twingate

Lễ hội đua thuyền ở Quảng Ngãi là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Thời cổ đại, chuyện giải quyết ‘nỗi buồn khó nói” thật không dễ như tưởng

Nhà nghiên cứu Vương Hồng Sển kể: Thời ông học Trường Chasseloup Laubat (nay là Trường THPT Lê Quý Đôn) từ năm 1919 - 1923, đường chạy từ Kho Đạn chỉ đụng tới đường Lê Văn Duyệt (nay là Cách Mạng Tháng Tám) là dứt: "Bên kia đường Lê Văn Duyệt vẫn chưa có đường, còn là bãi tha ma rộng lớn, gồm vườn tược, mồ mả và nhà lá lúp xúp, đúng đó là ranh giới của đồng Tập trận, Pháp dịch là Plaine des Tombeux" (Sài Gòn tạp pín lù).Trong bản đồ Sài Gòn năm 1952, đường bắt đầu từ rạch Thị Nghè (Arroyo de l'Avalanche), bây giờ có đường Hoàng Sa chạy dọc theo. Đoạn từ Cách Mạng Tháng Tám hiện nay chạy đến đường Cao Thắng đã có nhưng gọi là đường Richaud mở rộng (Rue Richaud prolong gée). Lúc đó chưa có đoạn từ Cao Thắng đến đường Lý Thái Tổ (đang là đại lộ Hui Bon Hoa) sau này.Từ ngày 22.3.1955, đường mang tên Phan Đình Phùng. Đến ngày 14.8.1975, đổi thành đường Nguyễn Đình Chiểu.Đến khoảng thập niên 1990, tên Hẻm Kho Đạn ở đầu đường vẫn còn được dùng. Không rõ chính xác vị trí kho đạn - ắt là của người Pháp - nằm chỗ nào ở đầu đường, giáp với rạch Thị Nghè?Đi từ đầu đường, dễ nhận ra hẻm Cây Điệp bên phải, có từ thời Pháp thuộc. Hẻm thông từ đường này sang đường Tự Đức (nay là Nguyễn Văn Thủ), nay đã được gọi chính thức là đường Cây Điệp.Cuối thời Pháp thuộc, tháng 1.1951, có sự kiện chấn động dân chúng trên đường. Buổi trưa hôm đó, ký giả nổi tiếng người Pháp De Lachevrotiere (còn là chủ đồn điền cao su; chủ các báo L'Impartial, La Dépêche và L'union française; chủ và giám đốc các khách sạn Majestic, Grand) ngồi trên xe hơi bỏ mui có tài xế lái, chạy trên đường này. Một chiếc xe jeep mang biển số vàng ngoại giao đoàn trờ tới, từ trên xe ném hai trái tạc đạn vào xe của ông. Ông cầm một tạc đạn định ném lại nhưng nó phát nổ. Ông chết trong xe, người tài xế bị thương nặng nhưng thoát chết.Từ năm 1954, chấm dứt chế độ thuộc địa, đời sống phát triển, báo chí đua nhau ra đời. Trong số đó, có tờ bán nguyệt san Bách Khoa là tờ báo sống lâu nhất miền Nam, từ 1957 - 1975 là 18 năm. Bài vở trong báo có chất lượng cao và đứng đắn, tập hợp được nhiều cây bút với các xu hướng chính trị khác nhau. Ban đầu, địa chỉ của tòa soạn Bách Khoa trên đường Bà Huyện Thanh Quan, sau chuyển về đường Trần Hưng Đạo và từ tháng 9.1958, tòa soạn chính thức về 160 Phan Đình Phùng - Sài Gòn, là địa chỉ lâu dài nhất của tờ này. Nhà văn Võ Phiến mô tả không khí làm việc ở đây: "...Những buổi họp hàng tuần, vào buổi tối, tại tòa soạn 160 Phan Đình Phùng, thường thường chỉ để chuyện trò, trao đổi ý kiến về những số báo vừa ra và sắp tới. Ngoài ra, trong các nhóm khác anh chị em gặp nhau ở tòa soạn, ở quán cà phê, ở những chỗ cùng nhau vui chơi giải trí, chuyện văn chương nghệ thuật lẫn lộn với chuyện tiêu khiển, thỉnh thoảng mới có những cuộc hội họp chính thức để bàn việc... Tòa soạn Bách Khoa là chỗ trao đổi tài liệu: một vị giáo sư