vndoc.com lớp 10

Product description

Cung cấp các dịch vụ và sản phẩm chất lượng của vndoc.com lớp 10. Tận hưởng chất lượng và sự hài lòng từ vndoc.com lớp 10.Theo thông tin từ Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, khu vực Đà Nẵng, Phú Yên và Đắk Lắk sẽ tiếp tục có mưa với lượng mưa phổ biến từ 10 - 30 mm, có nơi trên 60 mm.Cảnh báo trong 6 giờ tới, nguy cơ xảy ra lũ quét trên các sông, suối nhỏ, sạt lở đất trên sườn dốc tại các tỉnh trên, đặc biệt tại các huyện Hòa Vang (Đà Nẵng); Phú Yên gồm các địa phương Đồng Xuân, Phú Hòa, Sơn Hòa, Sông Hinh, Tây Hòa, TP.Tuy Hòa, Tuy An, Thị xã Đông Hòa, Thị xã Sông Cầu; Đắk Lắk có Ea Kar, Krông Bông, M'Đrăk.Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cũng cảnh báo, tác động của lũ quét, sạt lở, sụt lún đất do mưa lũ làm ảnh hưởng tới quá trình di chuyển của các phương tiện; phá hủy công trình gây thiệt hại cho hoạt động sản xuất, hoạt động kinh tế xã hội. Kiến nghị các cơ quan chức năng tại địa phương lưu ý rà soát các điểm nghẽn dòng, các vị trí xung yếu trên địa bàn để có biện pháp phòng tránh, ứng phó.Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam bộ dự báo, khu vực trung tâm TP.HCM và Củ Chi, Hóc Môn, TP.Thủ Đức có thể có mưa trái mùa. Trong hôm nay (24.2), áp cao lạnh lục địa tiếp tục tăng cường mạnh xuống phía nam. Trên cao, áp cao cận nhiệt đới có trục vắt qua Trung và Nam Trung bộ lấn tây. Nhiễu động trên cao vẫn hoạt động tốt tác động đến thời tiết của Nam bộ. Gió đông bắc ở vùng biển phía đông Nam bộ có cường độ trung bình đến mạnh.Dự báo thời tiết Nam bộ mây thay đổi đến nhiều mây, mưa trái mùa tiếp tục xảy ra trong chiều và đêm nay và xảy ra ở khoảng 1/2 diện tích khu vực, có điểm mưa vừa, cục bộ có mưa to xảy ra trong vùng nội đồng và dọc biên giới phía tây. Trong cơn giông đề phòng sét và gió giật mạnh. Riêng thời tiết TP.HCM nhiều mây. Ngày có lúc giảm mây hửng nắng. Chiều tối có mưa rào rải rác và có nơi có giông, cục bộ có mưa vừa, mưa to. Trong cơn giông đề phòng sét và gió giật mạnh. ️

