Đối ngoại vì đối nội
DeepSeek R1 do công ty khởi nghiệp DeepSeek có trụ sở tại Hàng Châu (Trung Quốc) phát triển, đang được đánh giá là mô hình AI suy luận tốt nhất nước này với 671 tỉ tham số. Trong các bài kiểm tra độc lập, mô hình AI Trung Quốc này đã vượt qua nhiều mô hình hàng đầu như GPT-4o của OpenAI và Llama 3.1 (Meta) về khả năng tư duy logic, lập trình và toán học. R1 không được biết đến với hiệu suất mà còn ở chi phí huấn luyện cực thấp, từng làm "choáng váng" giới chuyên gia toàn cầu. Theo đó, DeepSeek chỉ tốn khoảng 5,6 triệu USD để đào tạo nhờ tối ưu thuật toán và phần cứng. Đây là yếu tố quan trọng giúp Trung Quốc duy trì khả năng phát triển AI mạnh mẽ bất chấp những hạn chế từ lệnh cấm vận chip từ phương Tây. Dù có những báo cáo khẳng định số tiền thực tế là 1,6 tỉ USD, chi phí này vẫn thấp hơn nhiều so với khoản đầu tư mà các đối thủ từ phương Tây đổ vào trí tuệ nhân tạo.Alibaba Qwen, đặc biệt phiên bản Qwen 2.5-Max ra mắt đúng mùng một Tết Nguyên đán và gần đây nhất là QwQ-32B được giới thiệu đầu tháng 3.2025 đang gây chú ý với khả năng suy luận vượt trội dù có quy mô nhỏ hơn nhiều so với các mô hình AI đang có mặt trên thị trường. Biến thể QwQ-32B với 32 tỉ tham số nhưng có khả năng suy luận tương đương DeepSeek R1 - mô hình lớn hơn 20 lần (671 tỉ tham số).Một lợi thế khác của Qwen là được phát hành dưới dạng mã nguồn mở, giúp nó nhanh chóng trở thành mô hình AI Trung Quốc phổ biến hàng đầu trên nền tảng Hugging Face. Khả năng xử lý nhanh và tối ưu dữ liệu giúp Alibaba Qwen được nhiều doanh nghiệp nội địa tin dùng trong các ứng dụng AI thương mại.Hiệu suất vượt trội nhưng tiết kiệm tài nguyên của Qwen đã giúp Alibaba thu hút sự chú ý lớn từ các nhà đầu tư, khiến giá cổ phiếu hãng này tăng mạnh sau khi công bố mô hình mới. Trái lại, sự bùng nổ này lại đẩy cổ phiếu của NVIDIA đi xuống.Không chỉ phát triển các mô hình AI mạnh, Trung Quốc còn đẩy mạnh ứng dụng thực tế. Tencent Yuanbao, trợ lý ảo AI tích hợp trong WeChat, là một ví dụ điển hình.Ra mắt từ tháng 5.2024, Yuanbao nhanh chóng trở thành ứng dụng AI phổ biến nhất Trung Quốc, thậm chí vượt qua DeepSeek về số lượt tải xuống. Điều này phần lớn nhờ vào việc Tencent tích hợp Yuanbao vào hệ sinh thái WeChat, mang lại lợi thế mà các đối thủ phương Tây không có cơ hội cạnh tranh. Yuanbao tận dụng kho dữ liệu khổng lồ của WeChat để cung cấp phản hồi chính xác và có ngữ cảnh sâu sắc. Nhờ đó, người dùng có thể tra cứu thông tin, lập kế hoạch cá nhân, thậm chí thực hiện giao dịch tài chính ngay trong ứng dụng. Cách tiếp cận này giúp Tencent thu hút hơn 1,3 tỉ người dùng, biến Yuanbao thành một trong những chatbot AI Trung Quốc có ảnh hưởng lớn nhất hiện nay .Manus do startup Monica phát triển, là một trong những tác nhân AI (AI Agent) đầu tiên trên thế giới có khả năng tự hành động mà không cần sự hướng dẫn liên tục của con người. Khác với các chatbot chỉ đơn thuần phản hồi, Manus có thể tự hoàn thành nhiệm vụ một cách độc lập. Ví dụ, khi được giao tìm kiếm thông tin về một căn hộ, Manus không chỉ tổng hợp dữ liệu mà còn chủ động phân tích xu hướng giá cả, điều kiện môi trường và đề xuất danh sách phù hợp .