Sinh viên 'vượt rào' dùng ChatGPT viết luận, Trung Quốc dự kiến thu hồi bằng
Ngày 15.1, Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Quảng Trị cho biết một số địa phương đã đề xuất đổi hệ thống đèn giao thông sử dụng năng lượng điện mặt trời qua điện lưới để tín hiệu đèn giao thông luôn hoạt động hiệu quả, đảm bảo an toàn trật tự.Hơn 1 tháng qua, nhiều đèn tín hiệu giao thông ở TP.Đông Hà, TX.Quảng Trị, H.Hải Lăng... hoạt động chập chờn, lúc sáng đèn lúc không khiến người dân hoang mang trong quá trình tham gia giao thông.Nguyên nhân là do thời tiết ở Quảng Trị những tháng qua có mưa thường xuyên, trời âm u nên hệ thống pin năng lượng mặt trời hoạt động không hiệu quả."Việc lắp đặt hệ thống pin năng lượng mặt trời cho đèn giao thông giúp giảm chi phí và thuận tiện trong quá trình lắp đặt. Tuy nhiên, do yếu tố thời tiết ở địa phương khiến nguồn năng lượng cung cấp không đủ cho các đèn giao thông hoạt động hiệu quả. Hiện nay, một số địa phương đã đề xuất thay bằng hệ thống điện lưới để hoạt động hiệu quả", đại diện lãnh đạo Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Quảng Trị nói.Ghi nhận của PV Thanh Niên, tại ngã tư Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết (P.5, TP.Đông Hà), đèn giao thông lắp đặt trên trục đường Hàm Nghi (khu vực chợ P.5) không hoạt động, một số người dân tiếp tục di chuyển trong khi trục đèn đối xứng vẫn đang báo đèn đỏ.Theo báo cáo của Ban An toàn giao thông tỉnh Quảng Trị, trên địa bàn tỉnh có 74 hệ thống đèn tín hiệu giao thông nhưng có đến 14 hệ thống đèn đang hoạt động chập chờn. Trong đó, TX.Quảng Trị là địa phương có số lượng hệ thống đèn giao thông hoạt động chập chờn nhiều nhất.Trước tình hình này, UBND TX.Quảng Trị đã có văn bản đề nghị xem xét cho chuyển đổi các cụm đèn tín hiệu trên tuyến tránh QL1 (đoạn qua TX.Quảng Trị) từ nguồn năng lượng mặt trời chuyển sang sử dụng điện lưới.Đồng thời, đề nghị Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Quảng Trị chỉ đạo đơn vị thi công tiếp tục thực hiện bảo hành để đưa hệ thống đèn tín hiệu giao thông trên các tuyến đường vào hoạt động trở lại bình thường trong thời gian sớm nhất.
Nợ nần, nhân viên giao hàng báo tin giả bị cướp hàng chục triệu đồng
Trước trận sân nhà đầu tiên tại VBA 2023, đại diện bóng rổ miền Trung Danang Dragons nâng cấp hàng công khi thay thế ngoại binh Yevgen Sakhniuk bằng tay ném Jairus Holder. Tân binh này từng lên ngôi á quân ở giải bóng rổ nhà nghề Đông Nam Á (ABL Invitational 2023) và giải VBA 3x3 Prime 2023. Những thay đổi từ đội bóng sông Hàn hướng đến mục tiêu quan trọng là tìm kiếm chiến thắng đầu tiên ở VBA 2023. Trong khi đó CLB Thang Long Warriors cũng gặp khó khăn khi để thua ba trận gần nhất nên khát khao chiến thắng để giải tỏa tâm lý, đồng thời đảm bảo vị thế tốp 4 trên bảng xếp hạng.
