Chủ tịch UBND TP.HCM: Sẽ sớm giải quyết bài toán 'tiền đâu' cho giới sáng tác
Honor X9c có khả năng kháng nước và bụi đạt chuẩn IP65M ("M" là viết tắt của khả năng bảo vệ 360° khỏi tia nước). Đặc biệt, máy còn được nâng cấp độ cảm ứng để người dùng có thể dễ dàng chụp ảnh, trả lời tin nhắn, thao tác trên máy linh hoạt ngay cả khi tay bị ẩm ướt.Honor X9c còn gây ấn tượng khi là smartphone đầu tiên trang bị pin Silicon-carbon dung lượng lớn 6.600 mAh. Chỉ với một lần sạc, người dùng có thể trải nghiệm đến 48,4 giờ nghe nhạc liên tục hoặc 25,8 giờ xem video trực tuyến. Kèm với đó là công nghệ sạc nhanh Honor SuperCharge 66W cho phép nạp đầy năng lượng chỉ trong thời gian ngắn, kết hợp cùng hệ thống AI (trí tuệ nhân tạo) điều chỉnh theo thói quen sạc. Về thiết kế, Honor X9c được trang bị màn hình cong AMOLED 6,78 inch, với độ phân giải chuẩn 1,5K, tốc độ làm tươi 120 Hz cùng độ sáng tối đa lên đến 4.000 nit, mang đến trải nghiệm hiển thị sắc nét, chi tiết. Với cam kết luôn phát triển sản phẩm đặt người dùng làm trung tâm, màn hình Honor được hỗ trợ một loạt tính năng tiên tiến nhằm bảo vệ thị giác như công nghệ khử nháy sáng tần số cao PWM Dimming 3.840 Hz trên HONOR X9c, kèm chế độ hiển thị ban đêm sinh học mang lại cảm giác thoải mái ngay cả khi sử dụng trong thời gian dài. Đối với mẫu máy X9c smart, sản phẩm được trang bị màn hình lớn LCD 6,8 inch, tốc độ làm tươi 120 Hz và độ sáng đạt 850 nit và độ phân giải 2.412 x 1.080 mang đến khả năng hiển thị mọi hình ảnh, video rõ ràng. Cả Honor X9c và Honor X9c smart đều được trang bị hệ thống camera chính 108 MP đi kèm cảm biến lớn 1/1,67 inch và khẩu độ f/1.75 giúp mang đến những bức ảnh sắc nét. Đặc biệt, camera của X9c series có khả năng chụp ảnh với mức zoom 10x và riêng Honor X9c còn có thêm công nghệ chống rung quang học (OIS) đảm bảo những bức ảnh luôn rõ nét dù trong điều kiện rung lắc hay ánh sáng yếu.Ngoài ra, cả hai sản phẩm đều có thiết kế siêu mỏng nhẹ, với Honor X9c có kích thước 7,98 mm và nhẹ 189 g, còn với Honor X9c smart có kích thước 7,88 m và 193 g. Cả hai đều chạy trên hệ điều hành MagicOS 8.0 trên nền tảng Android 14 và có dung lượng lưu trữ là 12 GB - 256 GB. Điểm khác biệt là Honor X9c có bộ vi xử lý Qualcomm Snapdragon 6 Gen 1 và với Honor X9c smart là bộ vi xử lý MediaTek Dimensity 7025-Ultra.Tại thị trường Việt Nam, Honor X9c sẽ được mở bán đặc biệt tại hệ thống FPT Shop với giá bán chính thức là 9,49 triệu đồng kèm bộ quà tặng hấp dẫn là Honor Band 9 và tai nghe Honor Choice Earbuds X7e. Trong khi đó, phiên bản Honor X9c smart sẽ được bán đặc quyền tại hệ thống Thế Giới Di Động với giá bán chính thức là 7,99 triệu đồng và tặng kèm theo Honor Band 9 và Honor Choice Earbuds X5.