Điều đáng chú ý là Manus có khả năng thực hiện nhiều tác vụ liên hoàn. Thậm chí AI Trung Quốc này có thể sắp xếp hồ sơ ứng tuyển, phân tích cổ phiếu và tự thiết kế website chỉ từ một lệnh đầu vào của người dùng. Đây là cấp độ tự động hóa AI mà các mô hình như GPT-4o của OpenAI hay ngay cả "người đồng hương" DeepSeek cũng chưa thể đạt được.Công nghệ nâng cao chất lượng cuộc sống theo cách hiện đại
Bộ GD-ĐT ban hành Quy chế mới về tuyển sinh THCS, THPT, trong đó bổ sung chế độ cộng điểm khuyến khích với học sinh giỏi cấp tỉnh. Nhiều nhà trường và phụ huynh, học sinh đã hiểu theo hướng học sinh đoạt giải trong kỳ thi học sinh giỏi các môn văn hóa như toán, văn, ngoại ngữ… do các sở GD-ĐT tổ chức sẽ được cộng điểm vào lớp 10.Tuy nhiên, trao đổi với PV Thanh Niên, ông Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Vụ Giáo dục trung học (Bộ GD-ĐT) khẳng định cách hiểu trên là chưa đúng. Quy định đối tượng được cộng điểm khuyến khích là học sinh THCS đạt giải cấp tỉnh do sở GD-ĐT tổ chức hoặc phối hợp với các sở, ngành tổ chức trên quy mô toàn tỉnh nhưng đó phải là những cuộc thi có tổ chức ở cấp quốc gia. Do vậy, ông Thành lưu ý, quy định về điểm khuyến khích này sẽ không bao gồm học sinh được giải cấp tỉnh thi học sinh giỏi các môn văn hóa (toán, văn, ngoại ngữ,...) trong chương trình giáo dục phổ thông cấp THCS.Bộ GD-ĐT hiện không có quy định về thi học sinh giỏi cấp THCS, chỉ có ở cấp THPT. Các địa phương nếu có tổ chức thi học sinh giỏi cấp THCS để khuyến khích những học sinh có năng khiếu thì những em đạt giải cũng không được cộng điểm xét tuyển vào lớp 10. Điều này, theo ông Thành, để đảm bảo công bằng cho tất học sinh."Điểm khuyến khích được cộng vào tổng điểm xét tuyển, tính theo thang điểm 10 đối với mỗi môn thi, bài thi. Trong đó, giải nhất được cộng 1,5 điểm; giải nhì được cộng 1 điểm; giải ba được cộng 0,5 điểm", Bộ GD-ĐT quy định.Đối với tuyển thẳng, quy chế tuyển sinh cũ quy định các đối tượng tuyển thẳng gồm: học sinh đạt giải cấp quốc gia và quốc tế về văn hóa; văn nghệ; thể dục thể thao; cuộc thi khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh THCS và THPT.Còn thông tư mới quy định đối tượng tuyển thẳng vào lớp 10 gồm học sinh THCS đạt giải cấp quốc gia các cuộc thi, hội thi do Bộ GD-ĐT tổ chức, hoặc phối hợp với các bộ và cơ quan ngang bộ tổ chức "trên quy mô toàn quốc". Thực tế, lâu nay có một số cuộc thi cấp quốc gia nhưng không phải địa phương nào cũng biết và công bố rộng rãi đến tất cả học sinh.Do vậy, ông Thành cho rằng: "Quy định này được bổ sung cụm từ "trên quy mô toàn quốc" nhằm mục tiêu: các cuộc thi do Bộ GD-ĐT tổ chức nhưng phải được công bố rộng rãi trên toàn quốc để các sở GD-ĐT, các tỉnh công bố, để tất cả các học sinh đều biết và nắm được một cách công khai, đảm bảo tất cả học sinh đều có cơ hội tiếp cận cuộc thi bình đẳng, đều được thể hiện năng lực, và được lựa chọn một cách công khai, minh bạch".
