'Con muốn sống': Mẹ đơn thân oằn mình tìm đường sống cho 2 con và mẹ già
Năm 2024 vừa đi qua chứng kiến bước hồi phục về doanh số bán hàng của toàn thị trường ô tô Việt Nam, dù vậy lượng tiêu thụ ô tô thuộc phân khúc sedan hạng B có tầm giá dưới 600 triệu đồng lại tiếp đà lao dốc. Những mẫu xe lắp ráp trong nước tiếp tục chiếm ưu thế về doanh số, tuy nhiên trật tự cạnh tranh đã có nhiều sự xáo trộn.Sau khi đánh mất vị thế của một phân khúc ô tô hút khách nhất thị trường ô tô, sedan hạng B với các mẫu xe trong tầm giá từ 380 - 600 triệu đồng tiếp tục suy giảm về doanh số bán hàng trong năm 2024. Áp lực cạnh tranh trên thị trường đang khiến sedan hạng B dần "mất khách" vào những phân khúc xe đa dụng vốn đang nở rộ tại Việt Nam.Số liệu được Thanh Niên tổng hợp từ báo cáo bán hàng của Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cũng như TC Motor - đơn vị lắp ráp phân phối xe Hyundai tại Việt Nam cho thấy, trong năm 2024 tổng doanh số bán ô tô sedan hạng B tại Việt Nam chỉ đạt 46.366 xe, giảm 4.662 xe, tương đương 9,1% so với năm 2023. Đây đã là năm thứ 2 liên tiếp, lượng tiêu thụ ô tô sedan hạng B tại Việt Nam sụt giảm.Đáng chú ý, trái ngược hoàn toàn với năm 2023 - thời điểm thị trường được cho là suy thoái, sự sụt giảm doanh số bán ô tô sedan hạng B năm 2024 diễn ra trong bối cảnh sức mua đã tìm lại nhịp tăng trưởng. Hàng loạt mẫu mã liên tiếp được các nhà sản xuất, phân phối áp dụng những chương trình ưu đãi, giảm giá bán… Thậm chí các mẫu xe lắp ráp trong nước còn được hưởng chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ, tuy nhiên tất cả đều không thể giúp vực dậy doanh số cho phân khúc sedan hạng B. Qua đó, cho thấy rõ thực tế sedan hạng B - phân khúc ô tô từng hút khách nhất thị trường cũng không thể chống chọi với sự suy thoái của dòng xe sedan nói chung tại thị trường Việt Nam.Thị hiếu người tiêu dùng ô tô đang có sự thay đổi, chuyển dịch cộng với áp lực cạnh tranh đến từ những phân khúc ô tô đa dụng như Crossover hạng B hay SUV đô thị cùng tầm giá, cộng với tốc độ phát triển của mảng ô tô điện… gián tiếp khiến sedan hạng B cũng như dòng xe sedan nói chung không còn giữ được vị thế trên thị trường. Tương tự những năm trước đây, các mẫu mã ô tô lắp ráp trong nước vẫn tiếp tục chiếm ưu thế trong cuộc đua doanh số phân khúc sedan hạng B dưới 600 triệu đồng năm 2024. Cụ thể, cả vị trí dẫn đầu phân khúc này trong năm 2024 tiếp tục thuộc về Hyundai Accent, Toyota Vios và Honda City. Ngoài lợi thế về kiểu dáng thiết kế, trang bị tính năng và danh tiếng đã tạo dựng được với người tiêu dùng, việc chính sách ưu đãi 50% lệ phí trước bạ đối với ô tô lắp ráp trong nước tiếp tục được triển khai trong năm 2024 thông qua Nghị định 109/2024/NĐ-CP cũng giúp các mẫu sedan hạng B lắp ráp trong nước tăng thêm sức hút cũng như lợi thế cạnh tranh.Một trong những thay đổi đáng chú ý ở phân khúc sedan hạng B tại Việt Nam trong năm 2023 là cuộc đổi ngôi giữa Toyota Vios và Hyundai Accent. Mẫu xe mang thương hiệu Hàn Quốc từng vươn lên lật đổ thế thống trị của Toyota Vios vào năm 2023, bước sang năm 2024 Hyundai Accent còn tạo sự chú ý khi thế hệ mới với hàng loạt thay đổi được tung ra thị trường. Tuy nhiên, kết thúc năm 2024 tổng doanh số bán Hyundai Accent chỉ đạt 13.538 xe, giảm gần 4.000 xe so với năm 2023.Trong khi đó, Toyota Vios sau bước chạy đà không mấy khả quan đã dần tìm lại phong độ tăng trưởng doanh số bắt đầu từ nửa cuối năm 2024 nhờ các chương trình ưu đãi được Toyota Việt Nam áp dụng. Kết thúc năm 2024, doanh số bán Toyota Vios đạt 14.210 xe, tăng gần 700 xe so với năm 2023, qua đó chính thức đòi lại ngôi vương sedan hạng B bán chạy nhất thị trường từ tay Hyundai Accent.Vị trí thứ 3 vẫn thuộc về Honda City với 10.500 xe bán ra, tăng 606 xe so với năm 2023. Trong khi đó, vị trí thứ 4 cũng chứng kiến cuộc đổi ngôi giữa hai mẫu xe nhập khẩu Mazda2 và Mitsubishi Attrage. Cụ thể, Mazda2 với hơn 5.000 xe bán ra đã gián tiếp lấy vị trí thứ 4 từ tay Mitsubishi Attrage (đạt 2.499 xe. Trong khi đó, sau nhiều năm chật vật tìm chỗ đứng nhưng không thành, Suzuki Ciaz đã âm thầm rời cuộc đua. Như vậy, trong năm 2023 các mẫu sedan hạng B của những thương hiệu ô tô Nhật Bản cho thấy sự áp đảo về mặt doanh số ở phân khúc này. Bước sang năm 2025, trước xu hướng lựa chọn ô tô tại Việt Nam vẫn đang có sự thay đổi, chuyển dịch… doanh số xe sedan hạng B tầm giá dưới 600 triệu đồng được dự báo khó có thể tăng trưởng.