Hào hứng với giải bóng rổ trẻ Tầm vóc Việt Nam
Với lợi thế giành chiến thắng 2-1 trên sân nhà Việt Trì (Phú Thọ), đội tuyển Việt Nam tự tin đến sân nhà của đội tuyển Thái Lan đấu trận chung kết lượt về AFF Cup 2024 diễn ra lúc 20 giờ ngày 5.1 với mục tiêu bảo vệ thành quả đã đạt được. Sở hữu "chân sút ngoại hạng" Nguyễn Xuân Son, đội tuyển Việt Nam trở nên đáng gờm khiến "voi chiến' phải e dè, không áp đặt được lối chơi lên đối thủ như nhiều lần chạm trán trước đó và phải nhận thất bại ở chung kết lượt đi. Người hâm mộ Việt Nam kỳ vọng Nguyễn Xuân Son cùng các đồng đội tiếp tục phát huy tinh thần thi đấu "rực lửa" để giữ vững thành quả. Tuy thua đội tuyển Việt Nam 1-2 nhưng đội tuyển Thái Lan vẫn cho thấy bản lĩnh của nhà đương kim vô địch. Bị dồn ép nhưng "voi chiến" vẫn có bàn thắng thu ngắn cách biệt xuống 1-2. Đây là cách biệt không lớn giúp đội tuyển Thái Lan đặt niềm tin có thể san bằng cách biệt khi trở về sân nhà. Theo dự đoán của độc giả Báo Thanh Niên, 59% tin vào chiến thắng cho Nguyễn Xuân Son cùng đội tuyển Việt Nam ở chung kết lượt về ngay trên sân của đội tuyển Thái Lan. 33% dự đoán kết quả hòa và chỉ 8% nghĩ rằng đội tuyển Việt Nam sẽ thua Thái Lan. Trong khi đó nhiều HLV, chuyên gia bóng đá dự đoán thầy trò HLV Kim Sang-sik sẽ cầm chân được đội tuyển Thái Lan khi tái đấu ở lượt về để lên ngôi vô địch. Bạn có thể chọn 1 mục. Bình chọn của bạn sẽ được công khai.Thái Lan thua Việt Nam Thái Lan thắng Việt Nam Thái Lan hòa Việt Nam Dự đoán kết quả trận chung kết lượt về AFF Cup 2024: đội tuyển Việt Nam hòa đội tuyển Thái Lan 1-1. Asean Mitsubishi Electric Cup 2024 được trình chiếu trực tiếp và trọn vẹn trên FPT Play, tại: http://fptplay.vn
Càng béo càng yếu 'chuyện ấy', sự thật thế nào?
"Chúng tôi đã chuẩn bị và sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các thương nhân, doanh nghiệp, các hiệp hội, thương hội quan tâm đến khảo sát, giám sát thu mua, tiêu thụ, xuất khẩu vải thiều và các loại nông sản khác của tỉnh Bắc Giang sang thị trường Trung Quốc", ông Tấn nói.
Sáng mùng 1 Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, trong tiết thời se lạnh, Đà Nẵng đón những vị khách đầu tiên của năm mới theo cách không thể ấm áp hơn. Hơn 800 du khách Mỹ trên du thuyền Crystal Symphony vừa đặt chân lên bến cảng đã được chào đón bằng những màn múa lân rộn ràng và những món quà nhỏ mang đậm hồn Việt: nón lá, hoa tươi và cả những lời chúc năm mới may mắn. Lãnh đạo Sở Du lịch, Trung tâm Xúc tiến du lịch, Ban chỉ huy Biên phòng cửa khẩu Cảng Đà Nẵng cùng tặng hoa, nón lá truyền thống cùng quà lưu niệm cho du khách xông đất.Tàu Crystal Symphony xuất phát từ Singapore ngày 18.1, đã đi qua các nước Thái Lan, Campuchia trước khi đến Việt Nam. Tại TP.