Xuất dầu ăn thừa cho Mỹ, Trung Quốc thu gần 390 triệu USD
Tất bật xếp giỏ quà để trả đơn hàng Tết, chị Lan (35 tuổi, Hà Nội) không giấu được nụ cười trên môi. Nếu như năm ngoái, mặt hàng giỏ quà Tết dù được chị đầu tư bao thời gian công sức chuẩn bị vẫn "ế chỏng chơ" thì năm nay, tình hình đã khác. "Tôi định không làm nữa vì nản, ai ngờ ông bà ngoại lại đề xuất ý tưởng livestream bán hàng cho hợp xu hướng. Nghe ông bà động viên, cả nhà lại cùng nhau xắn tay vào làm, người nhận đơn, người gói quà để gửi cho kịp. Tuy vất vả hơn nhưng ai cũng thấy vui".Với anh Nam (40 tuổi, TP.HCM), những gian khó trong năm qua đã phần nào vơi bớt, và hy vọng vào một mùa Tết an vui đang âm thầm lan tỏa từ gia đình. "Năm nay công ty ổn định hơn chút, tôi không còn quá lo chuyện cắt giảm nhân sự dù cuối năm vẫn không tránh khỏi bận rộn. May mà có ba má ở đó, thay các con giữ Tết đủ đầy. Ba mình đã tuốt lá mai sẵn sàng đón Tết, má ngâm sẵn mấy hũ kiệu và chuẩn bị dần gạo nếp, đậu xanh, thịt heo gói bánh. Nhờ có ông bà, không khí Tết trong nhà vẫn thật trọn vẹn".Tết về, chính là thời điểm những người con trưởng thành nhìn lại và tri ân những lo toan, gánh vác của cha mẹ mình. Một năm nhiều biến động qua càng khiến sự đồng hành thầm lặng, những bài học kinh nghiệm mà cha mẹ trao cho con càng thêm quý giá. Yêu thương của mẹ cha chính là lời cha nhắc con giữ gìn sức khỏe giữa những bộn bề công việc, hay những lần mẹ cẩn thận gói ghém từng món ăn bình dị gửi lên thành phố, chỉ để con có được chút hương vị ấm áp của gia đình.Qua những năm tháng khó khăn, chúng ta càng thêm trân quý những bài học vượt khó mà mẹ cha gửi trao qua những truyền thống của gia đình. Cha mẹ là nguồn động lực của con trong những thời điểm loay hoay giữa biến động, và thắp lên niềm hy vọng về tương lai tươi sáng.Dù cuộc sống có khó khăn, chỉ cần còn cha mẹ bên mình là con có nguồn sức mạnh tinh thần vô giá để vững vàng bước tiếp. Bài học về niềm hy vọng của cha mẹ sẽ luôn ở đó theo thời gian, nhưng sức khỏe của cha mẹ lại chẳng thể "ở đó" cùng ta theo năm tháng.Tết là thời điểm ý nghĩa để những người con hướng về giá trị của gia đình. Cũng vì vậy, rất nhiều người con trưởng thành trao tặng cha mẹ món quà chăm sóc sức khỏe. Đó cũng chính là cách họ vun trồng cội nguồn yêu thương, giữ gìn niềm vui và hy vọng cho cả nhà.Trước sự quan tâm ngày một lớn dành cho sức khỏe, việc chọn quà Tết như thực phẩm dinh dưỡng y học Ensure Gold được nhiều người lựa chọn để giúp người lớn tuổi tăng cường sức khỏe và vững vàng hơn trước những thách thức của tuổi tác."Tết là lúc tôi dành thời gian cho gia đình và quan tâm chăm sóc sức khỏe của ba má. Ông bà chính là nguồn động lực, tiếp thêm sức mạnh tinh thần cho con cháu. Mỗi mùa Tết, được