Mỹ tài trợ 6,4 tỉ USD để Samsung tăng sản xuất chip ở Texas
Có dịp tác nghiệp tại huyện A Lưới (Thừa Thiên-Huế), tôi thường được anh em người bản địa nhắn gửi tết này về với bản làng để họ đãi những thức ngon, món lạ chỉ có trong dịp tết. "Anh sẽ không thất vọng đâu! Nhiều người khi ăn Tết Nguyên đán cùng đồng bào đã ví von tết ở thung lũng A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực với rất nhiều món đặc sản của các dân tộc mà không phải ai cũng có dịp thưởng thức một lần trong đời", anh Lê Văn Hôi (33 tuổi, người dân tộc Pa Kôh, trú tại xã Hồng Thượng) mời gọi.Anh Hôi dẫn chứng không phải người địa phương nào cũng một lần được nếm món sâu tre (loài sâu sống trong ống tre - NV) xào lá kiệu, gọi là P'reng. Bởi, trước tháng 9 và sau khoảng tháng 2 - 3 hằng năm, sâu đã chui khỏi thân tre, hóa bướm. Hay món chuột rừng ướp với gừng, ớt hiểm thêm chút muối rồi cho vào ống tre để nướng. Rồi món A choor (một loài cá suối) gói trong mấy lớp lá chuối đem vùi trong than hồng… Đây là những món ăn "có tiền cũng không mua được" bởi nguyên liệu, gia vị đều là những loài đặc hữu chỉ xuất hiện theo mùa và chỉ có ở dãy Trường Sơn. Ngày thường, muốn ăn những món này cũng không có nhưng đến Tết Nguyên đán là rất nhiều gia đình Pa Kôh sửa soạn để mời khách."Trước tết khoảng 1 tháng, trai tráng trong làng hú gọi nhau cắt rừng đi tìm sản vật, dĩ nhiên không phải là động vật hoang dã cấm đánh bắt mà là những con cá suối, ốc, ếch nhái, nòng nọc… Chúng tôi cũng đi hái, đào các loại gia vị như tiêu rừng (mắc khén), gừng, riềng… mang về tích trữ. Đến ngày tết, khách đến chơi nhà, tùy theo món mà chỉ cần mang ra nướng, xào với lá kiệu, nấu với môn thục… là đã có ngay món ăn ngon lành, nóng hổi", anh Hôi cho biết. Trước tết 1 tháng, cộng đồng người Tà Ôi cũng tất bật chuẩn bị những món ăn đậm vị vùng cao. Có những món được làm trước tết cả chục ngày, đặc biệt là các loại bánh làm từ nếp. Cụ bà Căn Hoan (80 tuổi, người Tà Ôi, trú tại xã Hồng Thái) bảo đàn ông đi kiếm mồi nhắm, làm rượu còn đàn bà thì giã gạo, chọn nếp, tìm lá gói bánh. Người Tà Ôi thường chọn các loại gạo nếp bản địa thơm ngon như ra dư, cu cha, trưi… để làm bánh, xôi ống. "Mẹ thường làm để dâng Yàng (Trời - NV) vào dịp tết. Trong đó, bánh a quát khó gói nhất vì phải làm nhọn 2 đầu bằng lá đót tươi rồi cho nếp vào. Khi làm xong, bánh nhìn như 2 chiếc sừng trâu nên còn gọi là bánh sừng trâu. Ăn bánh kèm thịt nướng, rất ngon", cụ Căn Hoan nói. Cụ vẫn làm bánh nếp giã nhuyễn cùng mè đen (adeep man), món bánh đặc biệt đang có nguy cơ thất truyền.Gắn bó nhiều năm với đại ngàn Trường Sơn, nhà nghiên cứu Trần Nguyễn Khánh Phong nhận định vào ngày tết người Tà Ôi thể hiện nét truyền thống qua văn hóa ẩm thực với những món ăn độc đáo, chuẩn bị công phu. "Vì sinh sống ở vùng núi rừng lạnh buốt, di chuyển nhiều nên người