Mỹ - Anh và chuyện bên trọng, bên khinh
Những bài học tưởng chừng chỉ có cấp tiểu học, nhưng học sinh lớn nhất trong lớp cũng vừa bước qua tuổi 33. Không lương, không thưởng, không đồng nghiệp, chỉ có sự cần mẫn và yêu học sinh là thứ mà giữ "bà giáo" hằng ngày đến với lớp học tình thương. Bằng tất cả sự thấu cảm của mình, "bà giáo" đã mở ra cuộc đời mới cho nhiều học sinh "đặc biệt" trong lớp học đặc biệt của mình.
5 loại rau ít carb tốt nhất cho các tín đồ ăn kiêng low carb
Chiều 16.1, nhà thơ Thanh Thảo đã về Trường THPT Sơn Mỹ (xã Tịnh Khê, TP.Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi) để trao học bổng "Thầy tôi" cho học sinh ở vùng Sơn Mỹ (thuộc thôn Tư Cung, xã Tịnh Khê).Đợt này, nhà thơ Thanh Thảo trao học bổng "Thầy tôi" cho 15 học sinh ở Sơn Mỹ, 3 triệu đồng/học sinh. Đây là những học sinh có hoàn cảnh khó khăn, khó khăn đột xuất trong đời sống nhưng có có tinh thần vươn lên trong học tập.Số tiền 45 triệu đồng nói trên từ nguồn nhuận bút các bài báo, bài thơ của nhà thơ Thanh Thảo dành dụm trong một năm qua. Ông muốn số tiền này giúp các học sinh Sơn Mỹ mua đồ dùng học tập hoặc cho gia đình các em mua bánh, mứt… trong dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025.Học bổng "Thầy tôi" chính là tiếp nối liên tục học bổng mang tên "Vì trẻ em Sơn Mỹ" do nhà thơ Thanh Thảo sáng lập cách đây 27 năm. Đây cũng là năm thứ 2 nhà thơ lấy tên học bổng "Thầy tôi" để trao cho học sinh vùng quê Sơn Mỹ. Với tên gọi này, nhà thơ Thanh Thảo muốn nhắn nhủ học sinh Sơn Mỹ phải luôn nhớ đến công ơn sâu nặng của thầy cô giáo, ra sức học tập, rèn luyện, tri ân những người đã dạy dỗ mình nên người.Dịp này, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP.Quảng Ngãi cũng trao 20 suất học bổng (1 triệu đồng/suất) cho các học sinh vùng quê Sơn Mỹ.
Bất ngờ lớn tại giải eSports Đột Kích CFS 2022 Grand Finals
Ở một châu lục khác, mùa xuân đi trước 2-3 tháng nên bữa tiệc tất niên của bà con người Việt tại Úc không cầu kỳ về cao lương mỹ vị nhưng thật đậm tình đồng bào.Đó là bữa tất niên sau khi mọi người cùng chung tay tổ chức chương trình Xuân Quê hương đậm đà bản sắc dân tộc nhưng cũng mang tính kết nối, mở ra những kế hoạch mới cho nhiều ngành nghề như: giáo dục, giao thương, kinh tế…. cho bà con ở Tây Úc. Chương trình Xuân Quê hương vào tháng 11.2024 lúc đó có lẽ khá sớm với Việt Nam nhưng nó diễn ra vào những ngày cuối xuân ở Perth. Đó cũng là chương trình Xuân Quê hương đầu tiên mà Tổng lãnh sự Nguyễn Thanh Hà quyết tâm thực hiện tại Perth. Ngày hội quy tụ gần 1.000 người, diễn ra từ trưa đến chiều và thu hút đông đảo bà con, du học sinh tham dự. Một cái tết đến sớm thật nhưng đủ là một không gian văn hóa ấm cúng, kết nối đa chiều, đa thế hệ. Trở về bữa tiệc cuối năm nói trên, đó là một chiều cuối tuần tại nhà anh Phan Văn Huệ ở phố Yarimup…, nhiều bà con gốc Việt và cả du học sinh tề tựu đến chung vui. Trời se lạnh, thật mát và cũng trùng hợp sao nó rất giống với thời tiết ngày giao thừa hôm nay ở Sài Gòn. Đến khá sớm là chị Mai Hương – anh Huy Tuấn (gốc Vũng Tàu), 2 người Việt sang sinh sống và thăm con đang du học ở Perth. Anh chị rất nhiệt tình, luôn sẵn sàng làm tài xế đưa chúng tôi đi gặp những người con gốc Việt thú vị tại Perth này. Chị Mai Hương chính là một trong những người Việt nhiệt tình cho nhiều hoạt động chung của cộng đồng, đặc biệt với Xuân Quê hương chị đứng ra kết nối, hỗ trợ lãnh sự quán Việt Nam tại Perth trong nhiều khâu. Em chị Hương – chị Hồng Hải luôn trẻ trung, dù là mẹ 3 con nhưng vẫn luôn có mặt trên từng cây số, hỗ trợ, mời đoàn người Việt sang dùng những bữa ăn rất Việt Nam. Gia chủ chị Thu Hà đúng là một đầu bếp số dách, trong nhiều ngày liền, chị Hà là "chị nuôi" chăm lo nhiều bữa ăn cho bà con người Việt. Món chị nấu đơn giản nhưng rất ngon, khẩu vị y chang ở Việt Nam. Bởi nơi đây, món VN nào, gia vị VN nào cũng có sẵn ở các chợ, nên các bà cô, bà chị tha hồ mà trổ tài nấu nướng, để các ông chồng và con cái không phải trải qua cảm giác thèm đồ ăn Việt. TP.Perth cũng rất đặc biệt và có lẽ ít người VN biết đến. Nhắc đến Úc thì Sydney hay Melbourne là hai cái tên quen thuộc nhất. Dù ở Úc nhưng tên Perth có lẽ nhiều người Việt ít biết, TP xinh đẹp này chỉ cách VN 6 giờ bay. Tối lên máy bay Vietjet ngủ một giấc, 8 giờ sáng bạn đã có mặt ở Perth để đi học hoặc đi làm. Quang trọng nữa là múi giờ thật gần, cách VN đúng… 1 tiếng nên mọi sinh hoạt, giao dịch công việc đều rất thuận tiện. Thêm một điều thú vị mà người Việt rất thích là khí hậu quanh năm đều ôn hòa, nhiệt độ từ 14-15oC (ban đêm) đến tầm 20-25oC ban ngày, Mùa hè nóng nhất ở Perth thì nắng gay gắt nhưng cao nhất cũng tầm dưới 35oC. Khí hậu quá mát mẻ, tuyệt vời cho nhiều bà con người Việt. Một cán bộ ngoại giao từng công tác hàng chục quốc gia đúc kết rằng Perth là thành phố mà anh thấy thú vị nhất về khí hậu, thời tiết, quãng đường bay và cả môi trường sống an ninh, an toàn. "Song kiếm hợp bích" với chị Hà là đầu bếp Thanh Thiện (một người Việt Nam sang) trổ hết tài hoa vừa làm bánh truyền thống như da lợn, bánh chuối và cả bánh kem vừa chiên chả giò, vừa làm món bánh hỏi thịt heo quay. Bữa ăn tuy đơn đơn giản vài món trên kèm salad và cá hồi nhưng thật rộn rã tiếng nói cười, phụ nhau, kể chuyện VN cho nhau nghe. Chị Thiện là một đầu bếp bánh có tiếng ở Vũng Tàu, chị là thầy của nhiều học trò. Tại Perth, chị Thiện cũng bất ngờ gặp lại cô học