Đà Nẵng, du khách tham quan những điểm đến nổi tiếng như chùa Linh Ứng (bán đảo Sơn Trà), Bảo tàng điêu khắc Chăm, bãi biển Mỹ Khê, tham quan đường hoa, vườn hoa xuân cùng các hoạt động vui chơi giải trí, tái hiện tết cổ truyền,…Và năm 2025 hứa hẹn còn bùng nổ hơn nữa, khi dự kiến Cảng Tiên Sa sẽ đón 77 lượt tàu, với hơn 121.000 hành khách quốc tế, riêng quý I đã có hơn 41.000 khách. Một năm mới đã mở ra với những tín hiệu đầy lạc quan cho du lịch Đà Nẵng.Những vị khách đầu tiên của năm đã đến với những nụ cười mãn nguyện, và chắc chắn họ sẽ còn quay lại. Bởi Đà Nẵng, với sông Hàn, những cây cầu và bầu không khí thân thiện, luôn có cách khiến người ta muốn trải nghiệm thêm. Lãnh đạo Sở Du lịch, Trung tâm Xúc tiến du lịch, Ban chỉ huy Biên phòng cửa khẩu Cảng Đà Nẵng cùng tặng hoa, nón lá truyền thống cùng quà lưu niệm cho du khách xông đất.Theo Sở Du lịch, tàu Crystal Symphony xuất phát từ Singapore ngày 18.1, đã đi qua các nước Thái Lan, Campuchia trước khi đến Việt Nam. Tại TP.Đà Nẵng, du khách tham quan những điểm đến nổi tiếng như chùa Linh Ứng (bán đảo Sơn Trà), Bảo tàng điêu khắc Chăm, bãi biển Mỹ Khê, tham quan đường hoa, vườn hoa xuân cùng các hoạt động vui chơi giải trí, tái hiện tết cổ truyền…
Bí thư T.Ư Đoàn Nguyễn Minh Triết thăm lực lượng làm nhiệm vụ trực tết
Giáo viên tiếng Anh một trường tiểu học nêu câu hỏi: Thông tư 29 về dạy thêm, học thêm có hiệu lực từ 14.2.2025 quy định "không tổ chức dạy thêm đối với học sinh tiểu học, trừ các trường hợp bồi dưỡng nghệ thuật, thể dục thể thao, rèn luyện kỹ năng sống". Vậy thì học sinh tiểu học đi học tiếng Anh tại trung tâm có phải là "học thêm" không? Giáo viên này cho biết nếu ngoài giờ làm việc ở trường, cô ký hợp đồng, đi dạy ở một trung tâm tiếng Anh và việc tuyển sinh hoàn toàn do trung tâm thực hiện. Chương trình cô dạy tại trung tâm tiếng Anh theo các giáo trình khác với sách giáo khoa hiện hành, giúp học sinh lấy các chứng chỉ tiếng Anh khác nhau. Vậy việc làm thêm của cô có bị tính là tham gia đi dạy thêm phải tuân thủ quy định tại Thông tư 29 hay không? Và nếu trong quá trình dạy tại trung tâm này, cô được phân công dạy lớp mà có học sinh cô đã dạy ở trường tiểu học thì có bị vi phạm gì hay không?Hay một giáo viên đang dạy trường tiểu học công lập, ngoài giờ làm việc người này dạy chứng chỉ IC3 tin học ở trung tâm. Việc này có tính là giáo viên đi dạy thêm theo Thông tư 29 không? Nếu giáo viên này dạy đúng học sinh đang dạy ở trường tiểu học thì có được không?Trả lời PV Thanh Niên, ông Hồ Tấn Minh, Chánh văn phòng Sở GD-ĐT TP.HCM, cho biết: "Việc dạy tiếng Anh tại các trung tâm chú trọng luyện nói, nghe, đọc, ôn thi các chứng chỉ như Starters, Movers… không phải dạy kiến thức trên lớp, học tiếng Anh ở đây để phát triển năng lực. Nên dạy tiếng Anh ở trung tâm (kể cả với học sinh tiểu học) không được xếp là dạy thêm".