Giúp người dân nhận diện “tín dụng đen”
Đài NDTV ngày 6.2 đưa tin món quà trên đã gợi nhớ lại chiến dịch kích nổ loạt thiết bị bộ đàm và máy nhắn tin ở Li Băng trong hai ngày 17 - 18.9.2024, khiến ít nhất 37 người thiệt mạng và hơn 3.000 người khác bị thương. Tới tháng 11.2024, Thủ tướng Netanyahu đã thừa nhận các đơn vị tình báo Israel là bên đứng sau chiến dịch tấn công. Theo CNN, phía Israel được cho là đã giấu thuốc nổ bên trong pin máy nhắn tin mà các thành viên Hezbollah sử dụng. Có khoảng 3 gram vật liệu nổ được giấu trong mỗi máy nhắn tin, và được kích hoạt khi nhận được 1 tin nhắn cụ thể. Công nghệ này hiện đại đến mức hầu như không thể phát hiện được. "Đó là một chiến dịch tuyệt vời", Tổng thống Trump nói với Thủ tướng Netanyahu. Ông chủ Nhà Trắng sau đó tặng Thủ tướng Israel một bức ảnh chụp chung giữa hai người, kèm chữ ký và thông điệp "Tặng Bibi (biệt danh của ông Netanyahu), nhà lãnh đạo tuyệt vời".Ông Netanyahu đã đến Mỹ vào đầu tuần này để gặp ông Trump và các quan chức Mỹ nhằm thảo luận về thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza và kế hoạch hòa bình Trung Đông. Tại hội đàm, Tổng thống Trump tuyên bố rằng Mỹ sẽ "tiếp quản" Dải Gaza và triển khai quân đội nước này trong khu vực nếu cần thiết.Về phần mình, Thủ tướng Netanyahu đã gọi Tổng thống Trump là "người bạn tuyệt vời nhất mà Israel từng có", đồng thời nói rằng "người dân Israel vô cùng kính trọng" nhà lãnh đạo Mỹ. Ông Netanyahu nhấn mạnh kế hoạch Gaza của vị tổng thống Mỹ có thể "thay đổi lịch sử". Nhà lãnh đạo Israel cho biết ông Trump đã "suy nghĩ vượt ra ngoài khuôn khổ với những ý tưởng mới mẻ" và "sẵn sàng phá vỡ lối suy nghĩ thông thường". Ông Netanyahu cũng ca ngợi vai trò của ông Trump trong thỏa thuận giải cứu con tin ở Gaza.
Chuyên gia cảnh báo nguy cơ khủng hoảng kinh tế Trung Quốc
Hàng loạt ngân hàng đã giảm lãi suất gần đây. Chẳng hạn, ABBANK giảm lãi suất 0,1% ở các kỳ hạn từ 2 - 60 tháng, dao động từ 3,2 - 5,2%/năm. OCB cũng giảm từ 0,05 - 0,25%/năm, xuống còn 3,9 - 5,9%/năm. Ngân hàng số Vikki giảm 0,1 - 0,5% các kỳ hạn từ 1 đến 15 tháng đối với tiền gửi online và tại quầy, dao động từ 3,9 - 5,9%/năm. MBV giảm 0,2% ở các kỳ hạn từ 1 - 3 và 18 - 36 tháng đối với tiền gửi online và tiền gửi tại quầy.Trong 3 tuần qua, Eximbank đã 6 lần giảm lãi suất đối với một số chương trình huy động vốn như "Gửi dài an tâm" giảm 0,6 - 0,8% lãi suất các kỳ hạn 15 - 36 tháng; tiền gửi tiết kiệm giảm 0,1 - 0,2% các kỳ hạn 12 - 24 tháng đối với khách hàng thường và giảm 0,2% các kỳ hạn 6 - 12 tháng đối với khách hàng trên 50 tuổi; đối với tiền gửi online giảm 0,1% các kỳ hạn dưới 6 tháng và giảm 0,2 - 0,8% đối với các kỳ hạn từ 6 - 36 tháng… Ngoài ra còn có các ngân hàng khác giảm lãi huy động như NCB, Nam A Bank, VPBank…Trong đợt giảm lãi huy động lần này còn có ngân hàng lớn như Vietcombank, BIDV với mức điều chỉnh đi xuống 0,1%. Tại BIDV, lãi suất huy động từ kỳ hạn 1 đến dưới 6 tháng còn 1,6 - 3%/năm; còn Vietcombank huy động từ 1,6 - 2,9%/năm… Trong đợt này có 18 ngân hàng thương mại giảm lãi suất huy động.Trên thị trường liên ngân hàng, lãi suất tiền đồng giảm 0,2 - 0,5% so với đầu tháng. Ngày 18.3, lãi suất tiền đồng kỳ hạn qua đêm xuống còn 4,18%/năm, 1 tuần còn 4,35%/năm, 2 tuần còn 4,31%/năm, 1 tháng 4,49%/năm, 3 tháng còn 4,66%/năm… Hoạt động bơm tiền từ Ngân hàng Nhà nước vẫn diễn ra liên tục trên thị trường mở nhằm hỗ trợ thanh khoản cho các nhà băng. Ngày 19.3, 3 thành viên đã trúng thầu khối lượng hơn 1.844 tỉ đồng ở kỳ hạn 7 ngày, lãi suất 4%/năm.