Tà Ôi thích ăn khô, mặn, cay. Bởi vậy, hầu hết các món ăn của đồng bào đều được chế biến theo cách nướng, thui, luộc hoặc tái", ông Phong cho hay. Một số món ăn độc đáo vùng cao vào dịp tết có thể kể đến gồm cá và thịt thui ống (cho thịt vào ống tre rồi lấy cùi bắp đậy lại, đặt nướng lăn tròn đều trên than hồng), môn thục cắt thành từng khúc trộn chung với thịt đã ướp sẵn rồi đổ vào ống để thui… Lạ lùng hơn, theo ông Trần Nguyễn Khánh Phong, những món thoạt nghe qua có vẻ sẽ kén người ăn như món thui chim, chuột, cua ủ thối lại là những đặc sản cao cấp. Nguyên liệu sau khi được làm sạch, ướp gia vị cho vào từng ống tre, nứa hoặc quả bầu khô rồi chỉ cần thui trên lửa một vòng cho có hơi nóng, sau đó cất vào gùi hoặc để lên giàn bếp, sau vài ngày mở ra ngửi thấy có mùi là ăn được. Người Tà Ôi cho rằng dịp lễ tết mang những món này ra đãi khách xem như thể hiện tấm lòng quý mến của gia chủ đối với khách.Nghệ nhân ưu tú Hồ Văn Hạnh (77 tuổi, trú tại xã Trung Sơn), người được mệnh danh là "cuốn từ điển sống của đại ngàn Trường Sơn", cho biết lịch nông vụ của cộng đồng các dân tộc ở A Lưới thường kết thúc vào tháng 10 âm lịch, sau đó người dân sẽ ăn tết mừng lúa mới Aza (chọn một ngày từ 6.11 - 24 tháng chạp). Đón Tết Nguyên đán của đất nước, người dân xem như đã gộp 2 cái tết vào chung vui một lần. Vì vậy, các gia đình không tiếc công sức đi tìm sản vật về đãi khách. Những đặc sản của mỗi dân tộc đều được soạn sửa kỳ công, dâng lễ Aza thế nào thì họ dọn tết cũng như thế đó. "Bố thì quan tâm đến "ẩm" hơn "thực". Tết mà! Đàn ông phải có chi nhâm nhi cùng bạn bè mới vui. Bố thích nhất là rượu tr'đin, tức "rượu trời" vì được cất ngay trên đọt cây", già Hạnh khề khà. Là người Pa Kôh nhưng già Hạnh lại thích thứ rượu truyền thống của người Cơ Tu. Theo già, đây là loại rượu thơm ngon nhất ở đại ngàn Trường Sơn, được chiết từ cây tr'đin mọc trong rừng sâu. Người thợ chỉ cần rạch một đường trên thân cây rồi lấy can hứng nước. Bỏ thêm ít vỏ cây chuồn phơi khô, nước sẽ tự lên men cho ra thứ hương vị có một không hai. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hoài Nam (79 tuổi, người dân tộc Cơ Tu, trú tại xã Hồng Hạ) tự hào vì rượu tr'đin được các dân tộc anh em, kể cả người Kinh ở A Lưới, yêu thích và "không có mà bán" vào mỗi dịp tết. Già Nam cho biết người Pa Kôh, Tà Ôi cùng người Cơ Tu còn có một loại rượu tương tự tr'đin là rượu tà vạt được cất từ cây đoác. Cây đoác dễ tìm hơn, nhưng khai thác thì nguy hiểm hơn vì phải trèo cao hơn cây tr'đin. "Đây chắc là những loại rượu duy nhất trên thế giới được lấy trên cây mang về uống mà không cần phải chưng cất", già Nam cười. Tùy vào khẩu vị của mỗi người mà đến tết, đồng bào các dân tộc thiểu số còn nấu rượu nếp (xiêu), ủ rượu cần (a riêu), rượu mía vỏ chuồn (a véc), rượu mây rừng vỏ chuồn (tà via)…Bà Lê Thị