Gần 700 học sinh tiêu biểu Hải Phòng khai bút tại Khu tưởng niệm Vương triều Mạc
Có dịp tác nghiệp tại huyện A Lưới (Thừa Thiên-Huế), tôi thường được anh em người bản địa nhắn gửi tết này về với bản làng để họ đãi những thức ngon, món lạ chỉ có trong dịp tết. "Anh sẽ không thất vọng đâu! Nhiều người khi ăn Tết Nguyên đán cùng đồng bào đã ví von tết ở thung lũng A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực với rất nhiều món đặc sản của các dân tộc mà không phải ai cũng có dịp thưởng thức một lần trong đời", anh Lê Văn Hôi (33 tuổi, người dân tộc Pa Kôh, trú tại xã Hồng Thượng) mời gọi.Anh Hôi dẫn chứng không phải người địa phương nào cũng một lần được nếm món sâu tre (loài sâu sống trong ống tre - NV) xào lá kiệu, gọi là P'reng. Bởi, trước tháng 9 và sau khoảng tháng 2 - 3 hằng năm, sâu đã chui khỏi thân tre, hóa bướm. Hay món chuột rừng ướp với gừng, ớt hiểm thêm chút muối rồi cho vào ống tre để nướng. Rồi món A choor (một loài cá suối) gói trong mấy lớp lá chuối đem vùi trong than hồng… Đây là những món ăn "có tiền cũng không mua được" bởi nguyên liệu, gia vị đều là những loài đặc hữu chỉ xuất hiện theo mùa và chỉ có ở dãy Trường Sơn. Ngày thường, muốn ăn những món này cũng không có nhưng đến Tết Nguyên đán là rất nhiều gia đình Pa Kôh sửa soạn để mời khách."Trước tết khoảng 1 tháng, trai tráng trong làng hú gọi nhau cắt rừng đi tìm sản vật, dĩ nhiên không phải là động vật hoang dã cấm đánh bắt mà là những con cá suối, ốc, ếch nhái, nòng nọc… Chúng tôi cũng đi hái, đào các loại gia vị như tiêu rừng (mắc khén), gừng, riềng… mang về tích trữ. Đến ngày tết, khách đến chơi nhà, tùy theo món mà chỉ cần mang ra nướng, xào với lá kiệu, nấu với môn thục… là đã có ngay món ăn ngon lành, nóng hổi", anh Hôi cho biết. Trước tết 1 tháng, cộng đồng người Tà Ôi cũng tất bật chuẩn bị những món ăn đậm vị vùng cao. Có những món được làm trước tết cả chục ngày, đặc biệt là các loại bánh làm từ nếp. Cụ bà Căn Hoan (80 tuổi, người Tà Ôi, trú tại xã Hồng Thái) bảo đàn ông đi kiếm mồi nhắm, làm rượu còn đàn bà thì giã gạo, chọn nếp, tìm lá gói bánh. Người Tà Ôi thường chọn các loại gạo nếp bản địa thơm ngon như ra dư, cu cha, trưi… để làm bánh, xôi ống. "Mẹ thường làm để dâng Yàng (Trời - NV) vào dịp tết. Trong đó, bánh a quát khó gói nhất vì phải làm nhọn 2 đầu bằng lá đót tươi rồi cho nếp vào. Khi làm xong, bánh nhìn như 2 chiếc sừng trâu nên còn gọi là bánh sừng trâu. Ăn bánh kèm thịt nướng, rất ngon", cụ Căn Hoan nói. Cụ vẫn làm bánh nếp giã nhuyễn cùng mè đen (adeep man), món bánh đặc biệt đang có nguy cơ thất truyền.Gắn bó nhiều năm với đại ngàn Trường Sơn, nhà nghiên cứu Trần Nguyễn Khánh Phong nhận định vào ngày tết người Tà Ôi thể hiện nét truyền thống qua văn hóa ẩm thực với những món ăn độc đáo, chuẩn bị công phu. "Vì sinh sống ở vùng núi rừng lạnh buốt, di chuyển nhiều nên người Tà Ôi thích ăn khô, mặn, cay. Bởi vậy, hầu hết các món ăn của đồng bào đều được chế biến theo cách nướng, thui, luộc hoặc tái", ông Phong cho hay. Một số món ăn độc đáo vùng cao vào dịp tết có thể kể đến gồm cá và thịt thui ống (cho thịt vào ống tre rồi lấy cùi bắp đậy lại, đặt nướng lăn tròn đều trên than hồng), môn thục cắt thành từng khúc trộn chung với thịt đã