Phú Yên: Xử phạt 6 người đăng tin sai sự thật trên mạng xã hội
Theo TechRadar, Ủy ban Bảo vệ Thông tin Cá nhân Hàn Quốc (PIPC) cho biết, họ đã phát hiện DeepSeek có liên lạc với ByteDance và đang điều tra xem dữ liệu nào đã được chuyển đi và mức độ ảnh hưởng ra sao. Cơ quan này cũng tạm thời chặn các lượt tải xuống mới của ứng dụng DeepSeek để bảo vệ quyền riêng tư của công dân.Một quan chức của PIPC chia sẻ với hãng tin Yonhap rằng: "Chúng tôi đã xác nhận DeepSeek có liên hệ với ByteDance, nhưng vẫn chưa thể xác định dữ liệu nào đã được chia sẻ và ở mức độ nào". Trong khi đó, DeepSeek không trực tiếp bình luận về cáo buộc nhưng thừa nhận đã có "những thiếu sót trong việc tuân thủ các luật bảo vệ dữ liệu địa phương" và cam kết hợp tác với nhà chức trách.Vụ việc ở Hàn Quốc chỉ là một phần của làn sóng giám sát ngày càng tăng đối với DeepSeek, một công ty công nghệ Trung Quốc mới nổi trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Ứng dụng chatbot AI của DeepSeek đã thu hút sự chú ý toàn cầu kể từ khi ra mắt vào tháng 1 qua, đạt 12 triệu lượt tải xuống chỉ trong vòng 48 giờ. Tuy nhiên, nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ như Mỹ, Pháp, Đức, Ý, Đài Loan và Úc đang đặt câu hỏi về cách DeepSeek xử lý dữ liệu người dùng, đặc biệt là việc lưu trữ trên các máy chủ tại Trung Quốc.Theo chính sách quyền riêng tư của DeepSeek, dữ liệu người dùng có thể được sử dụng để "tuân thủ các nghĩa vụ pháp lý hoặc bảo vệ lợi ích của công chúng". Điều này làm dấy lên lo ngại dữ liệu cá nhân có thể bị khai thác theo yêu cầu của chính quyền Trung Quốc.Trong khi đó, ByteDance phủ nhận mọi cáo buộc liên quan đến việc truy cập dữ liệu từ DeepSeek. Theo The Independent, công ty này khẳng định mối liên hệ giữa hai nền tảng chỉ giới hạn ở việc DeepSeek sử dụng dịch vụ lưu trữ đám mây của Volcano Engine, một nền tảng thuộc sở hữu của ByteDance. Tuy nhiên, một báo cáo từ công ty an ninh mạng SecurityScorecard lại chỉ ra rằng có sự "tích hợp với các dịch vụ của ByteDance" trong mã nguồn của DeepSeek.PIPC hiện tiến hành điều tra sâu hơn để làm rõ cách DeepSeek xử lý dữ liệu cá nhân của người dùng. Nếu bị phát hiện vi phạm luật bảo vệ dữ liệu, DeepSeek có thể phải đối mặt với các biện pháp xử phạt nghiêm khắc từ chính phủ Hàn Quốc.