Từng giành giải đồng hạng ba mùa trước, đội Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai nghiễm nhiên trở thành ứng viên hàng đầu cho chức vô địch giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam lần III - 2025 cúp THACO (TNSV THACO cup 2025).Tuy nhiên, tham vọng của đại diện Đông Nam bộ bị dội gáo nước lạnh với trận thua 0-2 trước Trường ĐH Sư phạm TDTT Hà Nội ở trận ra quân bảng C, diễn ra lúc 15 giờ 45 hôm nay (3.3). Thầy trò HLV Lê Hữu Phát chỉ có thể tự trách bản thân, khi thua không phải vì đối thủ hay, mà bởi chính mình phung phí nhiều cơ hội.Sau hiệp 1 đá toan tính và chặt chẽ để giữ tỷ số 0-0, đội Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai bắt ngờ tăng tốc sau giờ nghỉ. Nhờ thích nghi tốt với điều kiện thời tiết nóng tại TP.HCM hơn đối thủ, cùng đấu pháp đánh biên hợp lý để khai thác tốt khoảng trống sau lưng bộ đôi trung vệ Trường ĐH Sư phạm TDTT Hà Nội, hàng loạt cơ hội đã được tạo ra.Chỉ riêng tiền đạo Vũ Minh Khải (số 12) đã có 3 cơ hội rất rõ ràng. Ngay phút 41, mũi nhọn của đội Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai có pha đối mặt. Anh rê bóng qua cả thủ môn đối phương, nhưng thay vì dứt điểm ngay, cầu thủ này tiếp tục rê, trước khi mất trụ và bị ập vào lấy bóng. Sau đó, Minh Khải tận dụng sai sót của hậu vệ Trường Sư phạm TDTT Hà Nội để cầm bóng áp sát, song lại... sút thẳng lên khán đài dù cầu môn đã rộng mở. Ngày thi đấu kém hiệu quả của Minh Khải khép lại ở phút 63, khi số 12 của Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai đệm bóng trượt ở khoảng cách chưa đầy 3 m trước cầu môn trống, ở tình huống mà Nguyễn Phạm Đăng Khoa đã tạo cơ hội quá tốt cho đồng đội ghi bàn. Chỉ cần 1 trong 3 tình huống này được chuyển hóa thành bàn thắng, Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai có cơ hội rất lớn để giành 3 điểm, bởi học trò ông Lê Hữu Phát tạo ra thế trận tốt hơn trong hiệp 2. Tuy nhiên, đại diện Đông Nam bộ đã phung phí cơ hội, rồi lại... "tự bắn vào chân" khi đội trưởng Đỗ Thái Bảo nhận thẻ đỏ ở phút 74. Ở thế thiếu người, đội Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai chủ động đá chậm, chắc để giữ 1 điểm. Dù vậy đến phút 79, học trò ông Lê Hữu Phát để thua ở pha bóng khó tin.Thủ môn Nguyễn Đức Công nhận bóng trong vòng cấm và không chịu bất cứ áp lực nào. Nhưng thay vì chuyền ngay, người gác đền của Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai lại cố giữ bóng trong chân, cúi người xuống, đợi đối thủ ập vào mới nhặt bóng lên. Để rồi, khi Đức Công còn chưa kịp nhặt bóng, cầu thủ vào sân thay người Đỗ Minh Tú của Trường ĐH Sư phạm TDTT Hà Nội đã nhanh chân dứt điểm xuyên qua háng đối thủ để ghi bàn mở tỷ số.Đây là bàn thắng gần như khiến đội Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai "tê liệt". Các cầu thủ vỡ trận khi đối thủ tràn lên, trước khi thua thêm 1 bàn ở phút 80. "Tôi nghĩ đây là bàn thắng may mắn, rất may mắn. Tôi hiểu rằng đây là tình huống bóng sống, nên băng vào cướp bóng dứt điểm là đúng luật", tiền vệ Đỗ Minh Tú chia sẻ về tình huống mà trong bóng đá người ta gọi vui là "đánh cắp trứng gà". Chính cầu thủ của đội Trường ĐH Sư phạm TDTT Hà Nội cũng không nghĩ mình sẽ ghi bàn ở tình huống này. Chơi không nổi trội ở trận này, nhưng may mắn cộng với khả năng trừng phạt sai lầm đối thủ rất lạnh lùng đã giúp đại diện phía bắc lấy trọn 3 điểm.Đội Trường ĐH Sư phạm TDTT Hà Nội tạm dẫn đầu bảng C với 3 điểm. Trong khi với đội Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai, cơ hội sửa sai vẫn còn. Ở lượt hai diễn ra vào ngày 6.3, HLV Lê Hữu Phát cùng học trò sẽ đối mặt với Trường ĐH Công nghệ TP.HCM.Muốn thắng trận "derby công nghệ", đội Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai cần xốc lại tinh thần. Lối chơi của đại diện Đông Nam bộ vẫn rất hay, nhưng nếu không chắt chiu, Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai có nguy cơ dừng bước sớm. ️

Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt. ️