Với hơn 600 khách tham dự ‘Vietnam SEO Performance 2022’ đã 'cháy sạch' vé bán
Yamaha Grande và Yamaha FazzioĐốn hạ rừng phòng hộ để săn ươi
Tỉ mẩn tạo hình con voi bên căn nhà dài truyền thống, nghệ nhân H'Huyên BHôk (49 tuổi) dừng tay mời chúng tôi vào nhà để tìm hiểu về nghề gốm cổ Yang Tao. Dưới chân nhà dài, những tạo hình như: con voi, con lợn, lọ hoa… đang được bà phơi dưới ánh nắng của ngày đông. "Trong làng tôi chỉ còn vài nghệ nhân làm gốm Yang Tao, họ cũng đã già hết rồi, nếu tính nghệ nhân làm được gốm Yang Tao thì tôi là người trẻ nhất", bà H'Huyên BHôk nói.Bà H'Huyên BHôk cho hay, qua lời kể của bà cố, ngày xưa trong buôn người dân sinh sống không có các vật dụng sinh hoạt như chén, bát…, chỉ dùng lá chuối để đựng cơm. Từ đó, người xưa đã suy nghĩ và sáng tạo, tìm kiếm nguồn đất để nặn ra cái chén đầu tiên, đem đi nung thành công, rồi tiếp tục làm các vật dụng lớn hơn như sành đựng nước, chóe đựng gạo. Thời điểm đó, người dân trong buôn học hỏi lẫn nhau và tự tạo ra các vật dụng riêng để sử dụng trong gia đình."Để thể hiện lòng biết ơn và tôn kính với bề trên, người sáng kiến đã đặt ra rất nhiều quy tắc khi làm gốm Yang Tao, người vi phạm quy tắc sẽ bị bề trên khiển trách", bà H'Huyên BHôk kể và tiếp lời: "Ngày trước, chỉ có phụ nữ làm gốm, đàn ông trong buôn không được làm vì chế độ mẫu hệ. Độ tuổi mà con gái được làm gốm phải từ 17,18 tuổi, chưa có chồng. Trước khi đi lấy đất, con gái không được tiếp xúc với con trai, không trùng ngày 'đèn đỏ', nếu vi phạm sẽ bị run tay chân, không tìm thấy đường về nhà".Nghệ nhân H'Lưm Uông (63 tuổi), nhà ở bên cạnh và là người chỉ dạy cho bà H'Huyên BHôk làm gốm, vừa nằm viện về, tay chân vẫn còn yếu do bị tai biến (hồi tháng 6.2024), nhưng nỗi nhớ nghề vẫn hằn sâu trong đôi mắt của bà. "Bị thế này, mẹ (tôi) cũng nhớ nghề lắm, tay chân cứ khó chịu. Hằng ngày, chỉ có thể ngồi trong nhà dài nhìn H'Huyên BHôk làm gốm, mong mau khỏi bệnh để lại tiếp tục làm gốm như ngày xưa. Từ những năm 1990, chén bát hiện đại từ nơi khác về nên buôn này chỉ còn vài người làm gốm…", bà H'Lưm Uông chia sẻ.Giọng trầm buồn, nghệ nhân H'Huyên BHôk và H'Lưm Uông kể lại khoảng hơn chục năm trước, trong một lần đi bán gốm Yang Tao ở H.Cư Mgar (Đắk Lắk), chiếc xe chở mọi người không may bị lật ở giữa đèo, bà H'Huyên BHôk bị chấn thương ở vùng đầu, rất may không ảnh hưởng đến tính mạng. Nhưng cũng từ đây, người dân trong buôn không còn đi bán gốm ở xa nữa (vì sợ gặp tai nạn) mà chỉ làm các vật dụng phục vụ sinh hoạt trong