Con mắm quê mình
Thiếu tá, thạc sĩ, bác sĩ Phạm Thành Luân, khoa Xạ trị, Viện Ung bướu và Y học hạt nhân, Bệnh viện Quân y 175 cho biết, từ năm 2019, Bệnh viện Quân y 175 triển khai thường quy kỹ thuật sinh thiết xương dưới hướng dẫn của máy CLVT.Tuy nhiên, kỹ thuật này áp dụng khá hạn chế, nhiều tình huống tiên lượng khả năng tai biến cao (chảy máu, tổn thương thần kinh, tủy sống, gãy xương) do bác sĩ không thể thực hiện hoặc bệnh nhân cũng không đồng ý thực hiện.Ngoài ra, kỹ thuật kinh điển cũng có nhiều nhược điểm khác, như: bệnh nhân đau nhiều, thời gian sinh thiết thường kéo dài khoảng 45 - 60 phút, kim đi sai hướng dẫn đến phải rút kim và chọc lại chụp CLVT kiểm tra nhiều lần (trung bình 5 - 7 lần) gây tăng liều chiếu xạ lên người bệnh và nhân viên y tế.Từ năm 2022, Bệnh viện Quân y 175 được trang bị Robot MaxiO hỗ trợ định vị dẫn đường, ứng dụng trong sinh thiết các khối u tạng đặc (phổi, gan, thận…), dẫn hướng cho việc điều trị u bằng sóng cao tần… Kỹ thuật này đã chứng minh hiệu quả vượt trội, tính an toàn cao so với trước đây. Nhưng, nếu dùng Robot để thực hiện toàn bộ quy trình sinh thiết xương lại không khả thi, do kim sinh thiết xương (kim lớn và có cán rộng hơn nhiều lần kim sinh thiết mô mềm) không phù hợp với cánh tay hẹp của Robot khi thực hiện thao tác khoan cắt cơ quan có độ cứng cao như xương. Hơn nữa Robot sẽ cảnh báo mất an toàn và dừng hoạt động khi có xoay lắc mạnh qua cánh tay của hệ thống (trong khi muốn khoan được mảnh xương thì thường phải khoan tịnh tiến và xoay lắc mạnh)."Chúng tôi nhận thấy Robot MaxiO có ưu điểm vượt trội nếu áp dụng vào sinh thiết xương. Đặc biệt là sinh thiết ở các vị trí khó tiếp cận, tổn thương nhỏ, sâu nhờ khả năng định vị - dẫn đường rất chính xác. Chúng tôi đã cải tiến và thông qua hội đồng chuyên môn quy trình sinh thiết xương bằng cách kết hợp quy trình kinh điển với việc dùng Robot và một số cải tiến khác", bác sĩ Phạm Thành Luân chia sẻ.Theo bác sĩ Phạm Thành Luân, việc kết hợp quy trình kinh điển với việc dùng Robot và một số cải tiến khác đã chứng minh những ưu điểm hơn trước.Thứ nhất, dùng Robot hỗ trợ ở những bước đầu quan trọng nhất, tức hỗ trợ dẫn đường để đi đến vỏ xương đúng hướng vào tổn thương. Sau đó ngưng sử dụng Robot và tiếp tục quy trình khoan cắt bằng tay như cũ. Khi đã được Robot dẫn đường chính xác thì việc khoan cắt này rất an toàn và chính xác so với cách làm cũ chỉ chọc kim theo kinh nghiệm của bác sĩ. Thứ hai, dùng túi hút chân không định hình cố định bệnh nhân chắc chắn. Điều này giúp trong