trò ở Vũng Tàu ngày xưa của mình. Chị Thiện đi cùng đoàn với thư pháp gia Lưu Thanh Hải do trà sư Ngô Thị Thanh Tâm dẫn đầu, để mang hương vị truyền thống sang Úc "ăn cái tết Việt". Hôm ấy, đại gia đình Lãnh sự quán VN tại Perth cũng góp mặt. Bà Tổng lãnh sự Nguyễn Thanh Hà cùng phu quân, các anh chị em ở lãnh sự như chị Thảo, chị Minh hay anh Tùng cũng xắn tay vào… phụ, cùng bà con làm nên bữa tiệc cuối năm. Nhiều bạn trẻ từ VN sang, hay các thế hệ du học sinh, F1 ở Úc cũng có mặt. Nói theo kiểu VN là "đại gia đình" quây quần, từ già đến trẻ, từ muôn phương, muôn nơi cũng đầm ấm bên nhau. Những ngày có mặt ở Úc thật ngắn để làm nên một Xuân Quê hương nhưng những người Việt đều cảm nhận được tình cảm ấm áp của các cán bộ Lãnh sự quán VN tại Perth. Mọi thắc mắc, khúc mắc đều được hướng dẫn, hỗ trợ kịp thời. Trong những ngày chung vui lễ lạt của bà con đều được các anh chị em chia sẻ, tham dự. Trẻ con, cán bộ lãnh sự thì nước suối, cánh đàn ông thì một chút thức uống có cồn nhưng 2 bàn ăn luôn rôm rả tiếng cười và chủ đề duy nhất vẫn là: Việt Nam. Từ cuộc sống của bà con tại Perth, đến các chương trình du học Úc thuận tiện ở Tây Úc, đến những hoạt động của lãnh sự quán trong việc tạo điều kiện cho bà con thuận tiện trong công việc và làm ăn. Trong cái se lạnh của mùa xuân, một bữa tiệc xuân đất khách đầu tiên của chúng tôi không ngờ lại ấm áp như đang quây quần trong đại gia đình bà con VN ngay trên chính quê hương.Chính ở Perth này, chúng tôi được biết thêm những con người thật sự tuyệt vời, giỏi giang mà nhiều người tại đây rất ngưỡng mộ. Đặc biệt đó đều là những phụ nữ Việt giỏi giang. Đó là chị Lâm Ti, một giám đốc doanh nghiệp xuất nhập khẩu trái cây hàng đầu tại bang Tây Úc và cả nước Úc. Chị Ti mỗi ngày đưa hàng chục tấn dâu của Úc đi khắp thế giới, mang lại công việc cho hàng ngàn con người yêu thích nông trại.Là chị Vũ Minh Huyền (Hannah Vũ), Giám đốc đối ngoại Đại học Tây Úc, người tích cực thúc đẩy hợp tác giáo dục đào tạo, trao đổi học thuật, hợp tác y tế và chăm sóc sức khỏe giữa bang Tây Úc và Việt Nam. Chị Minh Huyền vừa hạ sinh con gái cách đây tròn tháng nhưng trong những ngày tổ chức tổ lễ dù "bụng vượt mặt" nhưng vẫn băng băng làm các khâu để lễ hội Xuân Quê hương thành công tốt đẹp.Hay như chị Vân Colin, một doanh nhân nhập khẩu cà phê Việt để giới thiệu với bạn bè Úc nhưng "tề gia số một" khi các con với ông xã người nước ngoài đều nói tiếng Việt rành rẽ đến bất ngờ. Cùng là bạn thân của chị Vân Colin, chị Vanessa (tên Việt là chị Phúc) có ông xã là ông Riaz Mahmood, Tổng giám đốc khách sạn Duxton 5 sao (ở Tây Úc) luôn hết mình trong các hoạt động của bà con, đặc biệt là những lần các đoàn ngoại giao trong nước có lịch trình làm việc tại Perth, các hoạt động của bà con nếu cần địa điểm đều được ông Riaz - "chàng rể Việt Nam" ưu tiên hết mình để mọi việc thành công nhất có thể.Gia đình chị là một gia đình đặc biệt khi 26 năm chị và ông xã cùng ăn tết ở nhiều nơi khác nhau trên thế giới (do đặc thù công việc của chồng). Bản thân chị là làm về ngành thời trang nên tư tưởng cũng rất thoáng nhưng cứ có hoạt động của bà con là chị lại có mặt. Đó là anh Huy Nguyễn, một người Việt môi giới, kinh doanh bất động sản, sang nhượng cửa hàng luôn sẵn sàng chia sẻ tư vấn hợp lý, đặc biệt là luôn miễn phí giúp bà con kiều bào an cư lạc nghiệp khi mua nhà hay đầu tư. Sự chia sẻ, hỗ trợ giúp nhau của bà con kiều bào, làm ăn sinh sống ở Perth không chỉ bắt nguồn từ tinh thần tương thân tương ái truyền thống bao đời nay của người Việt mà là còn là sự sẻ chia, quan tâm để cộng đồng ngày một phát triển bền vững. Ngoài kia, xuân tết đã ở đầu ngõ mọi nhà trong niềm an vui!Lãnh sự quán đã, đang và sẽ đồng hành, hỗ trợ thế nào với những người Việt Nam đang sống và làm việc ở Tây Úc?Bà Tổng Lãnh sự Nguyễn Thanh Hà: Công tác về Người VN ở nước ngoài (NVNONN) luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm sâu sắc và chỉ đạo sát sao với hàng loạt các chủ trương, chính sách lớn được ban hành trong nhiều năm qua. NVNONN là bộ phận không tách rời và là một nguồn lực của cộng đồng dân tộc Việt Nam, là nhân tố quan trọng góp phần tăng cường quan hệ hợp tác, hữu nghị giữa Việt Nam với các nước nói chung, và với Úc nói riêng. Thực hiện chính sách nhất quán của Đảng, Nhà nước và Chính phủ Việt Nam, cũng như sự chỉ đạo sát sao từ Bộ Ngoại giao, trong những năm qua, Tổng lãnh sự quán Việt Nam tại Perth đã không ngừng nỗ lực để đồng hành và hỗ trợ cộng đồng người Việt Nam đang sinh sống và làm việc tại Tây Úc và Vùng Lãnh thổ Bắc Úc.Chúng tôi đã chủ động tổ chức nhiều sự kiện văn hóa, không chỉ tạo cơ hội để bà con gắn kết mà còn giúp giới thiệu văn hóa Việt Nam đến bạn bè quốc tế. Nổi bật phải kể đến 2 hoạt động đón Tết cho cộng đồng người Việt tại Bắc Úc và Tây Úc. Chương trình Xuân Quê hương tại Bắc Úc (3.2024) với sự tham gia biểu diễn của đoàn nghệ sĩ, nghệ nhân đến từ TP.HCM đã thu hút đông đảo kiều bào và bạn bè quốc tế đến tham dự. Tiếp nối thành công của sự kiện tại Bắc Úc, TLSQ đã phối hợp với Đại học Tây Úc tổ chức sự kiện Xuân Quê hương chào đón năm mới 2025 với thông điệp "Đoàn kết và hướng về quê hương" (11.2024). Các chương trình Xuân Quê hương diễn ra trong không khí đoàn kết, vui vẻ, ấm cúng, trang trọng và đậm đà bản sắc dân tộc với nhiều tiết mục văn nghệ đặc sắc, gợi nhớ quê hương và ngày tết cổ truyền được bà con hưởng ứng đông đảo