gia đình. Rồi theo xu hướng phát triển, gốm thủ công không cạnh tranh được với gốm công nghiệp, nên người làm gốm trong buôn ít dần, chỉ còn 5 – 6 người giữ nghề đến ngày nay.Năm 2008, bà Lương Thanh Sơn (nguyên Giám đốc Bảo tàng Đắk Lắk) đã đến buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk) để động viên, hỗ trợ cho bà con giữ lấy nghề gốm cổ lâu đời trong vùng. Các nghệ nhân và người làm gốm cổ ở Yang Tao luôn ghi nhớ rằng, nếu không có TS Lương Thanh Sơn thì nghề gốm đã mất đi.Bà Sơn cho hay những năm trước 2008, bà đã nghiên cứu và đề xuất các dự án phục hồi các làng nghề truyền thống của người Ê Đê, người M'nông tại địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Trong đó, bà xin được nguồn vốn cho dự án phục dựng nghề làm gốm của người M'nông tại buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk). Thời điểm này, tại buôn có mở một lớp dạy nghề làm gốm cổ khoảng 15 – 20 người, trong đó có 3 nghệ nhân được mệnh danh là "bàn tay vàng" của địa phương."Qua thời gian làm văn hóa, gắn bó với người dân tại các buôn làng, điều mà tôi đau đáu đến bây giờ là làm sao tạo được nguồn thu, đầu ra cho các sản phẩm gốm Yang Tao của bà con. H.Lắk là vùng du lịch nổi tiếng của tỉnh Đắk Lắk, đặc biệt là khu du lịch hồ Lắk, đây là cơ sở để phát triển các sản phẩm gốm cổ Yang Tao gửi đến tay du khách thập phương", bà Sơn nói.Bà Sơn cho biết thêm, theo thông tin từ một người nghiên cứu (Bỉ) do bà hướng dẫn, sản phẩm gốm cổ Yang Tao đã hiện diện tại Bảo tàng Anh. Trong lần trở lại Dơng Bắk cách đây không lâu, các nghệ nhân (nay già yếu nhưng bàn tay của họ chưa bao giờ biết mỏi) cũng khoe với bà, gốm Yang Tao đã được du khách từ các công ty du lịch lữ hành đến tham quan và tìm mua. Từ đó, cũng tạo nguồn thu nhập đáng kể cho bà con duy trì với nghề.Trao đổi với Thanh Niên, Sở VH-TT-DL Đắk Lắk cho biết, Bộ VH-TT-DL vừa có Quyết định về việc công bố danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với nghề làm gốm của người M'nông ở xã Yang Tao (H.Lắk, Đắk Lắk). Đây sẽ là cơ sở quan trọng để gốm cổ Yang Tao được hồi sinh.
Hầm cầu chui thiếu ánh sáng
Nghệ sĩ Linh Tâm là ngôi sao cải lương nổi tiếng, ghi dấu ấn qua các vở kinh điển như Giũ áo bụi đời, Đèn khuya, Tướng cướp Bạch Hải Đường, Người không cô đơn… Linh Tâm thường kết hợp ăn ý với NSƯT Vũ Linh, tạo nên một cặp thiện - ác trên sân khấu. Khi đàn anh qua đời, nam nghệ sĩ lập bàn thờ riêng, không tránh khỏi cảm giác hụt hẫng vì mất đi một người bạn diễn ăn ý trên sân khấu cải lương.
