Giá heo hơi hôm nay 15.5.2024: Sẽ đạt 70.000 đồng/kg?
Tương tự nhiều làng cổ khác của vùng chiêm trũng Bắc bộ, làng Nôm thuộc Đại Đồng, Hưng Yên vẫn còn đó những nét đẹp cổ kính, trầm mặc, từ đình làng, ao làng, đường làng, cùng 19 nhà thờ họ biểu trưng cho con dân làng Nôm. Ở đời thường, nhắc đến Nôm là gợi ngay về nghề đặc thù của làng, ấy là buôn đồng nát. Cái nghề ấy "lẻn" cả vào thơ vè, định danh cụ thể về làng rằng: "Đồng nát thì về cầu Nôm".Ngược dòng lịch sử, tìm hiểu chuyện hình thành làng Nôm thông qua cụm di tích đình làng còn lưu lại mới biết thành hoàng làng Nôm chính là thánh Tam Giang - vị anh hùng dân tộc vẻ vang chống ngoại xâm chẳng liên quan gì đến nghề đồng nát. Ở vùng chiêm trũng Bắc bộ, thánh Tam Giang có hai hóa thân là thiên thần và nhân thần. Ở góc độ thiên thần, đây là vị thần chuyên bảo hộ vùng sông nước. Còn ở nhân thần, thánh Tam Giang là vị tướng oai dũng chống giặc ngoại xâm, sau khi hy sinh vì nước, ông được người dân tôn thờ. Thống kê có đến gần 400 đình, đền, nghè ở các làng cổ phía bắc thờ thánh Tam Giang.Trong cụm di tích đình Tam Giang ở làng Nôm, ngoài kiến trúc cổ kính của đình làng, mái ngói, cầu đá… còn nổi bật một cây đa cổ thụ. Các cụ cao niên kể rằng đấy là nơi khi xưa thánh Tam Giang và quân sĩ buộc ngựa, chiêu binh phục vụ kháng chiến chống giặc. Việc chiêu mộ binh sĩ khắp nơi, mỗi người mang mỗi họ khác nhau, khi đất nước yên bình, nhiều người trong số đó ở lại, thành cư dân làng Nôm. Nguyên cớ có đến 19 dòng họ khác nhau ở đây là vì vậy.Cũng từ câu chuyện chiêu quân của đức thánh Tam Giang, bánh tày ra đời. Với chiều dài gần 40 cm, khẩu chỉ bằng 3 ngón tay chụm lại, cầm rất vừa tay, mỗi chiếc bánh đủ cho một người bình thường ăn no. Việc người làng Nôm phát minh ra bánh tày chính là để phục vụ nhu cầu lương binh cho quân sĩ, vừa đủ dưỡng chất vừa đáp ứng tính tiện dụng, dễ dàng vận chuyển, lưu trữ thời gian dài. Nhờ vậy, bánh tày là dạng lương thực để binh sĩ bồi bổ trong những chiến trận ác liệt hoặc những cuộc hành quân xa.Tên gọi bánh tày, khi tìm hiểu ra, cũng mang lại nhiều thuyết giải thú vị. Liệu chiếc bánh có liên quan gì đến dân tộc Tày hay không? Nếu nhìn lại danh sách các dòng họ đang hiện hữu ở làng Nôm và những họ phổ biến của người Tày như Đỗ, Lê, Tạ… có thể thấy có sự tương đồng. Biết đâu trong quá trình chiêu quân, các tráng sĩ người Tày cũng tham gia công cuộc vệ quốc, gia nhập binh đoàn thánh Tam Giang và mang thứ bánh lá đặc trưng của dân tộc mình vào đời sống quân ngũ?Một lý giải khác liên quan đến bánh tày bắt nguồn từ chiều dài chiếc bánh. Nếu đo trung bình độ dài một chiếc bánh tày sẽ tương đương chiều dài cẳng tay với điểm đầu là lòng bàn tay và điểm cuối là cùi chỏ. Trong phương ngữ vùng Bắc bộ, đặc biệt là cư dân Hà Tây, chữ "tay" khi phát âm sẽ được nhấn thêm dấu huyền để thành "tày". Trong quá trình tập hợp binh về làng Nôm, có thể trong số ấy có những người lính đến từ vùng Hà Tây, việc biến âm trong phương ngữ khiến chiếc bánh tay khi xướng âm biến thành bánh tày là vậy.Trở lại với