Máy chơi game cầm tay chạy Windows 11, giá chỉ từ 299 USD
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.CLB Danang Dragons giữ kỷ lục buồn ở giải bóng rổ VBA 2023
Kiên trì tập luyện, Nguyễn Trọng Nhân đã giành chiến thắng xứng đáng tại giải đấu Korea Olympia Amateur diễn ra vào ngày 24 - 25.9 vừa qua
Nhận ngay Vipcode kèm Thần Tướng xịn miễn phí ngày ra mắt Đấu Tướng VNG
Phan Vũ Quý kể vào năm 2022, sau khi tốt nghiệp chuyên ngành công nghệ thông tin của Trường ĐH Công nghệ TP.HCM thì quyết định ở lại TP.HCM để tìm cơ hội việc làm. Chàng sinh viên mới ra trường năm ấy may mắn được một công ty tư nhân chuyên về lập trình máy tính nhận vào làm việc. Thế nhưng khi có lệnh khám nghĩa vụ quân sự, Quý sẵn sàng lên đường nhập ngũ."Mới ra trường, chưa có kinh nghiệm nên mình chỉ được trả mức lương đủ sống. Sau khoảng 2 năm làm việc ở đây, mình cảm thấy tay nghề của bản thân đã vững vàng hơn nên xin nghỉ việc. Mình mau chóng tìm được việc làm tại một công ty khác cùng ngành nghề và được trả mức lương 20 triệu đồng/tháng", Quý nói.Với Quý, mức thu nhập này rất ổn, thậm chí là mức mà rất nhiều người khi làm ăn xa quê ao ước. Quan trọng, Quý còn được làm việc đúng chuyên ngành đã học, nên càng có nhiều cơ hội để thăng tiến hơn.Mặc dù có công việc ổn định, song khi nhận được lệnh khám tuyển nghĩa vụ quân sự từ quê nhà Hà Tĩnh, Quý đã lập tức bắt xe trở về quê."Vào tháng 11.2024, sau khi gia đình gọi điện báo tin, mình đã xin công ty nghỉ việc mấy ngày để về quê khám tuyển. Trong thời gian chờ kết quả, mình quay trở lại TP.HCM để tiếp tục công việc. Trước Tết Nguyên đán Ất Tỵ, mình nhận được thông báo trúng tuyển nghĩa vụ quân sự nên đã làm đơn xin nghỉ việc để về quê thực hiện nghĩa vụ thiêng liêng", Quý tâm sự.Theo Quý, việc được khoác lên bộ quân phục là niềm vinh dự và trách nhiệm mà bản thân phải thực hiện với tư cách một công dân đối với Tổ quốc. Do đó, dù công việc phải gác lại nhưng nam tân binh không hề buồn phiền, cho rằng môi trường quân ngũ là cơ hội để bản thân được rèn luyện, trải nghiệm.Hiện Quý đã nhận được quân tư trang và luôn trong tâm thế sẵn sàng lên đường tòng quân vào ngày 14.2 sắp tới.Trách nhiệm đối với đất nước là quan trọng nhất nên tôi nói với con không cần lăn tăn gì khi phải dừng công việc. Nếu đã có tay nghề thì chẳng sợ không xin được việc làm sau này. Chỉ mong cháu hoàn thành nhiệm vụ, cố gắng rèn luyện thật tốt nhằm góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời đại hiện nay.Bà Nguyễn Thị Tửu (62 tuổi, mẹ Quý) cho biết vợ chồng bà sinh được 4 người con, Quý là con út. Khi biết tin con trai trúng tuyển nghĩa vụ quân sự, bà đã gọi điện động viên, bảo đây là nghĩa vụ thiêng liêng của Tổ quốc."Trách nhiệm đối với đất nước là quan trọng nhất nên tôi nói với con không cần lăn tăn gì khi phải dừng công việc. Nếu đã có tay nghề thì chẳng sợ không xin được việc làm sau này. Chỉ mong cháu hoàn thành nhiệm vụ, cố gắng rèn luyện thật tốt nhằm góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời đại hiện nay", bà Tửu bộc bạch.Cách đây mấy ngày, gia đình bà Tửu cũng làm mấy mâm cơm mời người thân, hàng xóm và bạn bè, xem đây như buổi chia tay để con trai yên tâm lên đường thực hiện nghĩa vụ công dân.Theo Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Hà Tĩnh, năm 2025 tỉnh này tuyển 1.300 chỉ tiêu thanh niên nhập ngũ vào các đơn vị, gồm: Bộ Tư lệnh Vùng 3 Quân chủng Hải quân, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2, Bộ đội biên phòng Hà Tĩnh, Trung đoàn 841 (Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh) và Sư đoàn 324, 968, 341, Lữ đoàn 206 (Quân khu 4). Trong đó, số công dân có trình độ văn hóa tốt nghiệp THPT và CĐ, ĐH chiếm trên 84%.
