25 năm Tư vấn mùa thi: Hành trình của sự bền bỉ và đổi mới
Theo ghi nhận của chúng tôi sáng mùng 3 tết, tại quảng trường 24.3, đã hơn 10 giờ vẫn có rất đông người chấp nhận dang nắng để xếp hàng được chụp ảnh cùng với cặp linh vật rắn. Nhiều người mang kính mát, dùng ô, áo khoác để che chắn. Mặc dù trời nắng chói chang nhưng ai nấy cũng đều vui vẻ, háo hức du xuân. Tại quảng trường 24.3, có rất nhiều linh vật rắn được tạo hình, từ hình dáng ngộ nghĩnh, đáng yêu đến mạnh mẽ, oai dũng. Tuy nhiên, nổi bật nhất là cặp linh vật rắn màu vàng tươi, rực rỡ được đặt ngay tại vị trí trung tâm. Vượt quãng đường hơn 20 km để đưa vợ con đến đây du xuân, chụp ảnh check-in cùng với cặp linh vật rắn, Trần Tấn Bảo (28 tuổi), ngụ tại thị trấn Hà Lam, H.Thăng Bình (tỉnh Quảng Nam), chia sẻ: “Năm nào 2 vợ chồng cũng đi du xuân ở đây, sáng nay nhà mình đến đây từ lúc 9 giờ. Năm nay quảng trường được trang trí rất đẹp với rất nhiều hoa tươi, đặc biệt là cặp linh vật rắn vô cùng nổi bật”.Bảo cho biết vì có đông người muốn chụp ảnh cùng với linh vật rắn nên phải xếp hàng đợi để tới lượt. “Mình ấn tượng nhất với chú rắn hổ mang vô cùng mạnh mẽ, được chạm khắc tinh xảo và tỉ mỉ”, Bảo cho hay.Đang vui vẻ cùng mẹ của mình lưu giữ lại những hình ảnh của năm mới, chị Nguyễn Thị Thanh Thủy (35 tuổi), ngụ tại xã Tiên Mỹ, H.Tiên Phước (tỉnh Quảng Nam), nói: “Đây là lần đầu tiên 2 mẹ con mình đến đây du xuân. Mình thấy khung cảnh ở đây rất đẹp, không khí thì đông vui, rộn ràng, ai cũng vui vẻ hết. Mình thích nhất là cặp linh vật rắn, bởi màu vàng rực rỡ và bắt mắt, mong sẽ có một năm mới tài lộc, may mắn”.Vì có khá nhiều người đợi để được check-in với cặp linh vật rắn nên mẹ con chị Thủy ưu tiên chụp ảnh với những tiểu cảnh như cây mai, ngôi nhà hoa... trước.Quảng trường này cũng là địa điểm du xuân quen thuộc mỗi dịp tết đến xuân về của Nguyễn Linh Anh (24 tuổi), ngụ tại xã Bình Phú, huyện Thăng Bình (tỉnh Quảng Nam). Cô nàng gen Z chia sẻ: “Năm nào ở đây cũng được trang trí với rất nhiều hoa tươi tạo nên một khung cảnh rất mùa xuân. Đặc biệt, năm nay mình thấy ở đây có đủ hình ảnh của 12 con giáp luôn chứ không riêng gì con rắn. Các con vật đều được trang trí rất ngộ nghĩnh và đáng yêu”.Mặc dù đã giữa trưa, trời nắng chói chang nhưng vẫn có rất nhiều người diện áo dài cùng người thân, bạn bè lưu giữ lại những khoảnh khắc rực rỡ trong những ngày đầu năm mới tại đây.Lái xe máy chạy sai luật, người đàn ông còn phun nước bọt vào ô tô