ướp sẵn rồi đổ vào ống để thui… Lạ lùng hơn, theo ông Trần Nguyễn Khánh Phong, những món thoạt nghe qua có vẻ sẽ kén người ăn như món thui chim, chuột, cua ủ thối lại là những đặc sản cao cấp. Nguyên liệu sau khi được làm sạch, ướp gia vị cho vào từng ống tre, nứa hoặc quả bầu khô rồi chỉ cần thui trên lửa một vòng cho có hơi nóng, sau đó cất vào gùi hoặc để lên giàn bếp, sau vài ngày mở ra ngửi thấy có mùi là ăn được. Người Tà Ôi cho rằng dịp lễ tết mang những món này ra đãi khách xem như thể hiện tấm lòng quý mến của gia chủ đối với khách.Nghệ nhân ưu tú Hồ Văn Hạnh (77 tuổi, trú tại xã Trung Sơn), người được mệnh danh là "cuốn từ điển sống của đại ngàn Trường Sơn", cho biết lịch nông vụ của cộng đồng các dân tộc ở A Lưới thường kết thúc vào tháng 10 âm lịch, sau đó người dân sẽ ăn tết mừng lúa mới Aza (chọn một ngày từ 6.11 - 24 tháng chạp). Đón Tết Nguyên đán của đất nước, người dân xem như đã gộp 2 cái tết vào chung vui một lần. Vì vậy, các gia đình không tiếc công sức đi tìm sản vật về đãi khách. Những đặc sản của mỗi dân tộc đều được soạn sửa kỳ công, dâng lễ Aza thế nào thì họ dọn tết cũng như thế đó. "Bố thì quan tâm đến "ẩm" hơn "thực". Tết mà! Đàn ông phải có chi nhâm nhi cùng bạn bè mới vui. Bố thích nhất là rượu tr'đin, tức "rượu trời" vì được cất ngay trên đọt cây", già Hạnh khề khà. Là người Pa Kôh nhưng già Hạnh lại thích thứ rượu truyền thống của người Cơ Tu. Theo già, đây là loại rượu thơm ngon nhất ở đại ngàn Trường Sơn, được chiết từ cây tr'đin mọc trong rừng sâu. Người thợ chỉ cần rạch một đường trên thân cây rồi lấy can hứng nước. Bỏ thêm ít vỏ cây chuồn phơi khô, nước sẽ tự lên men cho ra thứ hương vị có một không hai. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hoài Nam (79 tuổi, người dân tộc Cơ Tu, trú tại xã Hồng Hạ) tự hào vì rượu tr'đin được các dân tộc anh em, kể cả người Kinh ở A Lưới, yêu thích và "không có mà bán" vào mỗi dịp tết. Già Nam cho biết người Pa Kôh, Tà Ôi cùng người Cơ Tu còn có một loại rượu tương tự tr'đin là rượu tà vạt được cất từ cây đoác. Cây đoác dễ tìm hơn, nhưng khai thác thì nguy hiểm hơn vì phải trèo cao hơn cây tr'đin. "Đây chắc là những loại rượu duy nhất trên thế giới được lấy trên cây mang về uống mà không cần phải chưng cất", già Nam cười. Tùy vào khẩu vị của mỗi người mà đến tết, đồng bào các dân tộc thiểu số còn nấu rượu nếp (xiêu), ủ rượu cần (a riêu), rượu mía vỏ chuồn (a véc), rượu mây rừng vỏ chuồn (tà via)…Bà Lê Thị Thêm, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện A Lưới, nhận định mỗi dân tộc đều có phong tục tết cổ truyền mang màu sắc riêng. Nhưng thật đáng quý khi đồng bào mang "tết riêng" hòa vào "tết chung" của đất nước và các dân tộc vẫn giữ được nét ẩm thực độc đáo, đậm dư vị núi rừng. "Tết đến, nhà nhà lại sửa soạn những món ngon để mời khách. Cảm tưởng tết quê hương A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực của các dân tộc với cơ man là món ăn, thức uống độc lạ… Thú vị hơn, giữa các gia đình còn giao lưu ẩm thực bằng cách trao đổi ống thịt, gùi bánh, chum rượu… để có thể thưởng thức những món mà nhà mình không có. Tết đoàn kết, đầm ấm", bà Thêm chia sẻ.Nhận định Man United vs Granada (2g sáng 16.4): 'Quỷ đỏ' nhàn hạ ở Old Trafford?