Lô cốt choán đường
Bộ LĐ-TB-XH đã ban hành Thông tư quy định tiêu chí, tiêu chuẩn kiểm định chất lượng giáo dục nghề nghiệp có hiệu lực từ 15.2, thay thế cho thông tư số 15 năm 2017, là cơ sở để các trường nghề nâng cao chất lượng đào tạo và được công nhận.Tại quy định mới này, kiểm định chất lượng cơ sở giáo dục nghề nghiệp có 8 tiêu chí mà trường nghề cần thực hiện, gồm sứ mạng, mục tiêu, tổ chức và quản lý; hoạt động đào tạo; nhà giáo, cán bộ quản lý, viên chức, người lao động; chương trình đào tạo, giáo trình; cơ sở vật chất, thiết bị đào tạo; nghiên cứu khoa học và hợp tác quốc tế; người học và hoạt động hỗ trợ người học; giám sát, đánh giá chất lượng.So với thông tư năm 2017, thông tư này đã bỏ đi tiêu chí "quản lý tài chính" và điều chỉnh tiêu chí "nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ và hợp tác quốc tế" thành "nghiên cứu khoa học và hợp tác quốc tế". Ở tiêu chí "dịch vụ người học", quy định mới thay đổi thành "người học và hoạt động hỗ trợ người học". Tương tự, tiêu chí "cơ sở vật chất, thiết bị đào tạo và thư viện" được điều chỉnh thành "cơ sở vật chất, thiết bị đào tạo".Các tiêu chuẩn của mỗi tiêu chí cũng có sự điều chỉnh và thay đổi. Chẳng hạn tại tiêu chí về sứ mạng, mục tiêu, tổ chức và quản lý từ 12 tiêu chuẩn giảm xuống còn 5 tiêu chuẩn, tập trung vào nội dung xây dựng, vận hành và tăng cường quản lý hệ thống bảo đảm chất lượng của các trường.Tiêu chí hoạt động đào tạo trước đây có 17 tiêu chuẩn thì nay chỉ còn 8; tiêu chí nhà giáo, cán bộ quản lý, viên chức, người lao động và chương trình đào tạo, giáo trình từ 15 tiêu chuẩn xuống còn 7...Tại tiêu chí về nghiên cứu khoa học và hợp tác quốc tế, một tiêu chuẩn của quy định cũ yêu cầu hàng năm trường có ít nhất 1 đề tài nghiên cứu khoa học, sáng kiến cải tiến đối với trường trung cấp còn trường CĐ là ít nhất 2 đề tài, sáng kiến, thì tại thông tư mới, yêu cầu này không còn nữa.Về kiểm định chất lượng chương trình đào tạo, quy định mới cũng bỏ tiêu chí về quản lý tài chính đồng thời có một số điều chỉnh. Chẳng hạn quy định mới yêu cầu chuẩn đầu ra trong khi điều này không có trong quy định năm 2017. Điều chỉnh tiêu chí "cơ sở vật chất, thiết bị đào tạo và thư viện" thành "cơ sở vật chất, thiết bị đào tạo và học liệu"...Về điểm số để đạt kiểm định, thông tư năm 2017 quy định điểm đánh giá của các tiêu chí 3, 4, 5, 7 (nhà giáo, cán bộ quản lý và nhân viên; chương trình, giáo trình; cơ sở vật chất, thiết bị đào tạo và thư viện; giám sát, đánh giá chất lượng) phải đạt từ 80% điểm chuẩn của từng tiêu chí trở lên.Trong khi đó, quy định mới ở các tiêu chí tương tự (cấu trúc và nội dung của chương trình đào tạo, giáo trình; đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý và viên chức, người lao động; cơ sở vật chất, thiết bị đào tạo và học liệu; giám sát, đánh giá chất lượng) thì điểm đạt là từ 75% trở lên.Như vậy, có thể nói việc kiểm định chất lượng giáo dục nghề nghiệp đã có một số điều chỉnh nhằm tập trung hơn vào các tiêu chí, tiêu chuẩn thực sự quan trọng và cần thiết, phù hợp với sự thay đổi của thực tiễn tại các trường nghề hiện nay.