Thêm, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện A Lưới, nhận định mỗi dân tộc đều có phong tục tết cổ truyền mang màu sắc riêng. Nhưng thật đáng quý khi đồng bào mang "tết riêng" hòa vào "tết chung" của đất nước và các dân tộc vẫn giữ được nét ẩm thực độc đáo, đậm dư vị núi rừng. "Tết đến, nhà nhà lại sửa soạn những món ngon để mời khách. Cảm tưởng tết quê hương A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực của các dân tộc với cơ man là món ăn, thức uống độc lạ… Thú vị hơn, giữa các gia đình còn giao lưu ẩm thực bằng cách trao đổi ống thịt, gùi bánh, chum rượu… để có thể thưởng thức những món mà nhà mình không có. Tết đoàn kết, đầm ấm", bà Thêm chia sẻ.Lịch thi đấu, trực tiếp V-League hôm nay (9.5): CLB Thể Công Viettel và HAGL vượt khó
Xem Gold Star V.League 2-2024/25 đỉnh nhất trên FPT Play, tại https://fptplay.vn
Những tấm lòng vàng 30.5.2022
Hôm nay, 6.3, Phòng GD-ĐT huyện Cần Giờ, TP.HCM ban hành thông báo kết luận và chỉ đạo của Phó trưởng phòng GD-ĐT huyện - bà Lê Thị Kim Châu tại hội nghị sơ kết học kỳ 1, triển khai nhiệm vụ học kỳ 2 bậc học mầm non năm học 2024-2025.Bà Lê Thị Kim Châu đề nghị các đơn vị tiếp tục thực hiện tốt công tác đảm bảo an toàn tuyệt đối về thể chất, tinh thần cho trẻ, trong đó, đặc biệt quan tâm đến việc vệ sinh phòng, chống dịch bệnh; đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm; tăng cường công tác kiểm tra tiếp phẩm tại đơn vị.Các đơn vị phải phối hợp ngành y tế tổ chức khám bệnh và quản lý trẻ, thông tin kịp thời các hiện tượng bất thường về sức khỏe trẻ cho phòng GD-ĐT, trạm y tế địa phương, trung tâm y tế huyện.Bên cạnh đó, Phó trưởng phòng GD-ĐT huyện cũng đề nghị các trường: mầm non Cần Thạnh 2, mầm non Doi Lầu, mầm non Thạnh An các đơn vị rà soát các điều kiện chuẩn bị thí điểm chương trình Giáo dục mầm non mới. Đồng thời, các trường cần tiếp tục quan tâm triển khai thực hiện cho trẻ mẫu giáo làm quen tiếng Anh theo quy định.Lãnh đạo Phòng GD-ĐT huyện Cần Giờ đề nghị các đơn vị rà soát hồ sơ phổ cập trẻ mầm non 5 tuổi, nắm tình hình trẻ 5 tuổi trên địa bàn; cập nhật, lưu trữ đầy đủ hồ sơ hàng năm tại đơn vị. Đồng thời, để làm tốt công tác vận động trẻ ra lớp đảm bảo chỉ tiêu giao, các đơn vị cần phối hợp chuyên trách phổ cập địa phương nắm tình hình trẻ nhà trẻ, 3 tuổi, 4 tuổi trên địa bàn.Cũng theo chỉ đạo của Phó trưởng phòng GD-ĐT huyện, các đơn vị cần rà soát, đảm bảo hoạt động của Hội đồng trường và các hội đồng khác trong nhà trường theo quy định tại Thông tư số 52/2020/TT-BGDĐT của Bộ GD-ĐT về Ban hành Điều lệ trường mầm non. Đồng thời, "hiệu trưởng các trường mầm non phải thực hiện nghiêm túc chế độ hội họp; báo cáo theo quy định; quan tâm cơ sở dữ liệu ngành. Số liệu báo cáo phải chính xác và thống nhất, đề nghị hiệu trưởng kiểm tra kỹ trước khi ký", thông báo của Phòng GD-ĐT nêu rõ.
