Hai quốc gia Đông Nam Á dừng thi IELTS trên giấy, Việt Nam sẽ ra sao?
Thị trường ô tô tại Việt Nam ghi nhận sự tăng trưởng đáng kể trong những năm gần đây, kéo theo nhu cầu cá nhân hoá phương tiện ngày càng phổ biến. Người dùng sau khi mua ô tô thường đầu tư vào nhiều hạng mục như nâng cấp âm thanh xe hơi, lắp đặt camera hành trình, thay đổi màn hình Android, nâng cấp đèn ô tô hay trang bị cảm biến áp suất lốp để vừa nâng cao trải nghiệm lái xe. Qua đó, thị trường phụ kiện ô tô phát triển bùng nổ, thu hút hàng loạt nhà phân phối trong và ngoài nước, tạo ra môi trường kinh doanh cạnh tranh.Tiềm năng to lớn của ngành phụ kiện ô tô khá rõ nét nhưng hiện vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức. Cho đến nay, ngành này vẫn chưa có một hiệp hội chính thức, đóng vai trò cầu nối để tập hợp, thúc đẩy và định hướng phát triển cho các doanh nghiệp trong ngành. Thiếu sự liên kết chặt chẽ giữa các bên khiến việc quản lý chất lượng sản phẩm, dịch vụ và chuẩn hoá quy trình lắp đặt chưa được đồng bộ, qua đó chưa tạo được niềm tin đối với người tiêu dùng.Tại TP.HCM, một số hội phụ kiện ô tô được thành lập để gắn kết các thương hiệu, nhà phân phối lớn nhỏ trong ngành. Tuy nhiên, quy mô và phạm vi hoạt động còn hạn chế và chưa có nhiều tiếng nói. Do đó, định hướng thành lập một hiệp hội là bước đi quan trọng nhằm thúc đẩy sự phát triển của thị trường phụ kiện ô tô hiện nay.Trao đổi cùng PV Thanh Niên, anh Đặng Khoa Vũ, CEO thương hiệu AUTOBIS, chia sẻ: "Thị trường phụ kiện, đồ chơi ô tô đang phát triển mạnh và sự ra đời của một Hiệp hội sẽ giúp đặt ra quy chuẩn mới về chất lượng hàng hoá, sản phẩm cũng như đáp ứng quy trình lắp đặt chuẩn, giúp nâng cao uy tín đơn vị và bảo vệ lợi ích người tiêu dùng". Quan trọng hơn, khi có một đơn vị đại diện, các bên liên quan sẽ dễ dàng hợp tác để triển khai các chương trình đào tạo, tọa đàm, hội thảo, mang lại lợi ích chung cho toàn ngành.Theo anh Nguyễn Công Huân, đại diện Công ty Earth Việt Nam chia sẻ việc có một hiệp hội sẽ giúp các doanh nghiệp, đơn vị dễ dàng chia sẻ, kết nối, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau và giúp duy trì sự cạnh tranh lành mạnh trong ngành.Nếu thành lập và vận hành hiệu quả, hiệp hội phụ kiện, đồ chơi ô tô sẽ nâng cao tính chuyên nghiệp, củng cố niềm tin người dùng và thúc đẩy doanh nghiệp phát triển mạnh mẽ cả trong và ngoài nước. Đồng thời, mô hình này còn xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, mang lại lợi ích cho người dùng và doanh nghiệp.