thời bình, bánh tày làng Nôm chỉ được làm vào dịp tết hoặc những sự kiện thực sự trọng đại. Cấu tạo một chiếc bánh rất đơn giản chỉ với đậu xanh đánh (đậu xanh lột vỏ, luộc chín, xào đường theo tỷ lệ 1:1) và mỡ thăn lợn cắt thỏi dài. Hai thứ này dùng làm nhân, còn lớp vỏ bánh là gạo nếp bao quanh, áo là lá dong. Bánh tày, ngoại hình giản đơn chỉ có thế. Nhưng khi ăn, bánh tày thực sự gây ấn tượng bởi sự cân bằng hài hòa giữa các nguyên liệu, hương vị. Ngọt bùi của đậu, béo ngậy của mỡ, dẻo thơm của nếp…, tất cả hòa quyện theo từng miếng cắn rất vừa nhờ kích thước khác lạ với các dòng bánh lá hiện hữu.Là đặc sản làng Nôm, ai ăn cũng khen ngon nhưng để tìm người làm ra bánh tày hôm nay lại là chuyện nan giải khi cả làng chỉ còn lại cụ Tạ Đình Hùng hằng năm vẫn gói bánh tày mùa tết đến. Tham gia cùng cụ Hùng trong một chuyến gói bánh tày, được nghe giải thích và chứng kiến các công đoạn làm bánh, mới thấy đằng sau vẻ giản đơn của chiếc bánh con con là vô số công đoạn phức tạp. Đầu tiên là phân chia tỷ lệ nguyên liệu, để ra một mẻ 100 chiếc bánh cần 10 kg gạo nếp cái hoa vàng vụ mới, 10 kg đường trắng, 10 kg đậu xanh không vỏ, 10 kg mỡ thăn. Phần chuẩn bị nguyên liệu chỉ có khoản đậu xanh đánh là nhọc sức vì phải luộc cho đậu nhừ, đánh nhuyễn không còn thấy dáng hạt rồi trộn đường đảo đều. Cái vất vả là khi đậu quết cùng đường, đảo tay không đều và nhanh sẽ làm đường chảy gây cháy khét, mẻ nhân ấy coi như hỏng. Đậu đảo đến chín nhừ, vàng ươm là hoàn thiện.So sánh làm bánh tày và bánh chưng, cụ Tạ Đình Hùng bảo: "Làm bánh tày vất hơn bánh chưng nhiều, bánh chưng có khuôn, một bánh tôi làm chậm nhất chỉ 2 phút, gói được một bánh tày bằng gói 3 - 4 cái bánh chưng". Đem câu chuyện làm bánh tày hỏi các nhà bán bánh lá ở chợ Nôm, ai cũng lắc đầu: "Không làm đâu, nhọc công lắm chú ạ". Cái sự nhọc ấy, hóa ra chẳng phải khó ở khâu chuẩn bị nguyên liệu mà ở kỹ thuật gói. Chứng kiến cụ Hùng tay thoăn thoắt từng thao tác xếp lá dong, rải 100 gram nếp cho một cái bánh, đặt phần nhân bánh lên lớp nếp, đoạn lấy tay túm hai mép lá kéo lên cao, giật xóc nhẹ, cuộn lại thật nhanh và đều, rồi thắt dây là xong một cái bánh tày. Độ khó khi làm bánh chính là ở cú giật "kinh điển" ấy. Cụ Hùng biết gói bánh tày từ năm 10 tuổi, đến nay đã hơn 70 năm tuổi nghề và cú giật điệu nghệ ấy vừa đủ lực để lớp gạo mỏng te bám đều quanh lõi nhân. Tôi làm thử mấy chiếc bánh cùng cụ nhưng cứ đến công đoạn cuối cùng với thao tác giật là gạo bay đằng gạo, nhân rời đằng nhân, không thể nào căn đều cho được.Mỗi lần chuẩn bị cho một mẻ bánh 100 cái, mất 2 ngày trời, dù tuổi cao, sức yếu, nhưng cụ Tạ Đình Hùng vẫn cố gắng làm, bởi: "Lệ làng xưa mỗi khi bày cỗ tết hoặc cúng đình, phải có giò cây, bánh tày, chả hoa, đều là các thứ người làng tôi tự làm cả, có năm cầu kỳ hơn thì thêm món cá kho ủ trấu. Giờ các món ấy thất truyền hết, còn lại mỗi bánh tày. Gói bánh mệt người lắm nhưng con cháu ở xa chúng nó cứ bảo gói để lễ thánh và mang làm quà đặc sản làng Nôm. Mấy năm nay chúng nó đem bánh tày làm quà biếu