Tranh cãi chuyện 'ngồi trong ô tô mát thì đừng giành đường với xe 2 bánh'
Để trả lời cho câu hỏi về năm Ất Tỵ 2025 này, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về âm lịch - đóng vai trò quan trọng với đời sống văn hóa và tinh thần của người phương Đông nói chung và người Việt Nam nói riêng.Theo nhà nghiên cứu Đặng Vũ Tuấn Sơn, Chủ tịch Hội Thiên văn và Vũ trụ học Việt Nam, nếu dương lịch được đặt ra dựa trên chu kỳ chuyển động của trái đất quanh mặt trời, thì âm lịch dựa trên chu kỳ chuyển động của mặt trăng quanh trái đất. Mặt trăng chuyển động quanh trái đất mỗi vòng hết 27,32 ngày.Trên thực tế, vì bản thân trái đất còn có chuyển động quanh mặt trời nên mặt trăng cần thêm một chút thời gian nữa để trở về vị trí cũ trên bầu trời khi nhìn từ trái đất. Do vậy chu kỳ mà chúng ta quan sát thực tế của mặt trăng là 29,53 ngày. Chu kỳ này được gọi là một "tuần trăng".Từ xa xưa, người phương Đông đã nhận thấy khoảng 12 tuần trăng tương đương với một chu kỳ thời tiết. Để thuận tiện cho việc quan sát, dự đoán thời tiết phục vụ sản xuất nông nghiệp, người ta chọn một chu kỳ này là 1 năm, mỗi tuần trăng gọi là một tháng. "Tuy vậy, cứ 3 năm thì lại bị chậm so với chu kì thời tiết khoảng 1 tháng nên cần có thêm một tháng bù vào. Những năm có tháng bù vào này được gọi là năm nhuận. Người phương Đông cổ đặt ra hai yếu tố nữa là can và chi, hay gọi đầy đủ là thiên can và địa chi, đều có cơ sở từ quan sát thiên văn", chuyên gia phân tích.Trước kia, người ta chưa biết rằng các ngôi sao trên bầu trời đều là các thiên thể như mặt trời, chỉ có riêng các hành tinh là chuyển động quanh mặt trời. Tuy vậy, người thời đó đã nhận thấy có năm đốm sáng không đứng im so với nền trời sao mà vị trí thay đổi mỗi ngày, họ gọi chúng là các hành tinh.5 hành tinh này gồm: sao Thủy, sao Kim, sao Hỏa, sao Mộc và sao Thổ, được gọi là ngũ hành. Sở dĩ không có sao Thiên Vương và sao Hải Vương chỉ có thể quan sát qua kính thiên văn nên người thời xưa không nhìn thấy.Khi quan sát 5 hành tinh này, người phương Đông cổ nhận thấy mỗi hành tinh đều có một chu kỳ nhất định để chúng trở về vị trí cũ so với nền trời sao. Cụ thể như sau: sao Thủy: khoảng 0,25 năm; sao Kim: khoảng 0,6 năm; sao Hỏa: khoảng 2 năm; sao Mộc: khoảng 12 năm; sao Thổ: khoảng 30 năm.Sao Hỏa cứ 2 năm lại về vị trí cũ, nên mỗi chu kỳ của nó được coi tương ứng với một hành trong ngũ hành (Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ), mỗi hành 2 năm như vậy nên có 1 năm mang tính dương và một năm mang tính âm. Tổng cộng mỗi chu kỳ như vậy là 10 năm, vậy nên người ta đặt ra 10 can tương ứng với âm và dương của mỗi hành.10 can gồm: Giáp, Ất tương ứng với Mộc; Bính, Đinh tương ứng với Hỏa; Mậu, Kỷ tương ứng với Thổ; Canh, Tân tương ứng với Kim; Nhâm, Quý tương ứng với Thủy. Trong khi đó sao Mộc hết khoảng 12 năm trở về vị trí cũ. Con số 12 này cũng trùng với số tuần trăng trung bình của một