chính đông, quá lạnh không ăn tết được nên họ phải tính toán lựa chọn thời điểm tiết lập xuân để ăn tết, chính vì thế họ xác định tết âm lịch vào tháng Dần (tức tháng giêng, ngay trước hoặc sau tiết lập xuân). Họ xác định tháng Dần là tháng đầu năm, gọi là "Chính nguyệt" (tức tháng chính trong năm). Quá trình này diễn ra rất sớm trong lịch sử, dưới nhãn quan "di phong định tục" . Trong quá trình tiếp xúc văn hóa và hội nhập, người Việt cổ đã dần chuyển đổi tổ chức đón tết từ đầu tháng Tý (tháng 11) sang đầu tháng Dần (tháng giêng) như ngày nay vậy", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ chia sẻ.Trước đây không lâu, một số làng quê ở Vĩnh Phúc, Phú Thọ - nơi được cho là vùng đất kinh đô xưa của nhà nước Văn Lang xưa của các vị vua Hùng còn lưu lại một số tập tục cổ (như tục ăn đất khoán hun khói, tục làm lễ mở cửa rừng...) gợi về ký ức của ngày tết cổ xưa vào đầu tháng 11 của người Việt cổ. Một số gia đình người Việt gốc Hoa ở Đồng bằng sông Cửu Long vốn có nền tảng Bách Việt cổ cũng tổ chức cúng tết Đông chí bằng chè trôi nước, bánh ngọt và trái cây, coi tết Đông chí là ngưỡng thêm tuổi mới của mọi người. Như đã nói, trên đây là một giả thuyết cần có nhiều khảo cứu hơn nữa để làm rõ hơn vấn đề.Theo PGS.TS. Nguyễn Ngọc Thơ, khó có thể biết rõ người Việt xưa ăn tết thế nào nhưng cơ bản tết không thay đổi về ý nghĩa. Tết xưa còn lưu lại trong ký ức người Việt Nam hôm nay chỉ có thể là ký ức tết từ thời bao cấp hay ở giai đoạn đầu của cải cách – mở cửa mà thôi. Phong tục ngày tết xưa về cơ bản thể hiện sinh động các ý nghĩa tạ ơn đất trời, thần linh và tổ tiên, củng cố mối quan hệ vốn có của gia đình - dòng tộc, thực hiện các nghi lễ cổ truyền để chào đón năm mới và truyền dạy văn hóa cho các thế hệ con cháu, củng cố và mở rộng giao tiếp với láng giềng xung quanh, tổng kết – đúc kết kinh nghiệm của năm cũ và gửi gắm mong ước cho năm mới, chuẩn bị tâm thế mới cho năm làm việc tiếp theo. Nhìn chung, dù là tết xưa hay tết nay gì đi nữa thì ngày tết vẫn là dịp để chúng ta nhìn lại những thành quả của năm cũ và rút ra bài học cho năm mới (đối với cá nhân) và củng cố truyền thống gia đình và các mối quan hệ (đối với xã hội). Ông Thơ cho rằng, trước đây, cuộc sống hằng ngày chưa thật đủ đầy nên người ta mong đến tết để được nghỉ ngơi, ăn ngon, mặc đẹp. Vậy nên mới có câu:Cu kêu 3 tiếng cu kêuMong mau tới tết dựng nêu ăn chè.Còn ngày nay, cuộc sống no ấm hơn nên việc ăn mặc không là vấn đề nữa. Thay vào đó, sau một năm làm việc vất vả, dịp tết được nghỉ dài ngày, nhiều người quay về gia đình đoàn tụ và đón tết với gia đình trong khi không ít người muốn được nghỉ ngơi, giải trí, giao tiếp (không muốn các nghi lễ theo họ là "rườm rà"), hoặc đi du lịch..., nên dường như có sự chuyển dịch từ "ăn tết" sang "chơi tết". Dù vậy, dù là "ăn tết", "chơi tết" hay gì đi nữa thì các nghi lễ truyền thống trong dịp tết như cúng ông Táo, cúng tất niên và đ1n ông bà tổ tiên về ăn tết, cúng giao thừa, mừng tuổi ông bà cha mẹ, lì xì trẻ thơ, chúc tết dòng họ, láng giềng, thăm viếng thầy cô cũ thưở thiếu thời, tạ ơn những quý nhân đã giúp đỡ trong đời... vẫn được ưu tiên gìn giữ. Nói cách khác, các ý nghĩa cơ bản của ngày tết vẫn được giữ nguyên trạng qua phong tục và nghi lễ, việc tổ chức "ăn tết" hay "chơi tết" chỉ là hình thức thích ứng của cuộc sống đương đại. Cũng cần nhấn mạnh