Ông Minh cũng nhấn mạnh cần nắm rõ khái niệm dạy thêm, học thêm. Tại khoản 1, điều 2 Thông tư số 29/2024/TT-BGDĐ ngày 30.12.2024 của Bộ GD-ĐT quy định về dạy thêm, học thêm có định nghĩa: "Dạy thêm, học thêm là hoạt động dạy học phụ thêm ngoài thời lượng quy định trong kế hoạch giáo dục đối với các môn học, hoạt động giáo dục trong chương trình giáo dục phổ thông, chương trình giáo dục thường xuyên cấp trung học cơ sở, chương trình giáo dục thường xuyên cấp trung học phổ thông do Bộ trưởng Bộ GD-ĐT ban hành".Chánh văn phòng Sở GD-ĐT TP.HCM nói: "Các trung tâm ngoại ngữ khi được cấp giấy phép hoạt động tổ chức dạy học thì không phải được cấp phép để dạy nội dung ở trong trường, mà để dạy tiếng Anh Starters, Movers, KET, PET…, theo một tài liệu khác, một kỹ năng phát triển khác, nên không nằm trong các nội dung chương trình chính khóa"."Các trung tâm ngoại ngữ tại TP.HCM đang được cấp phép hoạt động giáo dục để dạy tiếng Anh thực hành theo Thông tư 28 (Thông tư số 28/2021/TT-BGDĐT của Bộ GD-ĐT về ban hành Chương trình Giáo dục thường xuyên về tiếng Anh thực hành). Không có trung tâm ngoại ngữ nào được cấp phép để dạy tiếng Anh trong Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018 cả. Do đó nếu trung tâm ngoại ngữ tổ chức dạy học tiếng Anh chương trình GDPT 2018 là làm sai giấy phép", ông Hồ Tấn Minh nói thêm.Về câu hỏi giáo viên dạy trường tiểu học công lập, ngoài giờ làm việc đi dạy chứng chỉ IC3 ở trung tâm ngoại ngữ - tin học, có tính là dạy thêm theo Thông tư 29 không, ông Minh cho biết đây không phải là hoạt động dạy thêm, học thêm, bởi dạy IC3 là dạy kỹ năng, phát triển năng lực, phẩm chất cho học sinh.IC3 không nằm trong chương trình giáo dục phổ thông, trung tâm dạy để học sinh có được chứng chỉ quốc tế, bồi dưỡng năng lực, kỹ năng cho học sinh, và đây không phải dạy kiến thức chính khóa.

Royal Gaming - Thú vị với phòng game phong cách kiếm hiệp
‘Lỡ hẹn với ngày xanh’ tập 7: Vợ của chủ tịch Khánh có bí mật gì?
Nắng nóng có thể vẫn tiếp tục tăng cường đến ngày 30.4, nắng nóng đạt mức cao kỷ lục. Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia cho biết: Từ ngày 2.5, TP.HCM có thể có mưa rào và giông. Mưa có thể kéo dài tiếp trong ngày 3 - 4.5. Mưa trên diện rộng với lượng khá khiến nhiệt độ giảm xuống còn 35 độ C.
Thể thao điện tử sẽ được giảng dạy chính thức ở trường đại học?
Giữa muôn vàn những món ăn nổi danh như mì Quảng, bánh xèo, bánh tráng cuốn thịt heo… có một quán ăn giữa lòng Đà Nẵng chẳng bán ẩm thực "địa phương" nhưng lại được nhiều khách du lịch nước ngoài "rỉ tai" nhau đặt về thưởng thức, đó là Olivia Pizza 309 Hồ Nghinh (Phước Mỹ, Sơn Trà, Đà Nẵng). Vậy đâu là "bí quyết" khiến thương hiệu này chinh phục lượng đông đảo du khách đến vậy?Ra đời từ năm 2019, Olivia Pizza giờ đây đã trở thành một địa chỉ quen thuộc của nhiều khách du lịch nước ngoài. "80-85% khách hàng của quán hiện nay đang là khách nước ngoài như khách châu Âu, khách Hàn Quốc…", anh Ngô Văn Phước - chủ thương hiệu hào hứng chia sẻ.