Nhớ những ngày đặt hầm bắt cá ở làng xưa
Anthony January, ngoại binh tỏa sáng đúng lúc ở thời điểm quyết định để mang về chiến thắng cho Hanoi Buffaloes đoạt danh hiệu cầu thủ xuất sắc nhất trận với 30 điểm và 15 bắt bóng. Người hùng khác của Hanoi Buffaloes là Nguyễn Tiến Dương cũng đóng góp 17 điểm. “Tân binh” Udun Osakue dù không thể tranh tài ở phần lớn nửa sau trận đấu vẫn có 22 điểm cùng 7 kiến tạo.Bắc Giang hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm OCOP ở xã nông thôn mới
Có dịp tác nghiệp tại huyện A Lưới (Thừa Thiên-Huế), tôi thường được anh em người bản địa nhắn gửi tết này về với bản làng để họ đãi những thức ngon, món lạ chỉ có trong dịp tết. "Anh sẽ không thất vọng đâu! Nhiều người khi ăn Tết Nguyên đán cùng đồng bào đã ví von tết ở thung lũng A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực với rất nhiều món đặc sản của các dân tộc mà không phải ai cũng có dịp thưởng thức một lần trong đời", anh Lê Văn Hôi (33 tuổi, người dân tộc Pa Kôh, trú tại xã Hồng Thượng) mời gọi.Anh Hôi dẫn chứng không phải người địa phương nào cũng một lần được nếm món sâu tre (loài sâu sống trong ống tre - NV) xào lá kiệu, gọi là P'reng. Bởi, trước tháng 9 và sau khoảng tháng 2 - 3 hằng năm, sâu đã chui khỏi thân tre, hóa bướm. Hay món chuột rừng ướp với gừng, ớt hiểm thêm chút muối rồi cho vào ống tre để nướng. Rồi món A choor (một loài cá suối) gói trong mấy lớp lá chuối đem vùi trong than hồng… Đây là những món ăn "có tiền cũng không mua được" bởi nguyên liệu, gia vị đều là những loài đặc hữu chỉ xuất hiện theo mùa và chỉ có ở dãy Trường Sơn. Ngày thường, muốn ăn những món này cũng không có nhưng đến Tết Nguyên đán là rất nhiều gia đình Pa Kôh sửa soạn để mời khách."Trước tết khoảng 1 tháng, trai tráng trong làng hú gọi nhau cắt rừng đi tìm sản vật, dĩ nhiên không phải là động vật hoang dã cấm đánh bắt mà là những con cá suối, ốc, ếch nhái, nòng nọc… Chúng tôi cũng đi hái, đào các loại gia vị như tiêu rừng (mắc khén), gừng, riềng… mang về tích trữ. Đến ngày tết, khách đến chơi nhà, tùy theo món mà chỉ cần mang ra nướng, xào với lá kiệu, nấu với môn thục… là đã có ngay món ăn ngon lành, nóng hổi", anh Hôi cho biết. Trước tết 1 tháng, cộng đồng người Tà Ôi cũng tất bật chuẩn bị những món ăn đậm vị vùng cao. Có những món được làm trước tết cả chục ngày, đặc biệt là các loại bánh làm từ nếp. Cụ bà Căn Hoan (80 tuổi, người Tà Ôi, trú tại xã Hồng Thái) bảo đàn ông đi kiếm mồi nhắm, làm rượu còn đàn bà thì giã gạo, chọn nếp, tìm lá gói bánh. Người Tà Ôi thường chọn các loại gạo nếp bản địa thơm ngon như ra dư, cu cha, trưi… để làm bánh, xôi ống. "Mẹ thường làm để dâng Yàng (Trời - NV) vào dịp tết. Trong đó, bánh a quát khó gói nhất vì phải làm nhọn 2 đầu bằng lá đót tươi rồi cho nếp vào. Khi làm xong, bánh nhìn như 2 chiếc sừng trâu nên còn gọi là bánh sừng trâu. Ăn bánh kèm thịt nướng, rất ngon", cụ Căn Hoan nói. Cụ vẫn làm bánh nếp giã nhuyễn cùng mè đen (adeep man), món bánh đặc biệt đang có nguy cơ thất truyền.Gắn bó nhiều năm với đại ngàn Trường Sơn, nhà nghiên cứu Trần Nguyễn Khánh Phong nhận định vào ngày tết người Tà Ôi thể hiện nét truyền thống qua văn hóa ẩm thực với những món ăn độc đáo, chuẩn bị công phu. "Vì sinh sống ở vùng núi rừng lạnh buốt, di chuyển nhiều nên người Tà Ôi thích ăn khô, mặn, cay. Bởi vậy, hầu hết các món ăn của đồng bào đều được chế biến theo cách nướng, thui, luộc