Ông chủ chả sạch Quang Hậu: Không đặt lịch nghỉ tết để nghỉ bán
Kết nối vệ tinh truyền trực tiếp từ không gian đến điện thoại thông minh dự kiến sẽ được triển khai tại Ukraine. Nhà mạng di động hàng đầu của Ukraine là Kyivstar đã ký một thỏa thuận với công ty Starlink của tỉ phú Elon Musk để thực hiện kết nối vệ tinh trực tiếp đến di động.Tin tức này được công ty mẹ của Kyivstar là VEON công bố ngày 30.12.Các dịch vụ trực tiếp đến di động được kết nối với các vệ tinh có trang bị modem, hoạt động giống như một tháp phát sóng di động. Tập đoàn viễn thông cho biết dịch vụ có chức năng nhắn tin này sẽ đi vào hoạt động vào quý 4 năm 2025.Theo báo cáo, thỏa thuận sẽ mở rộng ra dịch vụ thoại và dữ liệu vào một thời điểm sau đó. Chi tiết tài chính của thỏa thuận vẫn chưa được tiết lộ.Starlink thuộc sở hữu của SpaceX hiện đang cung cấp internet cho Ukraine và quân đội của nước này.Công ty băng thông rộng vệ tinh này đã đạt được thỏa thuận với các nhà cung cấp địa phương về các dịch vụ trực tiếp đến di động tại Mỹ và 7 quốc gia khác, bao gồm Nhật Bản và New Zealand.Trang web của công ty cho biết Ukraine sẽ là một trong những quốc gia đầu tiên trên thế giới có kết nối trực tiếp đến di động, và là khu vực có xung đột đầu tiên mà Starlink sẽ triển khai công nghệ này.Nga đã tăng cường nỗ lực gây nhiễu tín hiệu giữa các vệ tinh Starlink và các thiết bị đầu cuối mặt đất ở Ukraine trong hai năm qua.Thỏa thuận này được đưa ra khi ông Musk, chủ sở hữu của Starlink, ngày càng tham gia nhiều hơn vào chính quyền sắp tới của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump và chiến lược của chính quyền này đối với Ukraine.
Tuy nhiên, thông tin tồn kho dầu thô Mỹ giảm mạnh đã "cứu" giá dầu. Theo IEA, dầu thô của Mỹ trong tuần trước giảm 2,5 triệu thùng, gấp 5 lần so với dự báo chỉ giảm 500.000 thùng của các nhà phân tích trong cuộc thăm dò của Reuters trước đó.
Đối tác xa như đồng minh gần
Những ngày cận Tết Nguyên đán Ất Tỵ, không khí đón năm mới rộn ràng khắp nơi. Nhiều người gác lại công việc thường nhật để về sum họp gia đình. Thế nhưng, những công nhân, kỹ sư thi công cầu vượt QL61, nút giao IC4 thuộc cao tốc Cần Thơ - Cà Mau (H.Phụng Hiệp, Hậu Giang) vẫn tất bật trên công trường.Theo ghi nhận của PV Thanh Niên, tiếng máy móc, phương tiện thi công rền vang trên công trường. Bất chấp thời tiết đỉnh nắng trong ngày, các kỹ sư, công nhân vẫn miệt mài làm việc. Trong bữa cơm giờ giải lao, ai nấy đều ăn vội để nhanh chóng bắt tay làm nhiệm vụ. Nỗi nhớ nhà của mọi người dường như bị lắng xuống, vì vượt lên trên hết là sự quyết tâm góp sức hoàn thành 3.000 km đường bộ cao tốc về đích trước 31.12.2025.Anh Lê Huy Báo, chỉ huy mũi thi công cầu vượt QL61 (Công ty CP đầu tư xây dựng ĐMA) cho biết, lúc này công ty đang duy trì đội thi công từ 7 – 10 người, nỗ lực làm việc trên tinh thần "vượt nắng, thắng mưa" để lao lắp dầm cầu, gia công cốt thép, lắp đặt khe co giãn, làm dầm ngang. "Ngày tết rồi nên anh em tranh thủ từng giờ một, quyết tâm hoàn thành mục tiêu. Chẳng hạn, hôm nay bộ phận lao lắp dầm cầu phải xong 5 phiến mới nghỉ. Không kể thời gian, giờ giấc, còn việc thì sẽ làm xuyên ngày, xuyên đêm", anh Báo nói.