quá trình sinh thiết hầu như bệnh nhân không di lệch.Thứ ba, gây tê hiệu quả bằng cách tiêm thuốc tê qua cánh tay dẫn đường của Robot, đúng đường đi của kim sinh thiết đến tận vỏ xương, vị trí phân bố nhiều thần kinh cảm giác đau nhất của xương."Kỹ thuật sinh thiết xương sau khi cải tiến đã áp dụng tại Bệnh viện Quân y 175 đã sinh thiết được các vị trí xương khó và rất khó, ít xâm lấn mang lại hiệu quả không thua kém so với phẫu thuật mổ mở mang tính tàn phá (trước đây không có Robot hỗ trợ không thể sinh thiết). Hơn 1 năm triển khai, chúng tôi đã sinh thiết được 95 bệnh nhân, trong đó có những ca rất khó như 8 vị trí xương sọ - nền sọ, 12 cột sống cổ, 24 cột sống ngực và 30 ca cột sống lưng ở vị trí khó (tổng 74 ca)", bác sĩ Phạm Thành Luân thông tin.Cũng theo bác sĩ Phạm Thành Luân, kỹ thuật sinh thiết xương này có thể chuyển giao dễ dàng để áp dụng nhân rộng cho các cơ sở y tế có trang bị Robot MaxiO mà không cần mua thêm trang thiết bị nào. Với các cơ sở chưa có Robot có thể gửi bệnh nhân tới các cơ sở y tế có trang bị để thực hiện nhằm mang lại lợi ích khai thác hiệu quả trang thiết bị cho bệnh nhân. Mặt khác, kỹ thuật sinh thiết xương này không chỉ áp dụng phục vụ cho chuyên ngành ung thư mà còn được áp dụng sinh thiết - lấy bệnh phẩm làm xét nghiệm vi sinh cho các chuyên ngành nội thần kinh, ngoại thần kinh cột sống, hàm mặt, xương khớp, lao... ở nhiều cơ sở y tế.Bác sĩ Nguyễn Thành Công, Trưởng khoa Xạ trị, Viện Ung bướu và Y học hạt nhân, Bệnh viện Quân y 175 chia sẻ thêm, phương pháp mới trong sinh thiết xương tại Bệnh viện Quân y 175 mang lại hiệu quả về kinh tế - xã hội.Theo đó, giảm được gánh nặng, chi phí y tế. Giảm tải bệnh nhân chờ mổ vốn đang quá tải tại nhiều bệnh viện. Chăm sóc sau mổ đơn giản, chỉ có sẹo rạch da 5 mm."Nếu chỉ tính riêng chi phí về giá kỹ thuật, 1 ca sinh thiết theo quy trình của kỹ thuật này này so với mổ mở đã giảm được 75% chi phí", bác sĩ Nguyễn Thành Công nói.Kỹ thuật sinh thiết xương với sự hỗ trợ của Robot MaxiO là sáng kiến cải tiến, được bình chọn là 1 trong 27 công trình tham dự vòng cuối của giải thưởng Thành tựu Y khoa Việt Nam lần thứ V do Sở Y tế TP.HCM tổ chức. Bệnh viện Quân y 175 cũng đề xuất tham dự giải thưởng tuổi trẻ sáng tạo trong quân đội lần thứ 25 năm 2025.Lùm xùm vụ thực tập sinh công ty du lịch bị 'bỏ rơi' trên núi
