Tại sao HLV Hoàng Anh Tuấn không thể tạm quyền dẫn dắt đội tuyển Việt Nam?
Thông tin trên được tiết lộ sau khi Phòng báo chí Tòa Thánh rạng sáng 9.3 (giờ Việt Nam) thông báo Giáo hoàng Francis đáp ứng tốt điều trị và dần có sự cải thiện nhẹ kể từ khi xảy ra sự cố suy hô hấp cấp hôm 3.3.Nguồn tin Vatican cho biết sự cải thiện đến từ "quá trình trao đổi khí" trong phổi và quá trình ôxy hóa máu. Tuy nhiên, nguy cơ xảy ra khủng hoảng hô hấp vẫn còn và tiếp tục chưa thể tiên lượng, nguồn tin nhấn mạnh.Giáo hoàng hiện vẫn tiếp nhận ôxy liều cao qua đường mũi vào ban ngày và thở máy không xâm lấn vào ban đêm, theo Phòng báo chí Tòa Thánh.Sáng 8.3, Giáo hoàng Francis cầu nguyện bên trong một nhà nguyện. Đến chiều ông nghỉ ngơi và làm việc. Phòng báo chí Tòa Thánh cho biết giáo hoàng tiếp tục ra văn bản để truyền tải thông điệp kinh Truyền Tin chủ nhật (9.3).Kể từ ngày 9.3, Giáo hoàng Francis sẽ tham dự nghi thức truyền thống cho Mùa Chay ở bệnh viện, Đài CNN dẫn nguồn tin từ Vatican.Kể từ lần bị suy hô hấp cấp hôm 3.3, người đứng đầu giáo hội Công giáo Roma duy trì tình trạng ổn định và tiếp nhận vật lý trị liệu hô hấp và vận động. Hôm 6.3, ông ra thông điệp thu âm, cảm ơn lời cầu nguyện của những người ủng hộ.Phòng báo chí Tòa Thánh đều đặn cập nhật tin tức từ bệnh viện 2 lần mỗi ngày, và sự kiện cầu nguyện cho sức khỏe giáo hoàng vào ban đêm ở Quảng trường thánh Peter từ ngày 24.2 vẫn được tiếp diễn.
Du lịch lễ bội thu
Bắt đầu ngày mới với tin tức sức khỏe, bạn đọc còn có thể xem thêm các bài viết: Một số thuốc điều trị cúm có thể làm tăng nặng bệnh tim mạch; 5 dấu hiệu khó phát hiện của ung thư ống mật; 5 mẹo hay giúp cho những người hay bị đầy hơi...Gần đây, trên mạng xã hội lan truyền thông tin rằng đặt hành tây trong nước hoặc để quanh nhà có thể hút và tiêu diệt virus cúm. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế khẳng định đây là quan niệm sai lầm, không có cơ sở khoa học.Theo bác sĩ Lê Nhất Duy, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM - cơ sở 3, hành tây có chứa các hợp chất sulfur và flavonoid có đặc tính kháng khuẩn, chống oxy hóa. Tuy nhiên, không có bằng chứng nào cho thấy chúng có thể hấp thụ hoặc tiêu diệt virus cúm trong không khí. Virus cúm lây truyền chủ yếu qua giọt bắn đường hô hấp khi ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc trực tiếp với bề mặt nhiễm virus, chứ không "trôi nổi" trong không khí để bị hút vào hành tây.Thay vào đó, chúng ta nên áp dụng một số biện pháp khoa học giúp phòng tránh cúm hiệu quả như: Tiêm vắc xin cúm hằng năm để giảm nguy cơ mắc bệnh và biến chứng nặng; Giữ vệ sinh tay sạch sẽ, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn; Đeo khẩu trang khi tiếp xúc với người bệnh hoặc trong môi