Ẩm thực dát vàng - tận thưởng sự xa hoa trong món ăn quen
Cư dân mạng mới đây vô cùng bức xúc khi xem qua một đoạn video lan truyền trên các diễn đàn, hội nhóm mạng xã hội, ghi lại tình huống một tài xế cố tình lái ô tô lạng lách, đánh võng, chèn đường xe khác bất chấp nguy hiểm trên quốc lộ.Vụ việc được xác định xảy ra vào khoảng 17 giờ ngày 26.2.2025 trên Quốc lộ 13, đoạn qua địa bàn phường Hiệp Bình Phước, TP.Thủ Đức, TP.HCM.Theo hình trích xuất từ camera hành trình gắn trên ô tô con cùng lưu thông, thời điểm nói trên, xe này đang di chuyển trên Quốc lộ 13, hướng từ Bình Dương về nút giao cầu Bình Lợi (TP.HCM). Khi đến khu vực gần ngã tư Bình Phước, tài xế phát hiện từ phía sau xuất hiện một ô tô khác loại MPV 7 chỗ màu xám trắng, hiệu Toyota Innova, mang biển kiểm soát 51G-518.71 đang chạy trên làn hỗn hợp sát lề đường bất ngờ vượt lên.Đáng nói, ngay khi vượt qua ô tô gắn camera hành trình, chiếc Toyota Innova lập tức bật xi-nhan sang trái xin nhập vào hàng xe đang nối đuôi nhau xếp hàng nhưng không được nhường đường. Do quá "cay cú", tài xế lái chiếc xe 7 chỗ này sau đó đã bất chấp nguy hiểm, cố lái xe lách lên, tạt đầu và liên tục lạng lách, đánh võng trước mũi ô tô gắn camera hành trình để… "dằn mặt".May mắn, vụ việc sau đó không dẫn đến xô xát hay tai nạn. Mặc dù vậy, đoạn video ghi lại tình huống giao thông nói trên sau đó được đăng tải trên các diễn đàn, hội nhóm mạng xã hội đã nhanh chóng lan truyền, thu hút sự chú ý từ cộng đồng mạng. Đa phần người xem qua vụ việc đều tỏ ra hết sức bức xúc và phẫn nộ trước hành vi lái xe lạng lách, đánh võng và thái độ thách thức của tài xế xe Toyota Innova nói trên.Bên cạnh đó, nhiều cư dân mạng cũng lên tiếng yêu cầu cơ quan chức năng cần vào cuộc xác minh và xử lý nghiêm trường hợp vi phạm.Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định:Phạt tiền từ 40 - 50 đồng đối với người điều khiến xe thực hiện hanh vi điều khiến xe lạng lách, đánh võng trên đường bộ; chạy quá tốc độ đuổi nhau trên đường bộ (Khoản 12 Điều 6). Đồng thời tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 10 - 12 tháng; tịch thu phương tiện nếu tái phạm.Trường hợp thực hiện hành vi vi phạm gây tai nạn, tài xế bị phạt tiền từ 50 - 70 triệu đồng, tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 22 - 24 tháng.
Sự thay đổi nằm ở các chính sách của Xiaomi đối với việc mở khóa bootloader nhằm nâng cao tính bảo mật và bảo vệ người dùng khỏi các hành vi lạm dụng. Đây được xem như là miếng đánh của công ty đối với các mẫu smartphone xách tay có nguồn gốc từ thị trường Trung Quốc và đang bày bán tại nhiều cửa hàng Việt Nam với giá rẻ hơn nhiều so với các phiên bản phân phối chính thức, hoặc bản quốc tế.Vậy quy định mới có ý nghĩa ra sao khiến người mua các mẫu smartphone Xiaomi nội địa phải cảm thấy lo lắng? Để giải đáp câu hỏi này, chúng ta cần hiểu rõ hơn về chính sách mở khóa bootloader của Xiaomi. Về cơ bản, đây là chính sách cho phép người dùng thực hiện các thay đổi đối với phần mềm của thiết bị, chẳng hạn như root (chỉnh sửa thư mục tệp của hệ điều hành).Tính năng này thường được sử dụng bởi các lập trình viên hoặc người dùng có kinh nghiệm nhưng được khai thác để giúp người dùng mua smartphone Xiaomi với giá rẻ hơn nhiều so với mức giá mà họ phải trả cho các nhà phân phối Xiaomi chính hãng. Tuy nhiên, lý do mà Xiaomi đưa ra cho việc siết chặt bootloader nằm ở vấn đề "bảo mật".Với chính sách mới, người dùng giờ đây phải trả lời các câu hỏi về việc đủ điều kiện, đăng ký, liên kết tài khoản với thiết bị. Quan trọng hơn, quá trình thực hiện tất cả các bước này trên cùng một thiết bị. Điều đó giúp ngăn chặn các sửa đổi trái phép một cách hiệu quả hơn.Kết quả là kể từ bây giờ, sau khi nhận được ủy quyền mở khóa, người dùng chỉ có 14 ngày (tương đương 336 giờ) để hoàn tất quy trình liên kết và mở khóa. Nếu không thực hiện trong thời gian này, giấy phép sẽ bị vô hiệu và không thể cấp lại hoặc gia hạn.Hơn nữa, Xiaomi cũng đã đặt ra quy định mới, theo đó mỗi người dùng chỉ được mở khóa một thiết bị trong vòng 12 tháng. Điều này trái ngược với chính sách trước đây khi người dùng có thể mở khóa tối đa ba thiết bị trong cả thị trường Trung Quốc và toàn cầu.Đặc biệt, tất cả thao tác liên quan đến việc mở khóa bootloader phải được thực hiện bởi chủ tài khoản Xiaomi đã được xác minh. Nếu người dùng cố gắng sử dụng tài khoản của mình để mở khóa thiết bị không phải của họ có thể đối mặt với các hậu quả nghiêm trọng, bao gồm đình chỉ tài khoản vĩnh viễn hoặc thậm chí là hành động pháp lý.Với những gì đã xảy ra, có lẽ đã đến lúc mọi người cần tránh xa việc mua các mẫu smartphone nội địa đến từ thương hiệu Xiaomi. Ngay cả khi giá bán của chúng rẻ hơn vài triệu đồng, sự phiền hà sẽ khiến trải nghiệm của người dùng trở nên khó chịu rất nhiều.
