xoilac.com

Tài khoản game Liên Minh Huyền Thoại (LoL) của bạn giá bao nhiêu?

Về tình hình xung đột ở Ukraine, Tổng thống Volodymyr Zelensky hôm 3.1 viết trên kênh Telegram cho biết, trong ba ngày đầu tiên của năm 2025, Nga đã phóng 300 máy bay không người lái (UAV) tấn công và gần 20 tên lửa vào các mục tiêu của Ukraine. Ông cho biết hầu hết tên lửa và UAV Nga đã bị bắn hạ hoặc đánh chặn.Ông Zelensky kêu gọi đồng minh hỗ trợ nhiều hơn nữa để Kyiv có được những hệ thống phòng không và phòng thủ tên lửa tốt nhằm đối phó hiệu quả với các cuộc tấn công của Nga.Lầu Năm Góc cùng ngày xác nhận Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin sẽ trở lại Đức vào tuần tới để tham dự cuộc họp lần thứ 25 của Nhóm Liên lạc Quốc phòng Ukraine. Đây là một liên minh quốc tế gồm hàng chục quốc gia đã cam kết hậu thuẫn cho Ukraine đối phó với Nga.Hội nghị của nhóm liên lạc nêu trên dự kiến sẽ là sự kiện cuối cùng mà ông Austin tham dự trước khi Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump tuyên thệ nhậm chức vào ngày 20.1.Trong khi các đồng minh vẫn thể hiện tinh thần sát cánh cùng Ukraine, cơ quan tình báo nước ngoài của Nga lại đưa ra thông tin cho rằng phương Tây không loại trừ khả năng tuyến phòng thủ của quân đội Ukraine sẽ sớm sụp đổ.Ukraine nhiều khả năng sẽ phải đương đầu với tình huống viện trợ của Mỹ suy giảm sau khi ông Donald Trump tiếp quản Nhà Trắng vào ngày 20.1, bởi ông Trump đã nhiều lần chỉ trích mức độ viện trợ của Washington cho Kyiv và tuyên bố sẽ nhanh chóng tìm cách kết thúc cuộc chiến.Ukraine bác bỏ những thỏa thuận đàm phán có đi kèm điều kiện nhượng bộ về lãnh thổ. Nhưng trong một cuộc trả lời phỏng vấn ngày 2.1 ở Kyiv, ông Zelensky bày tỏ hy vọng tổng thống mới của nước Mỹ có thể là “chất xúc tác” cho một thỏa thuận tốt hơn.Ở Trung Đông, miền bắc Syria nóng lên trong những ngày qua với các cuộc đụng độ giữa Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do người Kurd dẫn đầu, với nhóm vũ trang thân Thổ Nhĩ Kỳ. Diễn biến phần nào nêu bật sự căng thẳng là thông tin Mỹ rục rịch điều lực lượng đến TP.Kobani ở miền bắc Syria nhằm xây dựng căn cứ tại đây.Theo Tổ chức Quan sát Nhân quyền Syria (SOHR, có trụ sở tại Anh), Mỹ ngày 2.1 điều khoảng 50 xe tải chở các khối bê tông đến khu vực Kobani. Những xe quân sự cắm cờ Mỹ cũng liên tục di chuyển tới thành phố này.Hãng tin North Press thân SDF cho hay các đoàn xe của liên minh quốc tế do Mỹ dẫn đầu đã khởi động quá trình xây dựng căn cứ quân sự, và sắp tới sẽ bố trí binh sĩ, vũ khí, radar cùng hệ thống phòng không.Tính đến chiều 3.1 (giờ Việt Nam), giới chức Mỹ chưa bình luận về thông tin trên, song các nhà quan sát nhận định Washington muốn giữ vững các mục tiêu chiến lược tại Syria thông qua việc hỗ trợ đồng minh người Kurd trước áp lực từ Thổ Nhĩ Kỳ.Kính mời quý vị đón xem bản tin cập nhật tình hình tại các điểm nóng xung đột thế giới ngày 4.1.2025 của Báo Thanh Niên.