năm. Vậy nên 12 chi được đặt ra, mỗi chi gắn vào một năm theo chu kỳ này và vào một tháng trong năm. Sao Mộc có chu kỳ trùng khớp như vậy nên còn được gọi là Tuế Tinh. 12 chi gồm có: Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi. Mỗi năm âm lịch được gọi tên bằng một can đi với một chi. Vì bội số chung nhỏ nhất của 10 và 12 là 60 nên có thể thấy ngay rằng cứ 60 năm thì chu kỳ mới kết thúc. Chẳng hạn chúng ta đón tết Ất Tỵ bây giờ thì phải đúng 60 năm sau mới lại được thấy tết Ất Tỵ. Con số 60 này cũng chính là bội số chung nhỏ nhất của 2, 12 và 30 (chu kỳ của các hành tinh như nêu trên), nên 60 năm cũng chính là khoảng thời gian tương đối chính xác để tất cả 5 hành tinh quay trở lại vị trí tương đối như cũ. Chu kỳ này còn thường được gọi là "lục thập hoa giáp".Theo như phân tích trên, nếu như năm 2024 là năm Giáp Thìn thì năm 2025 theo can và chi sẽ là Ất Tỵ. Tương ứng, năm 2026 sẽ là năm Bính Ngọ.Người Dao Phìn Ngan ăn lễ lớn
Sáng 21.2, giá vàng trong nước duy trì ở mức đỉnh. Cụ thể, vàng miếng được Công ty vàng bạc đá quý Sài Gòn - SJC mua vào ở mức 90 triệu đồng, bán ra 92,3 triệu đồng như cuối ngày hôm qua. Các công ty kinh doanh khác như PNJ, Doji... hiện có giá bán vàng miếng ngang với Công ty SJC. Tổng cộng sau một ngày, mỗi lượng vàng miếng đã tăng 400.000 đồng và đây là mức cao nhất từ trước đến nay. Tương tự, vàng nhẫn cũng lên cao và vượt mặt cả vàng miếng. Chẳng hạn, vàng nhẫn 4 số 9 tại SJC tiếp tục được mua vào với giá 90 triệu đồng, bán ra 92,33 triệu đồng, tăng 400.000 đồng ở chiều mua và tăng gần 600.000 đồng ở chiều bán ra sau một ngày. Giá bán ra vàng nhẫn ngay tại SJC đã cao hơn cả vàng miếng - đây là điều hiếm khi xảy ra trên thị trường. Ngược lại, một số công ty khác lại bán vàng nhẫn thấp hơn vàng miếng như Tập đoàn Doji mua vào 90,6 triệu đồng, bán ra 91,4 triệu đồng; Công ty vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ) mua vào 90,4 triệu đồng, bán ra 92,2 triệu đồng...Giá vàng thế giới sau khi tăng lên kỷ lục xoay quanh 2.955 USD/ounce trong chiều qua nhưng sau đó giảm xuống còn 2.944,4 USD/ounce. Tuy nhiên, tính trong vòng 24 giờ qua, vàng thế giới cũng tăng thêm 4 USD/ounce. Nỗi lo về cuộc chiến thương mại toàn cầu gây ra bởi các mối đe dọa thuế quan của Tổng thống Donald Trump vẫn là nguyên nhân chính thúc đẩy dòng tiền chảy vào tài sản an toàn như vàng. Kể từ khi nhậm chức vào 20.1, ông Trump đã áp thuế 10% đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc và áp thuế 25% đối với thép và nhôm nhập khẩu vào nước này. Ông cũng công bố áp thuế liên quan đến gỗ, ô tô, chất bán dẫn và dược phẩm trong tháng tới hoặc sớm hơn.Phát biểu trên CNBC, ông Peter Grant, Phó chủ tịch kiêm chiến lược gia kim loại cấp cao tại Zaner Metals, cho biết: “Căng thẳng thương mại đang diễn ra tiếp tục làm gia tăng lo ngại về lạm phát và tăng trưởng, do đó làm tăng nhu cầu trú ẩn an toàn đối với vàng”...