hoặc tái", ông Phong cho hay. Một số món ăn độc đáo vùng cao vào dịp tết có thể kể đến gồm cá và thịt thui ống (cho thịt vào ống tre rồi lấy cùi bắp đậy lại, đặt nướng lăn tròn đều trên than hồng), môn thục cắt thành từng khúc trộn chung với thịt đã ướp sẵn rồi đổ vào ống để thui… Lạ lùng hơn, theo ông Trần Nguyễn Khánh Phong, những món thoạt nghe qua có vẻ sẽ kén người ăn như món thui chim, chuột, cua ủ thối lại là những đặc sản cao cấp. Nguyên liệu sau khi được làm sạch, ướp gia vị cho vào từng ống tre, nứa hoặc quả bầu khô rồi chỉ cần thui trên lửa một vòng cho có hơi nóng, sau đó cất vào gùi hoặc để lên giàn bếp, sau vài ngày mở ra ngửi thấy có mùi là ăn được. Người Tà Ôi cho rằng dịp lễ tết mang những món này ra đãi khách xem như thể hiện tấm lòng quý mến của gia chủ đối với khách.Nghệ nhân ưu tú Hồ Văn Hạnh (77 tuổi, trú tại xã Trung Sơn), người được mệnh danh là "cuốn từ điển sống của đại ngàn Trường Sơn", cho biết lịch nông vụ của cộng đồng các dân tộc ở A Lưới thường kết thúc vào tháng 10 âm lịch, sau đó người dân sẽ ăn tết mừng lúa mới Aza (chọn một ngày từ 6.11 - 24 tháng chạp). Đón Tết Nguyên đán của đất nước, người dân xem như đã gộp 2 cái tết vào chung vui một lần. Vì vậy, các gia đình không tiếc công sức đi tìm sản vật về đãi khách. Những đặc sản của mỗi dân tộc đều được soạn sửa kỳ công, dâng lễ Aza thế nào thì họ dọn tết cũng như thế đó. "Bố thì quan tâm đến "ẩm" hơn "thực". Tết mà! Đàn ông phải có chi nhâm nhi cùng bạn bè mới vui. Bố thích nhất là rượu tr'đin, tức "rượu trời" vì được cất ngay trên đọt cây", già Hạnh khề khà. Là người Pa Kôh nhưng già Hạnh lại thích thứ rượu truyền thống của người Cơ Tu. Theo già, đây là loại rượu thơm ngon nhất ở đại ngàn Trường Sơn, được chiết từ cây tr'đin mọc trong rừng sâu. Người thợ chỉ cần rạch một đường trên thân cây rồi lấy can hứng nước. Bỏ thêm ít vỏ cây chuồn phơi khô, nước sẽ tự lên men cho ra thứ hương vị có một không hai. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hoài Nam (79 tuổi, người dân tộc Cơ Tu, trú tại xã Hồng Hạ) tự hào vì rượu tr'đin được các dân tộc anh em, kể cả người Kinh ở A Lưới, yêu thích và "không có mà bán" vào mỗi dịp tết. Già Nam cho biết người Pa Kôh, Tà Ôi cùng người Cơ Tu còn có một loại rượu tương tự tr'đin là rượu tà vạt được cất từ cây đoác. Cây đoác dễ tìm hơn, nhưng khai thác thì nguy hiểm hơn vì phải trèo cao hơn cây tr'đin. "Đây chắc là những loại rượu duy nhất trên thế giới được lấy trên cây mang về uống mà không cần phải chưng cất", già Nam cười. Tùy vào khẩu vị của mỗi người mà đến tết, đồng bào các dân tộc thiểu số còn nấu rượu nếp (xiêu), ủ rượu cần (a riêu), rượu mía vỏ chuồn (a véc), rượu mây rừng vỏ chuồn (tà via)…Bà Lê Thị Thêm, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện A Lưới, nhận định mỗi dân tộc đều có phong tục tết cổ truyền mang màu sắc riêng. Nhưng thật đáng quý khi đồng bào mang "tết riêng" hòa vào "tết chung" của đất nước và các dân tộc vẫn giữ được nét ẩm thực độc đáo, đậm dư vị núi rừng. "Tết đến, nhà nhà lại sửa soạn những món ngon để mời khách. Cảm tưởng tết quê hương A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực của các dân tộc với cơ man là món ăn, thức uống độc lạ… Thú vị hơn, giữa các gia đình còn giao lưu ẩm thực bằng cách trao đổi ống thịt, gùi bánh, chum rượu… để có thể thưởng thức những món mà nhà mình không có. Tết đoàn kết, đầm ấm", bà Thêm chia sẻ.