thấy ba má khỏe mạnh là điều quý giá mà tôi muốn gìn giữ mãi", anh Nam chia sẻ.Có cùng mong muốn chăm sóc sức khỏe cho cha mẹ, chị Lan chọn Ensure Gold làm quà Tết với mong ước gia đình được cùng nhau đón thêm nhiều mùa Xuân bên nhau. Món quà thiết thực này thay lời chúc của chị cho cha mẹ sức khỏe thêm vững vàng, tận hưởng giây phút sum vầy cùng cháu con.Khép lại một năm với nhiều lo toan, đừng quên chăm sóc ân cần cho đấng sinh thành dịp Tết này. Trao tặng cha mẹ món quà sức khỏe, gìn giữ nguồn cội yêu thương chính là cách mỗi gia đình vun đắp niềm tin về một năm mới nhiều niềm vui và ngập tràn hy vọng.Ban Thường vụ Quân ủy Trung ương làm việc với TP.HCM về công tác quốc phòng
Trao giải 70 km nữ
Những tấm lòng vàng 5.1.2023
Tối 2.3, 2 trận đấu muộn nhất vòng 15 V-League mùa giải 2024-2025 đã được diễn ra. Trên sân nhà Hàng Đẫy, CLB Hà Nội suýt nhận trái đắng trước Đà Nẵng, đội bóng đang đứng ở cuối bảng xếp hạng. Thầy trò HLV Lê Đức Tuấn có những khoảnh khắc bùng nổ để vươn lên dẫn trước 2-1 đầu hiệp 2. Tuy nhiên, nhà vô địch AFF Cup 2024 là Nguyễn Hai Long đã tỏa sáng đúng lúc để ghi bàn gỡ hòa 2-2. Nhờ đó, CLB Hà Nội chơi khởi sắc hơn để giành chiến thắng chung cuộc 3-2.Nhờ kết quả này, CLB Hà Nội trở lại mạnh mẽ trên bảng xếp hạng. Họ có được 26 điểm, chỉ còn kém đội đầu bảng Nam Định chỉ 4 điểm. Cuộc đua vô địch đang trở nên cực kỳ nóng bỏng khi khoảng cách giữa các đội trong nhóm dẫn đầu là không nhiều. Đứng sau CLB Hà Nội, Nam Định đang là các đội Thanh Hóa, Thể Công Viettel (cùng 25 điểm) và CLB Bình Dương (24 điểm). Trong bối cảnh V-League còn đến 11 vòng đấu nữa mới kết thúc, cơ hội cho các đội bóng này vẫn còn rất nhiều. CLB Đà Nẵng đánh rơi những điểm số cực kỳ đáng tiếc trên sân Hàng Đẫy. Tuy nhiên, thầy trò HLV Lê Đức Tuấn cho thấy những sự chuyển biến tích cực trong lối chơi. Họ vẫn đứng cuối bảng với 9 điểm, kém SLNA và CLB Bình Định 4 điểm. Nếu cứ tiếp tục duy trì đà tiến bộ, đội bóng sông Hàn hoàn toàn có thể vượt lên trên. Trong khi đó, ở trận gặp CLB TP.HCM trên sân Thống Nhất vào tối 2.3, HAGL nhận thất bại 0-1. Họ có chuỗi trận tương đối đáng thất vọng khi chỉ thắng 1 trong 5 trận gần nhất và đang đứng thứ 10 trên bảng xếp hạng với 17 điểm. Khoảng cách giữa HAGL và các đội bóng có nguy cơ xuống hạng cũng là không nhiều. Trong trường hợp đội bóng phố núi không khắc phục sớm tình trạng này, họ hoàn toàn có thể bị đẩy xuống nhóm "cầm đèn đỏ", nhất là khi các đội ngụp lặn dưới đáy từ đầu mùa như CLB Đà Nẵng, Hải Phòng, SLNA đều đang thi đấu cực kỳ tiến bộ. FPT Play - Đơn vị duy nhất phát sóng trọn vẹn LPBank V.League 1-2024/25, tại https://fptplay.vn
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
Cán bộ bị phạt tù treo, có buộc phải thôi việc?
