Sách lược mới của Úc với EU
Có dịp tác nghiệp tại huyện A Lưới (Thừa Thiên-Huế), tôi thường được anh em người bản địa nhắn gửi tết này về với bản làng để họ đãi những thức ngon, món lạ chỉ có trong dịp tết. "Anh sẽ không thất vọng đâu! Nhiều người khi ăn Tết Nguyên đán cùng đồng bào đã ví von tết ở thung lũng A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực với rất nhiều món đặc sản của các dân tộc mà không phải ai cũng có dịp thưởng thức một lần trong đời", anh Lê Văn Hôi (33 tuổi, người dân tộc Pa Kôh, trú tại xã Hồng Thượng) mời gọi.Anh Hôi dẫn chứng không phải người địa phương nào cũng một lần được nếm món sâu tre (loài sâu sống trong ống tre - NV) xào lá kiệu, gọi là P'reng. Bởi, trước tháng 9 và sau khoảng tháng 2 - 3 hằng năm, sâu đã chui khỏi thân tre, hóa bướm. Hay món chuột rừng ướp với gừng, ớt hiểm thêm chút muối rồi cho vào ống tre để nướng. Rồi món A choor (một loài cá suối) gói trong mấy lớp lá chuối đem vùi trong than hồng… Đây là những món ăn "có tiền cũng không mua được" bởi nguyên liệu, gia vị đều là những loài đặc hữu chỉ xuất hiện theo mùa và chỉ có ở dãy Trường Sơn. Ngày thường, muốn ăn những món này cũng không có nhưng đến Tết Nguyên đán là rất nhiều gia đình Pa Kôh sửa soạn để mời khách."Trước tết khoảng 1 tháng, trai tráng trong làng hú gọi nhau cắt rừng đi tìm sản vật, dĩ nhiên không phải là động vật hoang dã cấm đánh bắt mà là những con cá suối, ốc, ếch nhái, nòng nọc… Chúng tôi cũng đi hái, đào các loại gia vị như tiêu rừng (mắc khén), gừng, riềng… mang về tích trữ. Đến ngày tết, khách đến chơi nhà, tùy theo món mà chỉ cần mang ra nướng, xào với lá kiệu, nấu với môn thục… là đã có ngay món ăn ngon lành, nóng hổi", anh Hôi cho biết. Trước tết 1 tháng, cộng đồng người Tà Ôi cũng tất bật chuẩn bị những món ăn đậm vị vùng cao. Có những món được làm trước tết cả chục ngày, đặc biệt là các loại bánh làm từ nếp. Cụ bà Căn Hoan (80 tuổi, người Tà Ôi, trú tại xã Hồng Thái) bảo đàn ông đi kiếm mồi nhắm, làm rượu còn đàn bà thì giã gạo, chọn nếp, tìm lá gói bánh. Người Tà Ôi thường chọn các loại gạo nếp bản địa thơm ngon như ra dư, cu cha, trưi… để làm bánh, xôi ống. "Mẹ thường làm để dâng Yàng (Trời - NV) vào dịp tết. Trong đó, bánh a quát khó gói nhất vì phải làm nhọn 2 đầu bằng lá đót tươi rồi cho nếp vào. Khi làm xong, bánh nhìn như 2 chiếc sừng trâu nên còn gọi là bánh sừng trâu. Ăn bánh kèm thịt nướng, rất ngon", cụ Căn Hoan nói. Cụ vẫn làm bánh nếp giã nhuyễn cùng mè đen (adeep man), món bánh đặc biệt đang có nguy cơ thất truyền.Gắn bó nhiều năm với đại ngàn Trường Sơn, nhà nghiên cứu Trần Nguyễn Khánh Phong nhận định vào ngày tết người Tà Ôi thể hiện nét truyền thống qua văn hóa ẩm thực với những món ăn độc đáo, chuẩn bị công phu. "Vì sinh sống ở vùng núi rừng lạnh buốt, di chuyển nhiều nên người Tà Ôi thích ăn khô, mặn, cay. Bởi vậy, hầu hết các món ăn của đồng bào đều được chế biến theo cách nướng, thui, luộc hoặc tái", ông Phong cho hay. Một số món ăn độc đáo vùng cao vào dịp tết có thể kể đến gồm cá và thịt thui ống (cho thịt vào ống tre rồi lấy cùi bắp đậy lại, đặt nướng lăn tròn đều trên than hồng), môn thục cắt thành