Theo bài đăng trên một nhóm về giao thông, anh Q.D viết: "Va chạm xe đánh xe máy chảy máu. 51L- 534.xx tại Quốc lộ 1 hướng về cầu vượt Bình Phước". Kèm theo là hình ảnh và clip một người đàn ông đang chở con đi học về bị chảy máu cằm, dừng xe sát lề có chiếc ô tô Mercedes.Cụ thể, trong clip, các phương tiện đang ùn ứ trên đường Đỗ Mười (Quốc lộ 1 cũ), 1 chiếc xe ô tô dừng sát lề và phía trước một người đàn ông chở con đi học về bị đánh chảy máu cằm.Trao đổi với PV, người đăng tải clip cho biết, sự việc vừa xảy ra lúc gần 18 giờ tối nay. Khi chạy ngang qua, anh thấy đông xe tại đoạn đường này và người xung quanh đang can ngăn. "Những người ở hiện trường cho biết anh đi xe máy bị người trên ô tô đánh sau va chạm giao thông. Máu ở cằm đang chảy nhiều, nhưng lát sau người này vẫn chạy xe tiếp tục tham gia giao thông", anh Q.D nói. Chưa đầy 1 giờ, đoạn clip thu hút nhiều bình luận của người dùng mạng xã hội. "Luật pháp có vẻ chưa đủ răn đe nhỉ?", "Mấy chú nên cho lái xe hổ báo này ăn cơm nhà nước ngay và luôn", "Càng xử càng nhiều vụ này, họ không biết sợ là gì? Đề nghị xử lưu động để làm gương tất cả các vụ đánh nhau ngoài đường"... là những bình luận của dân mạng. Bên cạnh đó, một số ý kiến khác cũng cho rằng clip không có đoạn đầu nên chưa xác định được ai đúng, ai sai trong sự việc này. Tuy nhiên, cần xử nghiêm để răn đe "thói hung hăng" khi tham gia giao thông.Lãnh đạo Đội CSGT Bình Triệu, thuộc Phòng CSGT (PC08, Công an TP.HCM) xác nhận, sự việc xảy ra trên tuyến đường đảm trách của đội. Ngay khi nhận thông tin, CSGT đang vào cuộc tìm nhân chứng, trích xuất camera để xác minh, xử lý.
Hỗ trợ cho sinh viên khởi nghiệp là ưu tiên hàng đầu
Năm 2020, Chính phủ Trung Quốc từng đặt mục tiêu ô tô điện sẽ chiếm 50% doanh số bán ô tô mới vào năm 2035. Tuy nhiên, vối tốc độ tăng trưởng thần tốc trong những năm gần đây, Trung Quốc sẽ đạt được mục tiêu này sớm hơn dự kiến.Với thế mạnh trong cuộc đua điện hóa ô tô cùng sự đón nhận từ người tiêu dùng trong nước, thị trường ô tô lớn nhất thế giới đang dần thay đổi khi doanh số bán ô tô điện, ô tô hybrid và xe hybrid cắm sạc đang tăng trưởng nhanh và dần phá vỡ sự thống trị của xe đốt trong chạy bằng xăng, dầu.Theo dự báo từ các công ty đầu tư như UBS, HSBC, Morningstar và Wood Mackenzie, doanh số bán ô tô điện tại Trung Quốc dự kiến sẽ đạt 12 triệu xe vào năm 2024, tăng 20% so với năm 2023. Trong khi đó, doanh số bán ô tô động cơ đốt trong (ICE) dự kiến sẽ giảm 10%, xuống dưới 11 triệu xe.Nếu cục diện này vẫn tiếp tục diễn ra trong thời gian tới, thị trường ô tô lớn nhất thế giới sẽ sớm đạt được mục tiêu, đồng thời cho thấy quá trình chuyển đổi sang xe năng lượng sạch ở Trung Quốc đang diễn ra nhanh hơn nhiều so với thị trường Mỹ cũng như khu vực châu Âu.Vào năm 2020, Chính phủ Trung Quốc từng đặt mục tiêu ô tô điện sẽ chiếm 50% doanh số bán ô tô mới vào năm 2035. Tuy nhiên, với tốc độ này, Trung Quốc sẽ vượt qua cột mốc đó sớm hơn khoảng một thập kỷ.Theo thời báo tài chính - Financial Times dự báo, khi điểm giao nhau đạt được vào năm tới, tiêu thụ ô tô điện tại Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng vọt và có thể vượt mức 18 triệu xe bán ra vào năm 2034. Trong khi đó, doanh số bán các mẫu xe ICE sẽ theo quỹ đạo đi xuống và đến năm 2034 có thể giảm xuống mức thấp nhất khoảng 2,93 triệu.Vào năm 2025, dự kiến sẽ có nhiều xe hybrid cắm sạc Plug-in hybrid (PHEV) được bán ra thị trường Trung Quốc và doanh số dòng xe này có thể tăng trưởng đều đặn lên mức đỉnh điểm 6,05 triệu xe vào năm 2033. Trong khi ô tô hybrid truyền thống có thể dao động trong khoảng từ 730.000 đến 1 triệu chiếc trong khoảng 10 năm tới.Tuy nhiên, khi doanh số bán ô tô điện được dự đoán sẽ tăng mạnh trong tương lai, sự cạnh tranh theo đó sẽ ngày càng gay gắt và có thể sẽ đẩy nhiều thương hiệu xe điện ra khỏi cuộc đua.