Sau Em và Trịnh, Công tử Bạc Liêu, Phạm Nguyễn Lan Thy tiếp tục có một vai diễn ấn tượng trong series Tiệm ăn của quỷ. Đây là dự án kinh dị do Hàm Trần làm đạo diễn, đang gây sốt trên Netflix những ngày qua. Khác với hình ảnh ngọt ngào, nữ tính thường thấy, ở tác phẩm lần này, người đẹp sinh năm 1998 gây chú ý với vẻ ngoài cá tính, nổi loạn. Chính điều đó khiến nhiều người không khỏi bất ngờ khi xem phim. Trong Tiệm ăn của quỷ, Lan Thy vào vai Vy - một bartender cá tính tại quán rượu. Cô xuất hiện với hình tượng cá tính, hình xăm phủ kín người và có những phân đoạn táo bạo với bạn diễn nam. Chia sẻ với chúng tôi, Lan Thy tiết lộ từ lâu, cô đã mong chờ một vai diễn khác biệt với hình ảnh trước đó. Và tác phẩm của đạo diễn Hàm Trần đến như một cơ hội để cô mang đến những điều mới mẻ cho khán giả nên nhận lời casting tham gia. Tuy nhiên, cá tính đặc biệt của nhân vật cũng khiến Lan Thy gặp không ít khó khăn khi nhập vai. Cô tâm sự: “Tôi không nghĩ vai diễn này mạnh mẽ, cá tính đến mức như vậy. Điều đó đòi hỏi tôi phải làm việc kỹ với đạo diễn trong quá trình quay phim”. Tham gia Tiệm ăn của quỷ, Lan Thy không ngại hình tượng trước đó bị ảnh hưởng. Cô nói: “Hình ảnh “nàng thơ” đã gắn liền với tôi suốt 4 năm trời. Tôi nghĩ đã đến thời điểm bản thân mình trải nghiệm nhiều hơn trong phim ảnh, với nhiều nhân vật khác nhau. May mắn trong hành trình đó tôi đã tìm kiếm được”. Một trong những chi tiết gây chú ý trong phim là phân đoạn tình cảm của Lan Thy và bạn diễn nam. Nhiều người bất ngờ trước độ “táo bạo” của nữ diễn viên. Khi chia sẻ về cảnh quay này, người đẹp 9X cho biết ban đầu, cô có chút ngại ngùng. Lan Thy chia sẻ thêm: “Tôi nghĩ áp lực cũng là điều tốt để tôi giải quyết vấn đề. Trong quá trình quay cảnh này, áp lực về thời gian rất nhiều nên tôi phải làm tâm lý, dẹp sự ngại ngùng qua một bên. Cảnh đó tôi và bạn diễn thực hiện cũng nhanh lắm vì mọi người đã tạo điều kiện hết mức để hai đứa thoải mái rồi. Lúc đó 2-3 giờ sáng nên áp lực thời gian rất cao”.Người đẹp 9X cho biết gia đình cô chưa xem phim này. Riêng một người cô của nữ diễn viên đã theo dõi và dành lời khen cho màn “lột xác” táo bạo của cháu gái. Trong thời gian tới, Lan Thy dự định tổ chức một buổi xem phim nho nhỏ cho người thân. Cô chia sẻ: “Tôi đoán khi xem xong phim này ba mẹ cũng sẽ hơi sốc”. Về ý kiến của cư dân mạng, hot girl sinh năm 1998 chia sẻ: “Tôi có xem nhận xét của mọi người vì đã lâu rồi bản thân mới có sản phẩm ra mắt khán giả nên cũng tò mò. Tôi đọc hết và xem những lời nhận xét là bài học kinh nghiệm cũng như tiếp thêm động lực trong chặng đường làm nghề. Tôi là diễn viên mới nên cũng hiểu những khuyết điểm của bản thân và ngày một cải thiện hơn để đi đường dài trong công việc này”.