"Nếu như trên sân cỏ, Ronaldo vẫn đang tìm kiếm cột mốc ghi 1.000 bàn thắng, cũng như đạt được chiến thắng thứ 700 cho CLB, thì ngoài sân cỏ, anh tiếp tục tạo nên lịch sử. "Thương hiệu CR7" của danh thủ này là món hàng tiếp thị đạt giá trị kỷ lục lên đến 882,5 triệu USD trong năm 2025, và đang trên đường tiến vào cột mốc 1 tỉ USD, theo nghiên cứu của IPAM", tờ Marca (Tây Ban Nha) cho biết ngày 7.2."Theo nghiên cứu, giá trị này đến từ sự kết hợp của 28 biến số được phân bổ theo 6 chiều, gồm: thu nhập, phương tiện truyền thông, mạng xã hội, thành tích, ảnh hưởng xã hội và tác động. Ngoài ra, cũng phải kể đến phần sở hữu cổ phần (dự kiến 5%) ở CLB Al Nassr mà Ronaldo sẽ có được khi gia hạn hợp đồng và giá trị của nó đang tăng vọt", tờ Marca giải thích."Ronaldo là hiện tượng tiếp thị lớn nhất trong lịch sử bóng đá thế giới. Tài năng, rất nhiều quá trình đào tạo và lặp lại, rất kỷ luật, đặc biệt kết hợp với định vị hình ảnh chiến lược độc đáo", ông Fabio Wolff, đối tác quản lý của công ty Wolff Sports cho biết.Theo ông Thiago Freitas, Giám đốc điều hành của Roc Nation Sports tại Brazil: "Ronaldo, ngoài sân cỏ, cũng giống như Pele trên sân cỏ". Trong khi đó, ông Rene Salviano, Giám đốc điều hành của Heatmap và là chuyên gia tiếp thị thể thao, đánh giá: "Ronaldo là một biểu tượng thể thao, nhưng trên thực tế, chúng ta cũng có thể nói rằng, anh ấy là một hình mẫu trong làng giải trí thế giới. Lượng khán giả của Ronaldo rất lớn, điều này là do sự kết hợp của nhiều yếu tố, và một trong số đó là anh ấy rất chuyên nghiệp trong mọi việc mình làm, điều này rõ ràng đã tạo nên những con số kỷ lục theo mọi nghĩa"."Ảnh hưởng của Ronaldo được xây dựng thông qua những kỷ lục ấn tượng, vượt ra ngoài các ranh giới, vượt qua thế giới kinh doanh và vươn tới nhiều ngóc ngách khác nhau trên thế giới. Giá trị được mô tả là sự phản ánh của một thương hiệu toàn cầu truyền cảm hứng, mô hình hóa hành vi trên toàn thế giới", Ivan Martinho, giáo sư tiếp thị thể thao tại công ty ESPM giải thích.Theo ghi chú từ IPAM, về mặt thu nhập, Ronaldo hiện kiếm được 207,5 triệu USD/năm tại CLB Al Nassr, cộng với hơn 155,6 triệu USD từ các hợp đồng quảng cáo với các thương hiệu toàn cầu. Trên phương tiện truyền thông xã hội, cầu thủ người Bồ Đào Nha vừa tròn 40 tuổi này, cũng đã trở thành người của công chúng được theo dõi nhiều nhất thế giới, với hơn 1 tỉ người theo dõi trên các nền tảng mạng xã hội.Một sự thật quan trọng khác mà nghiên cứu của IPAM cung cấp, là Ronaldo và thương hiệu CR7 của mình tạo ra trung bình 22,3 triệu bài báo trên các trang báo mỗi năm trên toàn thế giới, cũng như có đến 187 triệu lượt tìm kiếm hàng năm khác trên nền tảng Google. Ronaldo cũng được nhắc đến trong 4.000 cuốn sách trên trang Amazon và xuất hiện trong 63.000 bài báo khoa học. "Những con số không thể tin nổi", tờ Marca nhấn mạnh.