Cánh chim bay xa - Truyện ngắn dự thi của Hiền Dương (Sóc Trăng)
Ban Tổ chức cùng lãnh đạo chính quyền ghé thăm khu vực giới thiệu các dự án của Masterise Homes, cũng là nơi nghỉ ngơi của VĐV tại giải
TP.HCM: Xử lý trách nhiệm những cá nhân để xảy ra vi phạm xây dựng
Trước sự việc người nổi tiếng quảng cáo lố thực phẩm chức năng, đại diện Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cho biết, hiện không yêu cầu người nổi tiếng phải sử dụng trải nghiệm sản phẩm trước khi quảng bá, nhưng buộc tuân thủ các quy đinh, không thổi phồng công dụng.Mới đây, liên quan người nổi tiếng có quảng cáo vi phạm quy định của sản phẩm thực phẩm bổ sung, Cục An toàn thực phẩm đã đề nghị Cục Phát thanh truyền hình và thông tin điện tử và Cục Văn hóa cơ sở (Bộ VH-TT-DL) phối hợp kiểm tra thông tin và xử lý các vi phạm, ngăn ngừa kịp thời các vi phạm quảng cáo thực phẩm.Một lãnh đạo Cục An toàn thực phẩm cho biết, hiện không có quy định người nổi tiếng phải sử dụng trải nghiệm sản phẩm trước khi quảng cáo thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Nhưng thực phẩm chức năng và các sản phẩm đặc thù, sản phẩm liên quan sức khỏe bao giờ cũng có quy định, điều kiện riêng về tiêu chuẩn chất lượng; quy định các nội dung quảng cáo."Do đó, các cá nhân khi tham gia quảng cáo cho sản phẩm liên quan sức khỏe như thực phẩm chức năng cần phải nắm rõ thông tin về sản phẩm được cấp phép; và chỉ được quảng cáo những nội dung đã được cơ quan thẩm quyền xác nhận. Ngoài các nội dung đó, người quảng cáo tự thêm nội dung, sai với bản chất sản phẩm là vi phạm", lãnh đạo Cục An toàn thực phẩm đặc biệt lưu ý.Theo Cục An toàn thực phẩm, các vi phạm về quảng cáo thực phẩm chức năng liên quan người nổi tiếng, vừa qua, Bộ VH-TT-DL đã làm rất mạnh, ban hành quy tắc ứng xử, đem lại hiệu quả trong việc chấn chỉnh các vi phạm.Sau khi Bộ VH-TT-DL có văn bản nhắc nhở, hiện trên mạng xã hội còn rất ít hình ảnh người nổi tiếng tham gia quảng cáo thực phẩm chức năng, hầu hết là clip cũ, có thể cắt ghép phát lại."Trước đây, có trường hợp tham gia quảng cáo sản phẩm là MC của đài truyền hình, cục cũng đã có văn bản gửi đến đài truyền hình và bên đó đã có chấn chỉnh, xử lý ngay lập tức", một lãnh đạo Cục An toàn thực phẩm cho biết.Theo đánh giá của đại diện Cục An toàn thực phẩm, hiện tượng người nổi tiếng tham gia quảng cáo thực phẩm chức năng sai quy định, về cơ bản đã được kiểm soát. Đặc biệt, với quy tắc ứng xử, những người nổi tiếng có hoạt động xã hội cũng đã hiểu và tuân thủ quy tắc đó. Bộ Y tế và Bộ VH-TT-DL tiếp tục duy trì các phối hợp trong chấn chỉnh các vi phạm quảng cáo thực phẩm liên quan sức khỏe.Với người dùng, Cục An toàn thực phẩm cũng đề nghị, để tránh rơi vào "bẫy" của những quảng cáo thiếu căn cứ, cần tìm hiểu kỹ về sản phẩm trước khi quyết định mua và chỉ chọn mua các loại thực phẩm chức năng từ những nguồn tin cậy. Đồng thời, đừng để những lời quảng cáo hoa mỹ hay hình ảnh của người nổi tiếng trên mạng đánh lừa.
Đây là giải đấu nhằm chào mừng 78 năm Ngày thành lập quân đội nhân nhân Việt Nam (22.12.1944 - 22.12.2022) do CLB Tennis Ông Bầu Sài Gòn kết hợp diễn đàn tennis Vinh Infinity cùng 3 trung tâm TDTT Thành Thái, Thanh Đa, Lê Gia cùng tổ chức. Giải đấu tính điểm theo diễn đàn với thành tích cá nhân, cặp đôi và tập thể với 10 nội dung thi đấu được đồng loạt tổ chức trên 3 cụm sân.
Hoa khôi cầu lông Nguyễn Thùy Linh: Những bí mật và chúng ta xứng đáng sống cuộc đời riêng mình!
