'Dịch' chuột tàn phá hàng ngàn héc ta lúa
Để trả lời cho câu hỏi về năm Ất Tỵ 2025 này, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về âm lịch - đóng vai trò quan trọng với đời sống văn hóa và tinh thần của người phương Đông nói chung và người Việt Nam nói riêng.Theo nhà nghiên cứu Đặng Vũ Tuấn Sơn, Chủ tịch Hội Thiên văn và Vũ trụ học Việt Nam, nếu dương lịch được đặt ra dựa trên chu kỳ chuyển động của trái đất quanh mặt trời, thì âm lịch dựa trên chu kỳ chuyển động của mặt trăng quanh trái đất. Mặt trăng chuyển động quanh trái đất mỗi vòng hết 27,32 ngày.Trên thực tế, vì bản thân trái đất còn có chuyển động quanh mặt trời nên mặt trăng cần thêm một chút thời gian nữa để trở về vị trí cũ trên bầu trời khi nhìn từ trái đất. Do vậy chu kỳ mà chúng ta quan sát thực tế của mặt trăng là 29,53 ngày. Chu kỳ này được gọi là một "tuần trăng".Từ xa xưa, người phương Đông đã nhận thấy khoảng 12 tuần trăng tương đương với một chu kỳ thời tiết. Để thuận tiện cho việc quan sát, dự đoán thời tiết phục vụ sản xuất nông nghiệp, người ta chọn một chu kỳ này là 1 năm, mỗi tuần trăng gọi là một tháng. "Tuy vậy, cứ 3 năm thì lại bị chậm so với chu kì thời tiết khoảng 1 tháng nên cần có thêm một tháng bù vào. Những năm có tháng bù vào này được gọi là năm nhuận. Người phương Đông cổ đặt ra hai yếu tố nữa là can và chi, hay gọi đầy đủ là thiên can và địa chi, đều có cơ sở từ quan sát thiên văn", chuyên gia phân tích.Trước kia, người ta chưa biết rằng các ngôi sao trên bầu trời đều là các thiên thể như mặt trời, chỉ có riêng các hành tinh là chuyển động quanh mặt trời. Tuy vậy, người thời đó đã nhận thấy có năm đốm sáng không đứng im so với nền trời sao mà vị trí thay đổi mỗi ngày, họ gọi chúng là các hành tinh.5 hành tinh này gồm: sao Thủy, sao Kim, sao Hỏa, sao Mộc và sao Thổ, được gọi là ngũ hành. Sở dĩ không có sao Thiên Vương và sao Hải Vương chỉ có thể quan sát qua kính thiên văn nên người thời xưa không nhìn thấy.Khi quan sát 5 hành tinh này, người phương Đông cổ nhận thấy mỗi hành tinh đều có một chu kỳ nhất định để chúng trở về vị trí cũ so với nền trời sao. Cụ thể như sau: sao Thủy: khoảng 0,25 năm; sao Kim: khoảng 0,6 năm; sao Hỏa: khoảng 2 năm; sao Mộc: khoảng 12 năm; sao Thổ: khoảng 30 năm.Sao Hỏa cứ 2 năm lại về vị trí cũ, nên mỗi chu kỳ của nó được coi tương ứng với một hành trong ngũ hành (Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ), mỗi hành 2 năm như vậy nên có 1 năm mang tính dương và một năm mang tính âm. Tổng cộng mỗi chu kỳ như vậy là 10 năm, vậy nên người ta đặt ra 10 can tương ứng với âm và dương của mỗi hành.10 can gồm: Giáp, Ất tương ứng với Mộc; Bính, Đinh tương ứng với Hỏa; Mậu, Kỷ tương ứng với Thổ; Canh, Tân tương ứng với Kim; Nhâm, Quý tương ứng với Thủy. Trong khi đó sao Mộc hết khoảng 12 năm trở về vị trí cũ. Con số 12 này cũng trùng với số tuần trăng trung bình của một năm. Vậy nên 12 chi được đặt ra, mỗi chi gắn vào một năm theo chu kỳ này và vào một tháng trong năm. Sao Mộc có chu kỳ trùng khớp như vậy nên còn được gọi là Tuế Tinh. 12 chi gồm có: Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi. Mỗi năm âm lịch được gọi tên bằng một can đi với một chi. Vì bội số chung nhỏ nhất của 10 và 12 là 60 nên có thể thấy ngay rằng cứ 60 năm thì chu kỳ mới kết thúc. Chẳng hạn chúng ta đón tết Ất Tỵ bây giờ thì phải đúng 60 năm sau mới lại được thấy tết Ất Tỵ. Con số 60 này cũng chính là bội số chung nhỏ nhất của 2, 12 và 30 (chu kỳ của các hành tinh như nêu trên), nên 60 năm cũng chính là khoảng thời gian tương đối chính xác để tất cả 5 hành tinh quay trở lại vị trí tương đối như cũ. Chu kỳ này còn thường được gọi là "lục thập hoa giáp".Theo như phân tích trên, nếu như năm 2024 là năm Giáp Thìn thì năm 2025 theo can và chi sẽ là Ất Tỵ. Tương ứng, năm 2026 sẽ là năm Bính Ngọ.Ngân hàng Nhà nước cung ứng vàng miếng, đảm bảo đủ nguyên liệu sản xuất trang sức
Theo WMO, từ tháng 6.2023 đến tháng 2.2024, nhiệt độ trung bình tháng trên phạm vi toàn cầu luôn cao hơn mức trung bình nhiều năm và ở mức cao kỷ lục từng được ghi nhận. El Nino là một phần nguyên nhân làm tăng nhiệt độ ở nhiều nơi trên thế giới. Nguyên nhân chính của tình trạng nắng nóng gay gắt khắp nơi là do biến đổi khí hậu mà con người chính là tác nhân.