Trần Thu Hà (21 tuổi, ngụ P.9,TP.Đà Lạt, Lâm Đồng), phấn khởi cùng bố mẹ đến Ban chỉ huy Quân sự (CHQS) TP.Đà Lạt để làm các thủ tục nhập ngũ. Thượng tá Trần Hùng Sơn, Trưởng Ban CHQS TP.Đà Lạt, cho biết năm nay TP.Đà Lạt tuyển 190 quân, đặc biệt năm nay có duy nhất 1 nữ là Trần Thu Hà nộp đơn tình nguyện tham gia nghĩa vụ quân sự năm 2025. Lãnh đạo Ban CHQS TP.Đà Lạt rất vui và tạo điều kiện để chiến sĩ Thu Hà thực hiện ước mơ của mình. Hà được Ban CHQS TP.Đà Lạt bàn giao trực tiếp cho Học viện Lục quân để đưa về Quân khu 7 huấn luyện trong 3 tháng.Hà cho biết vừa học xong chương trình ĐH ngành văn thư hành chính ở Quảng Ngãi. Khi về lại Đà Lạt chờ nhận bằng tốt nghiệp Hà viết đơn tình nguyện tham gia nghĩa vụ quân sự. "Em rất thích màu áo xanh bộ đội, nên em viết đơn tình nguyện tham gia nghĩa vụ quân sự. Em mong ước trở thành quân nhân chuyên nghiệp vì em nghĩ ngành học mà em đã học cũng cần thiết trong môi trường quân đội và em sẽ cố gắng rèn luyện và phát huy hết khả năng để cống hiến cho đất nước", Hà chia sẻ.Bà Nguyễn Thị Lĩnh (mẹ của Hà - giáo viên Trường TH Thái Phiên,TP.ĐàLạt), cho biết Hà là chị cả trong gia đình, em Hà mới học lớp 7. Khi biết Hà muốn tham gia nghĩa vụ quân sự gia đình ủng hộ và động viên cháu nhập ngũ và đóng góp khả năng, nhiệt huyết của mình phục vụ đất nước. Bà Lĩnh cho biết thêm trong mấy tháng chờ đợi nhập ngũ, Hà đi làm tại một tiệm bánh có mức thu nhập ban đầu 7,5 triệu đồng/tháng; nhưng mấy ngày qua Hà chộn rộn chuẩn bị tư trang để sẵn sàng nhập ngũ.Thiếu tá Vũ Bảo Ngọc (Học viện Lục quân), cho biết thêm năm nay Học viện tuyển 160 chiến sĩ nam và 3 chiến sĩ nữ, trong đó Hà là chiến sĩ nữ duy nhất của TP.Đà Lạt. Ngày mai (13.2) xe Học viện sẽ chở Hà về Trường quân sự Quân khu 7 để được tham gia huấn luyện chiến sĩ mới. Sau đó Hà sẽ về Học viện Lục quân làm lính nghĩa vụ. Cũng theo thiếu tá Vũ Bảo Ngọc, nếu Hà và gia đình có nguyện vọng để Hà trở thành quân nhân chuyên nghiệp, sau khi hoàn thành nghĩa vụ sẽ qua đợt thi tuyển.Trong số các chiến sĩ mới của TP.Đà Lạt, có 146 người được giao cho các đơn vị quân đội gồm: Lữ tác chiến điện tử 98 (Bộ Tổng tham mưu), Sư đoàn Bộ binh 302, Trung đoàn 94 (Bộ CHQS tỉnh Lâm Đồng), có 44 chiến sĩ làm nghĩa vụ Công an.