tết, ai ăn cũng khen, chiều các cháu nên cố làm".Nhờ kích thước nhỏ, gói đều tay, cộng thêm 5 giờ luộc ngập sôi trong nước, bánh tày khi hoàn thiện ngon dẻo rền ngậy đến lạ kỳ, ăn no vẫn không ngán. Đem cắt lát miếng bánh do cụ Hùng làm, thấy rõ các lớp vỏ, nhân, mỡ phân bố đều tăm tắp, mắt nhìn đã thấy thèm. Ăn bánh của cụ Hùng thật ngon, nhưng cũng có chút bâng khuâng, bởi rằng món bánh tày trứ danh của làng Nôm đang thiếu người kế tục. Trong nhiều mâm cỗ dâng lễ thánh ngày xuân của người làng, bóng dáng bánh tày đang dần được thay bằng những cao lương mỹ vị hợp thời hơn. Lo rằng một ngày không xa, món bánh tày làng Nôm chỉ còn tồn tại trong hoài niệm và chuyện kể.ĐH Mỹ yêu cầu lại bài thi chuẩn hóa có ảnh hưởng cơ hội du học?
Nhưng có thể có một cách vẹn cả đôi đường: Vừa cải thiện giấc ngủ mà không phải cách xa bạn cùng phòng.
Cuộc 'hội ngộ' bất ngờ của bộ ba 'Kính vạn hoa' sau 20 năm
CEO Rob Sharp của Dịch vụ Hàng không Úc (Airservices Australia) cho hay một phi công của hãng Virgin Australia đã cảnh báo với giới chức nước này về cuộc tập trận bắn đạn thật của các tàu hải quân Trung Quốc hồi tuần trước tại biển Tasman khiến 49 chuyến bay phải chuyển hướng. Thông tin được ông Sharp phát biểu trong phiên điều trần trước một ủy ban của Quốc hội Úc hôm 24.2. Theo đó, chuyến bay của các hãng Qantas, Emirates, Air New Zealand và Virgin Australia đã phải chuyển hướng hôm 21.2, sau khi Trung Quốc cảnh báo họ về cuộc tập trận bắn đạn thật ở vùng biển quốc tế giữa Úc và New Zealand.Phi công thường được cảnh báo về các cuộc tập trận, phóng tên lửa và các vấn đề khác có thể ảnh hưởng không phận, thông qua thông báo cho phi công (NOTAM) thường được đưa ra ít nhất 24 giờ trước sự kiện như vậy, theo Reuters.Trong phiên điều trần, ông Sharp báo với Dịch vụ Hàng không Úc rằng Hải quân Trung Quốc trước đó dự định tiến hành tập trận bắn đạn thật tại khu vực cách bờ biển phía đông Úc 483 km. Hãng Virgin Australia từ chối đưa ra bình luận.Quan chức Dịch vụ Hàng không Úc Peter Curran cho biết thông điệp từ phía Trung Quốc đã được phát trên kênh phát thanh khẩn cấp, chủ yếu được các phi công theo dõi và sau đó được chuyển tiếp đến các quan chức kiểm soát không lưu, khiến họ phải ban hành cảnh báo ngay lập tức cho các hãng hàng không thương mại và thiết lập vùng cấm.Cuộc tập trận bắn đạn thật có thể đã bắt đầu khoảng 30 phút trước khi phi công của Virgin Australia lần đầu tiên nghe thấy thông báo. Bộ Chỉ huy hoạt động phòng thủ của Úc được thông báo 10 phút sau khi kiểm soát không lưu nhận thông báo, theo ông Curran.Lực lượng Pháp thường tiến hành các cuộc tập trận quân sự gần lãnh thổ của Pháp ở Thái Bình Dương, nhưng thường thông báo trước cho không lưu Úc từ 24 đến 48 giờ, ông nói thêm.Bộ Quốc phòng Trung Quốc hôm 23.2 cho biết họ đã nhiều lần ban hành các thông báo an toàn trước đó và những hành động của họ tuân thủ luật pháp quốc tế, không ảnh hưởng an toàn bay.Quân đội New Zealand ngày 25.2 cho hay các tàu Trung Quốc hiện đang ở vị trí cách thủ phủ Hobart của vùng Tasmania khoảng 218 hải lý về phía đông.