rằng, các phong tục, nghi lễ quan trọng trong mấy ngày tết chỉ đẹp khi chúng ta không tạo gánh nặng các thành viên gia đình, nhất là phụ nữ (chẳng hạn bắt buộc phải mâm cao cỗ đầy, nấu nướng phải tươm tất nhiều món, gánh nặng con cháu làm ăn xa quay về phải "lễ nghĩa" đầy đủ với cả họ, cả làng...). Tết là dịp sum vầy để củng cố hay xây đắp truyền thống gia đình, chúng ta cần chú ý đến nhu cầu được nghỉ ngơi, chơi tết của phụ nữ trong nhà và những người trẻ vốn đã vất vả ngược xuôi mưu sinh trong suốt năm qua. Theo nhà nghiên cứu văn hóa, dù là ăn tết hay chơi tết chúng ta cũng cần chú ý yếu tố về sự ấm cúng của gia đình, đặc biệt là những người có tuổi, ông bà cao tuổi vì ngày tết là khoảng thời gian thiêng liêng để các bậc cao niên được sống trong không gian thiêng liêng của gia đình, được tương tác, đối thoại và thể hiện lòng tôn kính, kính nhớ với tổ tiên. Đối với nhiều gia đình Việt Nam, bàn thờ tổ tiên những ngày tết phải đầy đủ lễ phẩm và nhang khói, có như vậy họ mới cảm thấy ấm cúng, an lòng. Vậy nên người trẻ mong muốn tổ chức chơi tết (như mời bố mẹ đi du lịch xa nhà chẳng hạn) phải lưu ý việc này."Do đó, nếu người trẻ mong muốn mời ba mẹ rời quê lên thành phố ăn tết hay cùng nhau đi du lịch đó đây mà ba mẹ từ chối thì không nên buồn, bởi ba mẹ và những người lớn trong nhà còn có những nhiệm vụ phải làm để giữ lửa, giữ phong tục, giao tiếp với người tổ tiên đã khuất", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ lưu ý.Thêm vào đó, những ai đang làm bố làm mẹ cần chú ý tạo điều kiện để con trẻ được trải nghiệm không khí tết qua những tập tục cổ truyền như cùng bố mẹ tảo mộ ông bà, bài trí bàn thờ, dán liễn xuân, quây quần bên nồi bánh chưng/bánh tét và sum họp đêm giao thừa, được mặc trang phục đẹp nhất chúc tết ông bà cha mẹ, mừng tuổi dòng họ, láng giềng, khuyến khích các con biết thể hiện lòng biết ơn đối với gia đình, thầy cô, láng giềng. Tất cả những hình ảnh ấy sẽ kết thành ký ức tuổi thơ thật đẹp về ngày tết, sẽ theo các con suốt cuộc đời, và sẽ thôi thúc chúng thực hiện những điều tương tự đối với thế hệ sau nữa khi chúng trưởng thành.Cuối năm đi 'săn' nhà đất 'ngộp'
Ngày 28.2, tin từ Bệnh viện đa khoa Hoàn Mỹ Cửu Long cho biết, các bác sĩ của bệnh viện nội soi gắp dị vật là xương cá đâm thủng dạ dày cho bệnh nhân 51 tuổi.Trước đó, bà N.T.H (ngụ H.Cờ Đỏ, TP.Cần Thơ) có ăn cá lóc và sau một ngày bị đau bụng nhiều phần trên rốn. Gia đình đưa bà đến phòng khám tư để khám và lấy thuốc uống nhưng không đỡ. Sau đó, bà H. được đưa đến Bệnh viện đa khoa Hoàn Mỹ Cửu Long trong tình trạng đau bụng dữ dội.Tại đây, bệnh nhân được thăm khám và chỉ định chụp MSCT bụng. Qua đó phát hiện dị vật nghi xương cá dài 4,5 cm. Bệnh nhân được chẩn đoán mắc dị vật đường tiêu hóa và chỉ định nội soi dạ dày.Qua nội soi, bác sĩ thấy mảnh xương cá đâm chặt vào thành dạ dày. Đội ngũ nội soi sử dụng dụng cụ gắp dị vật qua ống nội soi và cẩn thận gắp xương cá ra ngoài an toàn. Sau khi lấy xương cá, bệnh nhân không còn đau bụng, ăn uống trở lại bình thường và được xuất viện sau 1 ngày điều trị.Bác sĩ chuyên khoa 1 Phạm Hữu Dũng, Phó trưởng khoa Tiêu hóa, Bệnh viện đa khoa Hoàn Mỹ Cửu Long, cho biết dị vật là xương cá có thể mắc ở bất kỳ vị trí nào trên ống tiêu hóa và gây ra các biến chứng nguy hiểm. Khi nghi ngờ mắc dị vật, nạn nhân nên đến bệnh viện thăm khám và điều trị kịp thời.