già có nhiều quen biết với Trung tâm Văn hóa Pháp và mua lại đều đều nhiều thứ sách báo Pháp với giá rẻ, một vị giáo sư Văn khoa trẻ tuổi và cũng là một trong số khảo luận gia viết nhiều nhất bấy giờ thường tìm cách mua được nhiều sách báo xuất bản ở Hà Nội, các vị ấy sẵn lòng cho Bách Khoa mượn; riêng tòa soạn cố nhiên cũng sắm được nhiều sách báo. Tôi đã nhờ vả nhiều vào cái vốn tài liệu chung của nhóm để bồi dưỡng sự hiểu biết của mình".Con đường do có vị trí sát trung tâm thành phố, là đường một chiều không quá đông xe cộ nên thu hút giới văn nghệ sĩ. Nhà đôi vợ chồng nhạc sĩ - ca sĩ Dương Thiệu Tước - Minh Trang nằm gần chợ Vườn Chuối. Họ được nhà văn Tạ Tỵ nhận xét trong hồi ký: "Đời sống của hai người có vẻ hạnh phúc". Nhà nhiếp ảnh chuyên chụp ảnh nghệ sĩ Đinh Tiến Mậu ở số nhà 277, khu Bàn Cờ đối diện với cây xăng. Từ năm 2004, ông đóng cửa tiệm chụp ảnh, cho thuê phòng sát mặt phố để làm tiệm bán mannequin. Đến thăm ông, tôi đi vào con hẻm kế bên, vào nhà bằng cửa hông chỉ đủ dắt chiếc xe gắn máy nhỏ. Ông tiếp khách bên cái bàn tròn kê sát vách trong bếp, hoặc đưa lên lầu hai cho xem bộ ảnh chụp các nghệ sĩ. Nhà văn viết truyện trinh thám Phạm Cao Củng ở số 351A. Ông Hoàng Minh Tuynh, tác giả viết sách và đồng sáng lập tờ Bách Khoa (cùng ông Lưu Văn Lang) ở số nhà 254B.Cà phê Gió Bắc ở đường Phan Đình Phùng là quán cà phê của người Bắc di cư. Theo nhà văn Trần Tuấn Kiệt, đây là nơi các văn nghệ sĩ đến để thưởng thức từng giọt cà phê có hương vị ngọt ngào thơm ngát và cũng để "trầm tâm hồn trong sóng tóc mỹ nhân" là cô chủ quán đẹp với nhan sắc "trầm ngư lạc nhạn" hơn cả gái liêu trai. Nhưng cô lạnh lùng và lặng thinh với hầu hết văn nhân thi sĩ đến đó. Sau quán dời nơi khác.Ca sĩ hát nhạc trẻ Paolo, sau này tái xuất với ca sĩ Thanh Lan hát rất hay liên khúc nhạc Pháp trong ban nhạc Asia, thời trẻ sống gần khu vực tiệm áo cưới gần cuối đường. Theo ngài "Hippy Chúa" tức nhạc sĩ Trường Kỳ trong hồi ký Một thời nhạc trẻ, Paolo Tuấn tên thật là Doãn. "Dạo ấy, Doãn ở căn nhà trong hẻm đường Phan Đình Phùng, gần ngã ba Lý Thái Tổ. Trong suốt những tháng hè năm 61, gần như sáng nào Doãn cũng cưỡi chiếc xe mobylette màu vàng lại nhà tôi chơi. Mới buổi sáng khi còn mắt nhắm mắt mở, chưa chui ra khỏi màn đã nghe tiếng xe mobylette ngừng trước cửa với tiếng huýt sáo làm hiệu, cũng là lúc tiếng ông nội tôi cất lên: "Kìa, thằng Twist nó lại rồi kìa!". Hỗn danh "Thằng Twist" do ông nội của Trường Kỳ đặt cho Paolo, vì "cứ đứng đâu là hai chân hắn nhún nhẩy ở đó trong khi vừa búng ngón tay vừa nghêu ngao hát một cách say sưa, bất kể trời trăng!".Trên đường này có một tụ điểm mà giới văn nghệ "buộc phải lui tới". Dễ hình dung, đó là Đài phát thanh Sài Gòn, nay là Đài tiếng nói nhân dân TP.HCM. Ngoài các nghệ sĩ đến trình diễn trên sóng phát thanh còn có các nhà văn, nhà thơ, nhà báo, học giả hay chính khách được mời đến nói chuyện, được phỏng vấn. Đối diện với đài là tiệm Phở 44, khai trương năm 1956, gắn bó với nhân viên của đài hay các văn nghệ sĩ đến cộng