Thẩm phán không phải giải trình, làm khó chánh án?
Đây là lần đầu tiên Neymar thi đấu cho Santos sau 12 năm kể từ khi anh chia tay CLB để đến Barcelona. Ngôi sao vừa bước sang tuổi 33 này trở lại CLB cũ từ đội bóng Al Hilal ở Ả Rập Xê Út trong kỳ chuyển nhượng mùa đông. Sau thời gian dài nghỉ thi đấu vì chấn thương, anh đã có trận trở lại sân cỏ và vẫn giữ những phẩm chất của ngôi sao hàng đầu.Neymar được HLV Pedro Caixinha của Santos tung vào sân ở đầu hiệp 2 trận gặp Botafogo. Trong khoảng 45 phút có mặt trên sân, Neymar thực hiện nhiều pha đi bóng rất ấn tượng và có ít nhất 1 cơ hội có thể ghi bàn. Trang Sofascore (Brazil) chấm Neymar 7,4 điểm dù thi đấu có 45 phút, khi anh thực hiện tổng cộng 7 cú sút (1 trúng đích), có 2 đường chuyền quyết định, trong tổng số 25/29 đường chuyền thành công (đạt tỷ lệ 86%). Neymar cũng có 8/15 pha tranh chấp thành công (tỷ lệ 53%), 3/7 pha rê bóng thành công (43%), 5 lần phạm lỗi ở trận đầu tiên ra mắt và 1 lần chặn bóng thành công.Những thông số này cho thấy Neymar đang trên đường trở lại phong độ đỉnh cao, một khi anh được tạo điều kiện thi đấu và được các đồng đội tin tưởng, theo tờ Marca (Tây Ban Nha).Trong lần trở lại CLB Santos, Neymar phải sử dụng phương tiện di chuyển là trực thăng mỗi ngày để đến sân tập và nơi thi đấu. Lý do vì tình trạng giao thông ở bang Sao Paulo (Brazil), nơi có các trụ sở của CLB Santos, rất phức tạp.Theo báo chí Brazil, trực thăng cũng là phương tiện di chuyển rất phổ biến đối với những người giàu có tại đất nước này. Kênh Globo Esporte tiết lộ, Neymar đã chi từ 2.000 reais đến 3.000 reais (đơn vị tiền tệ Brazil), tương đương từ 400 USD đến 600 USD (khoảng từ 10 triệu đồng đến hơn 15 triệu đồng), để thuê các chuyến bay trực thăng từ nơi ở đến sân tập Rei Pele và sân Vila Belmiro của CLB Santos, và trở lại mỗi ngày.Hình ảnh Neymar đi tập và thi đấu bằng trực thăng nay đã dần trở nên quen thuộc với các CĐV CLB Santos. Họ xem anh như là một ngôi sao nhạc rock và bất cứ điều gì anh làm đều trở thành tin tức, tờ Marca nhận định.Trước đó, Neymar đạt thỏa thuận chia tay CLB Al Hilal sau khi nhận đến 50 triệu USD trong 60 triệu USD tiền lương còn lại của hợp đồng còn thời hạn đến ngày 30.6, theo kênh Globo. Ngôi sao này gia nhập Santos với bản hợp đồng ngắn hạn có thời gian 6 tháng, kèm tùy chọn gia hạn năm kế tiếp. Tại đây, anh nhận mức lương khoảng 166.000 USD/tháng, nhưng được hưởng đến 95% tiền bản quyền hình ảnh và thương mại của mình. Do đó, trên thực tế, mỗi tháng Neymar có thu nhập trên dưới hơn nửa triệu USD, bao gồm các doanh thu bảo đảm từ các đối tác tài trợ và bán áo đấu. Với mức thu nhập này ở Brazil, việc Neymar chọn phương tiện di chuyển là trực thăng mỗi ngày cũng là lẽ bình thường, theo tờ Marca.
Theo kinh nghiệm của các chuyên gia sản phụ khoa, một số trường hợp không nên thực hiện phẫu thuật thu nhỏ âm đạo là: người đang mang thai hoặc đang trong kỳ kinh nguyệt; đang mắc các bệnh lý phụ khoa (nhiễm khuẩn, nấm sinh dục, chảy máu âm đạo bất thường, cổ tử cung có biến đổi tế bào bất thường, nhiễm HPV sinh dục đang theo dõi và điều trị); mắc các bệnh lý mạn tính như: đái tháo đường, tim mạch, lao…; đang có các vấn đề bất thường về tâm lý.
