Quảng Trị: Chưa xác định nguyên nhân 23 học sinh lớp 4 bị ngộ độc
Có dịp tác nghiệp tại huyện A Lưới (Thừa Thiên-Huế), tôi thường được anh em người bản địa nhắn gửi tết này về với bản làng để họ đãi những thức ngon, món lạ chỉ có trong dịp tết. "Anh sẽ không thất vọng đâu! Nhiều người khi ăn Tết Nguyên đán cùng đồng bào đã ví von tết ở thung lũng A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực với rất nhiều món đặc sản của các dân tộc mà không phải ai cũng có dịp thưởng thức một lần trong đời", anh Lê Văn Hôi (33 tuổi, người dân tộc Pa Kôh, trú tại xã Hồng Thượng) mời gọi.Anh Hôi dẫn chứng không phải người địa phương nào cũng một lần được nếm món sâu tre (loài sâu sống trong ống tre - NV) xào lá kiệu, gọi là P'reng. Bởi, trước tháng 9 và sau khoảng tháng 2 - 3 hằng năm, sâu đã chui khỏi thân tre, hóa bướm. Hay món chuột rừng ướp với gừng, ớt hiểm thêm chút muối rồi cho vào ống tre để nướng. Rồi món A choor (một loài cá suối) gói trong mấy lớp lá chuối đem vùi trong than hồng… Đây là những món ăn "có tiền cũng không mua được" bởi nguyên liệu, gia vị đều là những loài đặc hữu chỉ xuất hiện theo mùa và chỉ có ở dãy Trường Sơn. Ngày thường, muốn ăn những món này cũng không có nhưng đến Tết Nguyên đán là rất nhiều gia đình Pa Kôh sửa soạn để mời khách."Trước tết khoảng 1 tháng, trai tráng trong làng hú gọi nhau cắt rừng đi tìm sản vật, dĩ nhiên không phải là động vật hoang dã cấm đánh bắt mà là những con cá suối, ốc, ếch nhái, nòng nọc… Chúng tôi cũng đi hái, đào các loại gia vị như tiêu rừng (mắc khén), gừng, riềng… mang về tích trữ. Đến ngày tết, khách đến chơi nhà, tùy theo món mà chỉ cần mang ra nướng, xào với lá kiệu, nấu với môn thục… là đã có ngay món ăn ngon lành, nóng hổi", anh Hôi cho biết. Trước tết 1 tháng, cộng đồng người Tà Ôi cũng tất bật chuẩn bị những món ăn đậm vị vùng cao. Có những món được làm trước tết cả chục ngày, đặc biệt là các loại bánh làm từ nếp. Cụ bà Căn Hoan (80 tuổi, người Tà Ôi, trú tại xã Hồng Thái) bảo đàn ông đi kiếm mồi nhắm, làm rượu còn đàn bà thì giã gạo, chọn nếp, tìm lá gói bánh. Người Tà Ôi thường chọn các loại gạo nếp bản địa thơm ngon như ra dư, cu cha, trưi… để làm bánh, xôi ống. "Mẹ thường làm để dâng Yàng (Trời - NV) vào dịp tết. Trong đó, bánh a quát khó gói nhất vì phải làm nhọn 2 đầu bằng lá đót tươi rồi cho nếp vào. Khi làm xong, bánh nhìn như 2 chiếc sừng trâu nên còn gọi là bánh sừng trâu. Ăn bánh kèm thịt nướng, rất ngon", cụ Căn Hoan nói. Cụ vẫn làm bánh nếp giã nhuyễn cùng mè đen (adeep man), món bánh đặc biệt đang có nguy cơ thất truyền.Gắn bó nhiều năm với đại ngàn Trường Sơn, nhà nghiên cứu Trần Nguyễn Khánh Phong nhận định vào ngày tết người Tà Ôi thể hiện nét truyền thống qua văn hóa ẩm thực với những món ăn độc đáo, chuẩn bị công phu. "Vì sinh sống ở vùng núi rừng lạnh buốt, di chuyển nhiều nên người Tà Ôi thích ăn khô, mặn, cay. Bởi vậy, hầu hết các món ăn của đồng bào đều được chế biến theo cách nướng, thui, luộc hoặc tái", ông Phong cho hay. Một số món ăn độc đáo vùng cao vào dịp tết có thể kể đến gồm cá và thịt thui ống (cho thịt vào ống tre rồi lấy cùi bắp đậy lại, đặt nướng lăn tròn đều trên than hồng), môn thục cắt thành từng khúc trộn chung với thịt đã ướp sẵn rồi đổ vào ống để thui… Lạ lùng hơn, theo ông Trần Nguyễn Khánh Phong, những món thoạt nghe qua có vẻ sẽ kén người ăn như món thui chim, chuột, cua ủ thối lại là những đặc sản cao cấp. Nguyên liệu sau khi được làm sạch, ướp gia vị cho vào từng ống tre, nứa hoặc quả bầu khô rồi chỉ cần thui trên lửa một vòng cho có hơi nóng, sau đó cất vào gùi hoặc để lên giàn bếp, sau vài ngày mở ra ngửi thấy có mùi là ăn được. Người Tà Ôi cho rằng dịp lễ tết mang những món này ra đãi khách xem như thể hiện tấm lòng quý mến của gia chủ đối với khách.Nghệ nhân ưu tú Hồ Văn Hạnh (77 tuổi, trú tại xã Trung Sơn), người được mệnh danh là "cuốn từ điển sống của đại ngàn Trường Sơn", cho biết lịch nông vụ của cộng đồng các dân tộc ở A Lưới thường kết thúc vào tháng 10 âm lịch, sau đó người dân sẽ ăn tết mừng lúa mới Aza (chọn một ngày từ 6.11 - 24 tháng chạp). Đón Tết Nguyên đán của đất nước, người dân xem như đã gộp 2 cái tết vào chung vui một lần. Vì vậy, các gia đình không tiếc công sức đi tìm sản vật về đãi khách. Những đặc sản của mỗi dân tộc đều được soạn sửa kỳ công, dâng lễ Aza thế nào thì họ dọn tết cũng như thế đó. "Bố thì quan tâm đến "ẩm" hơn "thực". Tết mà! Đàn ông phải có chi nhâm nhi cùng bạn bè mới vui. Bố thích nhất là rượu tr'đin, tức "rượu trời" vì được cất ngay trên đọt cây", già Hạnh khề khà. Là người Pa Kôh nhưng già Hạnh lại thích thứ rượu truyền thống của người Cơ Tu. Theo già, đây là loại rượu thơm ngon nhất ở đại ngàn Trường Sơn, được chiết từ cây tr'đin mọc trong rừng sâu. Người thợ chỉ cần rạch một đường trên thân cây rồi lấy can hứng nước. Bỏ thêm ít vỏ cây chuồn phơi khô, nước sẽ tự lên men cho ra thứ hương vị có một không hai. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hoài Nam (79 tuổi, người dân tộc Cơ Tu, trú tại xã Hồng Hạ) tự hào vì rượu tr'đin được các dân tộc anh em, kể cả người Kinh ở A Lưới, yêu thích và "không có mà bán" vào mỗi dịp tết. Già Nam cho biết người Pa Kôh, Tà Ôi cùng người Cơ Tu còn có một loại rượu tương tự tr'đin là rượu tà vạt được cất từ cây đoác. Cây đoác dễ tìm hơn, nhưng khai thác thì nguy hiểm hơn vì phải trèo cao hơn cây tr'đin. "Đây chắc là những loại rượu duy nhất trên thế giới được lấy trên cây mang về uống mà không cần phải chưng cất", già Nam cười. Tùy vào khẩu vị của mỗi người mà đến tết, đồng bào các dân tộc thiểu số còn nấu rượu nếp (xiêu), ủ rượu cần (a riêu), rượu mía vỏ chuồn (a véc), rượu mây rừng vỏ chuồn (tà via)…Bà Lê Thị Thêm, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện A Lưới, nhận định mỗi dân tộc đều có phong tục tết cổ truyền mang màu sắc riêng. Nhưng thật đáng quý khi đồng bào mang "tết riêng" hòa vào "tết chung" của đất nước và các dân tộc vẫn giữ được nét ẩm thực độc đáo, đậm dư vị núi rừng. "Tết đến, nhà nhà lại sửa soạn những món ngon để mời khách. Cảm tưởng tết quê hương A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực của các dân tộc với cơ man là món ăn, thức uống độc lạ… Thú vị hơn, giữa các gia đình còn giao lưu ẩm thực bằng cách trao đổi ống thịt, gùi bánh, chum rượu… để có thể thưởng thức những món mà nhà mình không có. Tết đoàn kết, đầm ấm", bà Thêm chia sẻ.Không khí tết đến muộn
Chia vui với nhà văn - nhà báo Huỳnh Dũng Nhân tại buổi lễ mắt sách Tuyển tập Huỳnh Dũng Nhân - cuộc đời và cây bút còn có những tâm sự của các đồng nghiệp thân thiết như: nhà văn Bích Ngân - Chủ tịch Hội Nhà văn TP.HCM, Chủ tịch Hội Nhà báo TP.HCM Nguyễn Tấn Phong...