và chính quyền sở tại đánh giá cao. Bên cạnh đó, TLSQ hỗ trợ các doanh nghiệp và cá nhân người Việt kết nối, hợp tác và phát triển kinh doanh tại Tây Úc và Vùng Lãnh thổ Bắc Úc thông qua các hội thảo, diễn đàn kinh tế và chương trình xúc tiến thương mại. Trong công tác hội đoàn, TLSQ tiếp tục đồng hành, hỗ trợ nhiều hội đoàn kết nối gặp gỡ, triển khai hoạt động và phát huy các nhân tố tích cực.Trong thời gian tới, TLSQ VN tại Perth sẽ tiếp tục hỗ trợ, tạo thuận lợi cho bà con trong thực hiện các giấy tờ, thủ tục lãnh sự, làm tốt công tác bảo hộ công dân; tiếp tục hỗ trợ bà con tìm kiếm cơ hội hợp tác kinh tế, thương mại - đầu tư với trong nước; làm cầu nối chuyển tải nguyện vọng và ý kiến đóng góp của bà con đối với các chính sách, dự luật có liên quan. Chúng tôi cũng sẽ tiếp tục đồng hành cùng bà con trong các hoạt động văn hóa để củng cố đoàn kết, vun đắp lòng tự hào dân tộc, giúp thế hệ trẻ sinh ra và lớn lên tại Úc hiểu hơn về nét đẹp truyền thống và bản sắc dân tộc Việt Nam. Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 cận kề, Tổng lãnh sự Nguyễn Thanh Hà có điều gì chia sẻ với bà con cộng đồng kiều bào?Trong năm qua, cộng đồng người Việt Nam tại Tây Úc và Vùng Lãnh thổ Bắc Úc đã gặt hái được nhiều thành công. Sự đoàn kết, chăm chỉ và tinh thần vượt khó của bà con đã góp phần nâng cao hình ảnh và vị thế của người Việt trên đất Úc. Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến tất cả quý bà con đã đồng hành cùng TLSQ trong xây dựng cộng đồng đoàn kết và phát triển.Nhân dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, tôi xin chúc toàn thể quý bà con một năm mới nhiều sức khoẻ, bình an, hạnh phúc và thành công. Mong bà con tiếp tục hướng về quê hương, đất nước; duy trì và phát huy những giá trị tốt đẹp của dân tộc; cùng chung sức xây dựng cộng đồng đoàn kết, vững mạnh; tích cực đóng góp cho quan hệ hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam và Úc ngày càng phát triển tốt đẹp.Bà Nguyễn Thanh Hà, Tổng lãnh sự Việt Nam tại Tây Úc và vùng lãnh thổ Bắc Úc cho biết thêm: Cộng đồng người Việt tại bang Tây Úc có khoảng hơn 30.000 người, trong đó gần 20.000 người được sinh ra tại Việt Nam, đa số là kinh doanh nhỏ trong các lĩnh vực bất động sản, tư vấn luật, thuế vụ, xuất nhập khẩu, nhà hàng, làm nông trại... Ngoài ra, Tây Úc có hai chuỗi siêu thị của người Việt là MCQ và Nguyên Phát chuyên cung cấp lượng lớn thực phẩm và hàng tiêu dùng Việt Nam cho không chỉ cộng đồng người Việt mà cả các cộng đồng châu Á khác. Cộng đồng người Việt tại Vùng Lãnh thổ Bắc Úc có khoảng 2.500 người, chiếm 1% dân số của Vùng Lãnh thổ. Nổi bật tại Bắc Úc có Hội nông gia Việt Nam, gồm các chủ trang trại trồng xoài, do anh David Dinh làm Chủ tịch. Hội Nông gia rất có uy tín và tiếng nói với chính quyền Bắc Úc bởi đây là vùng cung cấp 51% sản lượng xoài toàn Úc, trong đó, hơn nửa sản lượng xoài là từ các nông trại của người Việt. Ngoài ra, tại Bắc Úc còn có Hội Gia đình Việt Úc do chị Anne Lan Anh làm Chủ tịch. Hội Gia đình Việt Úc hàng năm đều tổ chức nhiều sự kiện văn hoá để gắn kết cộng đồng, trong đó có lễ hội Lồng Đèn 2023 được Bắc Úc bầu chọn là Sự kiện của Năm.Đại bộ phận bà con người Việt tại Tây Úc và Vùng Lãnh thổ Bắc Úc đều có địa vị pháp lý, cuộc sống ổn định, làm việc chăm chỉ, cần cù, chịu thương, chịu khó, hội nhập tốt vào sở tại, có nhiều đóng góp trong các lĩnh vực vực kinh tế, văn hóa…
Tỉ phú Elon Musk có tuyên bố rắn trên mạng xã hội X ngày 9.3, khẳng định hệ thống vệ tinh Starlink “là xương sống của quân đội Ukraine”. Công ty hàng không vũ trụ SpaceX của ông Musk là đơn vị sở hữu Starlink và đã cung cấp hệ thống mạng vệ tinh cho Ukraine trong hơn 3 năm chiến sự. “Toàn bộ tiền tuyến của Ukraine đã sụp đổ nếu tôi tắt chúng đi (Starlink)”, ông Musk nói.Gần đây xuất hiện thông tin nêu rằng tỉ phú Elon Musk đang cân nhắc cắt mạng Starlink tại Ukraine như một con bài mặc cả để Ukraine đàm phán thỏa thuận khoáng sản với những điều khoản có lợi cho Mỹ. Ông Musk đã phủ nhận điều này.Theo Reuters, hiện Ba Lan là nước hỗ trợ phần lớn chi phí để Starlink hoạt động tại Ukraine. Phản hồi trước bài đăng trên X của ông Musk, Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski nói rằng chính phủ nước này đã chi khoảng 50 triệu USD mỗi năm trả phí Starlink tại Ukraine.“Nếu SpaceX có dấu hiệu trở thành nhà cung cấp không đáng tin cậy, chúng tôi buộc phải tìm đối tác khác”, ông Sikorski viết trên X, dẫn lại bài đăng của ông Musk. Châu Âu được cho là đang tìm những phương án thay thế Starlink nếu tỉ phú Musk dừng hoạt động mạng vệ tinh tại Ukraine.Lời qua tiếng lại giữa ông Musk và ông Sikorski tiếp tục khi ông chủ SpaceX khẳng định: “Dù tôi có bất đồng với chính sách của Ukraine ra sao, Starlink cũng sẽ không bao giờ ngừng dịch vụ. Chúng tôi không bao giờ làm như vậy hoặc sử dụng chúng như con bài mặc cả”.Ông Musk cũng phản hồi thông tin của Ngoại trưởng Sikorski rằng Ba Lan chi tiền để Starlink hoạt động ở Ukraine: “Hãy thôi đi. Các vị chỉ thanh toán một phần nhỏ chi phí. Không gì có thể thay thế được Starlink”.Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cũng đã lên tiếng về bài viết của người đồng cấp Ba Lan. “Không ai đưa ra bất kỳ lời đe dọa nào về việc cắt Starlink ở Ukraine. Hãy biết nói cảm ơn vì nếu không có Starlink, Ukraine đã thua cuộc chiến từ lâu và người Nga lúc này đã có thể ở sát biên giới Ba Lan”, ông nói.