Cấm vẫn đổ
Đồng đội của Nguyễn Huỳnh Phú Vinh ở CLB Saigon Heat là Kentrell Barkley thắng lớn khi lập cú hat-trick giải thưởng cá nhân VĐV xuất sắc nhất (MVP), pha úp rổ của năm và pha ghi điểm của năm. Ở giải thưởng quan trọng bậc nhất giải là MVP, Kentrell Barkley đã vượt qua 3 đối thủ nặng ký được đề cử là Anthony January (Hanoi Buffaloes), John Fields (Thang Long Warriors) và Robert Sampson (Nha Trang Dolphins).
Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản gửi Bộ GT-VT, UBND tỉnh Bình Phước và Đồng Nai thông báo ý kiến của Phó thủ tướng Trần Hồng Hà về việc nghiên cứu kiến nghị của tỉnh Bình Phước về chủ trương đầu tư mở rộng tuyến đường tỉnh 753 kết nối đường tỉnh 761 của tỉnh Đồng Nai qua cầu Mã Đà.Theo văn bản, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Thông báo số 117-TB/VPTW ngày 13.1.2025 của Văn phòng T.Ư Đảng về việc nghiên cứu đề xuất, kiến nghị của tỉnh Bình Phước về chủ trương cho tỉnh Bình Phước đầu tư mở rộng tuyến đường tỉnh 753 kết nối đường tỉnh 761 của tỉnh Đồng Nai qua cầu Mã Đà.Phó thủ tướng Trần Hồng Hà giao Bộ GT-VT chủ trì, phối hợp với các cơ quan, địa phương liên quan khẩn trương thực hiện ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ (văn bản số 3266/VPCPCN ngày 9.5.2023); nghiên cứu, đề xuất phương án kết nối giao thông tối ưu, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong tháng 2.2025. Trước đó, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đồng ý kiến nghị của Bộ GT-VT về đầu tư tuyến đường kết nối tỉnh Bình Phước với Đồng Nai; đồng thời, giao Bộ GT-VT phối hợp với các địa phương liên quan sớm triển khai đầu tư các tuyến đường kết nối để đáp ứng nhu cầu vận tải vùng Đông Nam bộ và kết nối với vùng Tây nguyên, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội các tỉnh trong khu vực.Về phương án đầu tư tuyến đường kết nối tỉnh Bình Phước với Đồng Nai, Bộ GT-VT cho biết, tuyến đường có điểm đầu tại TP.Đồng Xoài (Bình Phước), đi trùng với đường tỉnh ĐT.753 khoảng 15 km; đoạn cuối tuyến được nghiên cứu theo 2 hướng tuyến.Phương án 1, do UBND tỉnh Bình Phước đề xuất có hướng tuyến đi qua cầu Mã Đà, sang địa phận tỉnh Đồng Nai, tiếp tục đi theo các tuyến đường địa phương và kết nối với đường Vành đai 4 TP.HCM tại TP.Biên Hòa (Đồng Nai). Tổng chiều dài khoảng 76 km, trong đó khoảng 31 km đi qua vùng lõi khu dự trữ sinh quyển Đồng Nai.Phương án 2, do Bộ GT-VT nghiên cứu, hướng tuyến nối với đường Đồng Phú - Bình Dương và đường Bắc Tân Uyên - Phú Giáo - Bàu Bàng (đều thuộc tỉnh Bình Dương đang đầu tư xây dựng), tiếp tục xây dựng mới 15,5 km để kết nối với đường Vành đai 4 TP.HCM tại H.Bắc Tân Uyên (Bình Dương), tổng chiều dài khoảng 71 km.Bộ GT-VT đánh giá, phương án do bộ nghiên cứu có hướng tuyến kết nối từ TP.Đồng Xoài đến đường Vành đai 4 TP.HCM rất thuận tiện, chiều dài ngắn, kinh phí đầu tư thấp và tận dụng được các tuyến đường địa phương đã và đang được đầu tư; hạn chế tối đa ảnh hưởng đến khu dự trữ sinh quyển Đồng Nai.Theo Bộ GT-VT tuyến đường này xây dựng nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải vùng Đông Nam bộ và kết nối với vùng Tây nguyên, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội các tỉnh trong khu vực cũng như sớm hình thành tuyến đường kết nối tỉnh Bình Phước với Cảng hàng không quốc tế Long Thành, Cảng biển Bà Rịa - Vũng Tàu...
Trung Quốc trong tham vọng thành lập liên minh chống Mỹ
Như Thanh Niên thông tin, hôm 1.1, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an quận 1, TP.HCM ra lệnh tạm giữ Nguyễn Văn Dũng (56 tuổi) và Bùi Thị Ngọc Anh (54 tuổi) để điều tra về hành vi gây rối trật tự công cộng. Họ được xác định là người xuất hiện trong clip hành hung tài xế công nghệ trên đường Lê Duẩn, khiến dư luận không khỏi bức xúc. Chia sẻ với chúng tôi, nghệ sĩ Quốc Thảo “sốc” khi theo dõi vụ việc. Ông thấy bức xúc trước tình trạng nhiều người dùng từ ngữ nặng nề, đổ thừa nhau và thậm chí là ẩu đả khi va chạm giao thông. “Đây là điều phản cảm. Tại sao lại phải dùng lời lẽ thô tục và dùng bạo lực để giải quyết? Tại sao mình không xử lý văn minh hơn, chọn ngồi lại với nhau để nói chuyện. Kể cả khi mình không mua bảo hiểm thì cũng có thể thương lượng được, vì tính mạng con người vẫn là trên hết. Nhiều người hành động cho thấy rất côn đồ. Đó là vấn nạn cần lên án để người dân thay đổi về mặt nhận thức, cách hành xử”, ông nêu quan điểm.Từ câu chuyện cặp vợ chồng hành hung tài xế công nghệ, Quốc Thảo đặt vấn đề về việc giáo dục "cần giáo dục từ học sinh, trong môi trường nhà trường". Diễn viên Minh Luân cho biết hiện nay tình trạng va quệt xe rồi dẫn đến xô xát ngay trên đường xảy ra khá phổ biến. Nam diễn viên cho biết qua báo chí, anh biết đã có rất nhiều trường hợp xảy ra va chạm rồi hành hung người khác, sau đó bị cơ quan chức năng xử lý. Tuy nhiên, tình trạng này vẫn liên tục tăng lên. "Hy vọng qua trường hợp của cặp vợ chồng kia, mọi người có ý thức chấp hành nghiêm luật giao thông, học tính kiềm chế và có cách hành xử văn minh hơn. Mỗi người nhường nhau một chút, đừng để một phút nóng giận rồi hành xử nông nổi mà ảnh hưởng đến người khác và hại luôn chính bản thân mình. Với những trường hợp này, hy vọng cơ quan chức năng xử lý thật nghiêm để răn đe. Tôi nghĩ đây cũng là bài học cảnh tỉnh cho mọi người về ý thức khi tham gia giao thông, về cách hành xử của bản thân làm sao để không rơi vào trường hợp như vậy", diễn viên Hai Muối cho hay. Theo MC Vũ Mạnh Cường, vụ việc cặp vợ chồng hành hung tài xế công nghệ cần được chấn chỉnh nghiêm. MC của các cuộc thi hoa hậu chia sẻ bản thân luôn đề cao việc xử lý có tình, có văn hóa ở những nơi công cộng nên cảm thấy bức xúc khi một số người dân chọn ẩu đả, chứng tỏ sức mạnh “cơ bắp” thay vì bình tĩnh giải quyết. “Tôi mong pháp luật cần xử lý nghiêm để những tình huống như vậy không xảy ra nữa. Trong thời điểm này, những hình ảnh bạo lực tràn ngập trên mạng xã hội vô tình làm cho mọi người tiếp nhận một cách sai lệch, thậm chí vi phạm pháp luật. Điều đó gây ra những hệ lụy tiêu cực cho xã hội”, Vũ Mạnh Cường thẳng thắn nêu quan điểm về vụ hành hung. Hôm 2.1, Công an thành phố Bến Cát (Bình Dương) cũng đã phối hợp với Công an tỉnh An Giang bắt giữ nghi phạm Lê Văn Hiền để điều tra làm rõ hành vi đánh người dập não sau va chạm giao thông. Việc nhiều trường hợp bạo lực xảy ra sau va chạm giao thông khiến không ít người bất bình. Không riêng gì nghệ sĩ, cư dân mạng bức xúc trước cách cư xử thô lỗ, bạo lực và cho rằng những người này cần phải trả giá đắt cho hành vi của mình. Một tài khoản bình luận: “Đáng đời những kẻ xem thường pháp luật. Cần lên án mạnh mẽ những hành vi này để văn hóa nơi công cộng ngày càng nâng cao hơn”. Người xem khác chia sẻ: “Muốn cho xã hội được an toàn, đối xử với nhau văn minh lịch sự thì phải xử lý thích đáng theo pháp luật”.