Cách gửi tệp đính kèm dung lượng 'khủng' qua email bằng tính năng của iOS
Theo Reuters, một startup AI non trẻ mang tên DeepSeek đến từ Trung Quốc vừa khiến cả thế giới công nghệ phải chú ý, khi ứng dụng của họ bất ngờ leo lên vị trí số 1 trên bảng xếp hạng App Store Mỹ và khiến cổ phiếu của nhiều 'ông lớn' công nghệ lao dốc. Nhưng trong một động thái bất ngờ, DeepSeek đồng thời trở thành mục tiêu của một cuộc tấn công mạng. DeepSeek thành mục tiêu tấn công mạng Khi được ra mắt chỉ vừa hơn một tuần, trợ lý AI miễn phí của DeepSeek đã tạo nên cơn sốt tại Mỹ. Được xây dựng dựa trên mô hình DeepSeek-V3, ứng dụng này được đánh giá là "đứng đầu bảng xếp hạng trong số các mô hình nguồn mở và cạnh tranh với các mô hình nguồn đóng tiên tiến nhất trên toàn cầu".Sự phổ biến nhanh chóng của DeepSeek đã thu hút sự chú ý không chỉ của người dùng, mà còn của cả những kẻ tấn công mạng. Ngày 27.1, DeepSeek thông báo họ đã bị tấn công mạng, khiến trang web bị gián đoạn và buộc công ty phải tạm thời hạn chế đăng ký mới.Đây được xem là một sự cố đáng tiếc cho DeepSeek, khi mà ứng dụng của họ đang trên đà phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, sự cố này cũng cho thấy sức hút mạnh mẽ của dự án AI mới của Trung Quốc, đồng thời đặt ra những câu hỏi về an ninh mạng cho các công ty AI, đặc biệt là những startup non trẻ.Mặc dù gặp phải sự cố bị tấn công, nhưng DeepSeek vẫn được kỳ vọng sẽ tiếp tục phát triển và khẳng định vị thế của mình trên thị trường AI toàn cầu.
Xe điện Trung Quốc Haima 7X-E về Việt Nam, giá tầm 1,1 tỉ đồng
Dự đoán kết quả V-League hôm nay, Viettel vs Sài Gòn FC: Chủ nhà dễ thắng đậm
Trong tập 1.071 chương trình Bạn muốn hẹn hò, MC Quyền Linh và Ngọc Lan se duyên cho hai người tham gia ở độ tuổi U.60, đều từng đổ vỡ hôn nhân. Cặp đôi trong tập này là Phan Hữu Lý (58 tuổi) và Huyền Tôn Nữ Minh Thuận (55 tuổi).Theo chia sẻ, Hữu Lý hiện sống một mình, kinh doanh cửa hàng hoa tại Đà Nẵng. Anh cho biết trước đây từng làm bên ngành điện lực. Sau khi trải qua dịch Covid-19, anh thấy cuộc sống vô thường, không còn ý nghĩa và có nhiều người mất. Vậy nên anh quyết định nghỉ công việc nhà nước để tự khởi nghiệp và kinh doanh hoa. Sau khi nghỉ việc, Hữu Lý mất khả năng kinh tế và bị thoái hóa cột sống lưng khiến sức khỏe bị ảnh hưởng. Do vậy, nhu cầu sinh lý của vợ chồng anh bị dừng một năm. Anh tâm sự có thể vì chuyện này mà dẫn đến đổ vỡ hôn nhân sau 20 năm chung sống. Đàng trai tâm sự mối quan hệ giữa anh và vợ cũ không hề có xung đột lớn. Tuy nhiên, vợ cũ gửi đơn ly hôn lúc nào thì anh không hay. Khi thông báo về chuyện đã nộp đơn, vợ cũ nói lý do vì Hữu Lý không đóng góp kinh tế cũng như chưa làm tròn trách nhiệm của người đàn ông trong gia đình. Sau khi ly hôn, Hữu Lý để lại ngôi nhà 3 tầng cho vợ và hai con trai, còn mình chuyển đến thuê mặt bằng mở cửa hàng hoa và sống tại đó. Đến chương trình, anh mong tìm được một người cùng chia sẻ, nhường nhịn và yêu thương nhau.Trong khi đó, Minh Thuận sinh sống tại TP.HCM và là chủ một salon làm đẹp. Cô từng có cuộc hôn nhân kéo dài 23 năm, đã chia tay chồng cách đây 6 năm. Minh Thuận chia sẻ cô cảm thấy mình và chồng cũ đã hết duyên do thiếu sự đồng cảm trong cuộc sống. Người phụ nữ này có hai con trai, con lớn đang làm việc ở nước ngoài, con nhỏ là sinh viên năm 3, sống cùng cô. Sau sóng gió, Minh Thuận nhận ra rằng điều cô cần nhất trong cuộc sống là sự an vui và bình lặng.Khi cả hai gặp nhau trên sân khấu, Minh Thuận bắt đầu cuộc trò chuyện bằng một câu hỏi quan tâm: "Anh đi xa, có mệt không?". Câu hỏi nhẹ nhàng của cô khiến Ngọc Lan phải thốt lên rằng: "Đây là lần đầu tiên tôi thấy một người phụ nữ hỏi thăm như vậy đó". Trong cuộc trò chuyện, Minh Thuận bày tỏ bản thân khá lười thể thao nên nếu hai người đến với nhau, cô mong Hữu Lý có thể động viên mình tập thể dục nhiều hơn. Cô cũng rất yêu thích công việc buôn bán hoa và hứa sẽ hỗ trợ anh trong cửa hàng. Hữu Lý chia sẻ dù anh đang sống ở Đà Nẵng, nhưng nếu duyên đủ lớn, khoảng cách không phải là vấn đề. Anh sẵn sàng chuyển vào TP.HCM nếu cả hai tìm thấy sự hòa hợp. "Nếu mình tìm hiểu, thật sự tin yêu thì khoảng chừng 6 - 8 tháng là mình tới được", anh bày tỏ. Đáp lại, Minh Thuận cho biết nếu cả hai đến được với nhau, cô cũng có thể đến Đà Nẵng sinh sống và cùng kinh doanh hoa. Sau khi trò chuyện, cả hai được MC Quyền Linh gợi ý ôm nhau để cảm nhận sự rung động. Sự đồng điệu, ngọt ngào trên sân khấu của cặp đôi khiến hai MC háo hức mong chờ cái kết đẹp cuối chương trình. Tuy nhiên, đến giây phút quyết định, chỉ có Minh Thuận bấm nút hẹn hò. Khi Quyền Linh ngỡ ngàng hỏi lý do, Hữu Lý cho biết bản thân vẫn chưa có cảm xúc nên từ chối. Khi Hữu Lý gửi lời xin lỗi, Minh Thuận vẫn nhẹ nhàng bày tỏ: "Em nghĩ rằng bản thân em đã đủ đầy, có thêm anh thì em hạnh phúc hơn. Mà không có anh, em vẫn đủ đầy. Biết ơn anh đã đến chương trình và biết ơn hai MC đã mai mối". Chia sẻ khéo léo của bà chủ salon khiến Quyền Linh phải dành lời khen ngợi và cầu chúc cả hai sớm tìm được người phù hợp với mình.
Bí quyết đánh thức sự tỉnh táo và tái tạo năng lượng hiệu quả
Nghe tiếng củi cháy nổ lách tách, nhưng ngày hôm qua phải giúp ông Sáu Đạt, người trong xóm thu hoạch đám gỗ keo trên Hòn Nghệ, tay chân uể oải nên Đức muốn nằm thêm. Tuy vậy, chỉ được một lát, con Lam đã bước đến bên giường, khẽ gọi:- Anh Hai, anh Hai, dậy đi! - Anh Hai là tên của Đức, nhưng nó là con đầu, từ nhỏ cha mẹ bắt gọi vậy nên con bé quen rồi. - Dậy ăn sáng để ra sông thôi!- Anh dậy rồi! - Đức đáp - Nhưng còn sớm mà?- Không sớm đâu, dậy ăn sáng thôi! Em đã hấp cho xôi nóng rồi!Đức hít một hơi thật sâu, co người, ngồi bật dậy, bước ra cái ảng lớn đặt dưới gốc cây mít ở cuối sân, múc nước rửa mặt. Hai anh em ăn qua quýt mỗi đứa một đĩa xôi nhỏ, sau đó Đức ra hàng hiên, một tay cầm cây dằm gỗ, tay còn lại ôm tấm lưới đã cuộn sẵn treo trên cây sào tre. Thấy Lam cầm chiếc giỏ mây, Đức bảo:- Lấy thêm cái túi nữa! Đang đầu mùa, chắc sẽ có cá nhiều!Nghe anh trai nói, Lam chạy vội vào nhà lấy thêm cái túi cói, gấp đôi lại cho gọn rồi bước theo anh ra ngõ. Hai anh em lặng lẽ bước trên con đường nhỏ khi bóng đêm còn đang mờ mờ. Mùi hương của cây hoa ngọc lan ở nhà bên cạnh tỏa hương thơm dìu dịu, nhưng con Lam không để ý mấy. Tối qua, khi nghe anh trai đồng ý cho đi cùng để đánh cá mòi, nó thích lắm, đêm nằm ngủ không yên, thức giấc mấy lần, chỉ trông trời mau sáng. Bây giờ cũng vậy, tâm trí nó chỉ nghĩ tới chuyện giăng lưới bắt cá mòi sông.Dòng sông Cái lúc sáng sớm còn phủ một lớp sương mù màu lam nhẹ như khói, mênh mang, bảng lảng. Gió thổi rười rượi. Phía bờ bên kia một vài tiếng gà gáy thưa thớt vọng qua lanh lảnh. Hai anh em đi xuống cái dốc thoai thoải rồi bước tới bên chiếc thuyền nhỏ được cột vào một chiếc cọc gỗ nằm bên mép nước nơi có mấy đám lách mọc choài ra cong cong tựa như một con rùa khổng lồ đang nằm ngủ.