Hoàn cảnh đáng thương của 5 chị em mồ côi
Chia sẻ với Thanh Niên, anh Phạm Vũ Lộc, nghiên cứu viên tại Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, Viện hàn lâm Khoa học công nghệ Việt Nam cho biết trên nhiều phương tiện thông tin truyền thông có lan truyền thông tin rằng trên bầu trời đêm nay 28.2, sẽ xảy ra hiện tượng 7 hành tinh thẳng hàng.Tuy nhiên theo anh Lộc, có nguồn tin đã đưa thêm nhiều thông tin thiếu chính xác dẫn đến sự kiện "được đẩy đi quá xa".Nói về vấn đề này, anh Lộc cho biết các hành tinh được hình thành trong một đĩa khí bụi dẹt quay quanh mặt trời ở trung tâm, gọi là đĩa tiền hành tinh. Do đó mặt phẳng quỹ đạo của chúng gần như trùng nhau. Nếu lấy mặt phẳng bất biến của hệ mặt trời làm chuẩn thì quỹ đạo các hành tinh nghiêng một góc không quá 2° so với nó, chỉ trừ quỹ đạo của sao Kim nghiêng 2,19° và của sao Thủy nghiêng 6,34°. Vì vậy các minh họa về hệ mặt trời trong thực tế đều thể hiện nó gồm nhiều quỹ đạo hành tinh đồng tâm lồng vào nhau trên cùng một mặt phẳng.Vì trái đất quay quanh mặt trời 1 vòng trong 1 năm nên nhìn từ trái đất, mặt trời di chuyển trên bầu trời thành một đường tròn khép kín gọi là Hoàng đạo. Do quỹ đạo các hành tinh gần như đồng phẳng như vậy, cho nên khi nhìn từ trái đất chúng dường như di chuyển trên một dải vùng trời nằm không quá xa Hoàng đạo, gọi là Hoàng đới. Vì thế khi quan sát vào ban đêm các hành tinh dường như nằm thẳng hàng dọc theo Hoàng đới. Cần lưu ý rằng đây chỉ là sự thẳng hàng biểu kiến khi nhìn từ trái đất, chứ trong thực tế các hành tinh cách nhau rất xa và không thẳng hàng với nhau trong không gian."Hiện tượng này cũng không hề hiếm gặp. Vì tốc độ di chuyển của các hành tinh trên Hoàng đới không giống nhau, nên thời điểm có thể quan sát được chúng trên bầu trời đêm mỗi năm là khác nhau", anh Lộc thông tin.Ví dụ như sao Hỏa đi khoảng 2 năm hết một vòng trời, sao Mộc là gần 12 năm và sao Thổ là hơn 29 năm. 3 hành tinh này có quỹ đạo nằm ngoài quỹ đạo trái đất nên có thể quan sát được vào ban đêm. Trái lại, sao Thuỷ và sao Kim nằm ở phía trong quỹ đạo trái đất nên nó nằm khá gần mặt trời trên bầu trời và chỉ có thể quan sát được vào lúc sau hoàng hôn hoặc trước bình minh. Dẫu vậy, nếu các hành tinh này cùng xuất hiện trên bầu trời thì ta đều có thể nhận ra chúng nằm gần như thẳng hàng trên Hoàng đới.Chuyên gia cho biết không chỉ riêng gì tối ngày 28.2 mà trong khoảng thời gian này của năm nay các hành tinh đang cùng xuất hiện trên bầu trời đêm, tức là cùng nằm trên một bán cầu về phía đông của mặt trời. Nói cách khác, sau khi mặt trời lặn chúng ta có thể nhìn thấy được cả 7 hành tinh khác trong hệ mặt trời.Hôm nay 28.2 là mùng 1 tháng hai âm