BlackPink phối đồ cùng những chiếc quần jeans năng động tại sân bay khi đến Việt Nam
Những ngày giáp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, nhiều thương hồ ở xóm chợ nổi miền Tây giữa dòng kênh Tẻ TP.HCM vẫn miệt mài mưu sinh, mong đón một cái tết đủ đầy.Nhiều người gọi đây là xóm chợ nổi miền Tây vì trải dài một đoạn chừng 500 m từ gầm cầu Tân Thuận 2, trên dòng kênh Tẻ dọc đường Trần Xuân Soạn, là hàng chục chiếc ghe, xuồng tụ lại thành xóm thương hồ. Đa phần, những người sinh sống trên ghe là người dân miền Tây men theo sông nước đến thành phố này, chọn kênh Tẻ làm bến đậu mưu sinh hàng chục năm. Ngày trước, chỗ này còn được biết đến là "chợ nổi Tân Thuận", tồn tại hàng chục năm. Thuở đường bộ chưa phát triển, đây là nơi giao thương "trên bến dưới thuyền" sầm uất. Dần dà, chỉ còn lác đác vài chục chiếc ghe, thương hồ mưu sinh ở đây bằng nghề bán trái cây, chủ yếu nhập từ miền Tây lên.Những ngày giáp tết, bà Trần Thị Nhi (62 tuổi) ngồi dưới chiếc ghe nhỏ của mình ở xóm thương hồ này, mặt buồn thiu ngồi nhìn những nải chuối chín đẹp mắt phía trước, nhưng vắng khách mua.Quê ở Bến Tre, tuổi già không còn sức làm nông, vợ chồng già quyết định lên đây sống trên ghe, cạnh ghe con gái bà, bán trái cây lay lắt qua ngày. Tới nay ngót nghét cũng 5 - 6 năm. TP.HCM những ngày cuối năm triều cường, những cơn mưa trái mùa bất chợt cũng làm việc buôn bán của người phụ nữ gặp khó khăn."Cuối năm, bán ế quá! Hồi trước ngồi một chỗ chờ khách, nhưng giờ ngồi là đói, nên chồng tôi dù chân yếu nhưng vẫn phải ráng gánh chuối vô mấy con hẻm gần gần khu này để bán, được đồng nào hay đồng đó để mong cuối năm đón cái tết đủ đầy hơn", bà tâm sự.Còn nhiều bà con ở quê, người phụ nữ tâm sự tết năm nay, cả gia đình bà bỏ ghe lại đây, nhờ láng giềng cạnh bên trông coi, rồi bắt xe về quê ăn tết. Tình hình năm nay buôn bán không được tốt, bà Nhi nói mình ăn tết có phần tiết kiệm, nhưng được cạnh kề bên gia đình thời điểm này cũng là cái tết trọn vẹn, với bà.Chị Kim Ly, con gái bà Nhi mấy ngày qua tạm ngưng bán trái cây như thường lệ mà về Bến Tre để chuẩn bị nhập hàng cây cảnh, hoa tết lên đây để bán. Ở chiếc ghe cạnh bên ghe của mẹ, chị cùng chồng và con gái sinh sống ở đây cũng mấy chục năm nay."Cả nhà tôi định bán xong, 29 tết là cùng nhau lên xe về quê hết. Ghe thì bỏ lại nhờ người trông coi, kế bên có hàng xóm không về. Năm nay, mong việc buôn bán những ngày cuối thuận lợi để có đồng ra đồng vào ăn tết", chị chia sẻ thêm.Cách ghe của mẹ con bà Nhi không xa, bà Hiếu (60 tuổi) cũng quê Bến Tre cũng ngồi buồn thiu với những rổ trái cây nhập từ miền Tây lên vắng khách mua. Bà tâm sự cuối năm, buôn bán ế ẩm nên tinh thần không phấn khởi.Cùng gia đình ở xóm ghe này mười mấy năm nay, bà Hiếu cho biết thời điểm trước dịch Covid-19, việc buôn bán có nhiều thuận lợi, làm ăn được. Nhưng nhiều năm nay, kinh doanh đi xuống, buôn bán ế ẩm."Tết này, tôi cũng cùng gia đình về quê 28 tết. Tôi dự định nhập thêm mớ cây cảnh bán kèm với trái cây, bán cây cảnh, hoa tết thì có lời hơn một chút. Nếu bạn được thì ăn tết cũng ngon hơn. Chắc tầm mùng 9, mùng 10 gì đó, coi tình hình buôn bán thế nào rồi lên lại sau khi về ăn tết", bà chia sẻ.Trên chiếc ghe nhỏ, bà Ái Lan (55 tuổi) sống cùng con trai. Từ quê An Giang lên TP.HCM hơn 20 năm, làm đủ thứ nghề kiếm sống, 5 năm trở lại đây, bà mới bắt đầu sống trên ghe này vì hoàn cảnh khó khăn, không kham nổi tiền trọ trên bờ. Chồng mất cách đây hơn 1 năm, một mình bà bươn chải nuôi con trai năm nay lên lớp 6. Tết năm bay, bà cũng dự định sẽ cùng con nhỏ về quê để đón tết. Với người phụ nữ, quanh năm làm ăn vất vả, ngày tết, niềm hạnh phúc là khi được đoàn viên bên cạnh những người thân yêu.