Đó là chiếc thuyền nhôm được cha mẹ hai đứa mua từ lúc chúng còn rất bé. Tuy là dân sống trên bờ, làm ruộng, làm vườn, nhưng nhà nằm ven sông nên cha Lam thích sắm thêm chiếc thuyền này để thỉnh thoảng đánh cá. Nhiều bữa, cha Lam đánh được khá nhiều, không chỉ để dành cho cả nhà ăn mà mẹ Lam còn mang sang cái chợ bên kia sông để bán, kiếm thêm tiền trang trải việc này, việc nọ. Sáu năm trước, phá lùm cây đủng đỉnh bên hàng rào, bất ngờ một quả mìn còn sót lại từ thời chiến tranh nằm sâu trong lòng đất nổ tung làm cả cha lẫn mẹ Lam bị thương nặng, sau đó qua đời ở bệnh viện. Khóc than, khổ đau, song chẳng có cách nào khác, hai anh em chỉ còn biết dựa nhau mà sống. Lúc ấy, mới mười bảy tuổi, chỉ còn hơn một năm học nữa là kết thúc bậc trung học phổ thông nhưng Đức, anh trai Lam đành nghỉ học, gánh vác mọi việc mà cha mẹ để lại. Dù nhỏ hơn anh năm tuổi, nhưng Lam cũng muốn nghỉ ở nhà giúp anh, song anh Hai nó kiên quyết không cho. Việc lớn, việc nhỏ trong gia đình thằng anh giành làm hết. Ước mơ của Đức là bằng mọi giá, dù khổ đến mấy cũng thay cha mẹ cho em gái học xong đại học. Thoạt đầu Lam còn ham chơi, lơ là nhưng dần dà nhận ra tình thương anh trai dồn cho mình nên nó quyết tâm học. Năm nay đã qua học kỳ một của lớp mười hai, chỉ còn mấy tháng nữa là thi tốt nghiệp, sau đó sẽ thi vào đại học nên Lam học ngày học đêm. Nhưng học hoài cũng ngán nên chiều hôm qua, vào lúc chạng vạng, nghe anh trai bảo, cá mòi đã về, mai sẽ đi đánh, vậy là Lam xin theo. Mới nghe, anh nó đã nạt:- Lo học đi, chỉ còn mấy tháng nữa là thi tốt nghiệp đó! Đánh cá là việc của anh, mày chỉ ở nhà và học cho anh!- Cho em nghỉ một buổi đi, mai là chủ nhật mà! Cho em đi đánh lưới với anh một buổi thôi, coi như giải lao mà!Nhìn điệu bộ nũng nịu với khuôn mặt nhăn nhó đáng yêu của em gái, Đức thấy tội tội, nghĩ bắt nó học hoài cũng không hay nên đáp:- Thôi cũng được, nhưng một buổi thôi đó!Giờ thì chiếc thuyền nhỏ mà cha mẹ Lam để lại đã được đẩy ra khỏi bờ. Nó ngồi ở đầu mũi, anh trai nó ở phía sau cầm lái. Chiếc dằm nhỏ cọ vào thành thuyền tạo nên những âm thanh lạch cạch, lạch cạch đều đều. Đến khúc sông sâu nằm dưới chân bờ tre rậm rạp, Đức đổi chỗ, để cho Lam cầm chèo, giữ cho con thuyền tiến chầm chậm, còn mình bắt đầu thả lưới. Những đoạn lưới đan bằng cước nhỏ, trong veo từ tay Đức lần lượt chìm xuống đáy nước nhẹ nhàng theo một đường vòng cung mà con thuyền đi qua.