Những chuyện hay tôi kể... với tổng giải thưởng 100 triệu đồng

Tờ Khmer Times ngày 10.3 đưa tin Đơn vị Chống tham nhũng Campuchia vừa bắt giữ ông Tith Vuthy, Phó tỉnh trưởng tỉnh Kampong Speu, cùng 2 đồng phạm khác liên quan vụ lừa đảo một nhà đầu tư Trung Quốc số tiền 400.000 USD (10,2 tỉ đồng). Theo đó, Tòa án tỉnh Kampong Speu ngày 9.3 ra phán quyết về việc bắt giữ và khởi tố 3 bị can trên trong vụ lừa đảo cấp phép khai khoáng. Ông Tith Vuthy sinh ngày 7.1.1969.Hai bị can còn lại là ông Heav Khon (45 tuổi), còn gọi là Tong, và ông Named Moeng Saroeun (44 tuổi), còn gọi là Ung Winchai. Hai bị can này bị bắt giữ về các cáo buộc về tội lạm quyền, làm giả, sử dụng thư giả, làm giả tài liệu công và sử dụng tài liệu công giả, được quy định trong Bộ luật Hình sự và Luật Chống tham nhũng.Các hành vi của 2 bị can trên được tiến hành tại các tỉnh Kampong Speu, Pailin, Battambang, Stung Treng và Preah Vihear trong năm 2023.Bản tin không đề cập cáo buộc cụ thể đối với ông Tith Vuthy, cũng như các chi tiết khác liên quan vụ việc.

XO mừng mừng tủi tủi, kể 'sự nghiệp XO' 20 năm, 30 năm của mình

Một trong những công bố quan trọng nhất tại sự kiện GTC 2025 (Mỹ) là nền tảng Blackwell Ultra, phiên bản nâng cấp từ kiến trúc Blackwell trước đây. Blackwell Ultra được thiết kế để cung cấp hiệu suất cao hơn đáng kể so với thế hệ GPU (card đồ họa) Hopper, giúp cải thiện khả năng xử lý suy luận AI. Theo Nvidia, nền tảng này có thể tăng tốc độ xử lý token trên mỗi giây lên tới 25 lần so với thế hệ trước, giúp các mô hình AI hoạt động nhanh và hiệu quả hơn.Ngoài ra, Nvidia cũng tích hợp NVLink thế hệ mới, cho phép kết nối nhiều GPU Blackwell Ultra để tạo thành các hệ thống tính toán hiệu suất cao. Điều này đặc biệt quan trọng khi nhu cầu tính toán AI ngày càng tăng, đặc biệt trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học và doanh nghiệp.Bên cạnh phần cứng, Nvidia giới thiệu Dynamo, một nền tảng phần mềm mới được mô tả là "hệ điều hành của nhà máy AI". Dynamo hỗ trợ quản lý toàn bộ chu trình vận hành AI, từ huấn luyện, triển khai đến tối ưu hóa mô hình. Nền tảng này giúp doanh nghiệp có thể dễ dàng triển khai AI quy mô lớn, tối ưu hóa hiệu suất trên GPU Blackwell Ultra và giảm thời gian huấn luyện mô hình.Một trong những công bố đáng chú ý nhất tại GTC 2025 là dòng máy tính AI cá nhân DGX Station và DGX Spark. Đây là những siêu máy tính nhỏ gọn nhưng có khả năng xử lý AI mạnh mẽ, giúp các nhà nghiên cứu và doanh nghiệp có thể phát triển AI ngay tại văn phòng.DGX Station sử dụng GB10 Grace Blackwell Superchip, có khả năng thực hiện tới 1 triệu tỉ phép tính AI mỗi giây. Trong khi đó, DGX Spark là phiên bản nhỏ hơn, hướng đến các doanh nghiệp vừa và nhỏ với mức giá hợp lý hơn, mở rộng khả năng tiếp cận AI đến nhiều đối tượng hơn.Tại GTC 2025, Nvidia cũng nhấn mạnh vai trò của CUDA-X, nền tảng tính toán tăng tốc được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực từ vật lý, khoa học dữ liệu, kỹ thuật máy tính, học sâu (deep learning), điện toán lượng tử đến y tế và viễn thông. CUDA-X bao gồm các thư viện chuyên biệt như cuDNN, cuBLAS, cuOPT, giúp tối ưu hóa hiệu suất xử lý trên GPU Nvidia.Một trong những điểm đáng chú ý là CUDA-Q, bộ công cụ mới dành cho điện toán lượng tử, giúp các nhà nghiên cứu và doanh nghiệp tiếp cận công nghệ này dễ dàng hơn. Với việc liên tục mở rộng hệ sinh thái CUDA-X, Nvidia đang củng cố vị trí của mình không chỉ trong AI mà còn trong nhiều lĩnh vực công nghệ tiên tiến khác.Nvidia cũng công bố nhiều quan hệ hợp tác quan trọng với các tập đoàn công nghệ như Google, Cisco, HPE và General Motors. Những thỏa thuận này tập trung vào việc phát triển hạ tầng điện toán AI, tối ưu hóa mạng lưới viễn thông và hỗ trợ các ứng dụng AI trong doanh nghiệp.Ngoài ra, Nvidia tiếp tục mở rộng các nền tảng robot AI và xe tự hành, với những cải tiến mới trong nền tảng Nvidia Isaac dành cho robot và DRIVE Thor dành cho xe tự hành. Những nâng cấp này giúp cải thiện khả năng nhận diện môi trường, điều hướng và ra quyết định của các hệ thống AI.Hội nghị GTC 2025 đã cho thấy Nvidia đang tiếp tục mở rộng tầm ảnh hưởng trong lĩnh vực AI và điện toán tăng tốc. Với các sản phẩm như Blackwell Ultra, Dynamo, DGX Station, DGX Spark và hệ sinh thái CUDA-X, Nvidia không chỉ tập trung vào phần cứng mà còn xây dựng một nền tảng phần mềm và dịch vụ mạnh mẽ, thúc đẩy sự phát triển của AI trên toàn cầu.Sự kiện sẽ tiếp tục diễn ra với nhiều phiên thảo luận chuyên sâu về các xu hướng AI, học sâu, siêu máy tính và điện toán đám mây, hứa hẹn mang lại nhiều thông tin quan trọng cho giới công nghệ.