tác. Người đi đường có cơ may nhìn thấy Đinh Hùng hay Hồ Điệp trong chương trình ngâm thơ Tao Đàn, ca sĩ Duy Trác hay nhạc sĩ Vũ Thành An, ca sĩ Chế Linh hay Duy Khánh, Trúc Mai hay Hoàng Oanh. Một bài viết rất tiếc không rõ tác giả ghi lại: "Gặp buổi đẹp trời, bạn có thể bất chợt thấy cùng lúc xuất hiện trên lối ra vào đài năm bảy nữ danh ca của làng tân nhạc hay kịch nghệ cải lương với tiếng nói như chim, nét cười như hoa, dáng dấp kiều diễm trong kiểu áo thời trang lộng lẫy, làm sáng rực cả khung trời trước cổng đài... Bạn sẽ ngất ngây trong giây phút để rồi thấy ngày hôm đó đẹp hơn mọi ngày. Tôi còn nhớ có lần xe lưu thông trước cổng đài chợt ngưng trệ, ngó ra thì thấy Thái Thanh, Thanh Nga, Bạch Tuyết, Thẩm Thúy Hằng, Bích Thuận, Bích Sơn, Túy Hồng đang phơi phới trên lối vào đài... Người Sài Gòn vốn được tiếng ái mộ và trân quý các nghệ sĩ".Quanh khu Bàn Cờ những năm 1960 có một tiệm hớt tóc ở số 405B đường Phan Đình Phùng, đoạn giữa chợ Vườn Chuối và đường Cao Thắng. Tiệm có tên là Đời Mới, bảng hiệu vẽ ba đầu tóc đàn ông chải bồng kiểu tăng-gô. Giống như một số tiệm hớt tóc thời đó, Đời Mới còn là tụ điểm chơi đờn ca tài tử. Những người thường ghé chơi là các thầy dạy bên Trường Quốc gia Âm nhạc và các nghệ sĩ như Duy Lân, Mười Phú, Mười Hoa (nhạc phụ nghệ sĩ Viễn Sơn), Văn Giỏi, Minh Hữu nhạc sĩ đờn kìm, Tư Tuất (nghệ sĩ đờn cò gánh Hương Mùa Thu, thân phụ các nghệ sĩ Hoài Dung, Hoài Mỹ)...Sau năm 1975, có một sạp báo trên đường này mà nhà báo Phạm Chu Sa nhắc đến trong bài viết: "Nhà phê bình văn học Cao Huy Khanh (tức Cao Huy Vĩnh) sau 1975 cũng chuyển sang viết… bình luận bóng đá! Vĩnh có một sạp báo ở vỉa hè ngã tư Phạm Ngọc Thạch - Nguyễn Đình Chiểu, khi có giải bóng đá nào hấp dẫn như Euro hay World Cup, mỗi ngày "ông chủ quầy" Cao Huy Vĩnh viết giới thiệu các trận đấu sắp tới trên mấy tấm pa-nô như quảng cáo cho các báo thể thao - chuyên bóng đá. Một công hai việc, Vĩnh vừa bán báo vừa viết báo". Tôi nhớ có vài lần mua báo chỗ sạp này, có thể khoảng giữa năm 1980, chỉ nhận thấy ông chủ sạp trầm lặng cao gầy, giống như một thầy giáo hơn là người buôn bán.Là sân vận động Phan Đình Phùng, số nhà 75. Sau năm 1975, tên đường đổi thành Nguyễn Đình Chiểu, còn sân vận động trở thành nhà thi đấu vẫn mang tên Phan Đình Phùng. Nhà thi đấu này xây lại ôm cả vườn hoa Vạn Xuân trước 1975, trở thành nhà thi đấu thể thao lớn và hiện đại nhưng thành phố mất đi một vườn hoa xanh mát. Đến nay, nơi này là bãi đất đầy cỏ mọc đợi xây lại.Là khách sạn Liberty số 49 ngay góc ngã tư giáp đường Hai Bà Trưng, sau năm 1975 đổi thành khách sạn Quê Hương. Là Thư viện Trung tâm văn hóa Đức, số 120.Các trường học trước đây có: Trường cao đẳng (sau lên đại học) Kiến trúc số 61 bis, Tiểu học Lê Văn Duyệt số 91 (thành lập năm 1911), Trung học tư thục Lê Quý Đôn số 216, Trường dạy tiếng Anh London School số 223/5A, Trường chuyên nghiệp Trưng Vương số 417, Tiểu học Phan Đình Phùng số 491/7, Tiểu học Bàn Cờ số 522, Trường Rạng Đông (Ecole Aurore) số 576.Dinh thự lớn chiếm góc đường