Nhìn hàng hoa vắng tanh, tôi thoáng bồi hồi, tự giận mình một chút, không ra sớm hơn để gặp, nhìn thêm một chút nụ cười hiền hậu của đôi vợ chồng già. Nhưng cứ nghĩ mọi năm, bác Ba Khâm vẫn dọn dẹp muộn hơn chút xíu, để kêu xe về đến Bến Tre nghỉ ngơi vài tiếng trước khi ngắm pháo hoa giao thừa. Nên lỡ mất cái nắm tay như mọi năm, nghe chừng từ bác một khoảnh khắc trìu mến.Hôm trước, tôi dọn dẹp nhà cửa xong, xách xe chạy ra thấy hai vợ chồng bác đang tíu tít mua bán. Mai, quất, sống đời và đủ thứ hoa. Xôn xao người hỏi han trả giá. Tôi chọn hai chậu bạch mai nhỏ nhắn, như mọi năm. Mỗi chậu khoảng vài chục búp, mới nở một bông, rồi dúi vào túi bác 200 ngàn. Là vì trước đó, tôi không dám hỏi, chỉ e bác không lấy tiền, nên khi loáng thoáng một người bảo rằng mỗi chậu 100 ngàn, mới làm ra vậy. Y như mọi năm!Sáng 27 tết, tôi đã dạo công viên Làng Hoa, mua được chậu mai vàng của một chủ vườn ở P. Thạnh Xuân, Q.12, TP.HCM. Để về chưng góc nhà, đưa mắt ưng ý chậu mai vừa vặn, búp nhiều, dáng thế cũng hợp, nên khi chú bán mai ra giá 1,5 triệu, mua luôn không ngần ngừ. Cái cách mua hoa năm nào với tôi, cũng là để vui chút với vườn với ruộng mà họ đã đổ mồ hôi chăm bẵm. Xe giằng xong chậu mai phía sau, chú lái ngồi lên, vỗ vai người bán bắt tay cười cái, là đi.…Bây giờ, thì những nhà vườn đã lục tục chất bớt hoa lên xe. Còn lại một ít họ rao “xổ hoa xổ hoa” vang rộn các góc công viên. Tôi chú ý một cặp ý chừng là vợ chồng, nghiêng ngó chỉ trỏ mấy chậu linh sam đang trổ hoa tím, nhỏ li ti hương thoang thoảng. Chị bán hoa da trắng mày cong, nói: “cặp 700 ngàn, cô chú à”. Họ trả, thôi bớt 100 ngàn, lấy cặp về chưng cho đẹp. Chị bán hoa dường như giãn cặp mày, cười duyên dáng: ừ, cô chú lấy đi. Vậy là cả ba lấy túi ni lon níu níu buộc buộc, nói lời chúc nhau đôi câu. Nghe lời yêu thương chuyển ý rót vào tai nhau, đất trời như rộn vui! Tôi dạo vài vòng. Giờ này không mua hoa nữa. Nhớ lúc xách xe đi, đứa con gái út cười, nói: “Rồi, ba lại đi làng hoa”. Ý cháu là ba nó cứ thích chạy xe đi, là mua hoa về, để rồi sau đó loay hoay không biết dọn xếp để chưng góc nào trong nhà. Tôi cười “lần này không mua nữa, chỉ dạo thôi”.Gần thêm nửa tiếng. Loanh quanh bất chợt, thế nào tôi cũng vòng đến chỗ chú Bảy Chợ Lách (là biệt danh tôi đặt cho một người quen, dân bán bông ở Bến Tre lên). Hỏi han vài câu, nhìn đám bông cúc vàng mâm xôi đã vợi đi, còn lưa thưa chen giữa đám cúc tím nhỏ xinh, biết là hoa cũng bán được nhiều. Năm nào cũng vậy, chú Bảy rời Sài Gòn sau 5g chiều. Công viên kêu dọn trước 12g, thì chú qua xin mấy cổng nhà mặt tiền phía đối diện, bán thêm một chút, kiếm tiền xe về kịp đón giao thừa.Vậy là một mùa hoa của ngày cuối năm Giáp Thìn đã vãn. Nhìn quanh, tôi có cảm giác chút trống vắng hơn mấy bữa trước. Nhưng hoa đã về với mọi nhà, xóm ngõ để đẹp hơn những ngày thường tất bật lo toan.Để rồi các gia đình quây quần lúc giao thừa, ngắm những nụ hoa, mầm lá xanh tươi đang gọi xuân về!