Ngoài ra, theo thạc sĩ Thành, việc đi ngủ sớm để phục hồi năng lượng sau những ngày vui chơi thường thức khuya; dậy sớm để có một bữa sáng đầy đủ, quần áo tươm tất; dành một khoảng thời gian để hỏi thăm trò chuyện cùng đồng nghiệp… cũng là những cách để lấy lại nguồn năng lượng làm việc dồi dào. Ngoài ra, thạc sĩ Thành còn chia sẻ thêm: “Hãy lấy giấy bút ghi ra 5 - 10 công việc đơn giản cần giải quyết trước mắt và bắt tay vào làm từng việc một. Thao tác này sẽ khởi tạo năng lượng cho bạn. Hãy tạo nên một môi trường năng động, thân thiện, mọi người cùng kết nối với nhau”.
Quản lý thuốc lá mới: Phân định rõ trách nhiệm các bộ, ngành
Ngày đầu tiên của năm mới Ất Tỵ 2025, Hà Nội lại khoác lên mình một tấm áo khác hẳn ngày thường. Nếu những ngày cuối năm, thành phố ngập trong sự hối hả, tấp nập của dòng người lo toan cho cái tết đủ đầy, thì sáng mùng 1 lại là một hình ảnh đối lập hiếm hoi trong năm: tĩnh lặng, yên bình đến lạ kỳ.Phố phường Hà Nội lúc này không còn tiếng còi xe, không còn những bước chân vội vã. Nơi tấp nập nhất có lẽ là ở các đền, chùa, đình - nơi người dân đi lễ cầu bình an, may mắn cho năm mới. Một số tiểu thương vẫn còn mở cửa buôn bán sáng mùng 1 tết để người dân sắm lễ dâng. Không còn cảnh chen chúc, xô bồ, người Hà Nội tĩnh lặng sáng mùng 1 nhìn thành phố chuyển mình trong khoảnh khắc đầu tiên của năm mới. Sáng mùng 1 Tết Ất Tỵ, Hà Nội đẹp theo một cách rất riêng – đẹp bởi sự vắng lặng hiếm hoi, bởi không khí trong trẻo, bởi những điều giản dị nhưng lại chứa đựng cả hồn cốt của một cái tết truyền thống. Đó là lúc mà mỗi người có thể dừng lại, hít thở sâu một hơi, cảm nhận sự chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, lặng nghe những nhịp đập chậm rãi của thủ đô nghìn năm văn hiến. Và rồi, chỉ ít ngày nữa thôi, Hà Nội lại trở về với nhịp sống quen thuộc, với những con đường đông đúc, những tiếng còi xe và sự hối hả. Nhưng khoảnh khắc sáng mùng 1 ấy – khoảnh khắc Hà Nội bình yên đến lạ – vẫn sẽ mãi là một nét đẹp khó quên trong lòng những ai yêu mến mảnh đất này.