từng khúc trộn chung với thịt đã ướp sẵn rồi đổ vào ống để thui… Lạ lùng hơn, theo ông Trần Nguyễn Khánh Phong, những món thoạt nghe qua có vẻ sẽ kén người ăn như món thui chim, chuột, cua ủ thối lại là những đặc sản cao cấp. Nguyên liệu sau khi được làm sạch, ướp gia vị cho vào từng ống tre, nứa hoặc quả bầu khô rồi chỉ cần thui trên lửa một vòng cho có hơi nóng, sau đó cất vào gùi hoặc để lên giàn bếp, sau vài ngày mở ra ngửi thấy có mùi là ăn được. Người Tà Ôi cho rằng dịp lễ tết mang những món này ra đãi khách xem như thể hiện tấm lòng quý mến của gia chủ đối với khách.Nghệ nhân ưu tú Hồ Văn Hạnh (77 tuổi, trú tại xã Trung Sơn), người được mệnh danh là "cuốn từ điển sống của đại ngàn Trường Sơn", cho biết lịch nông vụ của cộng đồng các dân tộc ở A Lưới thường kết thúc vào tháng 10 âm lịch, sau đó người dân sẽ ăn tết mừng lúa mới Aza (chọn một ngày từ 6.11 - 24 tháng chạp). Đón Tết Nguyên đán của đất nước, người dân xem như đã gộp 2 cái tết vào chung vui một lần. Vì vậy, các gia đình không tiếc công sức đi tìm sản vật về đãi khách. Những đặc sản của mỗi dân tộc đều được soạn sửa kỳ công, dâng lễ Aza thế nào thì họ dọn tết cũng như thế đó. "Bố thì quan tâm đến "ẩm" hơn "thực". Tết mà! Đàn ông phải có chi nhâm nhi cùng bạn bè mới vui. Bố thích nhất là rượu tr'đin, tức "rượu trời" vì được cất ngay trên đọt cây", già Hạnh khề khà. Là người Pa Kôh nhưng già Hạnh lại thích thứ rượu truyền thống của người Cơ Tu. Theo già, đây là loại rượu thơm ngon nhất ở đại ngàn Trường Sơn, được chiết từ cây tr'đin mọc trong rừng sâu. Người thợ chỉ cần rạch một đường trên thân cây rồi lấy can hứng nước. Bỏ thêm ít vỏ cây chuồn phơi khô, nước sẽ tự lên men cho ra thứ hương vị có một không hai. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hoài Nam (79 tuổi, người dân tộc Cơ Tu, trú tại xã Hồng Hạ) tự hào vì rượu tr'đin được các dân tộc anh em, kể cả người Kinh ở A Lưới, yêu thích và "không có mà bán" vào mỗi dịp tết. Già Nam cho biết người Pa Kôh, Tà Ôi cùng người Cơ Tu còn có một loại rượu tương tự tr'đin là rượu tà vạt được cất từ cây đoác. Cây đoác dễ tìm hơn, nhưng khai thác thì nguy hiểm hơn vì phải trèo cao hơn cây tr'đin. "Đây chắc là những loại rượu duy nhất trên thế giới được lấy trên cây mang về uống mà không cần phải chưng cất", già Nam cười. Tùy vào khẩu vị của mỗi người mà đến tết, đồng bào các dân tộc thiểu số còn nấu rượu nếp (xiêu), ủ rượu cần (a riêu), rượu mía vỏ chuồn (a véc), rượu mây rừng vỏ chuồn (tà via)…Bà Lê Thị Thêm, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện A Lưới, nhận định mỗi dân tộc đều có phong tục tết cổ truyền mang màu sắc riêng. Nhưng thật đáng quý khi đồng bào mang "tết riêng" hòa vào "tết chung" của đất nước và các dân tộc vẫn giữ được nét ẩm thực độc đáo, đậm dư vị núi rừng. "Tết đến, nhà nhà lại sửa soạn những món ngon để mời khách. Cảm tưởng tết quê hương A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực của các dân tộc với cơ man là món ăn, thức uống độc lạ… Thú vị hơn, giữa các gia đình còn giao lưu ẩm thực bằng cách trao đổi ống thịt, gùi bánh, chum rượu… để có thể thưởng thức những món mà nhà mình không có. Tết đoàn kết, đầm ấm", bà Thêm chia sẻ.Cơ quan chưa trả lời bạn đọc