Để 'tránh sốc' cho thị trường lao động
Ngày 12.2, ông Trần Sĩ Thành, Phó giám đốc Sở GD-ĐT Đắk Nông, cho biết đang chủ trì phối hợp với các sở, ban, ngành và các đơn vị có liên quan tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo triển khai Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT (Thông tư 29) quy định về dạy thêm, học thêm trên địa bàn tỉnh. Theo ông Thành, trong thời gian chờ UBND tỉnh Đắk Nông ban hành quy định về dạy thêm, học thêm, Sở GD-ĐT yêu cầu các đơn vị thực hiện một số nội dung liên quan. Cụ thể, căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 5 Thông tư số 29, việc dạy thêm, học thêm trong nhà trường không được thu tiền của học sinh và chỉ dành cho các đối tượng học sinh đăng ký học thêm theo từng môn học (có 3 đối tượng cụ thể theo Thông tư số 29).Vì vậy, các đơn vị phải tiến hành hoàn trả các khoản tiền đã thu trước đây để phục vụ việc dạy thêm, học thêm của học sinh tương ứng với thời gian không thực hiện dạy thêm, học thêm tại nhà trường; thực hiện thanh toán đầy đủ kinh phí với người dạy thêm và hoàn thành nghĩa vụ thuế theo quy định hiện hành.Đồng thời, các đơn vị tiến hành rà soát, điều chỉnh, bổ sung kế hoạch dạy học/kế hoạch giáo dục năm học 2024-2025 phù hợp với tình hình thực tế của từng nhà trường, từng địa phương, nhằm duy trì và nâng chất lượng giáo dục góp phần nâng cao điểm trung bình các môn thi tốt nghiệp THPT. Đây là một trong những nội dung mà ngành giáo dục đang nỗ lực để cải thiện, góp phần nâng cao chỉ số đánh giá PCI của tỉnh về giáo dục và đào tạo.Tiếp đó, tuyệt đối không buông lỏng việc tổ chức ôn tập, bồi dưỡng cho những học sinh có kết quả học tập ở mức chưa đạt; tổ chức cho học sinh lớp cuối cấp tăng cường ôn thi tuyển sinh, ôn thi tốt nghiệp theo kế hoạch giáo dục của nhà trường. Xác định đây là trách nhiệm của các nhà trường để giúp học sinh đáp ứng các yêu cầu cần đạt theo từng môn học của từng khối lớp theo quy định của Chương trình giáo dục phổ thông 2018.Các đơn vị có cấp THPT (công lập) căn cứ tình hình thực tế và kết quả thi kiểm tra học kỳ 1 (năm học 2024-2025) của khối lớp 12, tiến hành rà soát những học sinh có nguy cơ trượt tốt nghiệp THPT để tổ chức ôn tập, phụ đạo nhằm nâng cao chất lượng học sinh, nâng cao tỷ lệ tốt nghiệp THPT. Các đơn vị lập danh sách học sinh tham gia ôn tập, phụ đạo và danh sách giáo viên tham gia giảng dạy gửi về Sở GD-ĐT.
Mỹ siết dòng chảy chip AI đến Trung Quốc
Theo Hãng tin AFP ngày 14.1, lượt tải xuống của RedNote tăng vọt và đứng đầu danh sách tải xuống của cửa hàng ứng dụng App Store trong ngày 13.1.RedNote, có tên tiếng Trung là Tiểu Hồng Thư, đang ngày càng trở nên phổ biến ở Mỹ khi nhiều nhà sáng tạo TikTok bắt đầu đăng bài về trải nghiệm dùng thử ứng dụng này. Một số người còn chia sẻ video chào đón những nhà sáng tạo và người dùng “di cư” từ TikTok sang RedNote.Bất chấp nỗ lực kháng án đến những ngày cuối, hiện TikTok và công ty mẹ ByteDance (Trung Quốc) còn chưa đầy 1 tuần để quyết định sẽ thoái vốn TikTok tại Mỹ hoặc chấp nhận ứng dụng này sẽ bị cấm, sau khi Tòa án Tối cao Mỹ vẫn quyết định không thay đổi đạo luật được quốc hội thông qua.Hình thức của RedNote tương tự TikTok khi người dùng tập trung vào phát triển những video ngắn. Một vấn đề nhỏ là ứng dụng này dùng ngôn ngữ tiếng Trung, do đó sẽ cần một số thao tác để chuyển sang tiếng Anh cho người dùng tại Mỹ.Dù RedNote là ứng dụng mới nổi tại Mỹ, nền tảng này đã xuất hiện từ năm 2013 và phổ biến ở Trung Quốc trong nhiều năm, trở thành đối thủ cạnh tranh với mạng xã hội Douyin của ByteDance.RedNote không phải lựa chọn duy nhất cho các giải pháp thay thế TikTok. Một ứng dụng khác cũng của ByteDance là Lemon8 ghi nhận lượt tải xuống tăng vọt. Tuy nhiên, Lemon8 nhiều khả năng cũng chung số phận bị cấm nếu Tòa án Tối cao Mỹ ủng hộ lập trường của chính quyền Tổng thống Joe Biden.Ứng dụng video Flip, được mô tả là “nơi mạng xã hội giao thoa với mua sắm” cũng tạo sự chú ý trên cửa hàng ứng dụng App Store và CH Play. Ứng dụng này do Công ty Humans (trụ sở tại Los Angeles, Mỹ) phát triển, với tính năng video ngắn tích hợp cửa hàng trực tuyến. Hiện tại ứng dụng này được xếp hạng thứ 14 trên cửa hàng của Google và thứ 4 trên App Store của Apple. Công ty Humans hồi năm ngoái đã được định giá hơn 1 tỉ USD, theo trang Crunchbase.
