win55

Để có những làng quê đáng sống: Đường quê tối hù giờ đã sáng trưng

Có dịp tác nghiệp tại huyện A Lưới (Thừa Thiên-Huế), tôi thường được anh em người bản địa nhắn gửi tết này về với bản làng để họ đãi những thức ngon, món lạ chỉ có trong dịp tết. "Anh sẽ không thất vọng đâu! Nhiều người khi ăn Tết Nguyên đán cùng đồng bào đã ví von tết ở thung lũng A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực với rất nhiều món đặc sản của các dân tộc mà không phải ai cũng có dịp thưởng thức một lần trong đời", anh Lê Văn Hôi (33 tuổi, người dân tộc Pa Kôh, trú tại xã Hồng Thượng) mời gọi.Anh Hôi dẫn chứng không phải người địa phương nào cũng một lần được nếm món sâu tre (loài sâu sống trong ống tre - NV) xào lá kiệu, gọi là P'reng. Bởi, trước tháng 9 và sau khoảng tháng 2 - 3 hằng năm, sâu đã chui khỏi thân tre, hóa bướm. Hay món chuột rừng ướp với gừng, ớt hiểm thêm chút muối rồi cho vào ống tre để nướng. Rồi món A choor (một loài cá suối) gói trong mấy lớp lá chuối đem vùi trong than hồng… Đây là những món ăn "có tiền cũng không mua được" bởi nguyên liệu, gia vị đều là những loài đặc hữu chỉ xuất hiện theo mùa và chỉ có ở dãy Trường Sơn. Ngày thường, muốn ăn những món này cũng không có nhưng đến Tết Nguyên đán là rất nhiều gia đình Pa Kôh sửa soạn để mời khách."Trước tết khoảng 1 tháng, trai tráng trong làng hú gọi nhau cắt rừng đi tìm sản vật, dĩ nhiên không phải là động vật hoang dã cấm đánh bắt mà là những con cá suối, ốc, ếch nhái, nòng nọc… Chúng tôi cũng đi hái, đào các loại gia vị như tiêu rừng (mắc khén), gừng, riềng… mang về tích trữ. Đến ngày tết, khách đến chơi nhà, tùy theo món mà chỉ cần mang ra nướng, xào với lá kiệu, nấu với môn thục… là đã có ngay món ăn ngon lành, nóng hổi", anh Hôi cho biết. Trước tết 1 tháng, cộng đồng người Tà Ôi cũng tất bật chuẩn bị những món ăn đậm vị vùng cao. Có những món được làm trước tết cả chục ngày, đặc biệt là các loại bánh làm từ nếp. Cụ bà Căn Hoan (80 tuổi, người Tà Ôi, trú tại xã Hồng Thái) bảo đàn ông đi kiếm mồi nhắm, làm rượu còn đàn bà thì giã gạo, chọn nếp, tìm lá gói bánh. Người Tà Ôi thường chọn các loại gạo nếp bản địa thơm ngon như ra dư, cu cha, trưi… để làm bánh, xôi ống. "Mẹ thường làm để dâng Yàng (Trời - NV) vào dịp tết. Trong đó, bánh a quát khó gói nhất vì phải làm nhọn 2 đầu bằng lá đót tươi rồi cho nếp vào. Khi làm xong, bánh nhìn như 2 chiếc sừng trâu nên còn gọi là bánh sừng trâu. Ăn bánh kèm thịt nướng, rất ngon", cụ Căn Hoan nói. Cụ vẫn làm bánh nếp giã nhuyễn cùng mè đen (adeep man), món bánh đặc biệt đang có nguy cơ thất truyền.Gắn bó nhiều năm với đại ngàn Trường Sơn, nhà nghiên cứu Trần Nguyễn Khánh Phong nhận định vào ngày tết người Tà Ôi thể hiện nét truyền thống qua văn hóa ẩm thực với những món ăn độc đáo, chuẩn bị công phu. "Vì sinh sống ở vùng núi rừng lạnh buốt, di chuyển nhiều nên người Tà Ôi thích ăn khô, mặn, cay. Bởi vậy, hầu hết các món ăn của đồng bào đều được chế biến theo cách nướng, thui, luộc hoặc tái", ông Phong cho hay. Một số món ăn độc đáo vùng cao vào dịp tết có thể kể đến gồm cá và thịt thui ống (cho thịt vào ống tre rồi lấy cùi bắp đậy lại, đặt nướng lăn tròn đều trên than hồng), môn thục cắt