giáp với đường Trần Quốc Thảo là Tòa Tổng giám mục ở số 180 Nguyễn Đình Chiểu với ngôi nhà gỗ gọi là Dinh Tân Xá tạo ấn tượng bậc nhất trên đường này. Ban đầu, ngôi nhà được cất bên bờ kinh Thị Nghè để Giám mục Bá Ða Lộc (Cha Cả) ở sau khi cùng Hoàng tử Nguyễn Phúc Cảnh từ Pháp trở về Gia Ðịnh năm 1789. Năm 1864 người Pháp xây Thảo Cầm Viên, cho dời nhà về đất của các thừa sai trên đường Alexandre de Rhodes. Ông Trương Vĩnh Ký, khi đề cập đến ngôi nhà gỗ này nằm trong khu đất mới, thường gọi nó là Dinh Tân Xá. Năm 1911, Tòa Tổng giám mục xây mới trên đường Richaud, vị trí hiện nay. Ðức cha Mossard cho dời ngôi nhà gỗ về đây để làm nhà nguyện. Ðến năm 1962, vách nhà bị mục nên được xây lại tường gạch bao quanh thay thế. Đến năm 1980, tiếp tục gia cố. Ðến năm 2011, thấy nhà đã xuống cấp quá nặng có thể sụp đổ bất cứ lúc nào, Tòa Tổng giám mục cho cất mới lại toàn bộ, dựa theo cấu trúc cũ nguyên thủy.Số nhà 84/3 trên đường này là của kỹ sư Dương Kích Nhưỡng, quê ở Mỹ Tho, từng tốt nghiệp Đại học Grenoble ở Pháp năm 1954 chuyên ngành kỹ thuật thủy lực. Sau ông được bổ nhiệm làm Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (miền Nam) rồi Giám đốc Công ty Kỹ nghệ giấy Việt Nam. Ông còn là Tổng trưởng Bộ Công chánh và Phó thủ tướng Việt Nam Cộng hòa.Tòa nhà 216 được thiết kế bởi kiến trúc sư Phạm Văn Thâng thuộc công ty kiến trúc nổi tiếng Hoa - Thâng - Nhạc từng là văn phòng của lãnh sự Pháp vào những năm 1960. Tòa nhà tiêu biểu cho "thiết kế hiện đại trừu tượng". Chung cư số 218 được xem là "mang đến nét độc đáo cho kiến trúc hiện đại Việt Nam" (Mel Schenk, sách Kiến trúc hiện đại miền Nam Việt Nam).Tòa soạn Báo Thanh Niên hiện nay ở số 268 - 270 từng là tòa nhà xây từ thời Pháp thuộc, quét vôi vàng, bậc tam cấp đi lên phòng, vách tường dày và cửa sổ rộng thoáng. Sau năm 1975 là trụ sở chi nhánh phía nam của Nhà xuất bản Kim Đồng và Nhà xuất bản Thanh Niên. Đến năm 2015, tòa soạn Báo Thanh Niên dọn về đây, sau khi đã xây dựng thành một tòa nhà cao tầng hiện đại.Trước tháng 12.1960, tiệm bánh mì Hòa Mã của nhà thơ Lê Minh Ngọc còn đặt ở số 511 trên đường này, sau mới dời về đường Cao Thắng gần đó.Số 636 là nhà của chính trị gia Phan Khắc Sửu, gốc Cần Thơ, năm 1924 từng du học ở Tunis (Tunisia) rồi sang Paris, Pháp, nơi ông đậu bằng kỹ sư canh nông. Sau này ông tham gia chính trị, từng làm quốc trưởng ở miền Nam giữa thập niên 1960.Ký ức về con đường này không thể không nhắc đến tiệm cho thuê sách Cảnh Hưng gần đoạn giáp đường Cao Thắng, có thể là tiệm cho thuê sách lớn nhất Sài Gòn. Tiệm có tới năm tầng lầu chứa sách. Chủ tiệm là ông Huỳnh Công Đáng, một người Việt gốc Hoa am hiểu về sách, thường mặc bộ pyjama ra tiếp khách. Đến năm 1971, số sách ông cho thuê đã lên tới 20 ngàn cuốn, có đủ các thể loại từ tiểu thuyết, học làm người, truyện dịch. Tất cả sách được đóng gáy, bìa bọc giấy dầu. Tiệm có năm cuốn mục lục dày cộm, kê theo số thứ tự cũ, mới và theo tên tác giả các loại sách có trong tiệm. Khách đến, nói tên sách là sau vài giây, ông Đáng có