Đu đủ chứa papain, một enzyme tiêu hóa có khả năng phân giải protein thành các thành phần nhỏ hơn, dễ hấp thụ hơn. Không những vậy, việc tiêu thụ đu đủ xanh còn giúp làm dịu tình trạng viêm dạ dày hoặc hội chứng ruột kích thích, theo trang sức khỏe HealthShots (Ấn Độ).Với hàm lượng cao các vitamin A, C và E, đu đủ xanh giúp cơ thể chống lại các loại nhiễm trùng và bệnh tật bằng cách loại bỏ các gốc tự do gây hại. Với lượng calo thấp, chỉ 43 calo trên mỗi 100 gram, hàm lượng chất xơ cao, đu đủ xanh giúp tạo cảm giác no lâu, từ đó giảm cảm giác thèm ăn vặt. Với hàm lượng kali dồi dào, đu đủ xanh giúp điều hòa huyết áp và duy trì nhịp tim ổn định. Đồng thời, các chất xơ và chất chống oxy hóa có trong đu đủ xanh hỗ trợ giảm cholesterol xấu (LDL), từ đó làm giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.Loại quả này có chỉ số đường huyết thấp và chứa lượng chất xơ cao, giúp làm chậm quá trình hấp thụ đường và ngăn ngừa tăng đột ngột lượng đường trong máu. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Journal of Nutritional Health & Food Engineering năm 2016 đã chứng minh việc tiêu thụ đu đủ xanh có thể giúp ngăn ngừa bệnh tiểu đường và kiểm soát đường huyết.Các chất chống oxy hóa có trong đu đủ xanh giúp ngăn chặn quá trình oxy hóa lipid, từ đó giảm nguy cơ gan nhiễm mỡ. Một nghiên cứu năm 2023 được công bố trên tạp chí Nutrients đã chỉ ra rằng lá, vỏ và thịt của đu đủ xanh đều có tác dụng giảm mỡ, giúp phòng ngừa bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Không chỉ dừng lại ở đó, đu đủ xanh còn có khả năng giảm viêm nhờ các hợp chất như papain và chymopapain. Những hợp chất này giúp giảm viêm trong cơ thể, đặc biệt là ở những người bị viêm khớp hoặc các tình trạng viêm mạn tính khác.Các enzyme và vitamin trong loại quả này giúp phục hồi làn da bị tổn thương, làm sáng da và làm chậm quá trình lão hóa. Một nghiên cứu năm 2023 được công bố trên tạp chí Preventive Nutrition and Food Science đã khẳng định đu đủ xanh là một loại quả có khả năng ngăn ngừa và trì hoãn quá trình lão hóa da. Mặc dù đu đủ xanh có nhiều lợi ích, nhưng việc dùng nó cần được cân nhắc cẩn thận, đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai. Do chứa latex, đu đủ xanh có thể gây co bóp tử cung và dẫn đến nguy cơ sảy thai. Ngoài ra, một số người có thể bị dị ứng với enzyme papain, gây ra các triệu chứng như ngứa hoặc khó thở. Việc ăn quá nhiều đu đủ xanh cũng có thể gây khó chịu tiêu hóa như tiêu chảy hoặc đầy hơi do hàm lượng chất xơ cao.Tốt nhất bạn nên tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế trước khi dùng đu đủ xanh thường xuyên.
Ông chủ Inter Miami, David Beckham gây sốt ở Mexico
Theo PhoneArena, Google vừa khiến nhiều người dùng bất ngờ khi âm thầm loại bỏ tính năng chia sẻ lân cận (Nearby Share) dành cho ứng dụng trên Play Store trong bản cập nhật mới nhất. Sau 3 năm ra mắt, tính năng này đã chính thức bị 'khai tử', gây tiếc nuối cho một bộ phận người dùng.Nearby Share được Google giới thiệu vào năm 2021, cho phép người dùng chia sẻ ứng dụng qua kết nối ngang hàng (P2P), không cần internet. Tuy nhiên, tính năng này dường như không được nhiều người biết đến và sử dụng thường xuyên.Theo ghi chú cập nhật Play Store tháng 12, Google đã quyết định loại bỏ tính năng này trong phiên bản 45.2.19-31. Biểu tượng Nearby Share trong menu 'Manage apps & devices' cũng đã biến mất.Lý do Google đưa ra quyết định này vẫn chưa được tiết lộ. Dù không phổ biến, việc loại bỏ tính năng này có thể gây ảnh hưởng đến người dùng ở những khu vực có kết nối internet yếu hoặc bị hạn chế dữ liệu.Tuy nhiên, ứng dụng Nearby Share độc lập của Google vẫn hoạt động bình thường, cho phép chia sẻ các tệp tin, ứng dụng, hình ảnh... giữa các thiết bị Android. Ngoài ra, người dùng có thể sử dụng ứng dụng 'Files by Google' hoặc các ứng dụng chia sẻ file của bên thứ ba như SHAREit, Xender, Send Anywhere, Zapya...Việc loại bỏ Nearby Share trên Play Store không phải là lần đầu tiên Google 'khai tử' một dịch vụ. Gần đây, 'gã khổng lồ' công nghệ này cũng đã ngừng hoạt động ứng dụng Google Podcasts, Google Domains và nền tảng Jamboard. Điều này cho thấy Google đang tập trung vào các dịch vụ cốt lõi và sẵn sàng loại bỏ những tính năng ít được sử dụng.
