bongdaso12

Mưa lớn gây ngập lụt, chia cắt QL1 khu vực phía nam Thừa Thiên - Huế

Đường Thi Vịnh nói về quyết định rời TVB sau 20 năm

Hoa mai được xem là biểu tượng của mùa xuân. Cứ đến khoảng giữa tháng chạp, các nhà vườn bắt đầu lặt lá để nụ hoa dồn sức bung nở đón tết. Tuy có sức sống dẻo dai nhưng mai tết trúng vụ hay không phụ thuộc nhiều vào thời tiết. Chăm sóc cây vất vả cả năm, người trồng mai ở làng mai An Lộc Xuân (Q.12) chỉ mong thời tiết ấm áp, thuận lợi để hoa nở đẹp, chở Tết Ất Tỵ 2025 đến với mọi nhà.

Bếp cơm thiện nguyện

Nhan Phúc Vinh đóng vai nam chính trong Duyên. Bộ phim tình cảm gia đình xoay quanh cuộc sống tại một nông trại, nơi ba thế hệ chung sống, gìn giữ và phát triển vùng đất nông nghiệp xanh mát. Bộ phim không chỉ kể về hành trình dựng xây và bảo vệ nông trại, mà còn là câu chuyện về tình yêu, tình thân và sự trưởng thành của những người trẻ và cả những tham vọng tranh giành gia sản của những người thân trong gia đình.Bộ phim xoay quanh câu chuyện của Hoàng Nam (Nhan Phúc Vinh), một kỹ sư nông nghiệp tài năng, tận tâm với công việc và luôn mong muốn phát triển nền nông nghiệp bền vững. Anh trở về quê nhà để tiếp quản và cải tiến nông trại Thủy Mộc, nơi mang đầy ký ức tuổi thơ và là niềm tự hào của gia đình.Tại đây, Hoàng Nam vô tình bị cuốn vào một cuộc hôn nhân bất đắc dĩ với Duyên (Tăng Huỳnh Như) - cô gái trẻ cá tính, mạnh mẽ và bướng bỉnh. Xuất thân trong gia đình có truyền thống làm nông, Duyên không thích bị sắp đặt số phận và luôn muốn chứng minh bản thân có thể tự quyết định cuộc đời mình. Mối quan hệ của cả hai bắt đầu với những mâu thuẫn, tranh cãi khi họ có quá nhiều điểm khác biệt.Thế nhưng, chính sự chung tay làm việc tại nông trại, cùng nhau đối mặt với những thử thách trong cuộc sống, Hoàng Nam và Duyên dần thấu hiểu và xích lại gần nhau hơn. Từ một cuộc hôn nhân không tình yêu, họ dần nảy sinh những rung động chân thành, để rồi nhận ra nhau chính là định mệnh.Bên cạnh chuyện tình cảm, bộ phim còn khắc họa hành trình trưởng thành của những người trẻ đang theo đuổi ước mơ và hoài bão của riêng mình, bao gồm Hoàng Quân (Trần Ngọc Vàng) - người em trai luôn bị áp lực bởi cái bóng của anh trai nhưng quyết tâm tìm lối đi riêng; Ái Mỹ (Lý Hồng Ân) một cô gái thành phố năng động, thích nghi với cuộc sống thôn quê; Dũng (Võ Đình Hiếu) - chàng trai kiên trì, theo đuổi ước mơ làm nông nghiệp sạch...Duyên không chỉ đơn thuần là một bộ phim tình cảm mà còn mang đến một góc nhìn mới về giá trị của gia đình, tình yêu thiên nhiên và sự gắn kết với đất đai. Phim đưa khán giả rời xa cuộc sống phố thị ồn ào, hòa mình vào thiên nhiên, tận hưởng những khoảnh khắc yên bình, từ ánh nắng ban mai đến những cơn mưa tưới mát cánh đồng.Qua từng tập phim, khán giả sẽ cảm nhận được những bài học về sự kiên trì, lòng yêu thương và khát khao sống trọn vẹn. Đồng thời, bộ phim cũng tôn vinh những con người âm thầm đóng góp cho nền nông nghiệp bền vững - một ngành nghề tuy vất vả nhưng lại vô cùng ý nghĩa.Dàn diễn viên thực lực như Nhan Phúc Vinh, Tăng Huỳnh Như, Trần Ngọc Vàng, Lý Hồng Ân, Khánh Huyền, Thân Thúy Hà, Bá Nghị... góp phần tạo nên bức tranh nhiều màu sắc về tuổi trẻ nhiều đam mê và chiều sâu cho câu chuyện gia đình.Đây cũng là lần đầu tiên Nhan Phúc Vinh kết đôi với Tăng Huỳnh Như trên màn ảnh nhỏ. Chia sẻ về vai diễn này, nam diễn viên gốc miền Tây cho biết: "Rất lâu rồi tôi mới đóng một bộ phim phục vụ khán giả miền Tây sau nhiều năm ra bắc đóng phim. Để hoàn thành các cảnh quay trong Duyên tôi cùng ê kíp đã đi đến 12 tỉnh thành khắp miền Đông và miền Tây Nam bộ. Hy vọng bộ phim sẽ mang đến nhiều điều thú vị cho khán giả truyền hình".Phim Duyên do đạo diễn Nguyễn Phương Điền cầm trịch lên sóng trên kênh THVL1 từ ngày 3.2.