Căng thẳng Trung Đông sẽ 'kéo' giá cà phê tới kỷ lục mới
Rất nhiều tài xế sử dụng ô tô trang bị hộp số tự động có thói quen chuyển từ số D (Drive) sang N (Neural) khi xe đang chạy trớn để tiết kiệm nhiên liệu. Tuy nhiên, thói quen sai lầm này là một trong những nguyên nhân gây hư hỏng, làm giảm tuổi thọ của hộp số. Việc thay đổi liên tục giữa số D và N khi xe đang lăn bánh khiến các chi tiết và bộ bố bên trong hộp số nhanh hao mòn.Để đảm bảo an toàn khi dừng đèn đỏ, chúng ta nên chuyển xe về số N và sử dụng phanh tay thay vì để ở số P (Park). Điều này giúp tránh nguy cơ hư hỏng hộp số, bởi nếu xe đang ở số P mà bị va chạm từ phía sau, bánh răng hộp số có thể bị vỡ do chịu lực tác động trực tiếp.
Thầy phó hiệu trưởng 9X với những video hát, nhảy cùng học trò 'gây sốt'
Quy định mới về đào tạo lái xe hạng B1, B2, C áp dụng từ ngày 1.6.2024
Bụi mịn PM2.5 ở các đô thị lớn thường được hình thành từ các công trình xây dựng, khí thải giao thông và nhà máy công nghiệp. Đây là những hạt bụi siêu nhỏ có kích thước nhỏ hơn 2.5 micron, nhỏ hơn 30 lần so với sợi tóc người.Khi nồng độ bụi mịn PM2.5 tăng lên, không khí trở nên mờ và tầm nhìn bị giảm như khi có sương mù. Các hạt bụi mịn này có thể xâm nhập vào cơ thể con người qua đường hô hấp, gây ra các bệnh nguy hiểm như đột quỵ, tim mạch và ung thư.Bên cạnh đó, bụi mịn PM2.5 cũng có khả năng len lỏi vào lỗ chân lông, gây ra các vấn đề về da. Khi tương tác với bức xạ mặt trời, các thành phần trên da như tế bào sừng, nguyên bào sợi và tế bào hắc tố sẽ bị ảnh hưởng, dẫn đến lão hóa nhanh chóng, tổn thương da và thậm chí ung thư da.Tóm lại, bụi mịn PM2.5 là một vấn đề nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe và làn da của con người. Chúng ta cần phải ý thức được sự hiện diện của bụi mịn này và tìm cách giảm thiểu tác động của nó.Với tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng như hiện nay, nhất là ở các thành phố lớn. Thì việc làn da tiếp xúc với bụi mịn PM2.5, các chất ô nhiễm là điều không thể tránh khỏi. Mà theo các chuyên gia, các chất ô nhiễm tích tụ trên da sẽ tiếp tục lưu lại và gây hại suốt đêm trừ khi bạn rửa sạch chúng trước khi đi ngủ. Nhưng bụi mịn PM2.5 với kích thước siêu nhỏ và len lỏi vào tận sâu bên trong lỗ chân lông nên không phải sữa rửa mặt nào cũng có thể làm sạch. Thương hiệu dược mỹ phẩm Rejuvaskin với hơn 35 năm nổi tiếng tại Mỹ đã thấy rõ được nguy cơ tiềm ẩn của bụi mịn PM2.5, các chất ô nhiễm khi bám lên bề mặt da. Vậy nên, sữa rửa mặt loại bỏ bụi mịn Rejuvaskin Anti-Pollution Facial Cleanser đã ra đời. Sữa rửa mặt Rejuvaskin Anti-Pollution là sản phẩm tiên phong ứng dụng công nghệ EXO-P™ mang lại khả năng làm sạch vượt trội. Trong đó, Rejuvaskin Anti-Pollution Facial Cleanser không chỉ đánh bay bụi bẩn, bã nhờn, mồ hôi, lớp trang điểm cho làn da sạch mịn, thông thoáng ngừa mụn hiệu quả. Mà chúng còn có khả năng cuốn sạch bụi mịn PM2.5 với kích thước siêu nhỏ, trung hòa gốc tự do hạn chế stress ô xy hóa ngăn ngừa lão hóa sớm và hỗ trợ đào thải kim loại nặng trên da.Chưa hết, Rejuvaskin Anti-Pollution Facial Cleanser còn có khả năng duy trì độ pH tự nhiên ngăn P.Acnes phát triển mà không gây cảm giác khô căng khó chịu sau mỗi lần sử dụng. Đồng thời, tăng cường hàng rào bảo vệ tự nhiên cho làn da khỏe mạnh chống lại những tác động xấu từ ô nhiễm môi trường. Làn da khỏe mạnh rạng rỡ hơn chỉ sau 7 ngày sử dụng đều đặn.