Ở khúc sông này, ngày xưa, khi còn sống, cha Lam thường đánh cá mòi. Tuy không lớn, con to nhất cũng chỉ hơn ba lạng, lại có nhiều xương, nhưng cá mòi trên sông Cái là món ngon nổi tiếng vì thịt thơm lại nhiều dầu. Đây là giống cá có đời sống rất lạ. Từ hồi còn nhỏ xíu, cả Đức và Lam đã được nghe cha mình kể, cá mòi sông chủ yếu sống ở những chỗ nước lợ, nơi cửa sông đổ ra biển. Hằng năm, cứ vào tháng mười một đến tháng mười hai âm lịch, sau khi các trận lụt đi qua, những con cá mòi mẹ bụng mang đầy trứng, vượt sông, bơi lên phía thượng nguồn sinh sản, để rồi đàn con tiếp nhận bao nhiêu loại tảo và các loài sinh vật li ti trong dòng nước đầy phù sa mà lớn dần. Sau tết, chừng cuối tháng giêng tới đầu tháng ba âm lịch, đàn cá con bấy giờ đã lớn nên lần lượt từng đàn, từng đàn vừa tìm mồi, vừa xuôi theo con nước tìm về nơi cha mẹ chúng đã ra đi, và lúc này chính là mùa đánh cá mòi bắt đầu…Thả lưới xong, Đức cho chiếc thuyền nhỏ chạy vòng ra xa, thỉnh thoảng lại đưa cây dằm lên cao, đập mạnh xuống mặt nước, tạo ra những âm thanh "bầm", "bầm" như tiếng pháo nổ để đánh động đàn cá. Đập một lát đến mỏi cả tay, Đức liền quay lại bắt đầu kéo lưới. Nhưng mặt thằng con trai buồn thiu vì tấm lưới kéo lên đến đoạn gần cuối mà vẫn trống trơn, chỉ duy nhất có một chú cá mương bằng ngón tay bị dính đang cong mình, vùng vẫy khi đưa lên khỏi mặt nước.- Kỳ quá há, sao chẳng có con mòi nào hết vậy ta? - Đức lẩm bẩm khi gỡ con cá mương ra khỏi lưới bỏ vào lòng thuyền.Trời đã sáng hẳn. Mặt con Lam cũng đượm buồn nhưng nó lặng im nhìn dòng sông đang lượn lờ, một lát mới lên tiếng:- Hay là cá mòi chưa về, anh Hai?- Không biết nữa! Để từ từ xem!Đức trả lời rồi đảo mắt nhìn chung quanh. Cách đó không xa, một con chim bói cá đi ăn sớm, đậu trên lùm tre, bay vụt ra, cắm đầu xuống mặt sông rồi lại vút lên, vỗ cánh trở về phía bờ. Đức nhìn theo cánh chim và kinh nghiệm cho nó biết, khoảng sông mà con bói cá vừa lao xuống chắc chắn sẽ có nhiều cá mòi. Cẩn thận đặt tấm lưới xuống cho khỏi rối, Đức chèo vội con thuyền về phía trước, sau đó trao cây dằm cho em, còn mình bắt đầu thả lưới ở khu vực mới, nơi cuối một dòng nước đang chảy nhẹ.Màn sương mỏng trên mặt sông lúc này cũng dần tan hết, để lộ dòng nước trong xanh. Đức vừa buông lưới vừa nhìn xuống, xem có đàn cá nào bơi lượn bên dưới không, nhưng nó hơi thất vọng vì ngoài mấy cái bong bóng nổi lên do mái chèo của con Lam đẩy vào lòng sông tạo ra, nó chẳng phát hiện thêm thứ gì cả. Có thể cá mòi chưa về! Đức nghĩ. Nhưng thật bất ngờ, sau khi cho thuyền quay đi một vòng, trở lại cầm một đầu lưới, kéo lên, nó vô cùng ngạc nhiên. Không chỉ có một, hai, mà rất nhiều con cá mòi trắng phau, con nghiêng, con ngửa dính đầu vào lưới, lấp lánh.- Trời ơi, nhiều quá, hình như trúng cá đàn anh Hai à! - Lam reo lên và để tránh cho chiếc thuyền khỏi bị tròng trành, con bé khom người, bò về gần chỗ anh trai xem Đức gỡ từng con cá bỏ vào giỏ.- Hình như trúng cả đàn…Một mẻ, hai mẻ… Rồi mấy mẻ liên tiếp sau đó, mẻ nào cá cũng dính đầy. Đức và Lam chưa bao giờ gặp lúc có nhiều cá mòi như thế này, kể cả những lần chúng theo cha đi đánh lưới. Giỏ dần dần đã đầy và Lam phải bỏ bớt cá vào chiếc túi cói.Hai anh em tiếp tục quần tới quần lui cùng chiếc thuyền nhỏ cho đến khi mặt trời lên, bắt đầu trải đầy ánh nắng trên mặt sông. Lúc này, biết có cố cũng không bắt được thêm nên Đức quyết định dừng lại.- Thôi, không đánh nữa hả anh Hai? - Con Lam hỏi khi thấy anh trai cuộn lưới lại, thả xuống lòng thuyền.- Ừ, thôi! Mai đánh tiếp! Nắng lên chúng nó chui vào các hang hốc trong bờ để trốn, không bắt được nữa đâu!