Tóc xoăn xù được Lisa, Angelababy, Jiyeon “đánh bại” camera thường bởi vẻ ngoài hoàn hảo
Hãng AFP ngày 27.1 dẫn lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh cho rằng khó có khả năng virus SARS-CoV-2 xuất phát từ một phòng thí nghiệm.Bà Mao nói: "Kết luận rằng việc rò rỉ từ phòng thí nghiệm là cực kỳ khó xảy ra đã được nhóm chuyên gia Trung Quốc và Tổ chức Y tế thế giới đưa ra dựa, trên các chuyến thăm thực tế đến các phòng thí nghiệm có liên quan ở Vũ Hán (tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc)".Phát ngôn viên này khẳng định kết luận này "đã được cộng đồng quốc tế và cộng đồng khoa học công nhận rộng rãi".Tuần trước, Cơ quan Tình báo trung ương Mỹ (CIA) đưa ra bản đánh giá mới, trong đó các chuyên gia phân tích thiên về giả thuyết virus SARS-CoV-2 có nguồn gốc từ phòng thí nghiệm.Trong các năm qua, CIA cho biết chưa có đủ thông tin để kết luận đại dịch Covid-19 có nguồn gốc tự nhiên từ một chợ nông sản ở Vũ Hán (Trung Quốc), hay tình cờ bị rò rỉ từ một phòng thí nghiệm ở đó.Sự thay đổi mới nhất dựa trên "cơ quan báo cáo có sẵn", dù lý thuyết nào trong số đó cũng có thể xảy ra, một phát ngôn viên của CIA cho biết.Tháng trước, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) kêu gọi Trung Quốc cung cấp thêm dữ liệu để hiểu về nguồn gốc bệnh. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh sau đó khẳng định nước này đã chia sẻ thông tin về Covid-19 mà "không hề giữ lại điều gì".Trong phát biểu ngày 27.1, phát ngôn viên này kêu gọi Mỹ "dừng chính trị hóa và lợi dụng vấn đề truy xuất nguồn gốc", đồng thời kêu gọi Mỹ "ngừng bôi nhọ và đổ lỗi cho các quốc gia khác, (và) nên phản hồi những lo ngại chính đáng của cộng đồng quốc tế càng sớm càng tốt".Tại Mỹ, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa bệnh tật cho biết các dịch bệnh Covid-19, cúm A và virus hợp bào hô hấp (RSV) đều tăng kể từ tháng 11.2023.Trong tuần lễ từ 12-18.1, có khoảng 1/4 các ca xét nghiệm cúm A, 8,8% các ca xét nghiệm RSV và 6,2% các ca xét nghiệm Covid-19 có kết quả dương tính. Về norovirus, trong tuần lễ kết thúc ngày 4.1, gần 28% các xét nghiệm này có kết quả dương tính. Norovirus là virus đường ruột rất dễ lây nhiễm qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với người bị bệnh, gây nôn mửa và tiêu chảy nghiêm trọng.

Biển đảo Tây Nam: Nam Du đẹp quá !
Cứu sống kịp thời khách nước ngoài du lịch xuyên Việt bị hôn mê trong khách sạn
Hô Tra chỉ cách trung tâm H.Tân Uyên chừng 20 km nhưng mỗi khi nhắc đến, cảm giác như đâu đó xa lắm, tận thâm sơn cùng cốc và luôn khiến các tay lái ngán ngẩm bởi đường vào bản vẫn đang... chờ lên đời, đất đá ngổn ngang. Ngồi xe vào Hô Tra chẳng khác gì một chuyến hành trình "vượt ngàn chông gai". Thế nhưng chốn non xa ấy là thủ phủ của loài địa lan nổi tiếng không chỉ Lai Châu mà khắp vùng Tây Bắc. Dân bản Hô Tra gọi giản đơn là cây lan đội tán, nhưng về xuôi người đời xưng tụng mỹ miều hơn là lan Trần Mộng - gợi về tích truyện vua Trần mơ thấy hương sắc loài hoa lan trong giấc mộng ngày xưa. Thủ phủ trung chuyển địa lan Trần Mộng những ngày giáp tết chính là Sapa. Ở thủ phủ trung chuyển lan Trần Mộng, các thương lái nhăn nhó kêu khó bởi giá bán ra năm nay không như giấc... mộng trần. Các năm trước, mỗi ngồng lan ngày cận tết, giá chạm khung từ 500.000 - 1 triệu đồng, một chậu lèo tèo đôi mươi bông đã có giá 20 triệu mà còn không đủ bán. Nhưng năm nay, lượng mua giảm mạnh, giá lan rớt thê thảm khi chưa bằng phân nửa so với cùng niên vụ trước đó. Trong khi đó, ở các "phiên chợ online", thị trường mua bán Trần Mộng lại rất nhộn nhịp, giá cây địa lan này cực "thơm", với những lời rao đầy hấp dẫn kiểu như: "79 ngồng hoa, giá 20 "củ" (20 triệu - PV), ship tận nhà, vào tận cửa, bê tận giường, cân chỉnh hoa đến khi mãn nguyện".Tìm về Hô Tra, nhịp sống những ngày giáp tết thật an nhàn, nhà nào cũng xum xuê các chậu địa lan xếp quanh, những cây đã đủ đầy cành lá, ngồng hoa chi chít, được tập kết về bãi chờ "trôi" về Hà Nội. Đến vườn nhà Vàng A Pa trong lúc ông chủ vườn đang chăm chút lại những chậu lan mới lớn, dành cho tết năm sau, A Pa phấn khởi: "Năm nay nhà mình được hơn 100 chậu, nhưng tính chậu to chỉ được khoảng 10 thôi. Vườn mình giờ chỉ còn chậu bé mới được một năm, chưa đủ tuổi xuất nên mình đem dưỡng, thay đất, đôn chậu, trộn tro trấu, phân bò để oải, rồi đắp đôn để sang năm chậu nào đạt thì bán". Hỏi về độ tuổi lý tưởng của lan Trần Mộng khi xuống núi, Vàng A Pa cho biết: "Chậu nào để lâu nhất được 4 năm, không để được hơn đâu, vì 4 năm là đẹp lắm rồi, thương lái họ đến họ ra giá cao mua hết nên không để dành được. Còn trung bình 2 năm là bán được hết". Trước sân nhà Vàng A Chùng, nườm nượp các chậu lan to oạch, những chậu ít hoa lắm đếm ra cũng toàn trên 20 ngồng. Một chậu 32 ngồng mập khỏe, thuộc giống Trần Mộng xanh ngọc, dự báo nở đúng tết, được A Chùng bán giá 1,5 triệu ngay tại vườn, bao luôn việc vận chuyển ra đến trung tâm H.Tân Uyên. Một mức giá mà dân chơi lan Trần Mộng miền xuôi khó nghĩ tới mỗi dịp tết về. Nhớ lại cung đường vào bản Hô Tra, chuyện đi xe thôi đã gật gù nhiêu khê lắm lắm, vậy mà còn chuyển cả chậu lan về huyện, tính sơ trọng lượng cũng hơn 40 kg, lại lồm cồm đủ hoa lá, tính riêng việc bọc đùm, băng bó, mất gần 1 giờ mới xong. Chở chậu lan từ Hô Tra xuống huyện mất gần 2 giờ đánh vật với cung đường hiểm trở, công vận chuyển thôi cũng đã xứng tầm. Hỏi A Chùng sao rẻ thế, cậu cười toe: "Anh em lên tận bản mua, mình bán thế thôi, năm nay thời tiết thuận nên nhà mình trồng được nhiều. Lan nó cũng như người ấy, nuôi nó khỏe thì lên nhiều ngồng, các