Người nhà lãnh đạo Công ty Tân Tạo bị xử phạt về chứng khoán hơn 1 tỉ đồng
Giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam lần III - 2025 cúp THACO (TNSV THACO cup 2025) có đến 67 đội bóng tham dự. Trong đó, 66 đội tranh tài ở vòng loại và đội chủ nhà Trường ĐH Tôn Đức Thắng được đặc cách vào thẳng vòng chung kết. Đây là số lượng đội nhiều nhất, kể từ khi giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam ra đời vào năm 2023.Qua vòng loại hấp dẫn ở nhiều khu vực, vòng chung kết sẽ chính thức khởi tranh từ ngày 1.3 trên sân Trường ĐH Tôn Đức Thắng. Vòng chung kết giải bóng đá TNSV THACO Cup 2025 hứa hẹn sẽ rất gay cấn, khi quy tụ những đại diện mạnh nhất của bóng đá sinh viên cả nước. Để nâng sự chuyên nghiệp, đáp ứng yêu cầu về mặt chuyên môn và đồng thời đảm bảo tính công bằng, Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) đã phân công nhiều giám sát, trọng tài có kinh nghiệm tham gia điều hành các trận đấu tại giải TNSV THACO Cup 2025.Đáng chú ý, đội ngũ giám sát trọng tài có sự xuất hiện của cựu trọng tài FIFA Nguyễn Hiền Triết và trọng tài Nguyễn Đình Thái (giành danh hiệu còi vàng năm 2022). Bên cạnh đó, ông Hồ Huy Hồng cũng là giám sát trọng tài giàu kinh nghiệm ở giải V-League.Đội ngũ giám sát trận đấu có các ông: Nguyễn Vũ Hải Phi, Lê Khắc Thành, Đào Duy Khoa, Lê Phước Cảm. Những trọng tài sẽ “cầm cân nảy mực” trong các trận đấu gồm: Trần Ngọc Nhớ, Nguyễn Ngọc Tưởng, Vũ Mạnh Hà, Nguyễn Khắc Tuyên, Phạm Anh Đại, Nguyễn Nhựt Quang, Trần Huy Hoàng, Trần Quang Hoàng. Trong số này có nhiều trọng tài đã tham gia điều hành tại V-League.Các trợ lý trọng tài gồm: Bảo Đức Ý, Đặng Đức King, Lê Chí Hiếu, Huỳnh Vũ Luân, Nguyễn Bảo Duy, Lê Tấn Hải, Dương Cao Anh Tuấn, Lâm Trọng Nhất.Vòng chung kết giải bóng đá TNSV THACO cup 2025 diễn ra từ 1.3 đến 16.3 tại sân Trường ĐH Tôn Đức Thắng, với 12 đội bóng tham gia tranh tài. 12 đội được chia đều vào 3 bảng, thi đấu vòng tròn 1 lượt để tính điểm và xếp hạng. Hai đội đứng đầu mỗi bảng cùng 2 đội đứng ba có thành tích tốt nhất sẽ giành quyền vào tứ kết.Các đội dự vòng chung kết gồm: Trường ĐH Tôn Đức Thắng (chủ nhà), Trường ĐH VH-TT-DL Thanh Hóa, Trường ĐH Sư phạm TDTT Hà Nội, ĐH Huế, Trường ĐH TDTT Đà Nẵng, Trường ĐH Quy Nhơn, Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai, Trường ĐH Bách khoa - ĐHQG TP.HCM, Trường ĐH Công nghệ TP.HCM, Trường ĐH Công nghiệp TP.HCM, Trường ĐH Văn Hiến, Trường ĐH Trà Vinh.