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã phát lệnh tiến hành các cuộc không kích quy mô lớn nhắm vào lực lượng Houthi ở Yemen trong ngày 15.3, khiến ít nhất 24 người thiệt mạng, theo Reuters.Trong đó, có ít nhất 13 dân thường đã thiệt mạng và 9 người bị thương trong các cuộc không kích của Mỹ vào thủ đô Sanaa của Yemen do Houthi kiểm soát, theo cơ quan y tế thuộc lực lượng này.Ngoài ra, đài truyền hình Al-Masirah do Houthi điều hành đưa tin ít nhất 11 người đã thiệt mạng và 14 người bị thương trong một cuộc không kích của Mỹ vào tỉnh Saada ở phía bắc Yemen.Văn phòng chính trị của Houthi mô tả các cuộc tấn công trên là "tội ác chiến tranh". "Sự xâm phạm này sẽ không trôi qua nếu không có đáp trả, và lực lượng vũ trang ở Yemen của chúng tôi đã chuẩn bị đầy đủ để đối đầu với sự leo thang bằng sự leo thang", văn phòng chính trị của Houthi nói trong một tuyên bố do Al-Masirah phát, theo AFP.Một quan chức Mỹ giấu tên cho Reuters hay chiến dịch quân sự đang diễn ra của Mỹ nhắm Houthi có thể kéo dài nhiều ngày và thậm chí nhiều tuần.Theo Bộ Ngoại giao Mỹ, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã thông báo cho Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov về các cuộc không kích mới của Mỹ nhắm vào Houthi cũng như các bước tiếp theo sau các cuộc họp tại Ả Rập Xê Út.Phát lệnh tiến hành chiến dịch quân sự nói trên, Tổng thống Trump cảnh báo rằng các cuộc tấn công của Houthi vào hoạt động vận chuyển trên biển Đỏ cần phải dừng lại nếu không "địa ngục sẽ giáng xuống".Lầu Năm Góc cáo buộc Houthi đã tấn công tàu chiến Mỹ 174 lần và tàu thương mại 145 lần kể từ năm 2023, theo Reuters. Houthi, được Iran hậu thuẫn, lập luận các cuộc tấn công đó là để thể hiện sự đoàn kết với người Palestine về cuộc chiến của Israel chống lại lực lượng Hamas ở Dải Gaza.Các đồng minh khác của Iran, gồm Hamas và Hezbollah ở Li Băng, đã bị Israel làm suy yếu nghiêm trọng kể từ khi cuộc xung đột Hamas-Israel ở Dải Gaza bùng nổ sau khi các tay súng Hamas bất ngờ tấn công miền nam Israel vào ngày 7.10.2023.Tuy nhiên, trong suốt thời gian đó, Houthi vẫn còn mạnh và thường xuyên tấn công, đánh chìm 2 tàu, bắt giữ một tàu khác và giết chết ít nhất 4 thủy thủ, trong các cuộc tấn công làm gián đoạn hoạt động vận chuyển toàn cầu, buộc các công ty phải chuyển hướng sang những hành trình dài hơn và tốn kém hơn quanh miền nam châu Phi, theo Reuters.
Những người 'hành xác' vì chim di cư
Do đó, khi phải di chuyển ngoài trời nắng nóng bác sĩ Lợi đưa ra lời khuyên: “Nên mặc trang phục mát, đồ nhẹ, rộng, chất liệu cotton để dễ toát mồ hôi. Ra đường cần mặc kín, quần áo sáng màu, mang khẩu trang, tránh những chất liệu vải quá dày và tối màu vì sẽ dễ hấp thụ nhiệt. Đội nón rộng vành, có các lỗ thông hơi. Đeo kính mát để bảo vệ mắt. Thoa kem chống nắng với chỉ số SPF ít nhất là 15 hoặc cao hơn. Tránh nắng vào khoảng 11 - 15 giờ chiều vì đây là thời gian ánh nắng nguy hiểm nhất. Cần lưu ý không nên tập thể dục vào các thời điểm nắng gắt trong ngày”.