lịch cho nên là một ngày không trăng. Điều này khiến cho bầu trời đêm lại càng dễ quan sát vì không bị ảnh hưởng bởi ánh trăng. Ngay sau khi mặt trời lặn chúng ta có thể thấy được sao Thủy và sao Thổ ở gần nhau trên chân trời phía tây. Nằm ngay gần sao Thủy là sao Hải Vương, tuy nhiên hành tinh này quá xa cho nên chỉ có thể nhìn thấy được bằng kính thiên văn. "Dẫu vậy, bầu trời lúc hoàng hôn vẫn còn quá sáng nên sao Hải Vương trong thực tế là không thể quan sát được. Cao hơn một chút là sao Kim có sắc vàng rất sáng. Ngẩng đầu lên ta có thể thấy được sao Mộc có ánh sáng vàng nằm ngay gần thiên đỉnh. Nằm ngay thiên đỉnh là sao Thiên Vương nhưng chỉ có thể quan sát được qua kính thiên văn. Lúc này, trên chân trời phía đông, ta có thể thấy được sao Hỏa với sắc đỏ", nghiên cứu viên Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, anh Phạm Vũ Lộc hướng dẫn.Càng về đêm bầu trời chuyển dần về phía tây và ngày càng tối hơn. Các hành tinh nằm gần mặt trời cũng đã lặn theo mặt trời. Đầu tiên là sao Thuỷ, sao Thổ và sao Hải Vương và sau đó là sao Kim. Lúc này, sao Hỏa sẽ lên cao dần trên bầu trời và sao Thiên Vương sẽ càng nhìn được rõ hơn qua kính thiên văn do nền trời đã tối hơn.Vị trí của các hành tinh như trên thay đổi từ từ hằng ngày theo thời gian cho nên không chỉ tối ngày 28.2 mà những ngày tiếp theo đều có thể quan sát được như vậy. Có những hành tinh sẽ bị mặt trời vượt qua trong thời gian tới ví dụ như sao Thổ nên không thể thấy chúng được nữa cho đến nhiều tháng sau. Đặc biệt 2 hành tinh là sao Kim và sao Thủy di chuyển khá nhanh so với các hành tinh khác trên bầu trời nên thời gian nhìn được chúng cũng thay đổi liên tục.Quan sát các hành tinh là một trong những hoạt động thú vị của những người đam mê thiên văn học. Tuy vậy việc hiểu rõ chuyển động của chúng cũng như các điều kiện quan sát là rất cần thiết.Những hành tinh dù sáng nhưng lại gần mặt trời như sao Thủy, sao Kim có khi lại khó quan sát hơn các hành tinh vòng ngoài như sao Mộc, sao Thổ và sao Hỏa. Đó là 5 hành tinh có thể quan sát được bằng mắt thường mà là người đã biết đến từ thời cổ đại. Sao Thiên Vương và sao Hải Vương là 2 hành tinh được phát hiện sau khi con người phát minh ra kính thiên văn nên chỉ có thể quan sát được chúng qua kính thiên văn.Theo anh Lộc, điều kiện quan sát cũng đóng vai trò hết sức quan trọng. Bầu trời lý tưởng phải không có mây, ít ô nhiễm ánh sáng hay bụi mịn. Đối với các hành tinh ở gần mặt trời thì ánh sáng lúc hoàng hôn cũng là mờ chúng đi rất nhiều. Do vậy, quan sát các hành tinh mặc dù không khó và có thể không cần các thiết bị chuyên dụng nhưng cần kinh nghiệm và sự kiên nhẫn của những người đam mê.Anh Nguyễn Anh