trường đông người; Giữ môi trường thông thoáng, vệ sinh các bề mặt thường xuyên chạm tay vào; Tăng cường sức đề kháng bằng chế độ ăn uống lành mạnh, ngủ đủ giấc và tập thể dục. Nội dung tiếp theo của bài viết này sẽ có trên trang sức khỏe ngày 15.2.Ung thư ống mật, còn được gọi là ung thư đường mật. Nhiều trường hợp phát hiện khi bệnh đã ở giai đoạn tiến triển. Triệu chứng bệnh này dễ nhầm lẫn với nhiều vấn đề sức khỏe thông thường.Ung thư ống mật thường xuất hiện ở người lớn tuổi. Tổ chức nghiên cứu ung thư Anh Cancer Research UK cho biết hơn 70% người bị ung thư ống mật sẽ tử vong trong vòng 1 năm sau khi chẩn đoán. Đây được xem là tỷ lệ cao vì nhiều loại ung thư có tỷ lệ tử vong trong vòng 1 năm chưa đến 30%.Nguyên nhân chính là do ung thư ống mật thường rất khó phát hiện. Bệnh âm thầm phát triển, đến khi xuất hiện triệu chứng thì đã ở giai đoạn tiến triển.Một số triệu chứng trong giai đoạn đầu của ung thư ống mật mà mọi người không được bỏ qua gồm:Mệt mỏi và kiệt sức. Mệt mỏi và kiệt sức không rõ nguyên nhân là dấu hiệu phổ biến của nhiều bệnh. Do đó, nếu cơ thể luôn cảm thấy uể oải, mệt mỏi, không còn chút sức lực nào dù đã nghỉ ngơi thì hãy đến bệnh viện kiểm tra.Đau dưới xương sườn. Đau dưới xương sườn thường là do căng cơ, viêm gan, viêm túi mật hay loét dạ dày. Nếu đã uống thuốc nhiều ngày mà cơn đau này không khỏi thì có thể là do ung thư ống mật. Nội dung tiếp theo của bài viết này sẽ có trên trang sức khỏe ngày 15.2.Ăn nhiều có thể khiến bạn cảm thấy đầy hơi và khó chịu, nhưng các chuyên gia cho biết có một số cách để làm dịu tình trạng khó chịu này.Để giúp loại bỏ cảm giác no quá mức, uể oải, đầy hơi, các chuyên gia dinh dưỡng chỉ ra 5 mẹo hay.Biết trước những thành phần nào gây khó chịu có thể giúp loại bỏ chứng đầy hơi.Bác sĩ Michael Hartman, chuyên gia dinh dưỡng đang làm việc tại Mỹ, khuyên: Biết những loại thực phẩm bản thân không dung nạp và các tác nhân gây kích thích khác là rất quan trọng để tránh hoặc hạn chế nhằm ngăn ngừa các vấn đề về tiêu hóa như đầy hơi.Để xác định những loại thực phẩm gây đầy hơi, cô Erin Palinski-Wade, chuyên gia dinh dưỡng người Mỹ, khuyến nghị nên ghi lại nhật ký thực phẩm hằng ngày.Tốt nhất là theo dõi thực phẩm bạn ăn, khẩu phần ăn, thời gian, cũng như bất kỳ triệu chứng nào bạn cảm thấy. Điều này có thể giúp bạn xác định thực phẩm có thể gây đầy hơi.Chờ quá lâu giữa các bữa ăn cho đến khi đói thường có thể dẫn đến ăn quá nhanh và quá nhiều, điều này có thể gây ra tình trạng đầy hơi, chuyên gia Palinski-Wade cho biết.Thay vì dành tất cả cho một bữa ăn lớn, hãy ăn các bữa ăn và đồ ăn nhẹ đều đặn để hỗ trợ tiêu hóa trong suốt cả ngày. Hãy bắt đầu ngày mới với tin tức sức khỏe để xem thêm nội dung bài viết này bạn nhé!