thể nói số thứ tự và khu vực tủ kệ có cuốn đó. Nhiều sinh viên đến đây tìm sách để tham khảo, nghiên cứu rất nể ông Đáng, gọi ông là từ điển sống. Theo một bài báo, đến năm 1971, ước tính tiệm Cảnh Hưng thu vào mỗi tháng khoảng 150 ngàn đồng, một số tiền lớn lúc đó. Đến năm 1975, trong chiến dịch thu gom văn hóa phẩm chế độ cũ, tiệm Cảnh Hưng nộp cho đội công tác sinh viên, học sinh Trường Trí Đức 36 ngàn cuốn sách các loại, một con số rất lớn (Theo báo Tiền Phong, số 24.6.1975).Quán xá trên đường quy tụ nhiều từ ngã tư giáp đường Lê Văn Duyệt (nay là Cách Mạng Tháng Tám) đổ ra Lý Thái Tổ. Dân Sài Gòn có người còn nhớ quán Tây Hồ của cụ Thanh góc Phan Đình Phùng - Lê Văn Duyệt, đối diện tòa đại sứ Miên. Quán không có bảng hiệu, nhỏ xíu nhưng đắt khách vì có món thịt dê trứ danh. Món thịt này chỉ được cụ Thanh bán vỏn vẹn ngày thứ năm trong vòng một tiếng đồng hồ từ 10 giờ đến 11 giờ sáng là hết. Thứ ba và thứ bảy cụ bán thịt chó và những ngày khác... nghỉ ngơi.Nhà hàng Sing Sing số 236 - 238 nằm ở góc đường giáp đường Đoàn Thị Điểm (Trương Định) bán thức ăn Việt và món Tây, trong đó có món cà ri gà ăn với cơm nị kiểu Ấn có tiếng. Còn tiệm cơm Nam Sơn góc đường giáp Nguyễn Thiện Thuật bán món Hoa kiểu Quảng Đông. Tiệm này giá vừa phải. Các món ngon tiêu biểu là sườn xào giấm, cá chưng hay cá lăn bột chiên, canh cải hay gà ác hầm thuốc bắc, mì xào hải sản...; nay là tiệm giò chả Nguyên Hương.Hiện nay có nhiều nhà hàng cao cấp trên đường này với các món ăn Hoa, Nhật, Hàn và Việt.***Đường Nguyễn Đình Chiểu tuy nhỏ nhưng lề đường rộng, là con đường sang trọng với nhiều nhà hàng cao cấp, nhiều biệt thự của các viên chức ngoại giao nước ngoài với cây xanh trong sân tỏa bóng mát ra ngoài. Những năm 1990, có người nhận ra trên đường có trồng cây cứt mọt, còn gọi là thàn mát đen, thân không cao lắm, có hoa tím nhạt dễ thương. Còn có cây gõ mật, lim sét, lọ nồi (còn gọi là cây đại phong tử), phượng vĩ, sung… Khác với đoạn trên sang trọng, đoạn đường từ Cách Mạng Tháng Tám ra đến Lý Thái Tổ đa số là nhà ống tận dụng mặt tiền để buôn bán, bày áo cưới, tiệm giày… với không khí đông vui. Con đường một chiều này lặng lẽ chứng kiến những thăng trầm của đời sống Sài Gòn với bao đổi thay, những xuất hiện và mất đi những tên tuổi, chủ nhân sở hữu, cây cối, quán ăn… Nó là một phần của Sài Gòn, ở phần hồn đẹp đẽ nhất.Đường Nguyễn Đình Chiểu song song với các đường Võ Thị Sáu (trước 1975 là đường Hiền Vương), Tú Xương, Điện Biên Phủ (Phan Thanh Giản), Ngô Thời Nhiệm, Võ Văn Tần (Trần Quý Cáp) và Nguyễn Thị Minh Khai (Hồng Thập Tự).Đi ngang các đường Nguyễn Bỉnh Khiêm, Mai Thị Lựu (Phạm Đăng Hưng), Phan Kế Bính, Đinh Tiên Hoàng, Cây Điệp (hẻm Cây Điệp), Mạc Đĩnh Chi, Phùng Khắc Khoan, Hai Bà Trưng, Phạm Ngọc Thạch (Duy Tân), Pasteur, Nam Kỳ Khởi Nghĩa (Công Lý), Lê Quý Đôn, Trần Quốc Thảo (Trương Minh Giảng), Nguyễn Gia Thiều, Trương Định, Bà Huyện Thanh Quan, Cách Mạng Tháng Tám (Lê Văn Duyệt), Nguyễn Thượng Hiền, Vườn Chuối, Cao Thắng, Bàn Cờ, Nguyễn Thiện Thuật và Lý Thái Tổ.