Tuấn, Cựu chủ nhiệm CLB Thiên văn Nghiệp dư TP.HCM (HAAC) cũng chia sẻ về hiện tượng 7 hành tinh xuất hiện cùng một thời điểm trên bầu trời, khi nó ở cùng một phía của mặt trời theo hướng nhìn từ trái đất nhìn từ trái đất.Anh Tuấn cho biết tượng này hiếm ở việc các hành tinh có vận tốc quay quanh mặt trời theo các vận tốc khác nhau nên thời điểm chúng đều nằm ở cùng một phía như thế này ít khi diễn ra. Dĩ nhiên hiện tượng này là có chu kì và có thể được tính toán dự báo thời điểm trước. Về yếu tố thẳng hàng, các hành tinh quanh mặt trời gần với mặt phẳng quỹ đạo của trái đất quay quanh mặt trời, vì thế vị trí của các hành tinh trên bầu trời luôn lân cận đường Hoàng đạo, nên lúc nào chúng cũng gần như thẳng hàng trên bầu trời dọc theo đường Hoàng đạo. "Vì thế không có sự thẳng hàng nào đặc biệt diễn ra vào hôm nay cả. Chỉ là thời điểm này có thể thấy được cả 7 hành tinh cùng lúc. Tuy nhiên hầu như không thể quan sát được sao Thủy và sao Thổ nếu hướng tây bị che chắn nhiều và có nhiều mây", anh Tuấn cho biếtSao Thiên Vương và Hải Vương cũng không thể quan sát được bằng mắt thường mà chỉ có thể nhìn qua kính thiên văn hoặc ống nhòm, nhưng cần phải có sự định vị chính xác của chúng trên bầu trời bằng các phần mềm hỗ trợ. Các hành tinh mà ta có thể dễ dàng nhìn thấy bằng mắt thường là sao Kim, sao Mộc và sao Hỏa và chúng vẫn có thể thấy được dễ dàng nhiều tuần sau đó. Nên chúng ta không cần phải tiếc nuối nếu ngày 28.2 này không quan sát được các hành tinh sáng này do thời tiết xấu.Độc lạ cái tên 'có một không hai' của chàng trai gen Z
Thẻ căn cước là gì, làm ở đâu?
Ngày 12.3, ông Nguyễn Văn Tiếp, Trưởng phòng Cảnh sát giao thông (CSGT) Công an tỉnh Lâm Đồng, cho biết đơn vị đã triển khai các mặt công tác theo chức năng, nhiệm vụ được giao để tiếp nhận quản lý nhà nước về sát hạch, cấp giấy phép lái xe (GPLX) từ Sở GTVT tỉnh Lâm Đồng.Cụ thể, qua khảo sát toàn tỉnh có 13 trung tâm sát hạch tư nhân, gồm 1 trung tâm sát hạch đạt tiêu chuẩn loại 1; 2 trung tâm đạt loại 2; 10 trung tâm đạt loại 3. Sau khi tiếp nhận nhiệm vụ sát hạch cấp GPLX từ Sở GTVT, trước mắt Phòng CSGT đã tham mưu cho Ban giám đốc Công an tỉnh ký hợp đồng thuê các trung tâm này khi thực hiện việc sát hạch. Dù thay đổi đơn vị sát hạch, cấp GPLX thì quy trình sát hạch, cấp GPLX vẫn không khác biệt và không gián đoạn. Công an Lâm Đồng đã cử gần 40 cán bộ, chiến sĩ (CBCS) đi tập huấn để trang bị đầy đủ các kiến thức về lý thuyết, nghiệp vụ, thực hành tại trung tâm sát hạch lái xe và quy trình sát hạch lái xe. Từ đó, giúp cán bộ CSGT sử dụng thành thạo các trang thiết bị, phần mềm sát hạch lý thuyết, mô phỏng các tình huống giao thông, lái xe trong hình, lái xe trên đường... Đến nay, công tác tiếp nhận nhiệm vụ và tập huấn cho đội ngũ CBCS làm công tác sát hạch đã được triển khai thực hiện và cơ bản đảm bảo tiến độ đề ra. Ông Tiếp cho biết thêm, từ ngày 1.3 đến nay, Phòng CSGT đã tiếp nhận 1.353 hồ sơ cấp đổi GPLX, trong đó 1.212 hồ sơ tiếp nhận trực tiếp tại trụ sở Phòng CSGT (53 Hùng Vương, P.9, TP.