Messi tiếp tục vắng mặt, đã có Suarez ghi bàn nhưng Inter Miami vẫn chưa thắng
Những năm đầu 80 của thế kỷ trước, ở quê tôi, một vùng thuần nông tại Nghệ An, gần như nhà nào cũng thiếu ăn quanh năm. Những bữa ăn chỉ toàn cơm độn khoai lang, mì hạt kèm với rau má, củ chuối luộc đã ám ảnh đám trẻ lên 6 - 7 tuổi như tôi. Và chúng tôi chỉ mong tết đến. Tết có bánh chưng, có thịt, có cơm trắng, áo mới… dù nó đến và đi rất nhanh. Tết Nguyên đán ở quê tôi bắt đầu từ ngày 23 tháng chạp bằng lễ cúng ông Táo. Ở thời buổi đói kém ấy, nghi thức cúng lễ rất đơn giản, chủ yếu là đồ chay, rất ít nhà cúng mặn và chúng tôi, những đứa trẻ háu ăn cũng chẳng được thụ lộc đáng kể. Tết chỉ thực sự chạm ngõ mọi nhà từ ngày 27 tháng chạp. Buổi sáng hôm đó, tiếng lợn eng éc từ làng trên, xóm dưới rộn lên, nghe thật náo nhiệt. Đây là thời điểm các hợp tác xã nông nghiệp mổ lợn để chia thịt cho các xã viên ăn tết. Những năm 1980, cha tôi còn trong quân ngũ, mẹ tôi, tôi và đứa em được nhận thịt ăn tết. Chúng tôi vây quanh sân kho hợp tác xã xem người lớn mổ lợn. Trong không khí đầy niềm vui và sự háo hức, chúng tôi hồi hộp chờ đợi giây phút được chia thịt mang về. Những mảng thịt được xẻ ra, chia nhỏ, để trên những chiếc nong bằng tre. Một người cầm quyển sổ, đọc danh sách xã viên để 4 - 5 người khác cân thịt. Những phần thịt có cả xương được xâu vào sợi lạt nứa. Mỗi khẩu được 2 lạng thịt (200 gram). Nhà tôi 3 khẩu nên được 6 lạng, kèm theo mấy miếng lòng đã luộc. Nhận khẩu phần của gia đình, tôi háo hức cầm xâu thịt mang về, vừa đi vừa chạy, lòng đầy hân hoan.Mẹ tôi chia mấy miếng lòng cho hai anh em tôi ăn trước. Lòng đã nguội ngắt nhưng vẫn ngon vô cùng. Phần thịt lợn, mẹ tôi tách mỡ, đem vùi vào cái bồ đựng muối ở xó bếp để dành chiên lấy mỡ xào rau. Thịt nạc, mẹ tôi kho mặn. Niêu thịt kho nhỏ bé không đủ ăn trong những ngày tết nhưng vị ngon của nó vẫn theo tôi đến bây giờ.Chợ Vẹo ở xã bên, cách làng tôi vài cây số, họp vào các ngày chẵn. 28 tháng chạp hằng năm, chợ này đông vui nhất vì đó là phiên chính của chợ tết. Mẹ tôi bưng cái mủng đan bằng tre, đội nón, dắt em tôi đi chợ. Tôi nhảy chân sáo theo sau. Mưa xuân lất phất, con đường làng lép nhép bùn đất. Chợ tết nhộn nhịp người mua kẻ bán, rất vui. Mẹ tôi thường mua áo quần cho anh em tôi, rồi mua trầu, cau, một ít cam, cá biển và 1 cân thịt nữa. Mẹ nói có khó đến mấy thì tết cũng phải sắm cho được mấy thứ này. Mẹ tôi đội mủng về, cái tết ùa vào nhà.Sáng mùng 1, mẹ chuẩn bị cau, trầu, cam để chúng tôi đi chúc tết. Mẹ đi trước, tôi và đứa em líu ríu theo sau. Chúng tôi đến nhà người thân trong làng và họ hàng ở làng khác. Với những người lớn tuổi, mẹ tôi mang lễ thường là 3 - 5 quả cau hoặc 1 quả cam làm quà chúc tết. Mẹ đặt lễ ở bàn, lễ phép thưa: "Hôm nay mùng 1 tết, mẹ con chúng con có quả cau đến mừng tuổi ông, bà…". Tôi được mẹ dạy câu chúc tết này và khi lên lớp 1 thì tôi thay mẹ nói lời chúc và được người lớn khen, cho kẹo nên rất sướng. Chúc tết ở quê tôi gọi là mừng tuổi, ý là mừng cho tuổi mới. Đi mừng tuổi, tôi cũng được mừng tuổi, vui nhất khi đó là nhận tiền xu để đánh