Đến nay, dự án cầu vượt QL61 đã đạt 80% hợp đồng. Song, với sự khẩn trương đưa công trình về đích càng sớm càng tốt, các công nhân, kỹ sư vẫn nỗ lực làm việc đến hết 29 tết. Mọi người chỉ nghỉ ngơi mùng 1 - 2, đến mùng 3 tết thi công trở lại. Không có nhiều thời gian, nhiều công nhân, kỹ sư quyết định ăn tết trên công trường. Tinh thần này được quán triệt từ trước nên mọi người rất vui vẻ ở lại.Sau nhiều năm làm công nhân, năm nay là năm đầu tiên anh Trần Văn Tân (34 tuổi, H.Châu Thành, Kiên Giang) ăn tết trên công trường. Anh Tân cho biết, ở quê nhà anh có vợ và 2 con, bé nhỏ 1 tuổi, bé lớn mới 3 tuổi. Công ty hiểu hoàn cảnh, sự nỗ lực của các anh, chị em công nhân nên đã giải quyết sớm vấn đề lương thưởng, chế độ để mọi người gửi về cho gia đình mua sắm tết. Tết xa nhà nhưng được sự quan tâm của lãnh đạo công ty, đồng nghiệp nên ai cũng ấm lòng."Trước tết, tôi đã gửi quà về để vợ mua sắm đồ tết cho các con. Cảm giác nhớ gia đình là có, nhưng đón tết trên công trường cao tốc cũng có cái vui riêng. Anh em ở đây luôn chia sẻ, động viên và tạo niềm vui cho nhau. Vợ tôi rất đồng cảm, vì cũng như nhiều bà con miền Tây, rất mong cao tốc nhanh chóng hoàn thành", anh Tâm chia sẻ.Nguyễn Duy Thái (18 tuổi, H.U Minh Thượng, Kiên Giang), cho biết mình là một trong những công nhân nhỏ tuổi nhất tại mũi thi công cầu vượt QL61. Vì vậy, mọi người đều giành sự ưu tiên, muốn cho về quê ăn tết sớm, nhưng Thái từ chối."Nói không nôn nao về quê ăn tết là nói dối, nhưng tôi nghĩ nếu về thì người ở lại sẽ thêm phần vất vả. Mình có sức trẻ mà để mọi người cáng đáng công việc của mình thì sao vui được. Tôi ở miền Tây nên biết bà con ở đây rất mong cao tốc Cần Thơ - Cà Mau sớm đưa vào sử dụng. Muốn vậy, các công nhân, kỹ sư tham gia vào công trình này phải có ý thức đồng lòng thực hiện, sẵn sàng cùng nhau vượt khó để đảm bảo tiến độ thi công", Thái bộc bạch.Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam đoạn Cần Thơ - Cà Mau có chiều dài tuyến chính 110,85 km. Công trình chia làm 2 dự án thành phần, gồm: đoạn Cần Thơ - Hậu Giang và đoạn Hậu Giang - Cà Mau, tổng mức đầu tư 27.523 tỉ đồng, khởi công ngày 1.1.2023. Theo BQL dự án Mỹ Thuận (chủ đầu tư, thuộc Bộ GTVT), tính đến ngày 24.1, khối lượng thi công 2 dự án thành phần đã đạt 58%. Trong dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, đa số các nhà thầu trên 2 dự án thành phần sẽ tổ chức thi công xuyên tết trên công trường. Tuy nhiên, do các mỏ vật liệu, các đơn vị vận chuyển, nhà cung cấp nghỉ trong 3 ngày 29, 1, 2 (âm lịch) nên để đảm bảo tiến độ dự án, các đơn vị đang tổ chức thi công tăng ca, tăng kíp những ngày trước tết. Theo đó, ở cả 2 dự án, có 234 mũi thi công và 2.881 nhân sự, cùng 926 thiết bị máy móc đang làm việc ngày, đêm. Các hoạt động chủ yếu là thi công lu lèn nền đường, đắp gia tải, đắp lề, bờ bao, thi công đóng cọc, gác dầm, đổ bê tông bản mặt cầu. Các nhà thầu cũng tăng công suất tập kết vật tư, vật liệu về bãi tập kết để triển khai thi công trong dịp tết và triển khai song song các công tác không chịu ảnh hưởng bởi nguồn vật liệu như hoàn thiện phần đường.