Ông Yuqian Ding, chuyên gia phân tích thị trường của HSBC cho biết: "Ngành ô tô điện Trung Quốc rõ ràng đang phát triển mạnh mẽ, nhưng nó cũng đang phải đối mặt với tình trạng tăng trưởng chậm lại đối với một số mẫu mã, thương hiệu do tình trạng cung vượt cầu, cạnh tranh gay gắt và cuộc chiến giá cả. Về dài hạn là rõ ràng, các nhà sản xuất có thế mạnh sẽ dần lấn át các thương hiệu không có đủ năng lực cạnh tranh".Ngoài ra, sự chuyển dịch mạnh mẽ của thị trường ô tô Trung Quốc sang xe điện cũng có nghĩa là các nhà máy hiện tại đang sản xuất hàng triệu xe ICE sẽ bị thu hẹp thị trường. Các thương hiệu nước ngoài cũng sẽ cảm thấy khó khăn. Vào năm 2024, thị phần ô tô của các thương hiệu ngoài Trung Quốc đã giảm xuống chỉ còn 37%, so với 64% vào năm 2020.Điều này cho thấy rõ thực tế, khách hàng mua ô tô ở Trung Quốc ngày càng ưa chuộng xe nội địa, khiến các nhà sản xuất ô tô từ Đức, Nhật Bản và Mỹ đang đối diện nguy cơ lao dốc về doanh số tại thị trường ô tô lớn nhất thế giới.
Tốt nghiệp ĐH ngành sức khỏe, có thể học các chuyên khoa nào, theo quy định mới?
Sao NBA nghỉ thi đấu vô thời hạn vì bị… chó cắn
Chị Lê Nguyễn Thùy Linh, Giám đốc UNESCO-CEP, chia sẻ: "Chúng tôi tin tưởng chương trình Talent Generation sẽ khơi gợi và truyền cảm hứng giúp sinh viên Việt Nam phát triển toàn diện bản thân và chuẩn bị tốt cho tương lai từ những nền tảng kiến thức, kỹ năng được chia sẻ trong chương trình. Từ đây, có thể góp phần xây dựng một xã hội phát triển bền vững bằng cách bồi dưỡng thế hệ nhân lực trẻ Việt Nam đầy đủ năng lực, phẩm chất và trách nhiệm".
Rộ tin Israel và Hamas bắt đầu giao tranh dữ dội ở Rafah
Bộ Tài chính vừa công bố bản tổng hợp, giải trình, tiếp thu ý kiến góp ý về đề nghị xây dựng dự án luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế). Nội dung nhận được khá nhiều sự góp ý là điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh. Hầu hết bộ, ngành, địa phương đề nghị điều chỉnh tăng mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế và người phụ thuộc.Hiện mới là khâu xây dựng đề cương, theo Bộ Tài chính, các nội dung chi tiết sẽ được nghiên cứu, đề xuất khi luật được đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội.Trao đổi với Thanh Niên, chuyên gia thuế Nguyễn Ngọc Tú, giảng viên Trường đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội, phân tích theo lộ trình đã công bố, đến tháng 10.2025, dự thảo luật mới đưa ra Quốc hội, tháng 5.2026 thông qua và khả năng năm 2027 mới có hiệu lực."Như vậy, nhanh nhất 2 năm nữa mới thay đổi mức giảm trừ gia cảnh. Điều này là quá lâu, quá chậm trễ. Từ 2020 tới nay, giá cả biến động mạnh, mức lương cơ sở cũng được điều chỉnh tăng từ 1.7.2024. Giá tăng, lương tăng, Bộ Tài chính cần trình Chính phủ để báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành nghị quyết điều chỉnh tăng mức giảm