Về tình hình xung đột ở Ukraine, Tổng thống Volodymyr Zelensky hôm 3.1 viết trên kênh Telegram cho biết, trong ba ngày đầu tiên của năm 2025, Nga đã phóng 300 máy bay không người lái (UAV) tấn công và gần 20 tên lửa vào các mục tiêu của Ukraine. Ông cho biết hầu hết tên lửa và UAV Nga đã bị bắn hạ hoặc đánh chặn.Ông Zelensky kêu gọi đồng minh hỗ trợ nhiều hơn nữa để Kyiv có được những hệ thống phòng không và phòng thủ tên lửa tốt nhằm đối phó hiệu quả với các cuộc tấn công của Nga.Lầu Năm Góc cùng ngày xác nhận Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin sẽ trở lại Đức vào tuần tới để tham dự cuộc họp lần thứ 25 của Nhóm Liên lạc Quốc phòng Ukraine. Đây là một liên minh quốc tế gồm hàng chục quốc gia đã cam kết hậu thuẫn cho Ukraine đối phó với Nga.Hội nghị của nhóm liên lạc nêu trên dự kiến sẽ là sự kiện cuối cùng mà ông Austin tham dự trước khi Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump tuyên thệ nhậm chức vào ngày 20.1.Trong khi các đồng minh vẫn thể hiện tinh thần sát cánh cùng Ukraine, cơ quan tình báo nước ngoài của Nga lại đưa ra thông tin cho rằng phương Tây không loại trừ khả năng tuyến phòng thủ của quân đội Ukraine sẽ sớm sụp đổ.Ukraine nhiều khả năng sẽ phải đương đầu với tình huống viện trợ của Mỹ suy giảm sau khi ông Donald Trump tiếp quản Nhà Trắng vào ngày 20.1, bởi ông Trump đã nhiều lần chỉ trích mức độ viện trợ của Washington cho Kyiv và tuyên bố sẽ nhanh chóng tìm cách kết thúc cuộc chiến.Ukraine bác bỏ những thỏa thuận đàm phán có đi kèm điều kiện nhượng bộ về lãnh thổ. Nhưng trong một cuộc trả lời phỏng vấn ngày 2.1 ở Kyiv, ông Zelensky bày tỏ hy vọng tổng thống mới của nước Mỹ có thể là “chất xúc tác” cho một thỏa thuận tốt hơn.Ở Trung Đông, miền bắc Syria nóng lên trong những ngày qua với các cuộc đụng độ giữa Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do người Kurd dẫn đầu, với nhóm vũ trang thân Thổ Nhĩ Kỳ. Diễn biến phần nào nêu bật sự căng thẳng là thông tin Mỹ rục rịch điều lực lượng đến TP.Kobani ở miền bắc Syria nhằm xây dựng căn cứ tại đây.Theo Tổ chức Quan sát Nhân quyền Syria (SOHR, có trụ sở tại Anh), Mỹ ngày 2.1 điều khoảng 50 xe tải chở các khối bê tông đến khu vực Kobani. Những xe quân sự cắm cờ Mỹ cũng liên tục di chuyển tới thành phố này.Hãng tin North Press thân SDF cho hay các đoàn xe của liên minh quốc tế do Mỹ dẫn đầu đã khởi động quá trình xây dựng căn cứ quân sự, và sắp tới sẽ bố trí binh sĩ, vũ khí, radar cùng hệ thống phòng không.Tính đến chiều 3.1 (giờ Việt Nam), giới chức Mỹ chưa bình luận về thông tin trên, song các nhà quan sát nhận định Washington muốn giữ vững các mục tiêu chiến lược tại Syria thông qua việc hỗ trợ đồng minh người Kurd trước áp lực từ Thổ Nhĩ Kỳ.Kính mời quý vị đón xem bản tin cập nhật tình hình tại các điểm nóng xung đột thế giới ngày 4.1.2025 của Báo Thanh Niên.