Khoe dáng với vòng ba săn chắc cân đối nhờ 7 tư thế yoga ngay tại nhà
Ngày 9.2, ông Nguyễn Hùng Vỹ, Tổ trưởng làng hoa Vạn Thành, P.5 (Đà Lạt) cho biết, từ sau Tết Nguyên đán Ất Tỵ đến nay, người trồng hoa ở Vạn Thành rất phấn khởi vì vừa đóng hoa đồng tiền phục vụ thị trường ngày Thần tài (10 tháng Giêng ÂL) thì nay lại hối hả đóng hoa hồng chuyển đi các tỉnh miền Bắc, miền Trung và TP.HCM phục vụ thị trường ngày tình yêu (14.2).Ông Vỹ cho biết trước ngày "thần tài" (10.2), người trồng hoa ở Vạn Thành trúng đậm vụ hoa đồng tiền khi giá hoa tăng kỷ lục 9.000đồng/cành. Hiện giá hoa hồng các loại từ 4.500-5.000đồng/cành, riêng hoa hồng đỏ Ecudo có giá 8.000-9.000đồng/cành và rất hút hàng.Ông Hoàng Xuân Hải, Trưởng phòng Nông nghiệp H.Lạc Dương (Lâm Đồng) xác nhận, từ mồng 2 Tết Ất Tỵ đến nay, những người trồng hoa hồng dưới chân núi Lang Biang trong tâm trạng phấn chấn vì giá hoa đang tăng mạnh. Toàn H.Lạc Dương hiện có khoảng 500ha canh tác hoa hồng (nhiều nhất tỉnh Lâm Đồng), vụ này dự kiến đưa ra thị trường khoảng 50 triệu cành.Còn ông Hoàng Bình Minh (50 tuổi), người trồng hoa hồng lâu năm dưới chân núi Lang Biang chia sẻ: "Từ ngày mồng 2 Tết Ất Tỵ đến nay, mỗi ngày gia đình ông thu hoạch từ 5.000- 6.000 cành hoa hồng các loại và tự đóng đi các tỉnh miền Bắc, miền Trung… giá hoa ổn định ở mức cao hoa hồng màu 5.000đồng/ cành, hoa hồng Ecudo 8.000đồng/cành". Cũng theo ông Minh, từ nay đến ngày lễ tình nhân (14.2) giá hoa hồng Đà Lạt sẽ tiếp tục tăng vì nhu cầu dịp này đang tiếp tục tăng cao.Các nhà vườn và chủ vựa cho biết hoa hồng tăng giá mạnh vì năm nay thời tiết các tỉnh miền Bắc, miền Trung hơi lạnh nên sản lượng hoa giảm so với cùng kỳ năm trước.