Tay đua 19 tuổi làm nên lịch sử ở giải xe đạp 'Về Điện Biên Phủ 2024’
Tháp Mười, mãi một miền thương
Cơ sở bị máy bay không người lái (UAV) tấn công nói trên cách biên giới với Ukraine khoảng 1.300 km, đánh dấu đây là một trong những cuộc tấn công sâu nhất vào lãnh thổ Nga của một UAV thuộc Ukraine, theo Reuters.Ông Nikolayev viết trên ứng dụng nhắn tin Telegram rằng cuộc tấn công không gây thương vong. Ông không cung cấp thêm thông tin chi tiết về cuộc tấn công và mức độ thiệt hại vẫn chưa rõ ràng.Trước đó, Hãng tin RIA dẫn số liệu từ Bộ Quốc phòng Nga cho hay các các đơn vị phòng không nước này đã phá hủy 88 UAV của Ukraine trong đêm 8.3 và rạng sáng 9.3. Không có thông tin về thương vong hoặc thiệt hại.Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố 52 chiếc UAV của Ukraine đã bị phá hủy ở tỉnh Belgorod, trong khi 13 chiếc ở tỉnh Lipetsk và 9 chiếc ở tỉnh Rostov. Bộ Quốc phòng Nga còn tuyên bố những chiếc UAV còn lại đã bị bắn hạ ở các tỉnh khác của Nga, gồm Voronezh, Astrakhan, Krasnodar, Ryazan và Kursk.Theo những kênh tin tức không chính thức của Nga trên Telegram, các cuộc tấn công của Ukraine vào Ryazan và Lipetsk đã nhắm vào nhà máy lọc dầu địa phương.Trung úy Ukraine Andriy Kovalenko, người đứng đầu Trung tâm chống thông tin sai lệch, nói rằng nhà máy luyện kim Novolipetsk ở Lipetsk đã bị tấn công, nhưng không cung cấp bằng chứng.Trong khi đó, Không quân Ukraine tuyên bố lực lượng phòng không nước này đã bắn hạ 73 trong số 119 UAV do Nga phóng vào Ukraine trong đêm 8.3 và rạng sáng 9.3, theo Reuters.Không quân Ukraine còn tuyên bố 37 chiếc UAV khác do Nga phóng đã "bị mất", nhưng không cung cấp chi tiết. Quân đội Ukraine cho hay thiệt hại đã được ghi nhận ở 6 khu vực của Ukraine nhưng không cung cấp thông tin chi tiết ngay lập tức, theo Reuters.Hiện chưa có thông tin về phản ứng từ Nga cũng như Ukraine đối với cáo buộc và tuyên bố của bên kia.
Cực 'ngầu' xe máy in 3D vừa lăn bánh
Ở vòng đấu gần nhất tại V-League 2024-2025, vòng đấu thứ 10, Thể Công Viettel đánh bại đội đương kim vô địch Nam Định ngay trên sân Thiên Trường của đối phương. Những người trực tiếp đóng góp vào bàn thắng duy nhất mang về chiến thắng cho Thể Công Viettel trước đội bóng thành Nam, là Nguyễn Đức Chiến và Nhâm Mạnh Dũng: Đức Chiến chuyền bóng và Nhâm Mạnh Dũng dứt điểm ghi bàn.Đây cũng là những cầu thủ thi đấu khá ổn trong màu áo Thể Công Viettel ở giai đoạn vừa qua. Trước khi đánh bại Nam Định tại V-League, bộ đôi Đức Chiến và Mạnh Dũng còn góp công giúp đoàn quân của HLV Nguyễn Đức Thắng quật ngã CLB PVF-CAND ở vòng 16 đội thuộc Cúp quốc gia 2024-2025. Chiến thắng vừa nêu giúp Thể Công Viettel giành vé vào tứ kết.