Phương Dung là khách mời trong chương trình Hương sắc mùa xuân, phát sóng trên THVL1. Trên sân khấu, ngoài dành tặng khán giả ca khúc Câu chuyện đầu năm, nữ nghệ sĩ còn có những phút trải lòng về quãng thời gian đón tết nơi xứ người.“Nhạn trắng Gò Công” tâm sự những năm gần đây, bà được đón tết tại Việt Nam. Cứ mỗi dịp xuân về, nữ nghệ sĩ dành thời gian về quê, sau đó biểu diễn phục vụ cho bà con. “Những ngày tết khi tôi chưa về Việt Nam, nó buồn lắm. Vì khi đó tôi nhớ quê, nhớ gia đình và không biết khi nào mình trở lại được như ngày xưa”, bà trải lòng.Hoài niệm về những tháng ngày sống xa quê hương, Phương Dung nói bản thân luôn chuẩn bị mọi thứ để có không khí tết quê nhà. Mỗi năm cứ đến giao thừa, tất cả các con hội tụ về nhà nữ nghệ sĩ để đón năm mới. Khi đó giọng ca quê Tiền Giang cất công chuẩn bị mâm trái cây, cũng có bánh chưng xanh, câu đối đỏ… để gợi nhớ không khí tại quê hương.Phương Dung kể: “Lúc còn nhỏ, tôi nôn nao đến ngày tết để mặc áo mới, còn bây giờ áo mới lúc nào cũng có. Nhưng các con của tôi lúc nào cũng chờ tới đêm giao thừa để ngồi lại với nhau. Trong nhà lúc nào cũng có bao hạt dưa, rồi mọi người cùng nhau bổ dưa hấu, lì xì, chúc tết cho nhau...”.Cũng trong chương trình, Quỳnh Lan thể hiện ca khúc Nắng có còn xuân để dành tặng khán giả. Sau nhiều năm xa quê, nữ ca sĩ vui mừng khi năm nay có cơ hội đón tết tại Việt Nam. Điều đó mang đến cho Quỳnh Lan nhiều cảm xúc. Giọng ca 7X tâm sự đón tết ở Việt Nam, cô thấy ấm áp vì được sống trong vòng tay yêu thương của gia đình, được thưởng thức những món ăn cổ truyền. “Niềm hạnh phúc của tôi là được ăn tết cùng gia đình. Vì dù đi đâu và đi bao lâu chăng nữa, tâm hồn tôi luôn đặt để ở Việt Nam. Đây là nơi tôi luôn muốn quay trở về trong vòng tay của người thân và được gặp gỡ bạn bè”, giọng ca Đừng xa em đêm nay nói.Ngoài danh ca Phương Dung, ca sĩ Quỳnh Lan, chương trình Hương sắc mùa xuân còn có sự góp mặt của dàn nghệ sĩ như danh ca Thái Châu, ca sĩ Đoan Trang, ca sĩ Dương Hồng Loan, Lê Thu Uyên…
Sinh viên Đông Nam Á ngày càng ưa chuộng điểm đến du học ở châu Á