chậu to nhà mình năm nay có đến 60 - 70 ngồng hoa". Hô Tra hợp với giống địa lan Trần Mộng bởi là sự hợp thành nhiều thuận lợi, từ thổ nhưỡng, khí hậu, nguồn nước… Tách biệt với thế giới bên ngoài vì giao thông không thuận lợi, nhưng nhờ thế mà Hô Tra có được bầu không khí trong lành, cây lan ở đây phát triển rất mạnh. Ngồng dài đo được hôm ở nhà Vàng A Chùng hơn 1,2 m, đếm ra hơn 40 bông, A Chùng cho biết ngồng dài trên 1 m là phổ biến, có những ngồng dài đến cả sải tay, gần 1,5 m. Để chuyển được những chậu địa lan từ Hô Tra về xuôi, ngày trước chỉ có thương lái từ Sapa sang định giá, thu gom và vận chuyển, năm nay người Hô Tra tự lo luôn phần việc này. Châu A Thào, "tổng tiêu đầu" địa lan của Hô Tra cho biết: "Bọn em tập hợp lan trong bản lại, dùng băng chính bó chậu, thuê xe đầu kéo vào chở mỗi chuyến được 20 chậu về huyện rồi tiếp tục thuê xe tải đưa về Hà Nội". Chứng kiến câu chuyện trồng lan, chăm sóc lan, cho đến cách thức đem giống hoa đặc hữu ở Hô Tra đến người tiêu dùng, hiểu được vì sao năm nay lan Trần Mộng giá mềm hơn các năm trước.Không phải vì kinh tế xuống, cũng không phải người chơi không mặn mà, mà là phương cách kinh doanh của người trồng lan đã thay đổi, không còn lệ thuộc nhiều vào thương lái trung gian. Trước đây, thương lái có cách mông má, gán ghép câu chuyện, đẩy sản vật đặc sản vùng miền lên thành cao quý, gắn với vua chúa, kiểu như là lan tiến vua, lan vua nằm mộng… cốt đẩy giá sản vật vượt ngưỡng. Trong khi người trực tiếp gắn liền với sản vật - trường hợp này là cây địa lan ở Hô Tra - lại bị o ép giá tơi tả. Phương tiện truyền thông phát triển, cũng giúp dân bản như Châu A Thào hiểu thêm nhu cầu thị trường và cách thức lấy gốc đem bán tận ngọn ở thời bây giờ không còn là bí mật hay quá khó. Lan Trần Mộng quay về giá trị đúng nhờ hình thức kinh doanh như thế. Nguồn lợi kinh doanh đến trực tiếp với người tạo ra sản phẩm, qua đó khuyến khích người trồng lan ở Hô Tra tối ưu được thế mạnh vốn có, từ việc nhân giống, chăm sóc, phát triển quy mô thành một vùng địa lan thủ phủ của Lai Châu. Chuyển lan xuống Hà Nội từ đầu tháng 1.2025, bày gian hàng trên đường Cổ Linh, đến chiều tối 28 tháng chạp, Châu A Thào cùng các anh em ở bản Hô Tra linh đình với bữa tiệc ở trung tâm H.Tân Uyên, kết thúc chuyến đem lan về phố thành công mỹ mãn. Thào khoe: "Bọn em bán hết anh ạ, hơn 200 chậu, giá trung bình trên 200.000/ngồng". Các chậu lan A Thào mang từ Hô Tra xuống, chậu bé nhất 15 ngồng bông, nhiều nhất 68 ngồng, một thu nhập đáng để vui mừng. Cũng nhờ thông tin rộng mở, những hộ trồng lan ở Hô Tra như nhà Vàng A Chùng với 9 năm kinh nghiệm chăm sóc và nhân giống lan Trần Mộng, nay đều tự chủ tất cả các công đoạn, từ gieo trồng, chăm sóc, giao bán. Hôm ở vườn nhà Vàng A Pa, gặp một chậu lan có màu nâu tím lạ mắt đang trổ bông, hỏi ra mới biết A Pa lấy giống từ Trung Quốc sang để ươm thử hơn năm nay, cây phát triển khỏe, ngồng hoa dài.A Pa hào hứng bảo chỉ sang năm sau là có thể nhân giống ra rộng được. Hiện lan Trần Mộng ở Hô Tra đang có 7 màu khác nhau, phổ biến có xanh ngọc, vàng chanh, xanh lơ, vàng nâu… Cả 140 hộ ở bản Hô Tra đều trồng địa lan. Thống kê từ Phòng Nông nghiệp H.Tân Uyên, tính bình quân mỗi hộ 100 chậu, giá thị trường thấp nhất là 1 triệu/chậu, đủ để Hô Tra năm nay tưng bừng tết lớn.
Vì sao ô tô điện nặng hơn nhiều so với xe xăng, dầu?
Vào lúc 10 giờ 30 ngày 7.1, Báo Thanh Niên tổ chức chương trình tư vấn truyền hình trực tuyến "Chọn ngành học tương lai: Công nghệ thông tin và các ngành công nghệ". Chương trình diễn ra đồng thời ở các kênh: thanhnien.vn, Fanpage facebook, kênh YouTube, TikTok Báo Thanh Niên.Chọn ngành học phù hợp là mong muốn của tất cả học sinh sau khi hoàn tất chương trình giáo dục phổ thông. Do đó, để giúp học sinh có thêm thông tin trong lựa chọn ngành học tương lai, từ hôm nay chương trình tư vấn truyền hình trực tuyến của Báo Thanh Niên sẽ đi sâu tìm hiểu từng lĩnh vực ngành nghề cụ thể. Trong chuỗi 7 lĩnh vực đào tạo chủ đạo bậc ĐH, công nghệ thông tin và các ngành công nghệ hiện có nhiều ngành đào tạo ở các trường hiện nay.Tại Việt Nam công nghiệp bán dẫn và các ngành công nghệ số cốt lõi như trí tuệ nhân tạo, internet vạn vật, dữ liệu lớn... đang được Chính phủ đẩy mạnh phát triển. Nhiều tập đoàn công nghệ hàng đầu trên thế giới có kế hoạch phát triển các trung tâm nghiên cứu, mở rộng đầu tư, kinh doanh, sản xuất tại Việt Nam, trong đó có tập đoàn công nghệ số 1 thế giới NVIDIA. Trong bối cảnh đó, cơ hội với người theo học lĩnh vực công nghệ thông tin và các ngành công nghệ sẽ ra sao?Trong chương trình tư vấn, các chuyên gia sẽ đưa ra những thông tin dự báo về nhu cầu nhân lực, xu hướng phát triển của lĩnh vực ngành nghề này, đặc biệt những ngành "hot" hiện nay. Cùng với thông tin về thực tế quá trình đào tạo, chương trình cung cấp thông tin định hướng giúp trả lời câu hỏi người học nào phù hợp với lĩnh vực ngành nghề này.Không những thế, trong bối cảnh thay đổi kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh năm 2025, những lưu ý với thí sinh xét tuyển vào các ngành học này cũng được chia sẻ trong chương trình.