Tham gia lễ trao giải Quả cầu vàng vừa qua cho bộ phim Wicked có nhiều đề cử, nam đạo diễn Jon M. Chu đã có những chia sẻ bất ngờ về dự án mới của mình, xoay quanh tác phẩm tiểu sử về Britney Spears.Vị đạo diễn cho biết "công chúa nhạc pop" chắc chắn sẽ "tham gia rất tích cực" vào quá trình chuyển thể cuốn hồi ký bán chạy nhất Người đàn bà trong tôi vào năm 2023 của mình. Tuy vậy, anh từ chối cung cấp thêm thông tin sâu hơn và cho biết: "Tôi hầu như chưa bắt đầu bất cứ điều gì. Nhưng Britney sẽ tham gia sâu vào rất nhiều khâu. Tôi có ý tưởng và cách tiếp cận, nhưng vẫn còn rất, rất sớm để tuyên bố điều gì".Phản ứng nói trên là tương đối bất ngờ khi Britney đã không ít lần hoài nghi về ý định này. Theo đó, vào tháng 11.2022, khi nhà sản xuất Millie Bobby Brown lên tiếng bày tỏ mong muốn đưa câu chuyện cuộc đời của Spears lên màn ảnh rộng, siêu sao nhạc pop đã phản hồi bằng một bài đăng trên Instagram rằng: "Tôi nghe nói mọi người muốn làm phim về cuộc đời tôi... Nhưng mà các bạn, tôi chưa chết mà!!!"Tuy vậy mọi thứ gần đây đã có tiến triển. Theo nhiều nguồn tin thân cận, dự án lần này đã được nhiều công ty phim ảnh mong muốn đàm phán. Nhiều trong số đó là LuckyChap của Margot Robbie, Hello Sunshine của Reese Witherspoon và Plan B của Brad Pitt. Jon M.Chu dường như là một lựa chọn tương đối hợp lý khi trước đây anh đã cầm trịch bộ phim ca nhạc Never Say Never của Justin Bieber. Thành công gần đây của Crazy Rich Asians và Wicked cũng giúp tên tuổi của anh lên như diều gặp gió.Nói về diễn viên chính, Chu cho biết hiện vẫn chưa chọn được ai sẽ vào vai Britney. Anh nói thêm: "Tôi đã xem tất cả các gợi ý của người hâm mộ để tìm ra người tốt nhất. Nhưng điều quan trọng trước mắt là phải xem xem bộ phim đi theo hướng nào".Britney, theo đó, không còn xa lạ với ngành công nghiệp điện ảnh khi từng thủ vai chính trong bộ phim đầu tay ra mắt vào năm 2002 là Crossroads. Điều đáng buồn là sau tác phẩm này cô không tiếp tục với sự nghiệp diễn xuất."Công chúa nhạc pop" cũng tiết lộ bản thân từng tham gia thử vai siêu phẩm lãng mạn The Notebook trong cuốn hồi ký Người đàn bà trong tôi, cũng như nhận được lời mời vào vai phản diện trong bộ phim nhạc kịch Chicago giành giải Oscar. Nhưng đứng trước những cơ hội vụt mất này, Britney cho biết mình không mấy để tâm, thậm chí còn thấy may mắn vì đã từ chối và không tham gia.

Hãng bay của Việt Nam đoạt giải thưởng quốc tế về hạng ghế

Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.