đáo; được ăn bánh chưng, kẹo bi; những thứ mà khi hết tết, chúng tôi nằm mơ cũng khó thấy. Ở quê tôi, từ xa xưa và đến giờ vẫn thế, trong những ngày tết, mọi người trong làng đều đến nhà nhau mừng năm mới. Ngày trước, quà chỉ là dăm ba quả cau để người lớn ăn trầu hoặc một vài quả cam, nay là một gói bánh. Nhưng việc quà tết nay đã được tinh gọn dần và chủ yếu là đến nhà chơi, chúc tết gia đình, uống nước, trò chuyện. Không ai buộc ai phải đến nhà chúc tết nhưng đã thành phong tục, không đi cứ cảm giác như có lỗi với người khác. Phong tục mừng tuổi giúp mọi người trong làng, trong xã thêm đoàn kết, chia sẻ với nhau. Đến mừng tuổi những người già neo đơn, người có hoàn cảnh khó khăn, ốm đau bệnh tật, trẻ con thường mang bánh còn người lớn thường mang theo ít tiền để thăm hỏi. Quê tôi có ông Thời, hồi đó nhà nghèo nhưng ông sống rất tình nghĩa. Tết nào ông cũng đi mừng tuổi khắp xã, bất kể có quan hệ họ hàng hay không. Ông Thời thường mang theo mấy quả cam, bỏ trong cái túi cước. Vào nhà nào, ông đều mang ra 1 quả, bảo: "Tết không có gì, chỉ có quả cam, tôi đến mừng tuổi cho gia đình năm mới bình an, làm ăn may mắn". Nhà nào cũng vậy, ông Thời chỉ ngồi chừng vài phút, hỏi han chuyện trò ít câu vui vẻ rồi chào đi. Mọi người trong xã đều quý ông, nhận lời chúc, xin trả lại cam cho ông. Ông Thời cười, nói: "Ông bà cho thì tôi xin lại, chúc ông bà năm mới vạn sự như ý". Xưa và nay vẫn thế, cứ sáng sớm mùng 1, ở quê tôi, con cháu kéo đến nhà ông bà, cha mẹ để chúc tết, trước khi đi mừng tuổi những người thân khác. Tiếng cười đùa huyên náo. Các nhà thờ họ rộn ràng tiếng trống tế. Cây nêu dựng khắp ngõ ngách trong làng. Những cô gái xúng xính gánh mâm cỗ đến nhà thờ để cúng tổ tiên. Ngày thường, ở làng chỉ còn phụ nữ và người già, thanh niên và trung niên ra Bắc, vào Nam, xuất ngoại lao động, nhưng cứ đến ngày tết làng lại đông vui, nhộn nhịp. Tết là dịp đoàn tụ khiến những người xa quê đều muốn về với gia đình, người thân. Ở nhà, những người bố, người mẹ già chỉ mong tết đến để con cháu trở về sum họp. Rời làng ngót 30 năm, nhiều người già tôi từng đến nhà mừng tuổi vào ngày tết năm xưa đã thành người thiên cổ, nhưng sự gắn kết từ tục mừng tuổi đã giúp tôi nhớ như in các mối quan hệ họ hàng, dù đã cách nhau nhiều đời. Tết vẫn thế, vẫn mang lại nhiều giá trị tinh thần khiến ai xa quê cũng phải nhớ, phải đau đáu tìm về.
Giải thích cho lý do vì sao ước mơ ngày bé và công việc hiện tại của nhiều người không liên quan gì đến nhau, thạc sĩ Nguyễn Thị Đào Lưu, giảng viên Khoa Xã hội và nhân văn, Trường ĐH Văn Lang nói: “Khi còn trẻ, chúng ta nhìn đời bằng góc nhìn lãng mạn và dễ bị ảnh hưởng từ người khác. Vì thế, ngành nghề hồi bé có thể khác xa với thực tế hiện tại. Bên cạnh đó, khi còn nhỏ, ta chỉ đơn thuần là thích một công việc nào đó mà không có hiểu biết về nó. Đến khi lớn lên, ta sẽ hiểu mỗi công việc đều có những yêu cầu đặc biệt riêng và không còn phù hợp với bản thân nữa”.
Những tấm lòng vàng 5.2.2024
Asean Mitsubishi Electric Cup 2024 được trình chiếu trực tiếp và trọn vẹn trên FPT Play, tại: http://fptplay.vn