Giải bóng đá vô địch H.Châu Đức gây quỹ trao quà tết cho bà con khó khăn
Không chỉ say mê ẩm thực Việt như món phở, ông còn chia sẻ những cảm xúc đặc biệt về văn hóa, con người Việt Nam cũng như áp lực và động lực từ thành công vang dội của người đồng hương Park Hang-seo.Nhân dịp Tết Nguyên đán, HLV Kim Sang-sik đã có những trải nghiệm đầu tiên về tết cổ truyền Việt Nam, từ việc thử bánh chưng đến việc chuẩn bị phong bao lì xì để chúc tết cầu thủ. Đặc biệt, ông đã tham khảo HLV Park Hang-seo – người từng gắn bó sâu sắc với bóng đá Việt Nam – để tạo sự gần gũi và ấm áp trong dịp đặc biệt này."Tôi có tham khảo HLV Park Hang-seo về việc chuẩn bị phong bao lì xì ra sao để mừng tuổi các cầu thủ và chúc tết khi các cầu thủ tới thăm tôi", ông nói trong cuộc phỏng vấn với VTV.Nhắc đến HLV Park Hang-seo, ông Kim không giấu được sự ngưỡng mộ. Ông xem những thành công mà HLV Park đạt được với bóng đá Việt Nam vừa là áp lực, vừa là động lực để cố gắng nhiều hơn. "Thành công của ông Park một nửa là áp lực, nhưng nửa còn lại là động lực để bản thân tôi phải tập trung cố gắng. Ông Park đã có chiến tích vang dội và được yêu mến rất nhiều. Đạt được thành tích như ông ấy thì khó lắm, nhưng tôi mong mình nhận được tình yêu từ cầu thủ và người hâm mộ như những gì ông Park đã làm được", HLV Kim bày tỏ.Dù đã sống và làm việc tại Việt Nam được 7 tháng, HLV Kim vẫn không khỏi nhớ gia đình ở Hàn Quốc. "Trong thời gian xa nhà, tôi thấy nhớ gia đình và đôi lúc cũng thấy cô đơn lắm. Tôi nhớ bố mẹ, vợ và hai con của mình. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ ở AFF Cup, tôi dự định sẽ về Hàn Quốc để gặp gỡ và chăm sóc gia đình", ông tâm sự.Tuy nhiên, nhờ có bạn bè người Hàn Quốc và sự ủng hộ từ phía người hâm mộ Việt Nam, HLV Kim cảm thấy gắn bó hơn với nơi đây. "Ở Việt Nam, tôi có nhiều bạn bè Hàn Quốc luôn ủng hộ và động viên tôi. Đồng thời, mối quan hệ bền chặt giữa Việt Nam và Hàn Quốc cũng giúp tôi cảm nhận được sự gắn kết sâu sắc với mọi người".Ông cũng đặc biệt ấn tượng với tình yêu bóng đá cuồng nhiệt của người dân Việt Nam: "Điều tôi ấn tượng nhất là người Việt Nam rất yêu bóng đá, từ trẻ nhỏ đến người già. Mọi người cổ vũ và ủng hộ chúng tôi vô điều kiện. Tôi hạnh phúc vì điều đó".Năm nay, HLV Kim sẽ đón Tết Nguyên đán cùng gia đình nhưng không phải ở quê nhà. HLV Kim chia sẻ. "Dịp này, gia đình tôi cũng sang Việt Nam, và chúng tôi dự định có một kỳ nghỉ ngắn tại Nha Trang. Việt Nam có nhiều địa điểm đẹp mà tôi muốn đưa gia đình tới để tận hưởng những ngày nghỉ ý nghĩa".Dịp Tết Nguyên đán năm nay không chỉ là khoảng thời gian để HLV Kim nghỉ ngơi sau những ngày làm việc bận rộn, mà còn là cơ hội để ông cùng gia đình trải nghiệm văn hóa và con người Việt Nam. Với sự chuẩn bị chu đáo, ông hy vọng những ngày tết sẽ trở thành kỷ niệm khó quên đối với bản thân và gia đình."Tôi cảm thấy rất hạnh phúc khi sống tại Việt Nam. Về thời tiết, môi trường hay món ăn như phở và bún chả, tôi đều thấy vô cùng hài lòng. Những ngày tết này, tôi hy vọng sẽ hiểu hơn về văn hóa Việt Nam và gắn bó hơn với cầu thủ cũng như người hâm mộ nơi đây," ông nói.Với sự chân thành và những nỗ lực hòa nhập, HLV Kim Sang-sik đang từng bước xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với cầu thủ và người hâm mộ Việt Nam. Dịp Tết Nguyên đán sẽ là cơ hội để ông gắn kết hơn với đội bóng, tiếp thêm động lực cho những thành công trong tương lai.