Đà Lạt), 141 hồ sơ tiếp nhận qua dịch vụ công trực tuyến. Qua theo dõi, đa số người dân đến làm dịch vụ cấp đổi GPLX đều bày tỏ sự hài lòng khi thực hiện các thủ tục cấp đổi GPLX tại cơ quan công an. Tại buổi họp giao ban, cung cấp thông tin cho báo chí chiều 11.3, ông Lê Hồng Phong, Phó giám đốc Công an tỉnh Lâm Đồng, cho biết người dân vẫn thực hiện các thủ tục đăng ký xe tại các trụ sở công an cấp xã được phân cấp thực hiện công tác đăng ký xe.Ngoài 86 đơn vị công an (CA) xã, phường, thị trấn đã được phân cấp công tác đăng ký xe mô tô từ năm 2022, đến ngày 1.3.2025 việc đăng ký xe mô tô, ô tô tại CA cấp huyện cũ được phân cấp tiếp tục cho CA 10 xã, phường, thị trấn trước đây CA cấp huyện đặt trụ sở, gồm: CA P.9 (TP.Đà Lạt); CA TT.Lạc Dương (H.Lạc Dương); CA TT.Thạnh Mỹ (H.Đơn Dương); CA TT.Liên Nghĩa (H.Đức Trọng); CA TT.Đinh Văn (H.Lâm Hà), CA xã Rô Men (H.Đam Rông; CA TT.Di Linh (H.Di Linh); CA TT.Lộc Thắng (Bảo Lâm); CA P.2 (TP.Bảo Lộc); CA TT.Đạ Tẻh (H.Đạ Huoai).Đối với công tác xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông, để tránh cho người dân phải đi lại nhiều lần, Phòng CSGT đã chỉ đạo, phân công cho các Tổ công tác địa bàn tiếp nhận dữ liệu, hồ sơ xử lý vi phạm của các Đội CSGT - TT CA cấp huyện cũ chuyển đến.Theo đó, các Tổ CSGT được phân công phụ trách tuyến, địa bàn nào thì tiếp nhận dữ liệu, hồ sơ xử lý vi phạm của các Đội CSGT - TT CA cấp huyện cũ tương ứng với tuyến, địa bàn đó, phân công CBCS trực và giải quyết cho người dân đến xử lý vi phạm. Theo quyết định phân công của Giám đốc CA tỉnh Lâm Đồng, Phòng CSGT hiện có 8 Tổ CSGT địa bàn. Tổ số 1 phụ trách địa bàn TP.Đà Lạt, Tổ số 2 phụ trách địa bàn H.Đức Trọng, Tổ số 3 phụ trách địa bàn H.Di Linh, Tổ số 4 phụ trách địa bàn H.Bảo Lâm, Tổ số 5 phụ trách địa bàn H.Đơn Dương. Trụ sở tiếp công dân đến xử lý vi phạm của các tổ này tại trụ sở CA TP.Đà Lạt cũ và trụ sở CA các huyện cũ.Tổ số 6 phụ trách địa bàn 2 huyện Lâm Hà và Đam Rông, trụ sở tiếp công dân đến xử lý vi phạm tại trụ sở CA H.Lâm Hà cũ. Tổ số 7 phụ trách địa bàn TP.Bảo Lộc, trụ sở tiếp công dân tại trụ sở CA TP.Bảo Lộc cũ. Tổ số 8 phụ trách địa bàn H.Đạ Huoai, trụ sở tiếp công dân tại trụ sở CA H.Đạ Huoai cũ. Riêng địa bàn H.Lạc Dương do Tổ CSGT quốc lộ 27C phụ trách, trụ sở tiếp công dân đến xử lý vi phạm tại trụ sở CA H.Lạc Dương cũ.