Sáng 25.2, giá xăng dầu nhích nhẹ, dầu Brent tăng 35 cent, tương đương 0,5%, lên 74,78 USD/thùng; dầu WTI tăng 30 cent, tương đương 0,4%, lên 70,7 USD/thùng.Theo Reuters, ngày 24.2, Bộ Tài chính Mỹ đã áp một lệnh trừng phạt mới nhằm vào ngành công nghiệp dầu mỏ của Iran, đánh vào các nhà môi giới, nhà vận hành tàu chở dầu, người bán và vận chuyển dầu mỏ của Iran.Các phân tích chỉ ra, lệnh trừng phạt mới này cùng với việc Bộ Dầu mỏ Iraq tái khẳng định cam kết của nước này đối với thỏa thuận nguồn cung của Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ và đồng minh (OPEC+) có thể tác động đến giá dầu. Tuy nhiên, nhà phân tích cũng cảnh báo rằng, xuất khẩu dầu thô của Iran đang ở mức cao và cần thời gian để biết các lệnh trừng phạt có tác động đến xuất khẩu dầu của nước này hay không.Để ứng phó, Iraq cũng cho biết họ sẽ đưa ra một kế hoạch để bù đắp cho sản lượng vượt hạn ngạch của OPEC+ trong những tháng gần đây bằng việc sẽ xuất khẩu 185.000 thùng/ngày thông qua đường ống Iraq-Thổ Nhĩ Kỳ sau khi các chuyến hàng dầu được nối lại.Các nhà phân tích dự báo giá dầu có thể giữ đà tăng hôm nay trước kỳ vọng nguồn cung từ Iraq được nối lại và xung đột ở Ukraine kết thúc. Tuy vậy, nhà phân tích cũng cảnh báo giá dầu có thể tiếp tục chịu áp lực từ các cuộc đàm phán chấm dứt xung đột ở Ukraine, giúp mở đường cho dầu của Nga ra thị trường, và một loạt các biện pháp thuế quan của Mỹ vốn có thể gây ảnh hưởng đến hoạt động kinh tế và nhu cầu dầu thô.Trong nước, sáng 25.2, một số thương nhân đầu mối phía nam dự báo, trong kỳ điều hành giá kỳ tới (chiều thứ năm, ngày 27.2) giá xăng dầu có thể được điều chỉnh trái chiều theo hướng giá xăng giảm nhẹ, giá dầu tăng.
Nhận thức mới của Hollywood
Theo báo Ukrainskaya Pravda đưa tin hôm 4.2, các tướng lĩnh Ukraine được cho là đang tìm cách chuyển khoảng 50.000 quân nhân sang bổ sung cho lục quân nhằm giải quyết tình trạng thiếu hụt nhân lực nghiêm trọng ở tiền tuyến.Con số này thể hiện mức tăng đáng kể so với ước tính trước đó được công bố vào tháng trước.Tổng tư lệnh Lực lượng vũ trang Ukraine, tướng Oleksandr Syrskyi đã thừa nhận khó khăn trong việc huy động tân binh, sau khi một phi công Ukraine phàn nàn rằng hàng chục chuyên gia lành nghề từ không quân đang được tái điều động sang bộ binh. Kyiv ước tính có khoảng 500.000 người đang trốn quân dịch và hơn 100.000 lính nghĩa vụ đã đào ngũ.Các kênh truyền thông Ukraine trước đây đưa tin tướng Syrskyi đã ra lệnh điều động khoảng 5.000 quân nhân từ không quân sang bổ sung cho lục binh.Tuy nhiên, bài báo mới trên tờ Ukrainskaya Pravda tuyên bố ông Syrskyi đã ban hành kế hoạch rộng hơn liên quan tất cả các binh chủng. Mục tiêu là điều chuyển 50.000 quân nhân sang lực lượng lục quân. Theo bài báo, con số này tương đương khoảng 20% số quân Ukraine đang bố trí ở tiền tuyến.Sau khi xung đột với Nga bùng nổ vào năm 2022, các chỉ huy quân đội Ukraine đã triển khai ngày càng nhiều tài xế, đầu bếp và nhân viên y tế ra tuyến đầu để giải quyết tình trạng thiếu hụt nhân sự.Tuy nhiên, hoạt động này cũng dẫn đến việc dùng người sai mục đích, vì một số sĩ quan có thể lợi dụng điều này như một hình thức kỷ luật không chính thức hoặc một cách để loại bỏ các mối đe dọa đối với quyền lực hoặc hoạt động tham nhũng của chính họ.Việc điều động này còn gây ra phản kháng từ chính binh lính. Bài báo dẫn lời một chỉ huy lữ đoàn kể rằng khi ông muốn cử 30 thành viên từ một đại đội tình báo đến tăng cường cho một vị trí yếu kém, thì 3 người từ chối và 27 người còn lại đào ngũ.Các tướng lĩnh tìm cách điều sang lực lượng bộ binh các thợ lặn, nhân viên hành chính và những binh sĩ không thiết yếu trong việc vận hành các tổ hợp phòng không do phương Tây cung cấp như Patriot.Ukrainskaya Pravda bình luận rằng những biện pháp như vậy có khả năng làm suy yếu năng lực của các binh chủng.Vào tháng 7.2023, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã cảnh báo rằng tình trạng thiếu hụt nhân lực cuối cùng sẽ gây ra gây thiệt hại nặng cho quân đội Ukraine trong một cuộc xung đột kéo dài. Ông cho biết không có lượng vũ khí nào do phương Tây viện trợ có thể bù đắp được cho những tổn thất mà lực lượng Ukraine phải gánh chịu.