Ở mùa thứ 2 đăng cai vòng loại giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam lần III - 2025 cúp THACO khu vực Nam Trung bộ - Tây nguyên, SVĐ ĐH Nha Trang đã sẵn sàng cho những tranh tài sôi nổi, hấp dẫn phía trước. Dịp này, PV Thanh Niên đã có cuộc trao đổi với TS.Trần Doãn Hùng, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Nha Trang xung quanh công tác tổ chức cho giải đấu.* Qua tổ chức rất thành công vòng loại giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam khu vực Nam Trung bộ - Tây nguyên lần trước tại sân vận động Trường ĐH Nha Trang, ông có thể đưa ra một vài nhận định về quy mô của mùa giải 2025?TS.Trần Doãn Hùng: Nối tiếp thành công rực rỡ từ mùa giải trước - Vòng loại giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam lần II năm 2024 – cúp THACO khu vực Nam Trung bộ -Tây nguyên, được tổ chức tại Trường ĐH Nha Trang đã để lại dấu ấn rất sâu sắc không chỉ đối với các đội bóng tham gia mà còn với các cổ động viên, khán giả tham gia cổ vũ trực tiếp, cũng như khán giả tham gia theo dõi trên các nền tảng trực tuyến của Ban tổ chức. Chúng tôi rất vinh dự và tự hào khi tiếp tục được tín nhiệm làm đơn vị đăng cai vòng loại khu vực Nam Trung bộ - Tây nguyên trong mùa giải lần III - 2025.Giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam lần II – 2024 cúp THACO đã thu hút 64 trường đại học, cao đẳng, học viện trong cả nước đăng ký tham gia. Mùa giải năm nay số lượng các trường đại, học cao đẳng đại học tham gia đã tăng lên 66. Điều này cũng minh chứng sức hút, chất lượng của giải đấu. Giải đấu năm nay đã có sự nâng tầm đáng kể về công tác tổ chức. Giải đấu năm 2025 nằm trong hệ thống thi đấu quốc gia của Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF), đi kèm với cơ cấu giải thưởng hấp dẫn và sự điều hành của đội ngũ trọng tài chuyên nghiệp. Chúng tôi tin tưởng rằng, mùa giải năm nay sẽ mang đến những trận đấu bùng nổ hơn, thu hút hơn sự quan tâm không chỉ từ đông đảo sinh viên mà còn từ người hâm mộ bóng đá ở các khu vực.Hơn cả một giải đấu, đây còn là sân chơi bổ ích và chuyên nghiệp, nơi tiếp lửa cho phong trào bóng đá học đường, đồng thời lan tỏa tinh thần thể thao và kết nối mạnh mẽ trong cộng đồng sinh viên. Mùa giải 2025 hứa hẹn sẽ tiếp tục khẳng định vị thế của bóng đá sinh viên Việt Nam trên bản đồ thể thao quốc gia.* Ở mùa thứ 2 đăng cai vòng loại giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam lần III – 2025 cúp THACO khu vực Nam Trung bộ - Tây nguyên, ông cho biết đến nay công tác chuẩn bị của Trường ĐH Nha Trang cho giải đấu như thế nào?TS.Trần Doãn Hùng: Là đơn vị đăng cai vòng loại giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam lần III – 2025 cúp THACO khu vực Nam Trung bộ - Tây nguyên, Trường ĐH Nha Trang đã tích cực phối hợp với Ban tổ chức để chuẩn bị kỹ lưỡng, đảm bảo cho thành công của giải đấu. Nhà trường phối hợp chặt chẽ với Báo Thanh Niên để triển khai các công tác tổ chức cần thiết, bao gồm hệ thống cơ sở vật chất như sân bóng, các phòng chức năng, vật dụng tập luyện… đã được nâng cấp, đáp ứng tiêu chuẩn của một giải đấu chuyên nghiệp. Bên cạnh đó công tác an ninh trật tự, tình nguyện viên, tuyên truyền… cho giải đấu cũng được Nhà trường chú trọng, chuẩn bị chu đáo. Tính đến nay, công tác chuẩn bị cho giải đấu cơ bản đã hoàn thành.