Đợt 1 của chương trình từ 10 giờ 15-11 giờ 15 gồm các chuyên gia:PGS-TS Phạm Thành Dương, Trưởng khoa Kỹ thuật Trường ĐH Việt Đức, cho hay VN đang chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của các xu hướng công nghệ mới như AI, học máy, điện toán đám mây, internet vạn vật... VN nằm ở trung tâm của Đông Nam Á, gần tuyến đường hàng hải cửa ngõ đến những nền kinh tế hàng đầu như Trung Quốc, Úc... Chính phủ luôn tích cực xây dựng chính sách hỗ trợ doanh nghiệp. VN cũng có lực lượng lao động dồi dào, học sinh thì giỏi các môn khoa học tự nhiên...Bối cảnh quốc tế cũng là nhân tố quan trọng, sự cạnh tranh quan trong giữa các nước công nghệ hàng đầu... và nhiều tập đoàn lớn như Samsung, Intel và gần đây nhất là NVIDIA đến VN cũng là cơ hội cho VN phát triển các ngành công nghệ.Tiến sĩ Trương Hải Bằng, Trưởng ngành Khoa học máy tính Trường ĐH Quốc tế Sài Gòn, thông tin: "Nhu cầu nhân lực các ngành công nghệ tại VN đang tăng trưởng rất cao. Theo dự báo của trang tuyển dụng Topdev, năm 2025 VN cần 700.000 nhân lực công nghệ thông tin trong khi hiện tại chỉ có 530.000, thiếu hụt hơn 100.000 mỗi năm".Về chất lượng đào tạo, mỗi năm có khoảng 57.000 sinh viên công nghệ thông tin tốt nghiệp nhưng chỉ 30% đáp ứng nhu cầu doanh nghiệp, còn lại phải đào tạo thêm từ 3-6 tháng.Số lượng chuyên gia AI tại VN hiện nay đang còn hạn chế. Lĩnh vực an toàn thông tin dự báo nhu cầu lên đến 700.000 người nhưng hiện nay chỉ đáp ứng 10%, nhân lực phát triển phần mềm đang được doanh nghiệp ưu tiên tuyển dụng. Về lương, một lập trình viên đạt mức lương 1.100-3.000 USD/tháng, ở các nước Hàn Quốc, Nhật Bản, châu Âu cao hơn rất nhiều.VN đang là điểm đến hấp dẫn của nhiều tập đoàn công nghệ, tuy nhiên để đáp ứng được yêu cầu, người lao động VN cần có các kỹ năng như tư duy phát triển, giao tiếp, quản lý thời gian... Hiện VN đang thiếu nhân lực cả về số lượng và chất lượng...Thạc sĩ Nguyễn Thị Diệu Anh, Phó trưởng khoa Công nghệ thông tin Trường ĐH Văn Hiến, cho biết: "Với vai trò đào tạo đội ngũ nhân lực phục vụ xu thế công nghệ của đất nước, trường ĐH phải thay đổi, hướng đến đào tạo đội ngũ chất lượng cao, tập trung vào AI, big data, internet vạn vật... Trường phải đổi mới chương trình đào tạo, cập nhật thường xuyên kiến thức kỹ năng về công nghệ mới, có chuẩn đầu ra, được kiểm định... Phải tăng cường hợp tác doanh nghiệp, đặc biệt doanh nghiệp công nghệ.Trường cũng cần hướng đến đào tạo công dân toàn cầu, phải đào tạo kỹ năng mềm và ngoại ngữ vì phải tương tác với chuyên gia nước ngoài, doanh nghiệp đa quốc gia...Các trường cũng phải đầu tư vào chương trình đổi mới sáng tạo giải quyết các bài toán thực tế, dự án khởi nghiệp... Đồng thời hợp tác quốc tế, đầu tư cơ sở vật chất và công nghệ mới như nền tảng liên quan trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn...Trong chương trình, một thí sinh đặt câu hỏi: ''AI đang là ngành học xu hướng vậy nếu em học ngành công nghệ thông tin hay khoa học máy tính thì có nhiều cơ hội việc làm và cơ hội phát triển hay không?''.Thạc sĩ Nguyễn Thị Diệu Anh cho rằng tất cả doanh nghiệp đều cần có đội ngũ, phòng ban làm việc về công nghệ thông tin, máy tính... Vì thế nhu cầu nhân lực của ngành công nghệ thông tin và khoa học máy tính rất cao. Tuy nhiên thách thức là công nghệ thay đổi thường xuyên nên bản thân sinh viên phải thường xuyên cập nhật kiến thức, kỹ năng, chẳng hạn kỹ năng học tập suốt đời.PGS-TS Phạm Thành Dương thông tin Trường ĐH Việt Đức lồng ghép ghép AI vào tất cả các ngành học. Ví dụ ngành khoa học máy tính sử dụng chương trình học của Đức, tích hợp thêm chuyên ngành thiết kế chip. Ngoài ra, chuyên ngành hệ thống vi mạch điện tử tích hợp vào ngành kỹ thuật điện-điện tử và máy tính...Trường đang tiếp tục xây dựng các chương trình về bán dẫn, xây dựng hệ thống phòng thí nghiệm phục vụ đào tạo chuyên sâu. Trường đưa ra những hỗ trợ để thu hút sinh viên giỏi về STEM để tham gia vào các hoạt động học tập nghiên cứu về AI và chip bán dẫn.Theo PGS-TS Phạm Thành Dương, Trường ĐH Việt Đức còn có ngành kỹ thuật giao thông thông minh, kỹ thuật cơ khí, kỹ thuật quy trình sản xuất bền vững, kỹ thuật xây dựng, kỹ thuật kiến trúc và sắp tới sẽ mở ngành cơ điện tử. CHLB Đức sẽ hỗ trợ xây dựng chương trình, hệ thống phòng thí nghiệm... Với ngành kỹ thuật giao thông thông minh, các em được học về xây dựng, các dịch vụ giao thông thông minh, cơ khí, ô tô, công nghệ thông tin... Tốt nghiệp, các em có thể làm trong ngành công nghiệp sản xuất ô tô, các công ty vận chuyển, các cơ quan nhà nước về xây dựng phát triển cơ sở hạ tầng, các dự án đường sắt cao tốc, đường bộ cao tốc hoặc hệ thống metro...Tiến sĩ Trương Hải Bằng cho hay Trường ĐH Quốc tế Sài Gòn có chuyên ngành AI, các hệ thống dữ liệu lớn, thiết kế vi mạch, công nghệ thông tin trong y tế. Sinh viên học những chuyên ngành này được sử dụng nền tảng về AI, các phần mềm tiên tiến của phòng thí nghiệm AI. Trường đang xây dựng nâng cấp thành phòng thiết kế vi mạch. Sinh viên từ năm 2 có thể tham gia làm việc tại phòng thí nghiệm này với sự hướng dẫn của giảng viên, chuyên gia từ doanh nghiệp thông qua các dự án liên quan đến AI, thương mại điện tử... Trường tuyển sinh tổ hợp A0, A1, D7, C4. Các phương thức xét tuyển được áp dụng năm 2024 dự kiến sẽ tiếp tục trong năm nay: xét tuyển thẳng, xét điểm học bạ, xét điểm thi đánh giá năng lực của ĐH quốc gia TP.HCM và xét điểm thi tốt nghiệp THPT.Thí sinh đặt câu hỏi thiết kế vi mạch với trí tuệ nhân tạo có mối liên quan gì đến nhau trong công việc hay không? Nên chọn ngành nào để sau này có mức thu nhập cao hơn? Tiến sĩ Trương Hải Bằng cho rằng AI được ứng dụng trong tất cả mọi lĩnh vực. Riêng trong thiết kế vi mạch thì AI được sử dụng để tự động hóa và tối ưu trong quá trình thiết kế, giúp tăng tốc độ, giảm chi phí cải thiện hiệu suất. Về thu nhập, đã có sinh viên tốt nghiệp ngành AI với mức lương trên 2.000 USD/tháng nếu đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp. Còn thiết kế vi mạch thì cơ hội việc làm và thu nhập cũng rất lớn.Thạc sĩ Nguyễn