Đức Chiến và Mạnh Dũng không có mặt tại AFF Cup 2024. Tuy nhiên, cơ hội khoác áo đội tuyển quốc gia của họ trong thời gian tới sẽ lớn hơn. Vì như đã đề cập, chiến dịch vòng loại thứ 3 Asian Cup 2027 sẽ là chiến dịch kéo dài, đội tuyển Việt Nam cần lực lượng rất hùng hậu, để thi đấu đường dài từ tháng 3.2025 đến tháng 3.2026. HLV Kim Sang-sik sẽ bổ sung Đức Chiến và Mạnh Dũng vào đội tuyển quốc gia ở thời điểm thích hợp.Vả lại, vị trí của Nguyễn Đức Chiến và Nhâm Mạnh Dũng đang là vị trí mà đội tuyển Việt Nam cần người. Đầu tiên, dạng tiền đạo có thể hình tốt (1,81 m), kỹ thuật khá như Nhâm Mạnh Dũng là dạng tiền đạo luôn được các HLV tìm kiếm. Mạnh Dũng có thêm kinh nghiệm thi đấu ở các giải quốc tế (từng ghi bàn duy nhất cho đội U.23 Việt Nam trong trận chung kết SEA Games 31 năm 2022 gặp U.23 Thái Lan). So về độ mạnh mẽ, chất kỹ thuật và năng lực săn bàn, Nhâm Mạnh Dũng có lẽ không kém tiền đạo Đinh Thanh Bình từng hiện diện tại AFF Cup 2024. Thế nên, nếu Thanh Bình có thể khoác áo đội tuyển, thì Mạnh Dũng hoàn toàn có khả năng được trao cơ hội khi cần.Với Nguyễn Đức Chiến, thời gian gần đây cầu thủ này được HLV Nguyễn Đức Thắng bố trí đá ở hàng tiền vệ của CLB Thể Công Viettel, thay vì thi đấu trung vệ như trước. Đức Chiến tỏ ra phù hợp với vai trò của một tiền vệ trung tâm. Đây cũng là vị trí mà HLV Kim Sang-sik cần bổ sung người, vì mỗi mình Doãn Ngọc Tân giỏi tranh chấp nơi tuyến giữa của đội tuyển Việt Nam tại AFF Cup 2024 có lẽ chưa đủ.Giống như Nhâm Mạnh Dũng, Nguyễn Đức Chiến có ưu thế về mặt thể hình (cao 1,81 m), rất có lợi trong các pha tranh chấp tay đôi, đánh chặn từ xa, chống bóng bổng và thu hồi bóng cho đội tuyển Việt Nam.Một cầu thủ nữa thuộc CLB Thể Công Viettel, đang tìm lại phong độ trong thời gian gần đây là hậu vệ trái Phan Tuấn Tài. Chấn thương ngay trước thềm AFF Cup 2024 khiến cho Tuấn Tài lỡ cơ hội cùng đội tuyển Việt Nam vô địch Đông Nam Á. Xét về độ toàn diện của 1 hậu vệ cánh trái, Phan Tuấn Tài có lẽ là cầu thủ toàn diện nhất khi chơi ở vị trí này, từ sau khi Đoàn Văn Hậu chấn thương dai dẳng.Phan Tuấn Tài phòng ngự điềm tĩnh, khôn ngoan, hỗ trợ tấn công hiệu quả. Đặc biệt, khả năng tạt bóng từ biên trái của Phan Tuấn Tài rất lợi hại. Phan Tuấn Tài chính là người tạt bóng để Nhâm Mạnh Dũng ghi bàn trong trận chung kết nội dung bóng đá nam SEA Games 31 năm 2022, mang ngôi vô địch về cho đội U.23 Việt Nam.Nếu Phan Tuấn Tài tiếp tục phát huy phong độ hiện có trong thời gian tới, HLV Kim Sang-sik hoàn toàn có thể yên tâm với cánh trái của đội tuyển Việt Nam. Khi đó, ông Kim sẽ có cùng lúc 2 hậu vệ cánh trái rất tốt gồm Nguyễn Văn Vĩ và Phan Tuấn Tài, 2 cầu thủ này có thể luân phiên được sử dụng trong các trận đấu của đội tuyển Việt Nam.
thống kê bóng đá
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
quay-thử-xổ-số-miền-trung-thứ-tư