Tìm lại những anh hùng: Người hùng dân tộc Tày ở Cam Cọn
Đối với Kiều Minh Tuấn, 2024 là một năm thành công khi anh vẫn được khán giả yêu mến trong chương trình 2 ngày 1 đêm. Song song đó, Kiều Minh Tuấn còn góp mặt trong những dự án điện ảnh như Gặp lại chị bầu và Cô dâu hào môn.Ngoài ra, Kiều Minh Tuấn còn tiết lộ trong thời gian vừa qua anh được nhiều bạn bè, đồng nghiệp đề nghị ra mắt với vai trò ca sĩ. Nam diễn viên 8X cũng thừa nhận rằng mình là một người thích hát nên sẽ cân nhắc lời đề nghị này.Kiều Minh Tuấn sinh năm 1988 tại Bà Rịa - Vũng Tàu. Sau thời gian hoạt động ở lĩnh vực kịch nói, Kiều Minh Tuấn bắt đầu được chú ý ở mảng điện ảnh. Anh ghi dấu trong lòng khán giả qua những tác phẩm như Nắng, Nắng 2, Em chưa 18, Hạnh phúc của mẹ, Lật mặt 3 - Ba chàng khuyết, Chị 13 - Ba ngày sinh tử, Tiệc trăng máu, Chìa khóa trăm tỉ…
Tập 4 phim Thư ký hoàn hảo của tôi (Love Scout) chiếu tối 11.1 trên đài SBS có rating cán mốc 11,3% trên toàn Hàn Quốc, tăng nhẹ so với 10,3% của tập 3. Đặc biệt, tỷ suất người xem tập mới nhất tăng hơn gấp đôi so với tập đầu tiên - 5,2%. Trong khi tập 2 cũng đạt thành tích tốt không kém là 6,5%.Mức tăng trưởng rating đáng kinh ngạc của Thư ký hoàn hảo của tôi trở thành chủ đề được bàn luận sôi nổi. Trên các diễn đàn, mạng xã hội, nhiều khán giả đưa ra hàng loạt ý kiến phân tích về sự thành công của tác phẩm. Một trong những lý do giúp Thư ký hoàn hảo của tôi gây chú ý là sự phá vỡ khuôn mẫu chuyện tình "nam tổng tài - nữ thư ký" thường thấy trên màn ảnh nhỏ xứ kim chi. Ở đây, phim có sự đảo ngược giới tính đầy thú vị khi miêu tả mối quan hệ giữa nữ tổng tài kiêu ngạo, cô đơn và nam thư ký ấm áp, đang là bố đơn thân. Thư ký hoàn hảo của tôi có điểm cộng khác là áp dụng hoàn hảo các công thức cũ nhưng luôn hiệu quả trong loạt sê ri tình cảm lãng mạn Hàn Quốc. Từ những tình huống khiến cặp đôi chính hiểu lầm đối phương ngay từ lần gặp đầu tiên cho đến các khoảnh khắc che ô tình tứ dưới trời mưa. Bên cạnh đó, yếu tố xoay quanh nghề "săn đầu người" trong xã hội hiện giờ khiến đông đảo người xem tò mò. Cách khai thác khéo léo bối cảnh, tính cách những nhân vật phụ còn là một trong số yếu tố giúp tác phẩm được khán giả ủng hộ nồng nhiệt. Ngoài ra, tương tác ấn tượng giữa hai diễn viên chính Lee Joon Hyuk và Han Ji Min trên màn ảnh cũng được đánh giá cao. Trong Thư ký hoàn hảo của tôi, Han Ji Min thủ vai Kang Ji Yoon, nữ CEO lạnh lùng, chỉ chuyên tâm vào công việc. Còn Lee Joon Hyuk hóa thân thành Yoo Eun Ho, một ông bố đơn thân, giỏi việc bếp núc và chăm con. Qua 4 tập phim, hai nhân vật Yoo Eun Ho và Kang Ji Yoon chưa có cảnh ngọt ngào tình cảm. Tuy nhiên, mỗi khi đứng với nhau trò chuyện hoặc thậm chí là cãi vã, họ đều tạo "phản ứng hóa học" khiến khán giả thích thú.