thành từng khúc trộn chung với thịt đã ướp sẵn rồi đổ vào ống để thui… Lạ lùng hơn, theo ông Trần Nguyễn Khánh Phong, những món thoạt nghe qua có vẻ sẽ kén người ăn như món thui chim, chuột, cua ủ thối lại là những đặc sản cao cấp. Nguyên liệu sau khi được làm sạch, ướp gia vị cho vào từng ống tre, nứa hoặc quả bầu khô rồi chỉ cần thui trên lửa một vòng cho có hơi nóng, sau đó cất vào gùi hoặc để lên giàn bếp, sau vài ngày mở ra ngửi thấy có mùi là ăn được. Người Tà Ôi cho rằng dịp lễ tết mang những món này ra đãi khách xem như thể hiện tấm lòng quý mến của gia chủ đối với khách.Nghệ nhân ưu tú Hồ Văn Hạnh (77 tuổi, trú tại xã Trung Sơn), người được mệnh danh là "cuốn từ điển sống của đại ngàn Trường Sơn", cho biết lịch nông vụ của cộng đồng các dân tộc ở A Lưới thường kết thúc vào tháng 10 âm lịch, sau đó người dân sẽ ăn tết mừng lúa mới Aza (chọn một ngày từ 6.11 - 24 tháng chạp). Đón Tết Nguyên đán của đất nước, người dân xem như đã gộp 2 cái tết vào chung vui một lần. Vì vậy, các gia đình không tiếc công sức đi tìm sản vật về đãi khách. Những đặc sản của mỗi dân tộc đều được soạn sửa kỳ công, dâng lễ Aza thế nào thì họ dọn tết cũng như thế đó. "Bố thì quan tâm đến "ẩm" hơn "thực". Tết mà! Đàn ông phải có chi nhâm nhi cùng bạn bè mới vui. Bố thích nhất là rượu tr'đin, tức "rượu trời" vì được cất ngay trên đọt cây", già Hạnh khề khà. Là người Pa Kôh nhưng già Hạnh lại thích thứ rượu truyền thống của người Cơ Tu. Theo già, đây là loại rượu thơm ngon nhất ở đại ngàn Trường Sơn, được chiết từ cây tr'đin mọc trong rừng sâu. Người thợ chỉ cần rạch một đường trên thân cây rồi lấy can hứng nước. Bỏ thêm ít vỏ cây chuồn phơi khô, nước sẽ tự lên men cho ra thứ hương vị có một không hai. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hoài Nam (79 tuổi, người dân tộc Cơ Tu, trú tại xã Hồng Hạ) tự hào vì rượu tr'đin được các dân tộc anh em, kể cả người Kinh ở A Lưới, yêu thích và "không có mà bán" vào mỗi dịp tết. Già Nam cho biết người Pa Kôh, Tà Ôi cùng người Cơ Tu còn có một loại rượu tương tự tr'đin là rượu tà vạt được cất từ cây đoác. Cây đoác dễ tìm hơn, nhưng khai thác thì nguy hiểm hơn vì phải trèo cao hơn cây tr'đin. "Đây chắc là những loại rượu duy nhất trên thế giới được lấy trên cây mang về uống mà không cần phải chưng cất", già Nam cười. Tùy vào khẩu vị của mỗi người mà đến tết, đồng bào các dân tộc thiểu số còn nấu rượu nếp (xiêu), ủ rượu cần (a riêu), rượu mía vỏ chuồn (a véc), rượu mây rừng vỏ chuồn (tà via)…Bà Lê Thị Thêm, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện A Lưới, nhận định mỗi dân tộc đều có phong tục tết cổ truyền mang màu sắc riêng. Nhưng thật đáng quý khi đồng bào mang "tết riêng" hòa vào "tết chung" của đất nước và các dân tộc vẫn giữ được nét ẩm thực độc đáo, đậm dư vị núi rừng. "Tết đến, nhà nhà lại sửa soạn những món ngon để mời khách. Cảm tưởng tết quê hương A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực của các dân tộc với cơ man là món ăn, thức uống độc lạ… Thú vị hơn, giữa các gia đình còn giao lưu ẩm thực bằng cách trao đổi ống thịt, gùi bánh, chum rượu… để có thể thưởng thức những món mà nhà mình không có. Tết đoàn kết, đầm ấm", bà Thêm chia sẻ.