Dưới đây là 10 tác phẩm văn học dịch đáng chú ý (xếp theo thứ tự bảng chữ cái).Là cuốn sách đầu tiên ra mắt tại thị trường Việt Nam của nhà văn đoạt giải Nobel văn chương 2023 Jon Fosse, Ánh sáng trắng là tác phẩm "nhập môn" điển hình nhất cho những ai muốn tìm hiểu về thế giới sáng tạo của Jon Fosse. Câu chuyện xoay quanh một người đàn ông chạy xe vào rừng giữa mùa đông tuyết trắng và rồi gặp được những "điểm mốc" đặc biệt của cuộc đời mình.Trong đó, với những câu văn ngắn, các liên từ và yếu tố lặp đi lặp lại đã làm rất tốt nhiệm vụ "nói hộ cho những thứ không thể nói ra" mà ông được Ủy ban Văn chương của Viện Hàn Lâm Thụy Điển ngợi ca. Ngoài ra chủ đề cận tử và cái chết rất điển hình của ông cũng hiện diện, qua đó cho thấy những gì là Fosse nhất.Được biết đến nhiều nhất qua cuốn hồi ký Châu Phi nghìn trùng, tuy vậy Isak Dinesen cũng là một nhà văn tài năng với những câu chuyện hư cấu ấn tượng. Và Bảy chuyện kể Gothic là một trong số đó. Thông qua 7 truyện ngắn có màu sắc nhất quán, bà đã cho thấy được nội lực riêng qua những câu chuyện vừa ám ảnh, vừa khơi gợi và kích thích sự tò mò nhưng cũng đồng thời để lại những dấu ấn lớn.Theo đó, đây cũng là tác phẩm đưa tên tuổi bà ra với quốc tế, góp phần giới thiệu một tác giả nữ Đan Mạch độc đáo. Khi nhận giải Nobel Văn chương, Ernest Hemingway đã có ý nói Dinesen xứng đáng có một giải riêng cho bản thân mình, và qua cuốn sách dày dặn được cho ra đời đầy tâm huyết này, nhận định nói trên thêm một lần nữa đã được khẳng định. Thuộc thế hệ những người tiên phong cho phong cách hiện thực huyền ảo của châu Mỹ Latinh, bên cạnh J.L.Borges, Arlt cũng là cái tên quan trọng của văn học Argentina nhưng chưa được chú ý đủ bởi qua đời quá sớm. Bảy kẻ khùng điên theo đó là tác phẩm nổi tiếng và ấn tượng nhất của ông, chứa đựng mọi đau khổ, tuyệt vọng cũng như điên rồ lên đến không tưởng.Trong đây, nội tâm nhân vật chính Erdosain đã được đặc tả một cách ấn tượng mà chỉ duy sự huyền ảo mới có thể làm được. Tuy không được đánh giá cao vào đầu thập niên 1930 khi nó ra mắt, nhưng không thể phủ nhận cũng từ đây mà một thế hệ Cortazar, Fuentes, Marquez... đã được truyền cảm hứng, từ đó mang lại một phong cách riêng biệt cho văn học của một châu lục. Đoạt giải Goncourt danh giá của Pháp vào năm 2021, Bất thường là tác phẩm đã tạo nên hiện tượng xuất bản khi tẩu tán hơn 1 triệu bản sau khi giải thưởng được công bố. Điều này không chỉ bất ngờ với một tiểu thuyết đoạt giải văn chương danh giá nhất của Pháp, mà càng bất ngờ hơn khi người viết nó thuộc Xưởng Văn chương Tiềm tàng OuLiPo - nơi khai phá những tiềm năng văn chương - vốn được mệnh danh là không dễ viết.Chỉ trong gần 400 trang sách, Tellier đã cho thấy tài năng vượt trội khi cắt qua mảnh đời của gần 10 nhân vật, từ đó phản ánh những góc tối tâm hồn đồng thời phơi bày những hiện trạng xã hội. Ông cũng vận dụng thành thạo những lý thuyết vật lý, các mô hình giả lập về lý thuyết trò chơi, về nhân bản, thế giới song song, đa vũ trụ... đưa người đọc vào một mê cung vô cùng hấp dẫn.