Thị Diệu Anh cho hay công nghệ thông tin là một trong những lĩnh việc mũi nhọn được Trường ĐH Văn Hiến đầu tư. Các chuyên ngành/ngành của trường liên quan AI có khoa học dữ liệu, khoa học máy tính, công nghệ phần mềm, an toàn và bảo mật thông tin, mạng máy tính và truyền thông... Trường tập trung đầu tư cơ sở vật chất, các mô hình huấn luyện dữ liệu, các công nghệ mới liên quan AI.Một bạn đọc đặt câu hỏi: ''Nếu ai cũng đổ xô học những ngành công nghệ hot thì điểm chuẩn có cao không? Chương trình học ngành công nghệ thông tin của Trường ĐH Văn Hiến có khác so với các trường khác? Em có thể sử dụng điểm môn công nghệ để xét học bạ vào ngành này không?''Thạc sĩ Nguyễn Thị Diệu Anh giải đáp: ''Nếu em yêu thích công nghệ thì cần xem mình có thể đi theo hướng nào, lập trình hay an toàn thông tin hay khoa học dữ liệu, phân tích dữ liệu tài chính... Các em có rất nhiều lựa chọn để xét tuyển, tùy vào năng lực của bản thân. Điểm chuẩn có nhiều mức khác nhau và các em có thể cùng lúc đăng ký nhiều nguyện vọng vào nhiều trường để có có hội trúng tuyển. Trường ĐH Văn Hiến đào tạo theo hướng ứng dụng nên chú trọng tương tác doanh nghiệp. Ngay từ năm 1 các em đã được trải nghiệm nghề nghiệp ở các doanh nghiệp. Từ năm 2 cũng có các chuyên đề ngay tại doanh nghiệp. Năm 3, năm 4 sinh viên sẽ được làm các dự án riêng.Trường xét tuyển 4 tổ hợp A0, A1, D1 và K1 vào các ngành công nghệ''.Bạn đọc hỏi: ''Em nghe nghe nhiều đến sự đe dọa của AI đối với một số ngành nghề. Nghĩa là AI có thể thay thế được con người ở một số công việc. Vậy nếu học ngành AI thì em sẽ học những gì và làm việc ra sao, có phải chính những kỹ sư AI khiến cho nhiều người khác có nguy cơ không có việc làm?''.PGS-TS Phạm Thành Dương giải đáp: ''Em sẽ học về sự phát triển của AI, học máy, học sâu, ngôn ngữ tự nhiên, dữ liệu, xử lý dữ liệu, lập trình. Các em phải có nền tảng về toán học, xác suất thống kê... AI sẽ thay thế nhiều công việc, chẳng hạn công việc đòi hỏi lặp đi lặp lại mang tính quy trình. Tuy nhiên những công việc đòi hỏi tính sáng tạo thì chưa. Sự phát triển của AI cũng tạo ra rất nhiều công việc mới như phát triển và quản lý hệ thống AI, bảo trì và cải tiến công nghệ, dữ liệu lớn, khoa học dữ liệu, các công việc sáng tạo mà con người hợp tác với AI để giải quyết... Với sự phát triển của AI trong mọi lĩnh vực, đòi hỏi con người phải có kỹ năng cao hơn, tập trung nhiều vào công việc mang tính sáng tạo, phát triển chiến lược, kiểm tra giám sát, năng lực làm việc liên ngành...''.Thí sinh thắc mắc: ''Bán dẫn nằm trong chiến lược phát triển của đất nước vậy nếu em đăng ký học ngành này thì có được hỗ trợ học phí, cấp học bổng hay không?''.Tiến sĩ Trương Hải Bằng cho hay: ''Ngành thiết kế vi mạch đang được tuyển sinh tại Trường ĐH Quốc tế Sài Gòn, trường cũng đang đầu tư phát triển chương trình đào tạo và phòng thí nghiệm ngành học này. Sinh viên được hưởng nhiều chính sách học bổng. SIU có 20 suất học bổng của Chủ tịch SIU trên 300 triệu đồng/suất.Trường dành 100 suất học bổng tiếp bước hành trình 100% học phí toàn khóa cho sinh viên khó khăn. Trường cũng tài trợ 20% học phí toàn khóa cho một số ngành trong đó có ngành thiết kế vi mạch. Trường cũng có học bổng tài năng cho ngành khoa học máy tính và công nghệ thông tin trong đó có chuyên ngành thiết kế vi mạch.Năm học vừa qua trên 50% sinh viên các ngành khoa học máy tính và công nghệ thông tin được hưởng những học bổng này. Đợt 2 (từ 14 giờ-15 giờ) gồm các chuyên gia: Đợt 3 (từ 15 giờ 15-16 giờ 15) gồm các chuyên gia:
kem đánh răng lô hội
Đây là chia sẻ của GS-TS Phan Trung Lý, ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, Phó chủ tịch Hội đồng Khoa học và đào tạo Trường ĐH Quốc tế Sài Gòn tại Hội thảo chuyên đề “Pháp luật về trí tuệ nhân tạo” do Trường ĐH Quốc tế Sài Gòn tổ chức sáng nay 4.1.Hội thảo nằm trong chuỗi hoạt động của Tuần lễ hội thảo quốc tế SIU Prize và lễ trao giải SIU Prize Computer Science 2024 từ ngày 4-11.1, thu hút gần 20 tham luận của các chuyên gia, nhà khoa học.GS-TS Phan Trung Lý cho biết theo kết quả đánh giá và công bố trong báo cáo chỉ số sẵn sàng trí tuệ nhân tạo (AI) của Chính phủ do Oxford Insight thực hiện năm 2023, Việt Nam đứng thứ 59/193 quốc gia trên thế giới, đứng thứ 5/10 trong khối ASEAN về khai thác ứng dụng AI để vận hành và cung cấp dịch vụ, tăng 1 bậc so với năm 2022."Bên cạnh những lợi ích to lớn, sự phát triển của AI cũng đã và đang làm dấy lên những quan ngại sâu sắc về các rủi ro tiềm ẩn từ các khía cạnh đạo đức, xã hội, pháp lý. Điều đáng quan ngại nhất là ngày càng xuất hiện và phổ biến việc AI đã và đang bị sử dụng để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật và tội phạm", GS-TS Phan Trung Lý nêu.Bên cạnh đó, việc phát triển AI cũng đã có những tác động tiêu cực, ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp và chính đáng của người dân, như quyền riêng tư, bảo vệ dữ liệu cá nhân, việc làm...Vì thế, theo ông Lý, việc xây dựng, hoàn thiện chính sách, pháp luật về AI ở Việt Nam đang đặt ra cấp thiết, nhằm quản trị AI để phát huy được những yếu tố tích cực, đồng thời giảm thiểu tác động tiêu cực từ việc ứng dụng công nghệ này.GS-TS Phan Trung Lý viện dẫn trên thế giới, Nghị quyết của Đại hội đồng Liên Hợp quốc ngày 21.3.2024, nghị quyết toàn cầu đầu tiên về AI nhằm kêu gọi các nước chung tay bảo vệ quyền con người, bảo vệ dữ liệu cá nhân và kiểm soát những rủi ro tiềm ẩn từ công nghệ này.Ngày 30.10.2023, cơ quan hành pháp của Tổng thống Mỹ cũng có sắc lệnh về phát triển và sử dụng AI an toàn, bảo mật và đáng tin cậy. Sắc lệnh này nhấn mạnh sự cần thiết phải phát triển AI có trách nhiệm, tập trung vào các lĩnh vực, như dữ liệu cá nhân, hạt nhân, sinh học."Luật của Liên minh châu Âu tháng 2-2024 về AI đã được Nghị viện châu Âu thông qua. Đây là đạo luật đầu tiên trên thế giới điều chỉnh toàn diện các vấn đề về AI. Mục tiêu chính của đạo luật này là khuyến khích phát triển các hệ thống AI có đạo đức và trách nhiệm. Theo đó, trong việc nghiên cứu và phát triển AI cần thiết lập các nguyên tắc về tiêu chuẩn rõ ràng để bảo đảm các công nghệ AI tôn trọng các quyền cơ bản và nguyên tắc đạo đức", ông Lý chia sẻ.