Thẻ căn cước là gì, làm ở đâu?

Một ngày đầu tháng 3, tại cửa hàng lắp đặt thiết bị định vị và camera hành trình trên đường Nguyễn Thái Bình, P.12, Q.Tân Bình (TP.HCM), hàng chục ô tô xếp hàng chờ đợi đến lượt lắp đặt thiết bị camera hành trình. Anh Lê Văn Quyền, 46 tuổi, chủ xe 4 chỗ hiệu Hyundai, chia sẻ: "Tôi chở hàng kinh doanh tự do, ai thuê chở gì thì chở nấy. Bình thường thì chở người, nhưng lúc cần thì cũng chở đồ. Do thường xuyên di chuyển khắp nơi theo yêu cầu của khách nên tôi cũng lắp đặt thiết bị cảnh báo tốc độ cũng như vị trí nào có camera phạt nguội để cẩn thận hơn". Anh Quyền cho biết, chi phí gắn hết khoảng 1 triệu đồng. Chủ xe khác biển số 30E-055.xx cũng cho biết, từng bị phạt nguội 2 lần cách đây vài năm vì lỗi vượt đèn đỏ. Mức phạt cho hành vi này hiện lên hàng chục triệu đồng nên để phòng ngừa, anh đã trang bị thêm hệ thống cảnh báo để lái xe cẩn thận hơn. "Hiện nay, một số ứng dụng phổ biến như Google Map đều có tích hợp cảnh báo hạn chế tốc độ, tuy nhiên, mức độ chính xác chưa cao và không có cảnh báo camera phạt nguội. Tôi mua các thiết bị và phần mềm có thu phí vài triệu đồng nhưng an tâm hơn và cũng để mình lái xe cẩn thận hơn". Anh T.M.K, chủ xe biển số 50-028.xx, ngụ tại P.Cát Lái, TP.Thủ Đức, TP.HCM cũng vừa chi 4,5 triệu đồng để nâng cấp màn hình Android có tích hợp phần mềm Vietmap Live để cảnh báo tốc độ và camera phạt nguội. Trao đổi với PV Thanh Niên, anh Nguyễn Ngọc Hùng, chủ một cửa hàng phụ kiện xe hơi trên đường Huỳnh Mẫn Đạt, Q.5, TP.HCM thừa nhận: "Từ ngày tăng mức phạt nguội các hành vi vi phạm giao thông, lượng khách đến lắp đặt thiết bị hành trình (tích hợp cảnh báo tốc độ và nơi có lắp đặt camera phạt nguội) tăng lên thấy rõ. Nếu như trước kia, chủ xe phải gắn thêm màn android cho xe hoặc HUD kính lái... với giá vài triệu đồng để được kèm thêm ứng dụng cảnh báo phạt nguội thì hiện nay có thêm nhiều phần mềm đã được tích hợp ngay trên điện thoại, hoặc Android box, hoặc màn hình zin của xe, giúp tiết kiệm chi phí hơn". Trên thị trường hiện có nhiều ứng dụng cài đặt trên điện thoại cảnh báo tốc độ và vị trí lắp đặt camera phạt nguội trên đường. Đơn cử như ứng dụng "phatnguoi" đang khá phổ biến hiện nay có tích hợp danh sách những địa điểm lắp đặt camera phạt nguội trên cả nước. Ứng dụng này còn cung cấp gói VIP với mức phí từ 129.000 đồng/tuần đến 1.199.000 đồng/năm, quyền lợi là được tự động thông báo (qua số zalo đăng ký) khi có phạt nguội, xem danh sách các điểm lắp camera phạt nguội. Trao đổi với Thanh Niên, một chuyên gia trong lĩnh vực phân phối thiết bị định vị, cho biết: "Có khá nhiều ứng dụng phát hiện camera phạt nguội lắp đặt trên đường, nhưng mỗi phần mềm có ưu nhược điểm riêng. Ví dụ, Vietmap S1 có cảnh báo camera phạt nguội bằng giọng nói giúp cho người lái nhanh chóng chú ý và hoạt động độc lập không cần internet nhưng