TP.HCM: Tiêu thụ điện đã có ngày vượt mức kỷ lục của năm 2023

Bộ Công an mới đây công bố dự thảo quyết định của Thủ tướng về ban hành danh mục dữ liệu quan trọng, dữ liệu cốt lõi.Theo Bộ Công an, Chính phủ đang thúc đẩy mạnh mẽ quá trình chuyển đổi số trong quản lý nhà nước, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Dữ liệu được xác định là tài nguyên quan trọng, đóng vai trò nền tảng trong việc xây dựng chính phủ số, kinh tế số và xã hội số. Việc xác định dữ liệu quan trọng sẽ giúp cơ quan, tổ chức, cá nhân ưu tiên bảo vệ, lưu trữ dữ liệu; thuận tiện trong xác định loại dữ liệu cũng như xử lý các rủi ro phát sinh, nhất là dữ liệu có giá trị lớn, ảnh hưởng tới an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội; đồng thời tránh rủi ro mất mát hoặc lạm dụng dữ liệu, đảm bảo tính minh bạch và bền vững trong quản lý nhà nước. Cạnh đó, xây dựng danh mục dữ liệu còn giúp các cơ quan nhà nước có cơ sở phối hợp, chia sẻ dữ liệu đồng bộ, hạn chế tình trạng thông tin phân tán, trùng lặp hoặc thiếu chính xác.Cơ quan soạn thảo cũng đánh giá một số loại dữ liệu như dân cư, đất đai, tài chính công, y tế và giáo dục là các yếu tố then chốt trong việc hoạch định và triển khai chính sách. Vì thế, việc xây dựng danh mục dữ liệu cốt lõi giúp đảm bảo tính liên tục, thống nhất và minh bạch trong quản lý, tạo điều kiện phát triển hệ sinh thái dữ liệu quốc gia.Từ những căn cứ đã nêu, Bộ Công an đề xuất danh mục 24 loại dữ liệu cốt lõi. Trong số này có dữ liệu về hồ sơ sức khỏe của cán bộ công chức, viên chức, lực lượng vũ trang thuộc diện T.Ư quản lý; dữ liệu về kế hoạch ứng phó tình trạng khẩn cấp quốc gia chưa công bố; dữ liệu về biên giới lãnh thổ do cơ quan nhà nước thu thập, quản lý chưa công bố.Ngoài ra, còn có dữ liệu về hoạt động công nghiệp quốc phòng, an ninh; dữ liệu về hoạt động của cơ quan đảng chưa công bố (công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật; công tác tổ chức xây dựng; về đường lối, chủ trương thuộc lĩnh vực quốc phòng, an ninh)…Bộ Công an cũng đề xuất danh mục 18 loại dữ liệu quan trọng. Điển hình như: dữ liệu về hoạt động thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng chưa công bố; dữ liệu cá nhân cơ bản của 1 triệu người trở lên, dữ liệu cá nhân nhạy cảm khác của 10.000 người trở lên; dữ liệu trong lĩnh vực thông tin truyền thông; dữ liệu thuộc lĩnh vực nội vụ…Theo quy định tại luật Dữ liệu năm 2024, nếu phân loại theo tính chất quan trọng, dữ liệu bao gồm 3 loại: dữ liệu cốt lõi, dữ liệu quan trọng và dữ liệu khác.Dữ liệu quan trọng là dữ liệu có thể tác động đến quốc phòng, an ninh, đối ngoại, kinh tế vĩ mô, ổn định xã hội, sức khỏe và an toàn cộng đồng. Dữ liệu cốt lõi là dữ liệu quan trọng trực tiếp tác động đến quốc phòng, an ninh, đối ngoại, kinh tế vĩ mô, ổn định xã hội, sức khỏe và an toàn cộng đồng.

Trường mầm non hiện đại không thu quỹ, không vận động tài trợ từ phụ huynh

Ngày 27.1, Đội CSGT số 2 thuộc Phòng CSGT Công an tỉnh Bình Phước đã phát hiện xe khách giường nằm nhồi nhét khách quá số người quy định.Theo đó, khoảng 10 giờ 30 cùng ngày, Đội CSGT số 2 thuộc Phòng CSGT Công an tỉnh Bình Phước lập chốt xử lý vi phạm giao thông trên đường ĐT.741, đoạn qua xã Tiến Hưng, TP.Đồng Xoài. Thời điểm này, lực lượng CSGT phát hiện xe khách giường nằm BS 60H-153.64 do tài xế Trần Hữu Đ. (44 tuổi, ngụ tỉnh Đồng Nai) điều khiển chạy tuyến cố định TP.Long Khánh (Đồng Nai) - TX.Phước Long (Bình Phước) có dấu hiệu vi phạm nên đã cho dừng xe để kiểm tra.Qua kiểm tra, lực lượng CSGT đã phát hiện tài xế nhồi nhét khách, chở quá 5 người theo quy định (51/46). CSGT đã lập biên bản vi phạm hành chính đối với tài xế, đồng thời yêu cầu phải có trách nhiệm chuyển số khách chở quá quy định qua xe khác để tiếp tục hành trình.Trước đó, khoảng 20 giờ ngày 26.1, Đội CSGT số 1 thuộc Phòng CSGT Công an tỉnh Bình Phước, phát hiện tài xế Bùi Văn T. (39 tuổi, ngụ tỉnh Đồng Nai) điều khiển xe ô tô bán tải BS 74C-064.04 lưu thông trên quốc lộ 13, đoạn qua TT.Tân Khai (H.Hớn Quản, tỉnh Bình Phước) vi phạm nồng độ cồn. Kiểm tra trên xe, lực lượng công an đã phát hiện 53 kg pháo lậu các loại.Ngay sau đó, Đội CSGT số 1 đã bàn giao tang vật và người vi phạm cho Công an H.Hớn Quản để xử lý theo thẩm quyền.