Được biết, tại dự thảo luật Công nghiệp số (tháng 7.2024), AI đã được đề cập ở mục 5, trong đó có nội dung về thúc đẩy phát triển và ứng dụng AI; xây dựng nguyên tắc đạo đức trong phát triển, triển khai và ứng dụng AI; các hoạt động AI bị nghiêm cấm; quản lý rủi ro đối với hệ thống AI và quy định đối với sản phẩm công nghệ số tạo ra bởi AI.Tuy nhiên, theo các chuyên gia, pháp lý về AI cần đầy đủ hơn và Việt Nam cần nghiên cứu cách tiếp cận của các quốc gia điển hình trên thế giới để xây dựng chính sách pháp luật cho mình. Có mặt tại hội thảo, PGS-TS Lê Bộ Lĩnh, Viện Nghiên cứu pháp luật và xã hội, nguyên Phó tổng thư ký Quốc hội, Phó chủ nhiệm Ủy ban Khoa học công nghệ và môi trường của Quốc hội, nhận định: "Việc xây dựng một khung pháp lý rõ ràng và đầy đủ để xử lý trách nhiệm pháp lý trong bối cảnh AI là hết sức cần thiết nhưng cũng rất khó khăn. Việt Nam cần tham khảo những kinh nghiệm từ các quốc gia khác để có thể xây dựng một hệ thống luật pháp phù hợp và thống nhất. Vấn đề đạo đức và hội nhập trong phát triển AI cũng cần được quan tâm. Cần có một bộ tiêu chuẩn đạo đức rõ ràng và minh bạch để đảm bảo rằng công nghệ này được phát triển và ứng dụng một cách công bằng và có trách nhiệm". Theo PGS-TS Lê Bộ Lĩnh, một trong những vấn đề pháp lý đầu tiên liên quan đến AI là quyền sở hữu trí tuệ. Trong quá trình phát triển AI, việc tạo ra các thuật toán, mô hình, và dữ liệu huấn luyện là rất quan trọng. Tuy nhiên, các quy định hiện tại về sở hữu trí tuệ chưa theo kịp sự phát triển của công nghệ."Cụ thể, việc xác định ai là người sở hữu bản quyền các sản phẩm do AI tạo ra khá phức tạp. Nếu một AI tạo ra một tác phẩm nghệ thuật hay một chương trình phần mềm, thì câu hỏi đặt ra là liệu AI hay người lập trình ra AI đó có quyền sở hữu đối với sản phẩm này? Những quy định hiện hành có thể không hoàn toàn phù hợp, dẫn đến những tranh chấp tiềm ẩn trong tương lai", PGS-TS Lĩnh cho hay.GS-TSKH Hoàng Văn Kiếm, Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo Trường ĐH Quốc tế Sài Gòn, cũng cho rằng một trong những thách thức pháp lý lớn nhất mà AI mang lại là việc xác định quyền sở hữu trí tuệ đối với các sản phẩm hoặc sáng chế do AI tạo ra. "Tại Việt Nam, hệ thống pháp luật về sở hữu trí tuệ hiện hành chủ yếu bảo vệ các sản phẩm, sáng tạo do con người thực hiện. Tuy nhiên, với sự phát triển mạnh mẽ của AI, đã xuất hiện những sản phẩm và sáng chế được tạo ra hoàn toàn tự động bởi các hệ thống AI mà không có sự can thiệp trực tiếp của con người. Điều này đặt ra một loạt câu hỏi về mặt pháp lý: Liệu các sản phẩm do AI tạo ra có thể được bảo hộ sở hữu trí tuệ như các sáng chế do con người thực hiện không? Nếu có, ai sẽ là chủ sở hữu của quyền này, người phát triển AI, công ty sở hữu AI, hay chính bản thân hệ thống AI?", GS-TS Hoàng Văn Kiếm đặt vấn đề.Theo ông Kiếm, trên thế giới, vấn đề này cũng đang thu hút sự quan tâm lớn từ các tổ chức và quốc gia. Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) hiện đang tiến hành nghiên cứu và thảo luận về các giải pháp pháp lý nhằm đảm bảo rằng các sản phẩm sáng tạo từ AI được bảo vệ mà không làm mất đi quyền lợi của các nhà phát triển công nghệ. Một số quốc gia như Anh và Nhật Bản đã bắt đầu đưa ra các đề xuất về việc điều chỉnh luật sở hữu trí tuệ để thích ứng với sự phát triển của AI, mặc dù vẫn chưa có giải pháp hoàn chỉnh và nhất quán trên toàn cầu.Theo báo cáo từ Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam, từ năm 2018 đến 2023, đã có hơn 120 bằng sáng chế về AI được cấp tại Việt Nam trong các lĩnh vực như xử lý ngôn ngữ tự nhiên, thị giác máy tính, và tự động hóa. Các sáng chế này xuất phát từ cả các viện nghiên cứu, trường ĐH và các doanh nghiệp công nghệ lớn tại Việt Nam, như Tập đoàn FPT, VinAI Research, hay ĐH Quốc gia TP.HCM...Theo GS-TSKH Hoàng Văn Kiếm, đáng chú ý, nhiều sáng chế AI tại Việt Nam tập trung vào việc ứng dụng trong các ngành công nghiệp đặc thù như nông nghiệp công nghệ cao, y tế, và dịch vụ tài chính. "Các trường ĐH tại Việt Nam đã đóng vai trò chủ chốt trong việc nghiên cứu và phát triển AI, thông qua việc triển khai hàng loạt các dự án liên quan đến công nghệ này. Trong 5 năm qua, số lượng các dự án nghiên cứu về AI tại các trường ĐH hàng đầu như ĐH Bách Khoa Hà Nội, ĐH Quốc gia TP.HCM, Trường ĐH Công nghệ thông tin TP.HCM đã tăng lên đáng kể", ông Kiếm cho biết.Cụ thể, các trường ĐH này đã thiết lập nhiều trung tâm nghiên cứu AI chuyên biệt và hợp tác với các tổ chức quốc tế để tiếp cận những công nghệ tiên tiến nhất. Các dự án như phát triển hệ thống hỗ trợ chẩn đoán bằng AI, robot tự động trong các quy trình sản xuất, hay các hệ thống học máy phân tích dữ liệu lớn đã tạo ra những bước đột phá quan trọng."Việc tăng cường các hoạt động nghiên cứu AI tại các trường ĐH không chỉ giúp nâng cao trình độ khoa học công nghệ trong nước mà còn giúp đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ cho nền công nghiệp 4.0 tại Việt Nam", ông Kiếm nhận định.
quay-thử-xổ-số-miền-trung-thứ-tư