S1 thì không được cập nhật dữ liệu thường xuyên, thường là 3 - 4 tháng cập nhật 1 lần nên việc cảnh báo đôi khi sẽ bị chậm trễ so với thực tế, khiến cho người lái vẫn có khả năng "dính" biên bản phạt khá cao. Hơn nữa S1 thì lại không sử dụng được trên màn hình zin theo xe và Andorid box". Một ứng dụng khác là Navitel là ứng dụng dẫn đường tích hợp cảnh báo camera phạt nguội, cảnh báo vị trí giao cắt, góc cua nguy hiểm, biển báo giới hạn tốc độ và đường dành cho người đi bộ. Điểm mạnh của ứng dụng là cảnh báo từ xa, cung cấp thông tin theo từng mét. Tuy nhiên, Navitel không có thông tin rõ ràng về thời gian cập nhật dữ liệu, trong khi biển báo tốc độ và vị trí camera phạt nguội liên tục thay đổi, gây khó khăn cho người lái. Ứng dụng Carmap thì cung cấp đầy đủ thông tin về biển báo, cảnh báo camera phạt nguội và tốc độ cho phép, giao diện thân thiện, hỗ trợ điều khiển giọng nói, tối ưu lộ trình và theo dõi bản đồ. Tuy nhiên, tốc độ cập nhật dữ liệu của phần mềm này vẫn còn chậm, chưa đảm bảo độ chính xác.Dù vậy theo anh Hồ Hải, từng là quản trị một diễn đàn chuyên về ô tô, không có ứng dụng nào đảm bảo 100% mức độ chính xác. Ngay cả ứng dụng dẫn đường phổ biến như Google Map cũng nhiều lúc đưa người sử dụng vào những con đường cấm, đường cụt, hay là đi thẳng ra bờ sông. Với nhu cầu lắp đặt thiết bị cảnh báo tăng cao, các nhà phân phối thiết bị định vị đang hưởng lợi. Tuy nhiên, với người lái xe thì quan trọng nhất vẫn là chấp hành nghiêm chỉnh luật lệ giao thông. Nếu phụ thuộc vào sự hỗ trợ của thiết bị thì cũng sẽ gặp những sai sót như thường.

Công trình do kiến trúc sư trưởng đầu tiên của Sài Gòn là Alfred Foulhoux (1840 - 1892, người thiết kế Bưu điện Sài Gòn, Tòa án nhân dân TP.HCM) thiết kế, hoàn thành năm 1890.Trước năm 1945, nơi đây là chỗ ở và làm việc của các vị Phó toàn quyền và Thống đốc nên được gọi là Dinh Phó soái hoặc Dinh Thống đốc. Năm 1954, dinh được quốc trưởng Bảo Đại đổi tên là Dinh Gia Long (vị vua đầu tiên của triều Nguyễn).Đầu thập niên 1960, thời tổng thống Ngô Đình Diệm, để đề phòng đảo chính, dinh được xây thêm hầm tránh bom, được đúc bằng bê tông cốt thép rất kiên cố, sâu dưới mặt đất 4 m phía sau dinh (mé đường Lê Thánh Tôn ngày nay). Hầm có 4 cửa bằng sắt tấm nguyên khối nối với phòng làm việc của ông Diệm, có lối thoát ra đường Pasteur và Nam Kỳ Khởi Nghĩa.Công trình mang phong cách Phục hưng ⁽*⁾. Đầu tiên, nơi đây định làm Viện Bảo tàng Thương mại triển lãm sản vật của Nam kỳ nên hai bên cửa chính có hai cột trang trí bằng tượng nữ thần Thương nghiệp và Công nghiệp (đã bị phá bỏ và thay bằng mái hiên vào năm 1943). Hiện tại, trên đỉnh mặt tiền công trình vẫn còn đầu tượng thần thương mại Mercury (theo thần thoại La Mã), đầu cột tạc đầu chiến binh, trên cửa sổ có đầu sư tử. Phù điêu, chi tiết trang trí như chim ó, rắn, cá hóa rồng, cá sấu, bồ nông ngậm mồi, hoa lá… là sự kết hợp giữa các biểu tượng trong thần thoại Hy Lạp, La Mã và sinh, động vật bản địa, biểu trưng cho sự trù phú, sức sống của Nam kỳ. Ánh sáng tự nhiên từ các khung cửa kính lớn được thiết kế tinh tế, rọi xuống chiếc cầu thang lớn nơi sảnh chính tạo thành điểm nhấn đặc biệt của công trình - nơi trở thành góc chụp hình cưới "kinh điển" của người dân TP.