trừ gia cảnh ngay từ kỳ tính thuế năm 2025. Điều này góp phần đảm bảo đời sống của người làm công ăn lương, đồng thời phục vụ mục tiêu kích cầu tiêu dùng để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế", ông Tú nói.Trong xây dựng mức giảm trừ gia cảnh cụ thể tại dự luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế), theo ông Tú, Bộ Tài chính có thể cân nhắc 2 phương án.Thứ nhất là xác định mức giảm trừ gia cảnh căn cứ chỉ số tăng giá tiêu dùng (CPI) và mức tăng lương áp dụng từ ngày 1.7.2024. "Từ năm 2020 (khi áp mức giảm trừ gia cảnh 11 triệu đồng/tháng cho người nộp thuế thu nhập cá nhân) đến cuối năm 2024, CPI tăng gần 17%; dự kiến năm 2025 CPI tăng 4%; năm 2026 CPI tăng 4%; như vậy tổng cộng qua 6 năm CPI tăng 25%. Cùng với đó, từ ngày 1.7.2024, khối công chức, viên chức khu vực nhà nước được điều chỉnh tăng lương 30%. Như vậy, mức giảm trừ gia cảnh cần điều chỉnh tăng tối thiểu 55% lên mức 17 triệu đồng/tháng", ông Tú phân tích.Phương án thứ 2 được ông Tú đề cập là áp dụng theo đề xuất của một số địa phương với mức giảm trừ gia cảnh mới là 18 triệu đồng/tháng, tương đương 4 lần mức lương tối thiểu vùng hiện nay. Điều đó có nghĩa là, mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế được quy định "mềm" bằng 4 lần mức lương tối thiểu vùng, thay cho số tiền tuyệt đối như quy định trước đây."Mỗi khi Chính phủ điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng thì mức giảm trừ gia cảnh sẽ tự động tăng theo tương ứng, vừa đáp ứng thực tiễn tình hình kinh tế - xã hội vừa cải cách thủ tục hành chính, không phải trình cấp có thẩm quyền xin điều chỉnh", ông Tú nói.Chia sẻ tại hội thảo "Luật thuế thu nhập cá nhân - Đảm bảo công bằng, thúc đẩy tăng trưởng" do Báo Lao Động phối hợp Trường đại học Kinh tế quốc dân tổ chức chiều 14.3, tại Hà Nội, bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế, cho rằng việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế từ 11 triệu đồng/tháng và người phụ thuộc từ 4,4 triệu đồng/tháng lên bao nhiêu là phù hợp cần nghiên cứu đồng bộ các chỉ tiêu về thu nhập GDP bình quân, mức thu nhập vùng, nhu cầu chi tiêu thiết yếu cho đời sống, chỉ số biến động giá… Mức giảm trừ gia cảnh đưa ra phải phù hợp với tiêu chí thuế thu nhập cá nhân trên cơ sở mở rộng cơ sở thuế và giảm mức điều tiết thuế phù hợp, kể cả đối với một số ngành nghề, lĩnh vực cần khuyến khích thu hút nguồn nhân lực.Ông Lê Xuân Trường, Trưởng khoa Thuế (Học viện Tài chính), nhìn nhận trong khoảng 5 năm tới, Việt Nam vẫn thuộc nhóm nước đang phát triển có thu nhập trung bình, do đó cần chấp nhận mức giảm trừ gia cảnh tương đối cao so với GDP.Ông Trường đề xuất mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế nên tương đương khoảng 1,5 lần GDP bình quân đầu người. Nếu so sánh theo GDP theo ngang giá sức mua (PPP), mức này chỉ bằng khoảng 0,6 lần, tương đương với các nước có trình độ phát triển tương đồng.Ngoài ra, cần bổ sung giảm trừ thêm một mức so với giảm trừ chung cho đối tượng người nộp thuế là người khuyết tật và người phụ thuộc của người nộp thuế là người khuyết tật."Sau lần đầu tiên được quy định trong luật, cần quy định mức giảm trừ gia cảnh được xác định hàng năm theo nguyên tắc điều chỉnh tương đương với chỉ số CPI và giao quyền cho Chính phủ quyết định mức giảm trừ gia cảnh hàng năm", ông Trường nhấn mạnh.