Vệ tinh mang tên ONGLAISAT của ArkEdge Space được đồng phát triển với cơ quan vũ trụ TASA của Đài Loan, đã thực hiện các bức ảnh từ độ cao 410 km so với bề mặt Trái đất. Vệ tinh này được trang bị hệ thống quang học lệch trục Korsch do TASA phát triển, cùng với cảm biến hình ảnh CMOS TDI và phần cứng nén hình ảnh. Tất cả đều được thiết kế gọn gàng trong kích thước 6U, tương đương với một máy tính để bàn hoặc vali.ArkEdge Space đã công bố những hình ảnh đen trắng được phóng to, cho thấy các tòa nhà và đường phố với độ chi tiết cao ở khu vực gần Seattle và vùng Patagonia của Argentina. Công ty khẳng định rằng họ đã đạt được "độ phân giải mặt đất cao nhất thế giới" trong hạng mục CubeSat, với độ phân giải từ 2,5 mét đến 3 mét.Nhiệm vụ của ONGLAISAT dự kiến sẽ kết thúc vào tháng 3 tới trước khi công nghệ quang học của nó được áp dụng cho các nhiệm vụ trong tương lai. CEO Takayoshi Fukuyo của ArkEdge Space cho biết: "Những bức ảnh rõ nét như ảnh chụp trên không, mặc dù được chụp bởi một vệ tinh có kích thước nhỏ như vậy".Mục tiêu chính của sứ mệnh ONGLAISAT là thử nghiệm hệ thống quang học trong điều kiện không gian, xác minh hệ thống kiểm soát độ cao do Đại học Tokyo (Nhật Bản) phát triển, xác nhận công nghệ TDI cùng với quy trình xử lý hình ảnh. Mọi mục tiêu đề ra đều đã đạt được thành công.Được biết, vệ tinh ONGLAISAT được chuyển đến Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) vào tháng 11.2024 và được triển khai từ mô-đun thí nghiệm Nhật Bản "Kibo" vào ngày 10.12.2024.
Một giọng thơ mới mẻ trầm vang từ xứ Đồ Bàn
BN D. được TS Hoa phẫu thuật hạ tinh hoàn 2 bên xuống bìu khi cháu 1 tuổi; phẫu thuật tạo hình niệu đạo đưa lỗ tiểu thấp từ vị trí tầng sinh môn lên đỉnh quy đầu khi cháu 22 tháng tuổi. Sau 10 ngày, cháu được rút ống thông tiểu và có thể đứng tiểu. Sau điều trị xác định lại đúng giới tính, trẻ được gia đình thực hiện các thủ tục để đổi tên và giới tính trên giấy khai sinh.
Theo Cơ quan CSĐT Công an TP.Cần Thơ, Nguyễn Trần Khánh Huy (25 tuổi, ngụ xã Giai Xuân, H.Phong Điền, TP.Cần Thơ) bị khởi tố, bắt tạm giam về hành vi "Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà Nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân" theo điều 331 Bộ luật Hình sự năm 2015. Nguyễn Trần Khánh Huy là chủ tài khoản Facebook "Chu Nguyên Chương".Trước đó, qua xác minh, Phòng CSHS phối hợp Phòng An ninh mạng Công an TP.Cần Thơ phát hiện Nguyễn Trần Khánh Huy sử dụng tài khoản Facebook "Chu Nguyên Chương" đăng tải nhiều thông tin bịa đặt, xuyên tạc sự thật, vu khống, xúc phạm đến uy tín, danh dự, quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân trên địa bàn TP.Cần Thơ.Khi biết cảnh sát truy tìm, Huy trốn khỏi địa phương nhưng vẫn liên tục đăng các thông tin xuyên tạc, thách thức... Đến ngày 31.12.2024, cơ quan CSĐT Công an TP.Cần Thơ đã bắt được Huy khi Huy đang lẩn trốn tại Quảng Trị.
Trao tiền bạn đọc hỗ trợ gia đình bệnh nhi người Xê Đăng
Linh cho biết quãng đường khó khăn nhất đối với bản thân chính là khi mới bắt đầu chạy và lúc gặp phải thời tiết mưa bão ở miền Trung.
