Hàng ngàn tấn cá tra nằm ao, nông dân lỗ nặng
Với chiến thắng này, CLB GS Caltex Seoul Kixx có cơ hội thoát khỏi vị trí cuối trên bảng xếp hạng. Trước khi chiêu mộ tay đập của đội Hóa chất Đức Giang, đội GS Caltex Seoul Kixx chìm sâu ở đáy bảng xếp hạng với vỏn vẹn 1 trận thắng. Đội bóng này đã thắng 8 trong tổng số 14 trận mà Bích Thủy góp mặt. Cô được HLV đánh giá cao về tinh thần cầu tiến, hòa nhập tốt và phát huy hiệu quả khả năng hỗ trợ phòng ngự cũng như tấn công với những cú đánh nhanh gây bất ngờ cho đối thủ.Sau khi Trần Thị Thanh Thúy chia tay CLB bóng chuyền Indonesia trở về khoác áo CLB VTV Bình Điền Long An, Bích Thủy là VĐV duy nhất của bóng chuyền VN đang thi đấu ở nước ngoài. Sức hút của Bích Thủy ngày càng lớn nên vừa qua một đơn vị truyền thông có uy tín tại VN đã mua bản quyền phát sóng các trận đấu giải bóng chuyền Hàn Quốc, giúp người hâm mộ được xem trực tiếp các trận đấu có sự góp mặt của cô. Với màn thể hiện ấn tượng ở Hàn Quốc, Bích Thủy nhiều khả năng được HLV Nguyễn Tuấn Kiệt gọi trở lại đội tuyển bóng chuyền nữ VN chuẩn bị cho 2 giải quốc tế lớn trong năm nay là giải vô địch thế giới (tháng 8) và SEA Games 33 (tháng 12) đều diễn ra ở Thái Lan.Thi đánh giá năng lực: Để đạt hơn 1.000 điểm như thủ khoa
Sau gần 4 năm triển khai thực hiện hiệp định, Việt Nam đang đề xuất điều chỉnh danh mục gạo thơm để xuất khẩu vào EU với mức thuế là 0% theo hạn ngạch để phù hợp với thực tế xuất khẩu gạo của Việt Nam hiện nay. Việc đàm phán điều chỉnh bổ sung danh mục gạo thơm đang được Vụ Hợp tác quốc tế phối hợp cùng Cục Trồng trọt để làm việc với phía EU. Đến nay vẫn chưa đi đến quyết định cuối cùng là điều chỉnh bổ sung giống gạo thơm nào vào danh mục các giống gạo sẽ được hưởng ưu đãi thuế trong hạn ngạch khi xuất khẩu vào thị trường EU.
Hỗ trợ nhà ở cho 15 công nhân bị tai nạn lao động
Ông Đặng Công Hoàn cho biết thêm, SHB sẽ tiếp tục kiên định với chiến lược mở rộng phát hành thẻ tín dụng được định vị và thiết kế chuyên biệt cho từng phân khúc khách hàng kết hợp với việc đẩy mạnh số hóa giao dịch thẻ. Cuối tháng 3.2024, SHB đã ra mắt thẻ tín dụng quốc tế SHB Mastercard World dành riêng cho phân khúc khách hàng cao cấp nhằm mang đến những trải nghiệm vượt trội, tinh hoa nhất không chỉ tại Việt Nam mà còn trên thế giới.