mua vietlott qua luckybest có uy tín không
Có dịp tác nghiệp tại huyện A Lưới (Thừa Thiên-Huế), tôi thường được anh em người bản địa nhắn gửi tết này về với bản làng để họ đãi những thức ngon, món lạ chỉ có trong dịp tết. "Anh sẽ không thất vọng đâu! Nhiều người khi ăn Tết Nguyên đán cùng đồng bào đã ví von tết ở thung lũng A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực với rất nhiều món đặc sản của các dân tộc mà không phải ai cũng có dịp thưởng thức một lần trong đời", anh Lê Văn Hôi (33 tuổi, người dân tộc Pa Kôh, trú tại xã Hồng Thượng) mời gọi.Anh Hôi dẫn chứng không phải người địa phương nào cũng một lần được nếm món sâu tre (loài sâu sống trong ống tre - NV) xào lá kiệu, gọi là P'reng. Bởi, trước tháng 9 và sau khoảng tháng 2 - 3 hằng năm, sâu đã chui khỏi thân tre, hóa bướm. Hay món chuột rừng ướp với gừng, ớt hiểm thêm chút muối rồi cho vào ống tre để nướng. Rồi món A choor (một loài cá suối) gói trong mấy lớp lá chuối đem vùi trong than hồng… Đây là những món ăn "có tiền cũng không mua được" bởi nguyên liệu, gia vị đều là những loài đặc hữu chỉ xuất hiện theo mùa và chỉ có ở dãy Trường Sơn. Ngày thường, muốn ăn những món này cũng không có nhưng đến Tết Nguyên đán là rất nhiều gia đình Pa Kôh sửa soạn để mời khách."Trước tết khoảng 1 tháng, trai tráng trong làng hú gọi nhau cắt rừng đi tìm sản vật, dĩ nhiên không phải là động vật hoang dã cấm đánh bắt mà là những con cá suối, ốc, ếch nhái, nòng nọc… Chúng tôi cũng đi hái, đào các loại gia vị như tiêu rừng (mắc khén), gừng, riềng… mang về tích trữ. Đến ngày tết, khách đến chơi nhà, tùy theo món mà chỉ cần mang ra nướng, xào với lá kiệu, nấu với môn thục… là đã có ngay món ăn ngon lành, nóng hổi", anh Hôi cho biết. Trước tết 1 tháng, cộng đồng người Tà Ôi cũng tất bật chuẩn bị những món ăn đậm vị vùng cao. Có những món được làm trước tết cả chục ngày, đặc biệt là các loại bánh làm từ nếp. Cụ bà Căn Hoan (80 tuổi, người Tà Ôi, trú tại xã Hồng Thái) bảo đàn ông đi kiếm mồi nhắm, làm rượu còn đàn bà thì giã gạo, chọn nếp, tìm lá gói bánh. Người Tà Ôi thường chọn các loại gạo nếp bản địa thơm ngon như ra dư, cu cha, trưi… để làm bánh, xôi ống. "Mẹ thường làm để dâng Yàng (Trời - NV) vào dịp tết. Trong đó, bánh a quát khó gói nhất vì phải làm nhọn 2 đầu bằng lá đót tươi rồi cho nếp vào. Khi làm xong, bánh nhìn như 2 chiếc sừng trâu nên còn gọi là bánh sừng trâu. Ăn bánh kèm thịt nướng, rất ngon", cụ Căn Hoan nói. Cụ vẫn làm bánh nếp giã nhuyễn cùng mè đen (adeep man), món bánh đặc biệt đang có nguy cơ thất truyền.Gắn bó nhiều năm với đại ngàn Trường Sơn, nhà nghiên cứu Trần Nguyễn Khánh Phong nhận định vào ngày tết người Tà Ôi thể hiện nét truyền thống qua văn hóa ẩm thực với những món ăn độc đáo, chuẩn bị công phu. "Vì sinh sống ở vùng núi rừng lạnh buốt, di chuyển nhiều nên người Tà Ôi thích ăn khô, mặn, cay. Bởi vậy, hầu hết các món ăn của đồng bào đều được chế biến theo cách nướng, thui, luộc hoặc tái", ông Phong cho hay. Một số món ăn độc đáo vùng cao vào dịp tết có thể kể đến gồm cá và thịt thui ống (cho thịt vào ống tre rồi lấy cùi bắp đậy lại, đặt nướng lăn tròn đều trên than hồng), môn thục cắt thành từng khúc trộn chung với thịt