Châu Âu đối với ông Obama: Nuối tiếc sau thất vọng
Bogotá là một trong những thành phố có hệ thống đường dành riêng cho xe đạp quy mô và chỉn chu nhất thế giới, trở thành hình mẫu về phát triển xe đạp giảm kẹt xe và khí thải. Họ đã làm điều đó như thế nào?Vào chủ nhật và ngày lễ từ 7 giờ sáng đến 2 giờ chiều, chính quyền thủ đô Bogotá, Colombia cấm ô tô trên 120 km đường phố chính, tạm thời biến chúng thành không gian riêng cho xe đạp, người đi bộ, trượt patin… Sáng kiến Ciclovía này ra đời đã được nửa thế kỷ (từ năm 1974) nhằm khuyến khích lối sống xanh giảm khí thải, hoạt động ngoài trời và giao lưu cộng đồng. Mô hình Ciclovía trở thành nguồn cảm hứng toàn cầu, được nhiều thành phố trên thế giới áp dụng như Santiago - Chile, Los Angeles - Mỹ, Seoul - Hàn Quốc…Sáng kiến Ciclovía dù sao cũng chỉ là "cái ngọn", chính quyền Bogotá còn đầu tư giải quyết "cái gốc" bằng chương trình CicloRutas. Từ năm 2004, xe đạp được đưa vào quy hoạch tổng thể đô thị và chiến lược giao thông của thành phố bằng cách xây dựng mạng lưới đường dành riêng cho xe đạp, gọi là CicloRutas. Xây dựng gần 600 km đường dành cho xe đạp trong một thành phố 8 triệu dân không phải là chuyện dễ dàng. Phải mất hơn 10 năm, chính quyền mới đưa được hệ thống CicloRutas vào hoạt động suôn sẻ.Các tuyến đường này kết nối đến những đầu mối giao thông quan trọng: trung tâm thành phố, các khu dân cư, điểm tham quan, hệ thống xe buýt nhanh TransMilenio (tại các bến này đều có khu giữ xe đạp)… Nhờ đó, di chuyển bằng xe đạp ở Bogotá an toàn và nhanh hơn phương tiện công cộng vào giờ cao điểm (17 km/h so với 13 km/h). Ngoài ra, mạng lưới này còn có các tuyến đường dành cho xe đạp chạy dọc theo sông, hồ quanh thành phố phục vụ cho nhu cầu đạp xe thể dục, ngắm cảnh. Tại các điểm dừng chân có dịch vụ hỗ trợ kĩ thuật. Nhờ vậy, đạp xe trở thành môn thể thao phổ biến, hơn một nửa số hộ gia đình có xe đạp…Theo thống kê của Tổ chức toàn cầu ITDP (Institute for Transportation & Development Policy), năm 2000, Bogotá chỉ có khoảng 0,2% số chuyến đi trong thành phố là bằng xe đạp. Năm 2019 tăng lên 7% và năm 2022 là 8%."Để phát triển được xe đạp như hiện tại không thể chỉ bằng mệnh lệnh. Chính quyền Bogotá đã thực sự đầu tư phát triển hệ thống xe công cộng, xây dựng hạ tầng thuận lợi và an toàn cho người đi xe đạp. Người dân có thể đi đến bất cứ đâu bằng xe đạp hoặc xe buýt một cách dễ dàng mà rẻ thì đương nhiên họ sẽ chọn thôi", Julio Salas, nhà hoạt động môi trường sống tại Bogotá nói.Giảm kẹt xe và ô nhiễm môi trường, nâng cao chất lượng cuộc sống là những mục tiêu lớn của bất cứ quốc gia nào. Việt Nam có thể rút được bài học kinh nghiệm nào từ Colombia?Với quan điểm một thành phố sống tốt thì chất lượng sống (môi trường, giao thông…) của người nghèo đô thị phải được đảm bảo, từ năm 2005, chính quyền Bogotá tập trung quy hoạch và phát triển giao thông an toàn, ưu tiên đáp ứng nhu cầu của người nghèo đô thị. Cụ thể, thành phố mở thêm làn cho xe đạp, phát triển diện tích cây xanh cho tuyến đi bộ và xe đạp, quy hoạch lại hệ thống xe công cộng sao cho việc tiếp cận cũng như đón, trả khách thuận tiện nhất. Người đi xe đạp phải có thể tiếp cận mọi khu vực trong thành phố một cách dễ dàng. Đặc biệt chú trọng việc này ở những khu nghèo nhất để người dân nơi này cảm thấy không bị phân biệt đối xử và từ đó thay đổi ý thức giao thông.