Theo khảo sát vừa được công bố bởi SellCell, mặc dù trí tuệ nhân tạo đã trở thành tâm điểm của ngành công nghệ di động trong những năm gần đây, người dùng smartphone lại không thật sự quan tâm đến các tính năng này trên thiết bị của họ. Cuộc khảo sát với hơn 2.000 người dùng smartphone tại Mỹ, bao gồm khoảng 1.000 người dùng iPhone và trên 1.000 người dùng điện thoại Samsung Galaxy, cho thấy đa số không đánh giá cao giá trị của các tính năng AI do hai hãng lớn là Apple và Samsung phát triển.Cụ thể, có tới 73% người dùng iPhone và 87% người dùng điện thoại Samsung cho rằng các tính năng AI trên thiết bị của họ không mang lại nhiều giá trị trong trải nghiệm sử dụng. Chỉ khoảng 15,4% người dùng iPhone nhận xét Apple Intelligence vượt trội hơn AI của Samsung, trong khi chỉ có 7,8% người dùng Samsung Galaxy nhận xét Galaxy AI ưu việt hơn tính năng AI của Apple.Tuy nhiên, dù không thực sự hài lòng về tính năng AI hiện có, gần một nửa người dùng iPhone (47%) vẫn khẳng định AI là yếu tố quan trọng khi họ quyết định chọn mua smartphone mới. Con số này thấp hơn đáng kể với người dùng Samsung, khi chỉ 23,7% cho rằng trí tuệ nhân tạo là một yếu tố đáng cân nhắc khi chọn điện thoại.Về khả năng trả phí để sử dụng các tính năng AI nâng cao trên điện thoại, đa phần người dùng cả hai thương hiệu đều tỏ ra miễn cưỡng. Có tới 86,5% người dùng iPhone và 94,5% người dùng Samsung tuyên bố sẽ không bỏ tiền để đăng ký các dịch vụ AI bổ sung nếu được yêu cầu.Khảo sát cũng chỉ ra một số tính năng AI đang được người dùng hai thương hiệu ưa chuộng nhất. Với người dùng iPhone, tính năng được dùng nhiều nhất là các công cụ hỗ trợ viết văn bản (Writing Tools) với tỷ lệ sử dụng lên tới 72%. Các tính năng khác cũng được quan tâm gồm Photo Assist, công cụ làm sạch ảnh hoặc xóa vật thể không mong muốn, được 29,1% người dùng thử qua; Notification Smart Reply (trả lời thông minh) đạt 20,9%; Smart Reply (gợi ý phản hồi tin nhắn nhanh) đạt mức 44,5%.Trong khi đó, người dùng Samsung Galaxy chủ yếu yêu thích Circle to Search, tính năng tìm kiếm thông minh khi khoanh vùng đối tượng trong ảnh, với 82,1% từng trải nghiệm. Tiếp theo là tính năng hỗ trợ chụp ảnh (Photo Assist) với 55,5%, cùng với một số công cụ như Chat Assist (trợ lý tin nhắn thông minh, 28,8%) hay Note Assist (hỗ trợ ghi chú nhanh, 28,8%).Lý giải việc chưa mặn mà với AI, đa số người dùng iPhone (57,6%) cho biết họ chưa cập nhật phiên bản phần mềm mới nhất, trong khi 36,7% nhận xét tính năng AI trên iPhone không thật sự hữu ích và 18,2% cho rằng độ chính xác chưa cao. Người dùng Samsung thì có đến 44,2% đánh giá tính năng AI không hữu ích, 35,5% nhận xét AI thiếu độ chính xác và hơn 30% người dùng còn lại có mối lo ngại về quyền riêng tư khi sử dụng.Khảo sát cũng cho thấy sự trung thành thương hiệu của người dùng smartphone đang giảm đi. Cụ thể, tỷ lệ trung thành với iPhone giảm từ 92% năm 2021 xuống còn 78,9% ở hiện nay. Samsung cũng gặp tình trạng tương tự khi giảm còn 67,2%, thấp hơn đáng kể so với các năm trước đây (74% vào năm 2021).Kết quả khảo sát phản ánh thực tế, mặc dù trí tuệ nhân tạo đang là xu hướng chủ đạo trong phát triển smartphone, nhưng người dùng vẫn chưa cảm nhận được những lợi ích rõ ràng từ công nghệ này trên các thiết bị hiện tại. Điều này đặt ra bài toán cho các hãng lớn như Apple và Samsung trong việc làm sao để phát triển các tính năng AI thiết thực hơn, gần gũi và mang lại giá trị rõ ràng cho người dùng, thay vì chỉ chạy đua theo xu hướng công nghệ.