Theo WCCF Tech, tin tức rò rỉ mới nhất cho thấy iPhone SE 4 (hoặc iPhone 16E), chiếc điện thoại giá rẻ sắp ra mắt của Apple, sẽ có thiết kế hiện đại với Dynamic Island thay vì thiết kế 'tai thỏ'.Thông tin này đến từ leaker (người chuyên rò rỉ thông tin) nổi tiếng Evan Blass, người đã phát hiện ra những chi tiết thú vị về iPhone SE 4 trong mã nguồn của Apple. Theo đó, chiếc điện thoại này sẽ sở hữu Dynamic Island, tính năng vốn chỉ xuất hiện trên các dòng iPhone cao cấp như iPhone 14 Pro và iPhone 15.Trước đây, nhiều tin đồn cho rằng iPhone SE 4 sẽ có thiết kế giống iPhone 14 với phần notch 'tai thỏ' nhỏ gọn. Tuy nhiên, nếu thông tin của Evan Blass là chính xác, thì iPhone SE 4 sẽ có ngoại hình gần giống với iPhone 16 hơn.Việc trang bị Dynamic Island cho iPhone SE 4 cho thấy Apple đang muốn hiện đại hóa toàn bộ dòng sản phẩm của mình, mang đến những trải nghiệm cao cấp cho cả những người dùng thiết bị giá rẻ. Ngoài Dynamic Island, iPhone SE 4 còn được đồn đoán sẽ sở hữu nhiều nâng cấp đáng giá khác, bao gồm:Với những nâng cấp này, iPhone SE 4 hứa hẹn sẽ là một đối thủ đáng gờm trong phân khúc smartphone giá rẻ, khiến người dùng Android phải dè chừng. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thắc mắc chưa được giải đáp về iPhone SE 4, chẳng hạn như giá bán, ngày ra mắt và thời lượng pin.
Bẫy hố ga
Tập 8 Bước nhảy hoàn vũ lên sóng với màn tranh tài của dàn thí sinh gồm Hooyeon, Minyoung, Vi Anh, Lê Hoàng Phương và Ngọc Hằng. Đảm nhận vai trò giám khảo ngoài kiện tướng Chí Anh, Khánh Thi còn có sự góp mặt của NSND Trần Ly Ly, Phan Hiển…Trong đêm thi, đáng chú ý là tiết mục của Hoa hậu Lê Hoàng Phương và bạn diễn Kristian Yordanov. Cặp đôi chọn thể hiện slow waltz, trên nền nhạc ca khúc Từng là. Sau khi nàng hậu quê Khánh Hòa thực hiện xong bài thi, MC Nguyên Khang ngẫu hứng mời Khánh Thi - Phan Hiển lên thị phạm. Không ngần ngại, vợ chồng nữ kiện tướng kết hợp ăn ý trong sự cổ vũ của mọi người.Trong khi các giám khảo nhún nhảy, đồng loạt giơ bảng 10 điểm để cổ vũ Khánh Thi, Phan Hiển thì giám khảo Chí Anh lại giơ bảng 7 điểm. Khi được MC hỏi lý do, nam kiện tướng chỉ bật cười. Trước tình huống này, Khánh Thi bất ngờ quay sang dành nụ hôn cho Phan Hiển, khiến trường quay như vỡ òa. Quay trở lại phần thi của Lê Hoàng Phương, giám khảo Chí Anh đánh giá cao cách chọn bối cảnh bài thi. Anh nhận xét: “Khi bắt đầu vào có lẽ bạn hơi run, nhưng sau đó bạn đã bắt nhịp được ngay. Thần thái của bạn ngày hôm nay tốt hơn so với những tiết mục trước”. Trong khi đó, giám khảo Trần Ly Ly nhận xét: “Những người diễn viên hay người nhảy thì mục đích cuối cùng vẫn là đem đến cảm xúc cho người xem, tạo ra không gian như thế tràn ngập cả khán phòng khiến cho Khánh Thi - Phan Hiển cũng phải ra nhảy. Tôi thì mong muốn phải có độ khó hơn nữa”. Với phần thể hiện này, Lê Hoàng Phương nhận được 9 điểm từ giám khảo Chí Anh, giám khảo Sandra Mosa, giám khảo Khánh Thy và giám khảo Trần Ly Ly. Trong khi đó, Phan Hiển trao 9,5 điểm cho cặp đôi. Đón nhận kết quả, Lê Hoàng Phương nói cô vui khi có được bài thi trọn vẹn, chinh phục khán giả. Người đẹp nói sẽ tiếp thu ý kiến của ban giám khảo để hoàn thiện hơn trong vòng sau.