* Ngoài những đội bóng đã quen mặt từ mùa giải trước, giải đấu năm nay có nhiều nhân tố mới như Trường ĐH Thái Bình Dương, Trường ĐH Quy Nhơn, ông có đánh giá như thế nào về mặt bằng chung các đội tham gia vòng loại giải năm nay tại khu vực?TS.Trần Doãn Hùng: Vòng loại giải năm nay có 6 đội tham gia, trong đó những đội tham gia từ mùa giải trước, ngoài sự hiện diện của các các cầu thủ đã có kinh nghiệm còn có những cầu thủ mới được bổ sung. Qua theo dõi, các đội bóng đều có sự chuẩn bị kỹ càng, điều này cho thấy mặt bằng chung của các đội tham gia vòng loại năm nay là khá đồng đều. Điều này không chỉ gia tăng tính cạnh tranh mà còn mang lại nhiều kỳ vọng về chất lượng, những màn trình diễn hấp dẫn hơn. Đặc biệt, sự xuất hiện lần đầu tiên của Trường ĐH Thái Bình Dương và Trường ĐH Quy Nhơn đã làm phong phú thêm bức tranh chung của giải đấu.Mặc dù là những đội bóng mới tham gia, nhưng cả hai trường đều đã dành thời gian chuẩn bị một cách nghiêm túc, từ việc tuyển chọn lực lượng đến xây dựng chiến thuật, lựa chọn lối chơi... hy vọng, đây chính là yếu tố tiềm năng để tạo nên những bất ngờ thú vị tại vòng loại năm nay. Sự cân bằng giữa các đội cũ với kinh nghiệm "dày dặn" hơn và các đội mới mang tinh thần đột phá, bất ngờ hứa hẹn sẽ làm nên một vòng loại khu vực sôi động và đầy cảm xúc.*Ông có đặt niềm tin và kỳ vọng gì vào đội bóng của Trường ĐH Nha Trang?TS.Trần Doãn Hùng: Dựa trên kinh nghiệm từ mùa giải trước và sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của các cấp lãnh đạo Nhà trường, đội bóng của Trường ĐH Nha Trang chúng tôi đã được chuẩn bị chu đáo từ khâu tuyển chọn cầu thủ đến huấn luyện, thi đấu làm quen trước mùa giải. Chúng tôi đã bổ sung thêm một số cầu thủ vừa mới được phát hiện, cũng như các cầu thủ từ sinh viên khóa 65 mới vào trường, trong số đó có một số cầu thủ đã từng tham gia tập luyện ở lứa U.17, U.19 Khánh Hòa. Điều này đã mang lại sức trẻ và sự mới mẻ cho đội. HLV và các cầu thủ đều có tinh thần quyết tâm cao để bước vào mùa giải.Tham gia mùa giải năm nay, mặc dù với kinh nghiệm là đội bóng lần thứ 2 tham gia, nhưng là đội chủ nhà, với sự chuẩn bị kỹ càng cùng tinh thần thi đấu quyết tâm, xây dựng lối chơi đẹp, tôi kỳ vọng đội bóng sẽ thể hiện được bản lĩnh, lọt vào trận chung kết và giành được tấm vé tham dự vòng tiếp theo tại TP.HCM. Đây không chỉ là mục tiêu về thành tích mà còn là cơ hội để các em tỏa sáng và khẳng định tài năng trên sân chơi lớn.* Xin cảm ơn ông!Vòng loại giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam lần III - 2025 Cúp THACO có 66 đội sẽ chia vào 6 bảng thi đấu theo khu vực địa lý từ ngày 28.12.2024 đến 18.1.2025. Cụ thể gồm khu vực phía bắc (từ ngày 30.12.2024 - 10.1.2025 tại sân Trường ĐH Thủy Lợi); khu vực Duyên hải miền Trung (từ ngày 6.1 - 12.1.2025 tại sân Quân khu 5 - Đà Nẵng); khu vực Nam Trung bộ và Tây nguyên (10.1 - 18.1.2025 tại sân Trường ĐH Nha Trang); khu vực Đông Nam bộ (4.1 - 12.1.2025 tại SVĐ Bàu Thành, Bà Rịa - Vũng Tàu); khu vực Tây Nam bộ (8.1 - 17.1.2025 tại SVĐ Cần Thơ) và khu vực TP.HCM (28.12.2024 - 15.1.2025 sân Trường ĐH Tôn Đức Thắng) để chọn ra 11 đội cùng với đội chủ nhà Trường ĐH Tôn Đức Thắng tranh vòng chung kết giải từ 1.3 - 16.3.2025.

Về đất sen, thương quý con người cụ Nguyễn Sinh Sắc

Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.