Làm nhà cho ong
Với phương châm "sống xanh, ăn sạch", chị Dương đã xây dựng một mô hình vườn sân thượng không chỉ đẹp mắt mà còn hoàn toàn tự cung, tự cấp. Những loại cây trái như cóc, lựu đặc biệt phát triển mạnh mẽ, cho quả sai trĩu quanh năm. Để có được thành quả này, chị Dương chia sẻ rằng việc chăm sóc và sử dụng phân bón hữu cơ là một yếu tố quan trọng."Mỗi khi về quê, mình lại mang theo vài bao phân bò, kết hợp với phân chuồng từ đàn bồ câu để bón cho cây. Mình chỉ sử dụng phân hữu cơ ủ hoai mục trước khi bón, để cây có thể hấp thụ dinh dưỡng một cách hiệu quả", chị Dương chia sẻ. Quy trình này giúp giảm thiểu việc sử dụng phân hóa học, đồng thời bảo vệ sức khỏe của gia đình.Ngoài việc chăm sóc thường xuyên, chị Dương còn đặc biệt chú trọng đến việc xử lý phân hữu cơ. Phân bò sau khi được mang về sẽ ủ hoai mục trong thùng kín khoảng 20 ngày. Quá trình này giúp phân phân hủy hoàn toàn, loại bỏ mùi hôi và trở thành nguồn dinh dưỡng cho cây trồng.Chị Dương cũng tận dụng phân từ đàn bồ câu, tuy nhiên loại này cần được xử lý kỹ lưỡng trước khi sử dụng. Ngoài ra, chị Dương còn sử dụng các loại phân bón tự chế từ vỏ trứng, vỏ chuối và lá cây mục để bổ sung thêm khoáng chất, vitamin cho cây. Các loại phân bón này giúp cải tạo đất, tăng cường vi sinh vật có lợi, tạo một môi trường sống lý tưởng cho cây cối phát triển.Để cây phát triển đều đặn và khỏe mạnh, chị Dương bón phân hữu cơ cho vườn ba tháng một lần. Cùng với đó, việc tưới nước đều đặn ngày 2 lần cũng rất quan trọng.Hai con của chị Dương rất thích lên sân thượng chơi, cùng mẹ tưới cây, ngắm đàn bồ câu bay. "Khu vườn còn là nơi mình giải tỏa căng thẳng, ngắm cây phát triển từng ngày khiến lòng thấy vui hơn", chị Dương nói.Một trong những lợi ích nổi bật từ khu vườn của chị Dương là gia đình chị ít khi phải mua các loại rau gia vị như: ngò, rau thơm, hay gừng... "Tất cả những loại rau gia vị này đều có sẵn trong vườn suốt năm", chị Dương vui vẻ chia sẻ. Không chỉ giúp tiết kiệm chi phí, việc tự trồng rau gia vị cũng đảm bảo chất lượng sạch sẽ, không lo hóa chất, mang lại hương vị thơm ngon cho các món ăn.Chị Dương cho biết khu vườn không chỉ là niềm đam mê mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho gia đình. "Với những trái cây sạch và rau củ tươi ngon từ vườn, gia đình mình không chỉ tiết kiệm được chi phí mà còn bảo vệ sức khỏe, hạn chế thực phẩm có hóa chất", chị Dương chia sẻ.Chị Dương hy vọng rằng, qua câu chuyện của mình, sẽ có thêm nhiều người làm vườn sân thượng để tạo ra những không gian sống xanh, sạch, góp phần vào việc bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng cuộc sống.