Đặc biệt, bảng thành phần có trong sữa rửa mặt Rejuvaskin Anti-Pollution Facial Cleanser đều đảm bảo lành tính đạt chuẩn FDA- USA. Hoàn toàn không chứa hương liệu, parabens, hóa chất tạo bọt, dầu khoáng… nên đảm bảo khả năng làm sạch sâu mà không gây khô da hay cảm giác khô căng khó chịu sau mỗi lần rửa mặt. Phù hợp với mọi làn da, kể cả da mỏng yếu đến da mụn nhạy cảm.Đây là sản phẩm sữa rửa mặt hiếm hoi trên thị trường hiện nay có khả năng làm sạch được cả bụi mịn PM2.5. Và nhất là trong thời điểm ô nhiễm không khí đang đỉnh điểm như hiện nay thì không thể thiếu được Rejuvaskin Anti-Pollution Facial Cleanser trong chu trình skincare làm sạch da của mình đúng không nào. Cam kết hàng chính hãng cùng ưu đãi tới 24% tại đây: https://scarheal.com.vn/scarheal/sua-rua-mat-chong-o-nhiem-rejuvaskin.htmlBên cạnh việc, làm sạch da với sữa rửa mặt Rejuvaskin Anti-Pollution Facial Cleanser. Các bạn cũng đừng quên áp dụng một số giải pháp để làn da giảm tiếp xúc với ô nhiễm không khí. Hãy ưu tiên tập thể dục bằng cách đi trên các cung đường ít xe cộ. Điều này có thể giúp cải thiện chất lượng không khí và sức khỏe của bạn. Thay vào đó hãy chọn con đường ít xe với nhiều không gian di chuyển.Nếu bạn đang ở trong nhà, hãy sử dụng hệ thống thông gió hoặc máy lọc không khí để giảm thiểu ô nhiễm không khí. Điều này đặc biệt đúng khi bạn nấu ăn, sơn hoặc thi công các hoạt động có thể làm tăng ô nhiễm trong nhà.Ngoài ra, hãy sử dụng chất chống oxy hóa để bảo vệ da khỏi tổn thương do ô nhiễm không khí. Chất chống oxy hóa có thể giúp làm giảm tác động tiêu cực của các gốc tự do và oxy phản ứng.Hãy luôn nhớ dưỡng ẩm cho da để giúp hồi phục tổn thương và duy trì tính toàn vẹn của da. Sử dụng kem dưỡng ẩm an toàn là một cách tuyệt vời để giữ cho da khỏe mạnh và tươi sáng. Bạn ngày, nhất định phải dùng kem chống nắng trước khi ra ngoài từ 15-30 phút để làn da được bảo vệ tối ưu ngăn ngừa nám sạm, lão hóa sớm. Ô nhiễm không khí vẫn đang ở mức báo động đỏ, nhất là ở các thành phố lớn. Vậy nên, các bạn đừng chủ quan, hãy biết làm sạch làn da đúng cách mỗi ngày với sản phẩm sữa rửa mặt Rejuvaskin Anti-Pollution Facial Cleanser với khả năng làm sạch sâu bụi mịn PM2.5, bụi bẩn, tạp chất, bã nhờn cho làn da luôn mịn màng, tươi khỏe rạng ngời. Đây cũng là bước tiền đề cho làn da thông thoáng và dễ dàng hấp thụ tốt hơn các dưỡng chất từ bước skincare tiếp theo. Nhớ là khi có nhu cầu mua sữa rửa mặt Rejuvaskin chỉ nên mua tại các đại lý phân phối chính hãng hàng đầu tại Việt Nam như Scarheal.com.vn thôi nhé!
VinFast VF 6 giá từ 675 triệu đồng, có thể mua pin giá rẻ
"Nên sử dụng các loại mầm cây có tỉ lệ sống cao. Ngoài ra, thường xuyên gửi tình yêu của bạn bằng cách cung cấp đủ nước, vì mầm cần độ ẩm cao để phát triển. Tùy vào loại hạt sẽ có thời gian nảy mầm khác nhau. Gửi tình yêu của bạn với thiên nhiên sẽ thu được kết quả tuyệt vời", chị Quyên cho hay.
hiệu suất sinh thái
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
quay-thử-xổ-số-miền-trung-thứ-tư