- A, em nhớ rồi, hồi xưa có lần cha nói điều đó mà em quên! - Lam đáp, rồi vừa săm se giỏ cá vừa hỏi thêm - Nhiều thế này, giờ mình mang đi bán hay sao anh Hai?- Ừ, mang qua chợ bán, chỉ để một ít ăn thôi!Dưới tay chèo của Đức, con thuyền quay đầu hướng về phía bờ sông bên kia, nơi có chợ Phú Thuận đông đúc người mua kẻ bán. Đến giữa dòng, Lam ngoái đầu ra sau hỏi:- Anh Hai, lát nữa, bán cá xong, em sẽ mua cho anh Hai một chiếc áo sơ mi nhen!- Ồ, không cần đâu! Áo anh còn đủ mặc mà! Nếu bán được thì để dành tiền, sắp đến em còn đi thi nữa!- Đi thi thì từ từ mình lo sau! Em thấy áo anh Hai cũ hết rồi, phải mua một cái mới để có đi đâu thì mặc cho đẹp với người ta!Đức tỏ ra ngần ngừ, mấy giây sau mới đáp:- Ừ, thôi cũng được!Thấy anh trai đồng ý, con bé tỏ ra vui hẳn:- Lát nữa bán cá xong, em sẽ mua một số thứ để chiều nay làm món gỏi cá mòi cúng cha mẹ! Hồi xưa cha mẹ mình rất thích món này! Anh chịu khó ngồi ở bến đợi em nghen!- Ừ…- Em sẽ mua cả bánh tráng nướng nữa!- Ừ…- Sao anh chẳng nói gì mà chỉ ừ ừ không vậy? - Lần nữa, Lam quay đầu lại hỏi. Thấy mắt anh mình chớp chớp như thể đang muốn khóc, con bé ngạc nhiên: - Ủa, mà anh Hai làm sao vậy? Có chuyện gì hả?- Đâu có… chắc do nắng nó chói á! - Đức cố cười, tỏ ra tự nhiên - Nhớ mua rau răm, thiếu mấy thứ đó gỏi không có ngon đâu!- Dạ, em biết!Đức quay mặt đi. Thực ra, vừa rồi nó đã không giấu được xúc động trước những điều Lam vừa nói. Nó chợt nhận ra em gái mình đã bắt đầu khôn lớn, đã biết nghĩ về người khác rồi. Nó nhớ mới ngày nào khi cha mẹ mất, con bé còn nhỏ khờ lắm, cứ ham chơi, nhảy dây, nhảy cò, lúc nào cũng long nhong, chưa biết một thứ gì. Nhiều lúc nhìn em, Đức không khỏi lo lắng, không hiểu rồi đây hai anh em sẽ sống ra sao. Vậy mà, giờ đây… Với những mẻ lưới vừa kéo lên, Đức biết, cá mòi đang về rất nhiều. Mai nó sẽ đi đánh tiếp. Lòng nó rộn lên niềm vui khi hình dung một ngày con bé sẽ vào đại học. Hồi cha mẹ mất, một mình lặn lội bươn chải lúc trong vườn, khi ngoài đồng để lo cuộc sống hằng ngày, chưa bao giờ nó dám nghĩ tới chuyện gì xa xôi. Cuối cùng em nó cũng lớn rồi, chỉ còn vài tháng nữa là con bé sẽ kết thúc năm học và bước vào các kỳ thi.Lam không hề biết tâm trạng của anh trai. Nó nghĩ, tại anh mình không đội nón nên mắt bị nắng chói làm cho khó chịu. Lam đang vui vì hai anh em đã đánh được nhiều cá mòi. Với lại, xưa nay nó rất thích nhìn cảnh nắng sớm tràn ngập trên mặt sông như thế này. Trước mắt cô bé, nắng còn nhẹ nhưng cả dòng sông rộng chỗ nào cũng lấp lánh, lấp lánh, cứ như những con sóng nhỏ nghiêng nghiêng, nhấp nhô kia là những mảng thủy tinh đang hút ánh mặt trời. Các nương dâu, nương bắp trên bờ giờ đây trong nắng mai trong trẻo, tất cả cũng hiện lên xanh mượt, rạng rỡ.Ở cái bến dẫn lên chợ, nhiều người chờ đi chuyến đò ngang đang tụ lại, cười nói rộn rã. Hình như trong đám đông ấy có cả mấy người đàn bà buôn cá đang đứng đợi. Khi chiếc thuyền nhỏ của Đức sắp vào gần, một chị đã tiến ra gần mép nước, vẫy vẫy chiếc nón lá, cất tiếng hỏi thật to:- Này, có đánh được cá mòi không? Để cho chị nghen! Chị hỏi trước rồi đó!
kqxsmb tra cứu 30 ngày
- Ngày 9.4: giao lưu với đoàn làm phim Tây Sơn hào kiệt; chiếu phim Dog days - sen boss sum vầy.
quay-thử-xổ-số-miền-trung-thứ-tư