Nén đau thi đấu, VĐV trẻ Việt Nam lọt tốp 7 giải tâng bóng nghệ thuật thế giới
Bản tin Xem nhanh 12h ngày 9.3.2025 của Báo Thanh Niên có những thông tin đáng chú ý sau:Từng là món đồ chơi gây sốt, tạo nên trào lưu trong giới trẻ, búp bê Baby Three giờ đây lại đối mặt với làn sóng tẩy chay dữ dội tại Việt Nam.Nguyên nhân bắt nguồn từ hình ảnh trên phiên bản mới của sản phẩm, bị nghi có liên quan đến “đường lưỡi bò”. Ngay lập tức, nhiều nhà phân phối tuyên bố dừng bán, thậm chí chấm dứt hợp tác với thương hiệu này.Trước áp lực dư luận, nhà sản xuất Baby Three đã nhanh chóng vào cuộc, lên tiếng khẳng định hình ảnh này chỉ mang tính nghệ thuật, không liên quan đến yếu tố chính trị. Tuy nhiên, để trấn an khách hàng, hãng đã quyết định thu hồi toàn bộ sản phẩm gây tranh cãi, ngừng sản xuất và cho phép khách hàng đổi trả miễn phí.Một căn biệt phủ xa hoa, một trạm dừng nghỉ rộng hàng ngàn mét vuông, và một cái tên khiến dư luận xôn xao – Tuấn "trắng". Người đàn ông 57 tuổi này vừa bị Công an tỉnh Phú Thọ bắt tạm giam với loạt sai phạm liên quan đến đất đai, lừa đảo, cưỡng đoạt tài sản.Chiều qua (8.3), lễ tang của nghệ sĩ Quý Bình diễn ra trong không khí trang nghiêm tại Nhà Tang lễ Quốc gia phía Nam. Dù công tác an ninh được siết chặt để đảm bảo sự riêng tư, nhiều nghệ sĩ, bạn bè và người hâm mộ vẫn lặng lẽ đến viếng, tiễn đưa anh về nơi an nghỉ cuối cùng. Không chỉ là một diễn viên, ca sĩ tài năng, Quý Bình còn được biết đến với hình ảnh một người đồng nghiệp giản dị, chân thành. Trong giây phút tiễn biệt, danh hài Hồng Tơ xúc động nói một câu khiến ai nghe cũng xót xa.Tất cả sẽ có trong Bản tin Xem nhanh 12h, được phát trên thanhnien.vn cùng kênh YouTube Báo Thanh Niên. Kính mời quý vị theo dõi.Xem nhanh 12h sẽ quay trở lại vào lúc 12 giờ trưa mai 10.3.2025 với những thông tin trong nước và quốc tế nóng hổi khác.
Các số đo dài, rộng, cao của hai mẫu xe này đều khá tương đồng. Mặc dù vậy, về chiều cao yên và khoảng sáng gầm xe, Yamaha Janus mới đều nhỉnh hơn đối thủ với khoảng sáng gầm xe cao hơn 15 mm, giúp di chuyển linh hoạt hơn, hạn chế được hiện tượng “cạ gầm” khi lên xuống vỉa hè hoặc qua gờ giảm xóc.