Để có được thành công như vậy, anh Phước tâm sự cũng tốn không ít thời gian để tìm ra hướng đi đúng đắn. Với kinh nghiệm 10 năm làm bếp, đặc biệt là những năm tháng làm tại các bếp Âu đã cho anh một sự thấu hiểu sâu sắc về khẩu vị của khách du nước ngoài. Cùng với việc nhận thấy các món đặc sản tại Đà Nẵng nay đã quá phổ biến, anh chọn khởi nghiệp với pizza.Khi được hỏi về công thức đặc biệt "níu chân" du khách, anh Phước không ngần ngại bật mí thêm: "Thương hiệu nào cũng có bí quyết riêng và quán của mình thì cũng không ngoại lệ. Mình nghĩ yếu tố quan trọng nhất để Olivia được yêu thích là do pizza bên mình làm đúng chuẩn vị Âu, toàn bộ nguyên liệu đều là hàng nhập khẩu. Đặc biệt, bột bánh luôn được làm tươi trong ngày, đế bánh lại mỏng nên người nước ngoài họ rất thích".Thế nhưng, chất lượng món ăn thôi là chưa đủ, việc thấu hiểu thói quen, tâm lý của khách hàng cũng rất quan trọng. Anh Phước cho biết, ban đầu, quán chỉ bán tới 1 giờ sáng, nhưng từ khi chuyển qua địa điểm mới tại Hồ Nghinh, anh nhận thấy khách ở đây thường đi chơi khuya tới 2-3 giờ, vì vậy mà nhu cầu đặt đồ ăn rất cao. "Thường các quán quanh khu này họ mở đến 2 giờ sáng thôi, nhưng quán mình mở tới 5 giờ lận. Có những đêm, khách Tây ở tận Hội An họ vẫn gọi đặt ship", anh Phước nhớ lại.Đặc biệt, để tiếp cận đến nhiều đối tượng khách hàng ngoại quốc hơn, anh Phước chia sẻ ngay từ những ngày đầu tiên khởi nghiệp, anh đã chọn hợp tác với GrabFood. "Có thể mọi người ít để ý chứ khách du lịch nước ngoài họ đến đây thường chỉ dùng Grab thôi. Vậy nên khách nước ngoài đặt GrabFood nhiều lắm. Quán mình chỉ có một cơ sở duy nhất tại 309 Hồ Nghinh mà tính riêng pizza thôi thì một ngày phải bán đến trăm chiếc qua Grab", anh cho biết thêm.Dẫu đã trở thành địa điểm yêu thích của nhiều khách du lịch nước ngoài nhưng anh Phước vẫn không ngừng thúc đẩy việc kinh doanh của thương hiệu thông qua việc mở rộng tệp khách hàng. Dù chưa tiết lộ kế hoạch cụ thể trong tương lai, anh Phước chia sẻ gần đây đã hợp tác với GrabFood để tham gia chương trình quảng bá trên các nền tảng mạng xã hội nổi tiếng của Hàn Quốc như Naver hay Kakaotalk.Nói về lý do hợp tác, anh Phước chia sẻ rằng Grab giờ đã quá phổ biến với khách du lịch nước ngoài và Olivia Pizza cũng đã đồng hành cùng GrabFood trong nhiều chương trình, ghi nhận hiệu quả rõ rệt nên anh quyết định hợp tác. Đặc biệt, quán của anh lại nằm ở đường Hồ Nghinh, chỉ cách đường Dương Đình Nghệ 1,5km - nơi được mệnh danh là "khu lưu trú của người Hàn Quốc".Vì vậy, anh tin rằng thông qua những bài giới thiệu của các blogger, thương hiệu của anh có thể tiếp cận tới lượng khách du lịch quốc tế tiềm năng, nhất là khách du lịch Hàn Quốc từ lúc họ chưa đặt chân đến Việt Nam. "Thêm nữa, mùa đông này đang là mùa khách du lịch họ tới Đà Nẵng để trú đông, cũng là mùa đắt khách của quán mình. Thời điểm quảng bá cũng rất hợp lý", anh Phước cho biết.Ngoài ra, song hành cùng việc hợp tác với GrabFood, dịp cuối năm, anh Phước cũng đẩy mạnh các chương trình tri ân khách hàng như tặng một lon Coca Cola cho đơn hàng từ 200.000 đồng.
kuwin
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
quay-thử-xổ-số-miền-trung-thứ-tư