Nam giới thường thiếu axit béo omega-3

Cách khôi phục tập tin Google Drive bị xóa

Tối 6.3, Hoa hậu Thùy Tiên chính thức lên tiếng trên trang cá nhân sau nhiều ngày vướng tranh cãi liên quan đến việc quảng cáo sản phẩm kẹo rau củ KERA. Sự việc này đã thu hút sự chú ý lớn từ cộng đồng mạng, đặc biệt là khi Miss Grand International 2021 được nhắc đến cùng với các tên tuổi khác như Hằng Du Mục và Quang Linh Vlogs, những người cũng từng tham gia quảng bá cho thương hiệu này.Trước những thông tin lan truyền, Thùy Tiên khẳng định cô đã được cung cấp đầy đủ giấy tờ chứng nhận chất lượng sản phẩm trước khi bắt đầu chiến dịch quảng bá. Nàng hậu cũng chia sẻ ngay khi những tranh cãi nổ ra, cô đã nhanh chóng liên lạc với các bên liên quan để tiến hành kiểm tra và xác minh thông tin. Người đẹp 9X bày tỏ sự vui mừng khi biết rằng Cục An toàn thực phẩm đang tiến hành kiểm tra sản phẩm, điều này cho thấy sự quan tâm và trách nhiệm của các cơ quan chức năng đối với vấn đề này.Trong bài đăng của mình, Thùy Tiên cũng giải thích về lý do cô quyết định hợp tác với nhãn hàng KERA. Cô cho biết rằng sản phẩm này đặc biệt phù hợp với bản thân cô, một người không ăn được nhiều loại rau. Hơn nữa, cô rất tâm đắc với mục tiêu của nhãn hàng trong việc quảng bá các sản phẩm nông sản Việt Nam, một điều mà cô luôn ủng hộ.Tuy nhiên, sự việc này đã khiến cộng đồng mạng đặt ra câu hỏi về vai trò của Thùy Tiên trong Công ty Chị Em Rọt, đơn vị sản xuất sản phẩm kẹo rau củ KERA. Theo thông tin được ghi nhận, vào đầu tháng 11.2024, Quang Linh Vlogs và Hằng Du Mục cùng một số cá nhân khác đã thành lập Công ty cổ phần Tập đoàn Chị Em Rọt. Tuy nhiên, trong danh sách cổ đông của công ty này, không có tên Hoa hậu Thùy Tiên.Theo giấy đăng ký kinh doanh, doanh nghiệp này đặt trụ sở tại TP.Thủ Đức (TP.HCM), hoạt động chính trong lĩnh vực sản xuất phim điện ảnh, phim video và chương trình truyền hình. Ông Lê Tuấn Linh (sinh năm 1989) là Tổng giám đốc kiêm người đại diện pháp luật của công ty. Ở thời điểm mới thành lập, công ty có vốn điều lệ 5 tỉ đồng. Cơ cấu cổ đông sáng lập bao gồm: Ông Phạm Quang Linh (Quang Linh Vlog) sở hữu 13,67% vốn, bà Nguyễn Thị Thái Hằng (tức Hằng Du Mục) góp 25%, ông Lê Tuấn Linh góp 15%, bà Phạm Thị Nhật Lệ 13,66%, còn lại là ông Trần Chí Tâm.Chỉ sau một tháng hoạt động, công ty đã tăng vốn điều lệ lên 15 tỉ đồng, nhưng thông tin chi tiết về cơ cấu góp vốn mới không được công bố. Điều này đã làm dấy lên nhiều đồn đoán và thắc mắc trong cộng đồng mạng về sự liên quan của Thùy Tiên đối với công ty này.Sự việc này đã gây ra nhiều tranh cãi và phản ứng trái chiều từ cộng đồng mạng. Hiện tại, Bộ Y tế đã yêu cầu kiểm tra việc sản xuất và quảng cáo kẹo rau củ Kera, sau khi xuất hiện nhiều nội dung được cho là thổi phồng công dụng sản phẩm này.