Đó là kết quả nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới năm 2022. Nhờ xe đạp, trong 10 năm, Bogotá đã giảm được 36.600 tấn khí thải CO2. Hiện tại ở Bogotá, hơn 1,5 triệu người tham gia đạp xe mỗi tuần. Cạnh đó, chính quyền đánh thuế cao, cấm xe ô tô vào thành phố 2 lần/tuần vào giờ cao điểm, người đi bộ và xe đạp luôn được ưu tiên hàng đầu…Chưa kể, hằng năm Bogotá còn có chiến dịch "Ngày không ô tô" nhằm bảo vệ môi trường. Vào ngày này, khoảng 1,5 triệu ô tô cá nhân không tham gia giao thông (trừ xe cấp cứu, xe có nhiệm vụ đặc biệt). Thay vào đó, người dân đi lại bằng xe đạp và các phương tiện công cộng…'Cô gái vạn người mê' nói hộ tiếng lòng gen Z khi yêu
Dữ liệu từ blockchain cho thấy ngày 10.3, một thợ đào Bitcoin độc lập đã dùng thiết bị khai thác tiền mã hóa bỏ túi để giải được khối blockchain thứ 887.212 của Bitcoin và nhận về phần thưởng trị giá 263.000 USD. Theo Con Kolivas, nhà sáng lập nhóm khai thác Bitcoin solo.ckpool, xác suất của việc thợ đào đơn lẻ giành được khối trong ngày chưa đến 1 phần triệu. Nói cách khác, trung bình phải mất 3.500 năm để tìm thấy một khối như vậy. Thợ đào may mắn này dùng máy Bitaxe 480 gigahash mỗi giây (GH/s). Để so sánh, nhiều công ty khai thác tiền điện tử lớn đang dùng các máy đào có công suất trên 230.000 GH/s, mạnh gấp 480 thợ đào cá nhân.Khai thác Bitcoin là quá trình thợ đào cạnh tranh để giải các câu đố mật mã phức tạp nhằm xác thực giao dịch và bảo mật mạng blockchain. Người chiến thắng sẽ được thêm một khối vào blockchain và nhận về phần thưởng gồm Bitcoin mới và phí giao dịch. Khi càng nhiều người tham gia vào quá trình đào, tỷ lệ cạnh tranh trên toàn mạng càng cao, blockchain càng trở nên an toàn. Do cạnh tranh trên toàn mạng quá gay gắt, người đào Bitcoin đơn lẻ hiếm khi giải được các khối. Tỷ lệ người đào bằng giàn máy nhỏ nhận được phần thưởng càng hiếm. Để tăng sức mạnh tính toán, các thợ đào đã liên kết lại với nhau thành các pool. Họ dùng phần mềm kết nối với mạng Bitcoin để phân chia xử lý tính toán và chia đều phần thưởng nhận được.Dữ liệu từ blockchain cho thấy, thợ đào may mắn đã thu được tổng cộng 3,15 BTC khi giải bài toán trong khối 887.212. Phần thưởng bao gồm 3,125 Bitcoin từ khối và 0,025 Bitcoin khác từ phí giao dịch. Theo giá thị trường, số Bitcoin này trị giá khoảng 263.000 USD, tương đương 6,7 tỉ đồng.Hiện tại, hầu hết Bitcoin được khai thác từ các nhóm có quy mô lớn như Foundry USA. Đây là nơi thu hút phần lớn hashrate (đơn vị tính độ khó trong việc khai thác tiền mã hóa) từ các nhóm đào Bitcoin như Cipher Mining, Bitfarms và Hut 8.Trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt đó, những người dùng máy đào Bitcoin bỏ túi hầu như không có lời. Một số máy đào siêu nhỏ được thiết kế theo phương thức mã nguồn mở để chống lại "tính bí mật và độc quyền" của ngành khai thác Bitcoin.
