Mỹ nam 'Vườn sao băng' Kim Hyun Joong khoe ảnh làm nông dân
Việc giá nguyên liệu thế giới giảm mạnh đã đóng góp cho mức tăng trưởng của ngành chăn nuôi trong quý 1/2024. Tuy nhiên, nhiều dự báo của các chuyên gia trong ngành cho thấy rủi ro tiềm ẩn từ đây đến cuối năm vẫn còn rất lớn trong bối cảnh xung đột trên thế giới vẫn liên tiếp xảy ra, trong đó có thể tính tới khả năng đứt gãy nguồn cung, chi phí logistics tăng cao, giá nguyên liệu tăng trở lại...Hệ thống Mắt Sài Gòn ký kết phối hợp với Hội Chữ thập đỏ Việt Nam
Ngày 12.1, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Bình Phước cho biết vừa phát hiện vụ vận chuyển, tích trữ hơn 1,7 tấn thịt heo chết, không rõ nguồn gốc, chuẩn bị đưa ra thị trường tiêu thụ.Trước đó, sau nhiều ngày mật phục theo dõi, tối 11.1, Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an tỉnh Bình Phước phối hợp Công an xã Minh Lập (TX.Chơn Thành) bất ngờ kiểm tra xe ô tô tải BS 93C - 175.22 do Lê Văn Khải (27 tuổi, ngụ tỉnh Thanh Hóa) khi lưu thông trên tuyến đường thuộc ấp 6, xã Minh Lập, TX.Chơn Thành.Qua kiểm tra phát hiện trên thùng xe có 10 con heo chết chưa rõ nguyên nhân, tổng trọng lượng 1.065 kg.Tổ công tác tiếp tục kiểm tra tại địa điểm tập kết heo và phát hiện Khải đang cất giữ 665 kg thịt heo chết không rõ nguồn gốc, xuất xứ, được bảo quản trong các thùng xốp ướp đá, chuẩn bị đưa ra thị trường tiêu thụ.Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an tỉnh Bình Phước đã đề nghị Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Bình Phước lấy mẫu xét nghiệm dịch bệnh động vật, phun tiêu độc, khử trùng, đồng thời yêu cầu Lê Văn Khải tiêu hủy toàn bộ số động vật chết và sản phẩm động vật trên nhằm đảm bảo vệ sinh thú y và vệ sinh môi trường.Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Bình Phước tiếp tục xác minh làm rõ để xử lý theo quy định của pháp luật.
6 nhà hàng có thực đơn bữa trưa xuất sắc, giá vừa phải với dân văn phòng
Hôm nay 4.2 (tức mùng 7 tháng giêng năm Ất Tỵ), giá vàng thế giới vươn lên đỉnh cao nhất mọi thời đại, ngay lập tức kéo giá vàng trong nước tăng mạnh, tiến sát 91 triệu đồng/lượng.Kể từ 3.6.2024, khi Ngân hàng Nhà nước bắt đầu tiến hành bán vàng bình ổn thông qua 4 ngân hàng thương mại nhà nước và Công ty vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC) đến nay, việc tiếp cận mua vàng của người dân gặp khó khăn nhất định. "Bức tranh" chung là nguồn cung vàng hạn chế, người dân muốn mua vàng miếng SJC cơ bản phải đăng ký mua online với số lượng nhất định. Nhiều trường hợp người dân đăng ký mua vàng online nhưng liên tục rơi vào tình trạng không thành công.