đã ướp sẵn rồi đổ vào ống để thui… Lạ lùng hơn, theo ông Trần Nguyễn Khánh Phong, những món thoạt nghe qua có vẻ sẽ kén người ăn như món thui chim, chuột, cua ủ thối lại là những đặc sản cao cấp. Nguyên liệu sau khi được làm sạch, ướp gia vị cho vào từng ống tre, nứa hoặc quả bầu khô rồi chỉ cần thui trên lửa một vòng cho có hơi nóng, sau đó cất vào gùi hoặc để lên giàn bếp, sau vài ngày mở ra ngửi thấy có mùi là ăn được. Người Tà Ôi cho rằng dịp lễ tết mang những món này ra đãi khách xem như thể hiện tấm lòng quý mến của gia chủ đối với khách.Nghệ nhân ưu tú Hồ Văn Hạnh (77 tuổi, trú tại xã Trung Sơn), người được mệnh danh là "cuốn từ điển sống của đại ngàn Trường Sơn", cho biết lịch nông vụ của cộng đồng các dân tộc ở A Lưới thường kết thúc vào tháng 10 âm lịch, sau đó người dân sẽ ăn tết mừng lúa mới Aza (chọn một ngày từ 6.11 - 24 tháng chạp). Đón Tết Nguyên đán của đất nước, người dân xem như đã gộp 2 cái tết vào chung vui một lần. Vì vậy, các gia đình không tiếc công sức đi tìm sản vật về đãi khách. Những đặc sản của mỗi dân tộc đều được soạn sửa kỳ công, dâng lễ Aza thế nào thì họ dọn tết cũng như thế đó. "Bố thì quan tâm đến "ẩm" hơn "thực". Tết mà! Đàn ông phải có chi nhâm nhi cùng bạn bè mới vui. Bố thích nhất là rượu tr'đin, tức "rượu trời" vì được cất ngay trên đọt cây", già Hạnh khề khà. Là người Pa Kôh nhưng già Hạnh lại thích thứ rượu truyền thống của người Cơ Tu. Theo già, đây là loại rượu thơm ngon nhất ở đại ngàn Trường Sơn, được chiết từ cây tr'đin mọc trong rừng sâu. Người thợ chỉ cần rạch một đường trên thân cây rồi lấy can hứng nước. Bỏ thêm ít vỏ cây chuồn phơi khô, nước sẽ tự lên men cho ra thứ hương vị có một không hai. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hoài Nam (79 tuổi, người dân tộc Cơ Tu, trú tại xã Hồng Hạ) tự hào vì rượu tr'đin được các dân tộc anh em, kể cả người Kinh ở A Lưới, yêu thích và "không có mà bán" vào mỗi dịp tết. Già Nam cho biết người Pa Kôh, Tà Ôi cùng người Cơ Tu còn có một loại rượu tương tự tr'đin là rượu tà vạt được cất từ cây đoác. Cây đoác dễ tìm hơn, nhưng khai thác thì nguy hiểm hơn vì phải trèo cao hơn cây tr'đin. "Đây chắc là những loại rượu duy nhất trên thế giới được lấy trên cây mang về uống mà không cần phải chưng cất", già Nam cười. Tùy vào khẩu vị của mỗi người mà đến tết, đồng bào các dân tộc thiểu số còn nấu rượu nếp (xiêu), ủ rượu cần (a riêu), rượu mía vỏ chuồn (a véc), rượu mây rừng vỏ chuồn (tà via)…Bà Lê Thị Thêm, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện A Lưới, nhận định mỗi dân tộc đều có phong tục tết cổ truyền mang màu sắc riêng. Nhưng thật đáng quý khi đồng bào mang "tết riêng" hòa vào "tết chung" của đất nước và các dân tộc vẫn giữ được nét ẩm thực độc đáo, đậm dư vị núi rừng. "Tết đến, nhà nhà lại sửa soạn những món ngon để mời khách. Cảm tưởng tết quê hương A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực của các dân tộc với cơ man là món ăn, thức uống độc lạ… Thú vị hơn, giữa các gia đình còn giao lưu ẩm thực bằng cách trao đổi ống thịt, gùi bánh, chum rượu… để có thể thưởng thức những món mà nhà mình không có. Tết đoàn kết, đầm ấm", bà Thêm chia sẻ.
quay-thử-xổ-số-miền-trung-thứ-tư