Chi tiêu quân sự khắp thế giới cao kỷ lục do ‘suy thoái hòa bình, an ninh’
Đáng chú ý, sau 3 lần liên tiếp giảm lãi suất huy động trong tháng trước, Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) vừa trở thành ngân hàng tiếp theo tăng lãi suất huy động. Theo đó, biểu lãi suất huy động trực tuyến dành cho tài khoản tiền gửi dưới 1 tỉ đồng do VPBank vừa công bố, lãi suất huy động các kỳ hạn từ 6 - 11 tháng và 15 - 36 tháng đều được điều chỉnh tăng nhẹ 0,1 điểm phần trăm lên lần lượt 4,4%/năm và 5,2%/năm.
Vào buổi sáng, mọi người cần tránh những thói quen sau:Với nhiều người, thức dậy khi có tiếng chuông báo thức vào buổi sáng là điều không hề dễ dàng. Một số có thói quen đặt lại báo thức để được ngủ thêm vài phút. Tuy nhiên, hành động này là không nên, theo theo chuyên trang sức khỏe Medical News Today (Anh).Mỗi lần ngủ lại thì chúng ta sẽ bắt đầu một chu kỳ ngủ mới. Tuy nhiên, việc thức dậy đột ngột sau đó chỉ vài phút sẽ làm gián đoạn chu kỳ ngủ. Tình trạng này khiến cơ thể cảm thấy mệt mỏi, uể oải, thậm chí nhức đầu. Thay vào đó, các chuyên gia khuyến cáo chỉ nên đặt báo thức một lần và không nên ngủ lại.Một số người có thói quen vừa thức dậy đã mở điện thoại và lướt mạng xã hội hay kiểm tra email. Hành động này là không nên khi vừa thức dậy, não bộ chưa kịp khởi động và tỉnh táo. Hệ quả là khiến chúng ta dễ bị căng thẳng trước cả khi bộ não tỉnh táo hẳn. Thay vào đó, mọi người hãy hít một hơi thở thật sâu, duỗi người, uống một ít nước hoặc phơi nắng sớm vài phút rồi hãy dùng điện thoại.Uống cà phê trước khi ăn sáng, lúc bụng đang đói sẽ gây hại nhiều hơn là lợi. Vì cà phê tác động xấu đến dạ dày, làm tăng mức hoóc môn căng thẳng cortisol, dễ dẫn đến cảm giác bồn chồn, lo lắng. Cách tốt là uống một ly nước sau khi thức dậy, ăn sáng rồi hãy uống cà phê.Một thói quen xấu mà không ít người mắc là không ăn sáng. Nhiều trường hợp không ăn sáng do sợ trễ giờ làm, giờ học. Đôi khi, không ăn sáng có thể làm giảm đường huyết, khiến cơ thể mệt mỏi, thậm chí ngất xỉu.Một số người không thấy đói và cảm thấy ổn khi không ăn sáng. Tuy nhiên, một tác động họ ít ngờ tới là bỏ bữa sáng sẽ khiến mức đường huyết trong máu giảm và kích thích cảm giác thèm ăn ngọt, tinh bột, chất béo trong phần còn lại trong ngày, theo Medical News Today.