Đặc biệt, vẻ điển trai của Lee Joon Hyuk cũng gây sốt mạng xã hội. Nam thần 41 tuổi chinh phục khán giả với gương mặt nam tính không góc chết, sắc vóc săn chắc trong những bộ suit lịch lãm. Hiện ngoài Thư ký hoàn hảo của tôi, Lee Joon Hyuk còn được yêu mến cùng phim điện ảnh Hỏa thần (Firefighters) đang chiếu tại rap. Love Scout kể về Kang Ji Yoon, người điều hành công ty săn đầu người People's. Là người nghiện công việc chính hiệu, cuộc sống của Kang Ji Yoon dường như chỉ xoay quanh mục tiêu tiền bạc, các chuyện khác đều vụng về. Điều này khiến cô gặp nhiều rắc rối dẫn đến những tình huống dở khóc dở cười. Kang Ji Yoon sống như cỗ máy, chỉ bật "công tắc" mỗi khi làm việc. Và rồi, người trợ lý Yoo Eun Ho xuất hiện. Anh cố gắng giúp Kang Ji Yoon bật lại "công tắc" cho chính cuộc đời mình.Thư ký hoàn hảo của tôi có sự góp mặt của dàn sao Hàn Lee Joon Hyuk, Han Ji Min, Kim Do Hoon, Kim Yoon Hee, Lee Sang Hee, Park Bo Kyung, Seo Hye Won… Đứa con tinh thần của đạo diễn Ham Joon Ho phát sóng khung giờ tối thứ sáu - thứ bảy hằng tuần trên đài SBS (Hàn Quốc).
Gửi vào 'chữ' những ước vọng năm mới
Ngày 16.3, tại Vĩnh Phúc, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) tổ chức lễ khởi công và phát động phong trào thi đua xây dựng Dự án đường dây 500 kV Lào Cai - Vĩnh Yên. Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn cùng lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương tới dự.Ông Nguyễn Anh Tuấn, Tổng giám đốc EVN, cho biết đường dây 500 kV Lào Cai - Vĩnh Yên là dự án trọng điểm, cấp bách, có ý nghĩa rất quan trọng để truyền tải điện từ các nhà máy thủy điện khu vực Tây Bắc và các tỉnh lân cận lên hệ thống điện quốc gia, tăng khả năng vận hành an toàn và ổn định cho hệ thống điện."EVN cam kết chỉ đạo ban quản lý dự án, các nhà thầu, đơn vị tư vấn, phối hợp với chính quyền địa phương quyết tâm triển khai thi công công trình, hoàn thành đóng điện đúng tiến độ Thủ tướng Chính phủ giao", ông Tuấn nói.Dự án Đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên có mức đầu tư 7.410 tỉ đồng, được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư, giao EVN làm chủ đầu tư. Đây là công trình đường dây 500 kV mạch kép có chiều dài 229,5 km, với tổng cộng 468 vị trí móng cột điện, đi qua 4 tỉnh: Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ và Vĩnh Phúc, với điểm đầu là trạm 500 kV Lào Cai, điểm cuối là trạm 500 kV Vĩnh Yên. Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Phạm Minh Chính, nhấn mạnh mục tiêu phấn đấu tăng trưởng GDP hơn 8% trong năm nay, để thực hiện mục tiêu này, phải có sự tăng trưởng về năng lượng.Thủ tướng biểu dương EVN trong những năm qua đã làm được nhiều công trình lớn, gần đây nhất là Đường dây 500 kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối dài hơn 500 km trong điều kiện rất khó khăn nhưng đã hoàn thành sau hơn 6 tháng. Thủ tướng yêu cầu phát huy các bài học, kinh nghiệm để làm đường dây 500 kV Lào Cai - Vĩnh Yên với tinh thần nhanh hơn, hiệu quả, chất lượng, an toàn hơn… Dự án này có quy mô nhỏ hơn cả về chiều dài, vốn đầu tư, địa hình không khó khăn như miền Trung thì "không có lý do gì làm dài hơn"."Chúng ta hẹn nhau ngày 31.8 để khánh thành dự án này. Đây là mệnh lệnh của người chỉ huy, mệnh lệnh của Chính phủ, mệnh lệnh của tinh thần trách nhiệm, dám nghĩ dám làm. Dự án cần gì, có vướng mắc, khó khăn gì báo cáo Chính phủ, trực tiếp là Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn để xử lý", Thủ tướng Phạm Minh Chính nói.