Thỏa thuận Mỹ - Philippines được thời lợi dịp
Tại chợ hoa lớn nhất TP.HCM trên đường Hồ Thị Kỷ (Q.10), trước vía Thần Tài khoảng 1-2 ngày, hoa đồng tiền "chiếm sóng" các tiệm. Trong đó, hoa màu đỏ, vàng được các tiểu thương nhập số lượng lớn, có nơi bán lẻ một ngày hơn 1.000 bông. Theo dân gian, thờ cúng vía Thần Tài giúp mang lại thịnh vượng cho gia đình, đặc biệt là trong hoạt động làm ăn, buôn bán. Khảo sát khách hàng tại chợ hoa Hồ Thị Kỷ, mọi người cho rằng "cắm hoa đồng tiền trong ngày vía Thần Tài thì sẽ có tiền", đồng nghĩa với hi vọng một năm làm ăn may mắn, phát tài. Sáng ngày 6.2, tức mùng 9 tháng giêng, tại các tiệm hoa sỉ, lẻ ở chợ Hồ Thị Kỷ tiểu thương tất bật chuẩn bị hoa đồng tiền bán cho khách hàng. Những giỏ đồng tiền đủ màu sắc được ưu tiên đặt ra phía trước, khách hàng nối tiếp nhau đến hỏi mua về cắm gian thờ Thần Tài ngày mai. Chị Thanh (59 tuổi, ở Q.10) có mặt ở chợ từ sáng sớm. Dạo một vòng chợ hoa Hồ Thị Kỷ chật kín người, chị mua được một bó 20 hoa đồng tiền màu đỏ tại một tiệm bán sỉ với giá 150.000 đồng. "Tôi mua hoa trước về sửa soạn cắm để mai cúng vía Thần Tài. Năm nay hoa đồng tiền hơi đắt, tết tôi mua 20 bông giá chỉ 70.000 đồng", chị nói. Tuy đắt hơn gấp đôi nhưng chị Thanh cho rằng quan trọng là bản thân thấy ưng ý. Chị vẫn thấy vui vẻ vì hoa đồng tiền hợp cắm trong ngày vía Thần Tài, hi vọng một năm mới làm ăn phát tài. Cũng lựa hoa từ sáng sớm, bà Hạnh (ở Q.10) cho biết thích lựa một bó hoa đồng tiền đủ màu rực rỡ về cúng Thần Tài. "Tôi làm ăn buôn bán thì luôn mong muốn có tiền, vì thế thích cắm hoa đồng tiền để cả năm có nhiều tiền, tài lộc", bà Hạnh nói rồi chốt mua bó hoa 10 bông đủ màu kèm lá phát tài giá 120.000 đồng. Anh Trần Ngọc Tiến (tiệm hoa tươi Thành Đạt) ở chợ Hồ Thị Kỷ thốt lên: "Giá cả hoa đồng tiền dịp vía Thần tài năm nay tăng quá mạnh. Ngày thường giá chỉ 30.000-40.000 đồng/bó 20 bông. Hôm nay tôi mua sỉ loại đẹp giá hoa màu đỏ lên đến 250.000 đồng/bó, và từ 180.000-200.000 các màu khác".Sáng nay, anh Tiến cũng vừa làm 5 chậu hoa đồng tiền cho khách đặt khai trương với tổng 600 bông đồng tiền. Cộng thêm số hoa bán lẻ, anh cho biết hôm 6.2 đã bán được hơn 1.000 bông đồng tiền.Cũng vì nhu cầu tăng cao nên dịp vía Thần Tài, bà Nguyễn Thị Mỹ Hoa (64 tuổi) mua sỉ hoa đồng tiền về bán lẻ phục vụ khách mua về cúng. Hơn 10 năm nay, ngày thường và Hoa chỉ bán bông sự kiện, bán online. Bà Hoa nói, riêng năm nay bông đồng tiền đắt hơn mọi năm. Giá hôm mùng 9 tháng giêng bà mua sỉ là từ 200.000- 220.000 đồng/bó 20 cây. Hoa màu đỏ và vàng đắt hơn các màu khác. Người dân quan niệm 2 màu sắc đó tượng trưng cho sự may mắn, tài lộc. "Đầu năm, ngoài cúng thần tài, các cửa tiệm kinh doanh lớn cũng