Trong lần đầu tiên đến Peru du đấu, CLB Inter Miami mang theo đầy đủ bộ tứ Messi, Suarez, Sergio Busquets và Jordi Alba. Điều này đã tạo cơn sốt cho các CĐV tại nơi đây, với hàng ngàn người chào đón rất nồng nhiệt các danh thủ hàng đầu này từ khi họ mới đặt chân đến thủ đô Lima (Peru) ngày 28.1.Vé xem trận đấu được CLB Universitario mở bán chỉ vài ngày trước trận đấu, nhưng nhanh chóng được bán hết. Sân Estadio Monumental có sức chứa 80.000 chỗ ngồi hoàn toàn kín chỗ, trong đó đặc biệt có rất nhiều CĐV nhí hâm mộ Messi đã đến sân để tận mắt chứng kiến thần tượng thi đấu.HLV Javier Mascherano tung ra sân đội hình mạnh nhất của Inter Miami, với Messi, Suarez, Sergio Busquets và Jordi Alba đều ra sân từ đầu. Tân binh Tadeo Allende từ CLB Celta Vigo (Tây Ban Nha) vừa hoàn tất thủ tục xin thị thực làm việc tại Mỹ, đã kịp đến Peru và ra sân thi đấu trong đội hình chính thức.Messi trở thành tâm điểm với các CĐV Peru trên khán đài. Nhưng dưới sân, danh thủ 37 tuổi người Argentina thi đấu không thực sự xuất sắc như mọi khi. Anh vẫn là người châm ngòi cho mọi đợt tấn công của Inter Miami. Nhưng các cầu thủ Universitario cho thấy họ không phải là đối thủ dễ nhằn. Đội bóng giàu thành tích bậc nhất của Peru chứng tỏ họ là đối thủ xứng tầm với Inter Miami có những ngôi sao hàng đầu, khi thi đấu một cách ngang ngửa và ăn miếng trả miếng.Inter Miami chiếm ưu thế trong hiệp 1, tạo nhiều cơ hội, nhưng Messi luôn bị đối thủ theo chặt khiến ít có tình huống nguy hiểm ghi bàn. Trong khi, Suarez một lần làm tung mành lưới của Universitario, nhưng trọng tài từ chối vì lỗi việt vị.Trong hiệp 2, Messi, Suarez, Jordi Alba, Busquets và cả tân binh Allende lần lượt được HLV Javier Mascherano rút ra nghỉ từ phút 72, để tung vào các cầu thủ trẻ. Ngôi sao Benjamin Cremaschi vừa trở lại từ đội tuyển Mỹ cũng được vào sân thi đấu. Lý do đây chỉ mới là trận giao hữu tập huấn thứ 2 trước mùa giải, trong khi phía trước Inter Miami vẫn còn nhiều trận nữa. Việc giữ sức và từng bước giúp các danh thủ này đạt thể trạng lẫn phong độ tốt nhất, trước khi bước vào các trận chính thức diễn ra là ưu tiên của HLV Javier Mascherano.Với kết quả hòa 0-0 sau 90 phút thi đấu, Inter Miami bước vào loạt sút luân lưu với CLB Universitario để phân định thắng thua. Trên chấm 11 m, đội bóng của HLV Javier Mascherano giành chiến thắng với tỷ số 5-4. Đây là trận thứ 2 liên tiếp Inter Miami thắng nhờ loạt sút 11 m trong đợt tập huấn trước mùa giải, sau trận thắng Club America tỷ số 3-2 (hòa 2-2 giờ thi đấu chính) ngày 19.1. Trận này Messi ghi bàn gỡ hòa tỷ số 1-1 trong hiệp 1.