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
Vì sao từ lời đồn vô căn cứ mà có câu tục ngữ ‘Tam nhân thành hổ’
Tối 13.2, bà Trần Thị Mỹ Diệp, Chủ tịch UBND xã Phước Hiệp (H.Tuy Phước, Bình Định), cho biết thông tin một học sinh lớp 3 Trường tiểu học số 2 Phước Hiệp bị bắt cóc đang lan truyền trên mạng xã hội Facebook là sai sự thật.Sáng cùng ngày, tài khoản mạng xã hội Facebook của một cá nhân đăng tải thông tin nói trên. Sau đó, nhiều tài khoản mạng xã hội khác cũng chia sẻ, lan truyền câu chuyện này khiến dư luận xôn xao, lo lắng.Cụ thể, thông tin trên mạng xã hội Facebook cho rằng: "Sáng nay, có một số người lạ mặt đi ô tô mang biển số TP.HCM đậu trước cổng Trường tiểu học số 2 Phước Hiệp và người trên ô tô có hành vi tiếp cận và kéo tay 1 học sinh của trường này lên xe (chưa rõ mục đích), nhưng sau đó em học sinh này đã thoát ra được. Vụ việc đã được báo cho UBND xã và Phòng GDĐT nắm bắt...".UBND xã Phước Hiệp đã chỉ đạo lực lượng công an xã và các đơn vị liên quan vào cuộc, khẩn trương làm rõ. Theo Công an xã Phước Hiệp, khoảng 9 giờ ngày 13.2, đơn vị này nhận được phản ánh của bà Mai Thị Vinh, Hiệu trưởng Trường tiểu học số 2 Phước Hiệp, về nghi vấn bắt cóc học sinh xảy ra tại trường vào thời điểm khoảng 8 giờ 25 cùng ngày. Công an xã Phước Hiệp triển khai ngay lực lượng để xác minh vụ việc.Bà Mai Thị Vinh cho biết, trong giờ ra chơi, nghe giáo viên phản ánh có học sinh tên V.L.T.A, học lớp 3A, khóc la trong trạng thái tinh thần hoảng loạn. Sau khi hỏi han, học sinh này trình bày có mấy người lạ đi trên ô tô dụ dỗ cho bánh kẹo rồi kéo cháu lên xe đậu trước cổng trường. Khi bị kéo vào xe, cháu A. thấy có thêm một bạn học sinh đang bị trói hai tay, bịt miệng ngồi trên xe. Lúc này, cháu A. vùng vẫy thoát ra được và kéo thêm được bạn học sinh trên xe cùng bỏ chạy.Công an xã Phước Hiệp đã làm việc với học sinh V.L.T.A (có sự chứng kiến của đại diện gia đình). Qua làm việc, cháu A. khẳng định không có sự việc bị bắt cóc như cháu đã kể với cô giáo.Cháu A. kể, sáng 13.2, trong giờ ra chơi, cháu A. đứng ở khu vực cổng trường (đứng phía bên trong cổng) thì thấy có mấy người ngồi trên ô tô đậu bên ngoài cổng trường. Lúc này, một người chỉ tay về phía cháu A. nên cháu sợ hãi, chạy về lớp, khóc và tự bịa ra câu chuyện bị người lạ dụ dỗ cho bánh kẹo, bắt cóc. Khi về nhà, cháu tiếp tục kể câu chuyện này cho người thân nghe. Cháu A. cho biết lý do bịa ra câu chuyện nói trên là do trước đó được người lớn hướng dẫn cách phòng ngừa thủ đoạn bắt cóc trẻ em. Khi thấy có người ngồi trên ô tô chỉ tay về phía mình, cháu nghĩ đây là những người chuyên bắt cóc trẻ em nên đã tự bịa ra câu chuyện như vậy. Ngoài ra, công an cũng xác minh đối với ô tô hiệu Fortuner BS 51F đậu trước cổng trường và những người đi trên ô tô này vào sáng 13.2.Theo kết quả xác minh, sáng 13.2, ông P.T.H, giám đốc một doanh nghiệp ở xã Phước Hòa (H.Tuy Phước) đến cơ sở Sơn Hà (ở xã Phước Hòa) thuê xe kèm tài xế chở vào thôn Xuân Mỹ (xã Phước Hiệp) để giải quyết công việc liên quan đến đất đai. Khi tới địa điểm cần làm việc, do không có chỗ đậu xe nên ông H. xuống đi bộ, còn 1 nhân viên của ông H. và tài xế xe 51F – 373… chạy xe tới đậu gần cổng Trường tiểu học số 2 Phước Hiệp.Ông H. làm việc xong lúc khoảng 8 giờ 30 cùng ngày, đi bộ lên chỗ đậu xe để tiếp tục đi công việc. Cả 3 người đều không biết sự việc gì xảy ra vào sáng 13.2 tại cổng Trường tiểu học số 2 Phước Hiệp cho đến khi được Công an xã Phước Hiệp mời làm việc.