⁽*⁾ Khởi phát tại Ý từ thế kỷ 15, tái khám phá những giá trị cổ điển của kiến trúc La Mã và Hy Lạp: đề cao tỷ lệ, nhấn mạnh tính đối xứng, oai nghiêm, sử dụng hệ thống thức cột cổ điển…

Mặt đường gồ ghề, đi lại nguy hiểm

Dan Gordon, giáo sư về sinh lý học tim mạch tại Đại học Anglia Ruskin (Anh), nói với tờ Daily Mail rằng tập luyện cường độ cao đã bộc lộ nhược điểm khi nó tỏ ra khá khó khăn để khởi đầu, tỷ lệ bỏ cuộc cao. Thay vì vậy, các bài tập chậm hơn, ít gắng sức hơn đang được ưa chuộng và cũng có những lợi ích nhất định.Theo đó, chạy bộ chậm hơn và thường xuyên có thể giúp tim khỏe hơn, giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 và hỗ trợ hệ thống miễn dịch cũng như thể lực tổng thể tốt hơn nhiều so với chạy hết tốc lực. Điều này cũng diễn ra tương tự ở các bài tập đạp xe, chèo thuyền, bơi lội.Trao đổi với Daily Mail, giáo sư Dan Gordon dẫn thêm một nghiên cứu của Đan Mạch được công bố vào năm 2015, cho thấy những người chạy bộ chậm và vừa phải có tỷ lệ tử vong thấp nhất vì mọi nguyên nhân, trong khi những người chạy bộ gắng sức có tỷ lệ tử vong tương tự như nhóm ít vận động.Chạy chậm lại cũng cải thiện sức bền, do bạn có thể chạy trong thời gian dài hơn, điều này làm tăng sản xuất tế bào hồng cầu, nghĩa là máu có thể mang nhiều oxy hơn. Ngoài ra, việc chạy vừa phải còn giúp phát triển cơ tim và tăng kích thước các buồng tim để có thể chứa nhiều máu hơn trong mỗi lần bơm.Theo tiến sĩ Lindsy Kass, một nhà sinh lý học về thể dục tại Đại học Hertfordshire (Anh), khi vận động ở mức vừa phải khoảng 60-70% nhịp tim tối đa sẽ khiến cơ thể sử dụng chất béo dự trữ làm nhiên liệu, thay vì carbohydrate như khi luyện tập cường độ cao hơn.Tiến sĩ Lindsy Kass cũng chia sẻ quan điểm về việc hầu hết các vận động viên ưu tú dành tới 80% thời gian để luyện tập vừa phải. Điều này được lý giải là giúp giảm căng thẳng cho cơ thể, tránh bị nhiễm trùng hoặc chấn thương."Khi bắt đầu tập thể dục cường độ cao, chúng ta cần nhiều thời gian hơn để phục hồi (khoảng 48 đến 72 giờ sau đó), và trong thời gian phục hồi đó, bạn bị ức chế miễn dịch", giáo sư Dan Gordon cho hay.Như vậy, nếu chúng ta tập thể dục cường độ vừa phải thì chúng ta sẽ phát triển phản ứng miễn dịch tốt hơn và giảm khả năng mắc bệnh. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng khuyên rằng "vấn đề không phải ở tốc độ mà là mức độ nỗ lực mà bạn cảm thấy". Chúng ta cũng không nên vận động quá chậm, vì dễ ảnh hưởng đến hiệu quả đạt được.