mua hoa đồng tiền về cúng hoặc chưng nhân ngày khai trương vì quan niệm cho rằng loài hoa này giúp gia chủ phát tài phát lộc trong năm mới nên cũng là nguyên nhân khiến giá hoa đắt hơn", bà nói thêm. Hoa sỉ mua về, bà Hoa dùng cây tăm dài cắm vào từng đài hoa rồi dùng băng keo cố định để giữ cành hoa cứng cáp, chắc chắn. Hoa đồng tiền thân rỗng, yếu nên cần thay nước thường xuyên hoặc dùng thêm dung dịch dưỡng hoa pha vào nước giữ cho tươi lâu. Ngoài ra, bà còn bó 5 bông đồng tiền đủ màu kèm lá phát tài, bán 70.000 đồng/bó. Tùy kích thước và màu sắc, bà còn bán lẻ với giá từ 15.0000-20.000 đồng/bông.Cách chỗ của bà Hoa không xa là tiệm của chị Quyên (39 tuổi) cũng tràn ngập hoa đồng tiền màu đỏ, vàng. Chị cho biết, ngoài các dịp lễ lớn như ngày Quốc tế Phụ nữ, ngày lễ tình nhân... thì dịp vía Thần Tài cũng đắt khách hơn nên tranh thủ nhập hoa đồng tiền bán thêm. Tiệm của chị Quyên chủ yếu bán lẻ, giá 15.000 đồng/bông. Ngoài hoa đồng tiền, dịp vía Thần Tài năm nay, người dân cũng chọn mua các loại hoa có màu đỏ như lay ơn, giá khoảng 50.000 đồng/bó hay hoa hướng dương, giá 80.000 đồng bó.

U.23 Việt Nam chưa hoàn hảo, HLV Hoàng Anh Tuấn còn nhiều việc phải làm
Thuduc House lần thứ 3 thay chủ tịch kể từ đầu năm
Sáng qua 18.3, đội tuyển U.22 VN đã có mặt tại Trung Quốc để chuẩn bị bước vào chinh chiến tại giải đấu giao hữu CFA Team China 2025.Sáng 19.3, đội đã có buổi tham quan sân Trung tâm Thể thao Olympic Diêm Thành - nơi sẽ diễn ra các trận đấu tại giải bóng đá U.22 quốc tế CFA Team China 2025. Do Ban tổ chức giải không sắp xếp cho các đội tập làm quen sân thi đấu để bảo dưỡng mặt cỏ, nên đây là hoạt động cần thiết nhằm giúp các cầu thủ có cảm quan trực quan hơn về địa điểm thi đấu.Do HLV Kim Sang-sik bận làm việc với đội tuyển quốc gia, nên đội tuyển U.22 được giao cho HLV Đinh Hồng Vinh dẫn dắt. Tại Trung Quốc, U.22 VN chạm trán với các đối thủ rất chất lượng: U.22 Trung Quốc, U.22 Hàn Quốc và U.22 Uzbekistan.Theo lịch thi đấu, U.22 VN đá trận ra quân gặp U.22 Hàn Quốc lúc 14 giờ 30 ngày 20.3. Vào 18 giờ 35 ngày 23.3, thầy trò HLV Đinh Hồng Vinh đối đầu U.22 Uzbekistan. Ở trận hạ màn diễn ra lúc 18 giờ 35 ngày 25.3, các chàng trai VN sẽ so tài với chủ nhà U.22 Trung Quốc.Các trận đấu tại CFA Team China 2025 không chỉ đơn thuần mang tính chất giao hữu, mà nằm trong kế hoạch dài hạn của Liên đoàn Bóng đá VN (VFF), đã được xây dựng lộ trình từ sớm để U.22 VN có sự chuẩn bị tốt nhất cho vòng loại U.23 châu Á 2026 (tháng 9.2025) cũng như SEA Games 33 tại Thái Lan vào cuối năm."Tiếp nối đợt tập trung trong tháng 9.2024, U.22 VN đặt mục tiêu hoàn thành các nhiệm vụ trong năm 2025, đặc biệt là hướng đến vòng loại U.23 châu Á 2026 và SEA