Ở thời điểm hiện tại, việc mua vàng miếng SJC cũng như các loại nhẫn tròn trơn 4 số 9 vẫn khá khó khăn. Nhiều đơn vị kinh doanh vàng, bạc thường xuyên không có hàng.Trao đổi với Thanh Niên ngày 4.2, đại diện Công ty CP Tập đoàn Phú Quý cho biết, suốt thời gian qua, doanh nghiệp hầu như không có vàng miếng SJC để bán. "Ngay thời điểm hiện tại, chúng tôi cũng không có hàng. Khách hàng ít bán ra nên Phú Quý không mua vào được vàng miếng SJC, từ đó không có hàng bán", vị này nói.Mặt hàng nhẫn tròn trơn cũng ở tình trạng lúc có hàng, lúc không. Có ngày Tập đoàn Phú Quý có hàng giao ngay nhưng thường hết khá sớm. Hiện tại, do chuẩn bị lượng hàng cho dịp ngày vía Thần tài (mùng 10 tháng giêng) nên tại cửa hàng có số lượng nhẫn tròn trơn nhất định.Thời gian qua, trong khi nhu cầu mua bán vàng trong dân vẫn cao, giao dịch tại thị trường vàng chính thức gặp khó khăn, thị trường vàng "chợ đen" lại khá sôi động.Điểm chung thường thấy là giá vàng miếng SJC giao dịch tại thị trường "chợ đen" cao hơn hoặc có thời điểm đi ngang so với giá vàng niêm yết chính thức. Ở thời điểm chênh lệch cao, mức giá có thể cao hơn 1,5 - 2 triệu đồng/lượng.Ngay trong dịp tết Nguyên đán Ất Tỵ vừa qua, khi giá vàng trong nước đứng yên ở mốc sát 89 triệu đồng/lượng như thời điểm trước nghỉ tết, giá vàng rao bán tại thị trường "chợ đen" lại chủ yếu ở mức 90 triệu đồng/lượng.Tuy nhiên, hôm nay 4.2, thị trường vàng "chợ đen" xuất hiện điều bất ngờ. Giá vàng rao bán thấp hơn giá vàng các doanh nghiệp kinh doanh vàng, bạc lớn niêm yết hơn 1 triệu đồng/lượng.Cụ thể, tại nhiều hội nhóm giao dịch mua bán vàng trên Zalo, Facebook, nhiều người rao bán vàng miếng SJC ở mức 89,1 - 89,3 triệu đồng/lượng. Trường hợp rao bán mức giá cao mới lên 90,5 triệu đồng/lượng.Trong khi đó, Công ty SJC đang niêm yết giá mua vào và bán ra vàng miếng SJC lần lượt là 88,1 triệu đồng/lượng và 90,6 triệu đồng/lượng.Trao đổi với Thanh Niên, chuyên gia vàng Trần Duy Phương phân tích, giá vàng "chợ đen" thấp hơn giá vàng niêm yết chính thức bởi vàng đang ở vùng giá cao, lực mua không nhiều. Nhiều người đã mua vào lúc vàng giá thấp hơn nên đến thời điểm hiện tại muốn bán ra chốt lời. Ông Phương cảnh báo người mua dễ đối mặt rủi ro nhất định nếu xuống tiền mua vàng "chợ đen" như mua phải vàng nhái, vàng giả kém chất lượng, thậm chí bị lừa đảo dưới nhiều hình thức."Không nên mua vàng trôi nổi rao bán trên các hội nhóm như Zalo, Facebook. Nếu không phải là mua lại của người thân, bạn bè quen biết, đáng tin cậy thì khi thực sự có nhu cầu nên chọn mua vàng ở các cửa hàng vàng gần khu vực mình sinh sống, có giấy phép kinh doanh, địa chỉ cụ thể và uy tín nhất định", ông Phương nói.Ngày 4.2, giá vàng miếng SJC đã tăng mạnh thêm 800.000 đồng mỗi lượng. Công ty SJC mua vào với giá 88,1 triệu đồng/lượng, bán ra 90,6 triệu đồng/lượng. Tập đoàn Doji tăng giá vàng miếng SJC 500.000 đồng/lượng, lên 87,8 triệu đồng/lượng chiều mua vào, bán ra 90,3 triệu đồng/lượng.Giá vàng nhẫn cũng đã tăng 400.000 đồng mỗi lượng. Công ty SJC tăng 300.000 đồng mỗi lượng vàng nhẫn, lên 87,8 triệu đồng/lượng chiều mua vào, bán ra 89,9 triệu đồng/lượng…Trong khi đó, giá vàng thế giới tăng sốc 25 USD/ounce, lên 2.821 USD/ounce.
Vàng, bất động sản hay gửi tiết kiệm?
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