Games 33. Toàn đội đang nỗ lực để có sự kết dính tốt nhất, tạo nên một tập thể mạnh mẽ. Tôi đã làm việc với HLV trưởng Kim Sang-sik trong thời gian qua. Chúng tôi chú trọng việc duy trì triết lý xuyên suốt từ đội tuyển quốc gia xuống U.22 VN. Các giáo án, bài tập đã được ban huấn luyện thống nhất, đảm bảo sự đồng bộ giữa 2 đội tuyển", quyền HLV trưởng Đinh Hồng Vinh nhấn mạnh.Ban đầu, thành phần U.22 VN có 26 cầu thủ được triệu tập. Tuy nhiên, tiền đạo Nguyễn Đình Bắc dính chấn thương nên U.22 VN sang Trung Quốc với 25 cầu thủ. Trong số này, 2 cầu thủ Việt kiều được trao cơ hội là Andrej Nguyễn An Khánh (trở về từ CH Czech) và Viktor Lê (đang khoác áo CLB Hà Tĩnh ở V-League). Nếu Andrej An Khánh từng được gọi dưới thời HLV tiền nhiệm Philippe Troussier thì đây mới là lần đầu tiên Viktor Lê xuất hiện trong màu áo đội tuyển. Đây là điều mà tiền vệ mang 2 dòng máu Việt - Nga rất chờ đợi, kể từ khi anh nhận quốc tịch VN vào tháng 1.2025.Andrej Nguyễn An Khánh sinh năm 2005, sẽ là cầu thủ trẻ đầy tiềm năng. Trong khi đó, Viktor Lê năm nay 22 tuổi (đúng độ tuổi dự SEA Games) là cái tên nhận được sự kỳ vọng lớn từ giới mộ điệu. Anh có lối đá kỹ thuật và tư duy chiến thuật tốt. Yếu tố chính giúp Viktor Lê lọt vào "mắt xanh" HLV Kim Sang-sik và các cộng sự là anh đã tạo được dấu ấn ở sân chơi bóng đá cao nhất VN. Tiền vệ Việt kiều là một trong những mắt xích quan trọng, góp phần giúp CLB Hà Tĩnh gây ấn tượng mạnh với chuỗi 13 trận bất bại suốt giai đoạn lượt đi của V-League mùa giải 2024 - 2025. Việc được cùng U.22 VN sang Trung Quốc "thử lửa" với các đối thủ mạnh là cơ hội để các cầu thủ Việt kiều nói chung và Viktor Lê nói riêng chứng minh năng lực, ghi điểm trước ban huấn luyện.Tuy nhiên, hạn chế của các cầu thủ Việt kiều là khả năng thích nghi. Chưa nói đến những khía cạnh khác như văn hóa, lối sinh hoạt…, yếu tố cần nhất để các cầu thủ Việt kiều có thể hòa nhập tốt chính là vốn tiếng Việt. Viktor Lê từng bày tỏ: "Hạn chế về ngôn ngữ là điểm mà tôi cần cải thiện nhiều. Thời gian qua, tôi cố gắng trò chuyện nhiều hơn với các đồng đội trong CLB và tìm giáo viên dạy tiếng Việt".
Người tái sinh những vòng đời cho bã cà phê
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
qqlive
Một nâng cấp quan trọng khác nằm ở hệ thống Camera 360 độ, hình ảnh thể hiện trên màn hình xe không quá sắc nét, nhưng có ưu điểm chính xác và thể hiện trực quan vật cản xung quanh xe, kết hợp với cảm biến va chạm xung quanh xe giúp người lái có thể dễ dàng điều khiển xe tránh chướng ngại vật. Đây là trang bị bổ sung rất tiện ích với chiếc xe có kích thước lớn như Nissan Navara 2022, nhất là trong điều kiện vận hành ở nơi chật hẹp.
quay-thử-xổ-số-miền-trung-thứ-tư