Được đánh giá là tác phẩm dễ đọc nhất của Modiano, nhưng Biệt thự buồn vẫn sẽ thách thức những độc giả mon men đến gần thế giới sáng tạo của nhà văn đoạt giải Nobel văn chương 2014 này. Xoay quanh câu chuyện và những năm tháng tuổi trẻ của một thanh niên trốn tòng quân đến tham gia chiến tranh Algeria, Modiano đã tạo nên một bầu không khí vừa ngột ngạt, vừa khép kín nhưng cũng đầy hoang hoải của tuổi trẻ trong sự bất định.Ở đây những gì vốn có thuộc tính là đẹp và buồn vẫn sẽ hiện diện. Vẫn bằng một dung lượng không quá dày dặn, nhưng nhà văn Pháp này vẫn để lại nhiều ấn tượng lớn trong lòng độc giả và không ngừng cho thấy tiềm năng đặc biệt của bản thân, khi tránh xa những Paris, xa những hồi ức đau đớn và di sản khốc liệt của cộng đồng Do Thái. Là nhà văn Hungary sống tại Thụy Sỹ viết bằng tiếng Pháp, những nét chính trong cuộc đời Kristof cũng phản ánh văn chương của bà: tiếng nói của một thế hệ bị bứng gốc bởi những xung đột bạo lực. Gồm 3 cuốn nhỏ, đây có thể coi là tuyệt tác của bà với đầy bạo lực, sự khốc liệt và cay đắng của cuộc sống được thể hiện trần trụi và không khoan nhượng.Độc giả bước vào thế giới của Kristof sẽ không tránh khỏi cảm giác bất ngờ bởi thế giới mà bà xây dựng. Phút trước đó là những đứa trẻ ngây thơ, những linh mục cao đạo, những cô gái trong trắng, thì ngay phút sau họ đã biến chất để trở thành những con quái vật thật sự. Thế giới văn chương của bà chao đảo và không cân bằng, phản ánh được sự chông chênh và không đáng tin cậy chính là bản chất thâm sâu của nó. Là nữ văn sĩ không còn xa lạ với độc giả Việt Nam qua cuốn Người tình, thế nhưng Đập chắn Thái Bình Dương còn khắc khoải hơn thế, khi xoay quanh một gia đình Pháp đến Campuchia theo tiếng gọi lên đường đến Đông Dương và rồi sẽ mãi mục ruỗng tại đây. Trong tác phẩm là tiền thân cho Rạp Eden sau này, Duras đã đào sâu vào thế lưỡng nan của một lớp người da trắng trong một thời đại, qua đó phơi bày tất thảy những khía cạnh của họ.Từ cao ngạo, ngưỡng vọng cho đến sụp đổ và rồi ngã quỵ. Ba mẹ con trong cuốn sách này đại diện cho những thế hệ khác nhau, những rẽ hướng khác nhau, những quyết định khác nhau, nhưng không thể phủ nhận thứ chờ đợi họ sau rốt vẫn là thất bại - một sự cay đắng mà ngay khoảnh khắc lựa chọn họ đã sai lầm khi đưa ra.Là phần 2 của tác phẩm Đứa trẻ cát nổi tiếng và cũng đồng thời chiến thắng giải Goncourt danh giá, Đêm thiêng không phức tạp như phần trước đó nhưng lại đầy trăn trở và sự khắc khoải. Ở phần 2 này thay vì đi sâu vào thế giới nội tâm của nhân vật chính, tác giả đã xoáy sâu hơn vào thế giới bên ngoài, khi bản lai diện mục của cô đã được trao trả về đúng những gì mà nó sở hữu.Rồi cũng từ đây, những gì xảy ra với cô cho thấy những thiết chế cũ chưa khi nào thay đổi. Những nhà ngục tâm trí, một tình yêu hoảng loạn... tất cả đẩy người phụ nữ vào bóng đêm cuộc đời. Không chỉ gây ra bởi cấu trúc xã hội, mà chính sự đố kỵ của con người cũng có thể gây ra bạo lực khủng khiếp. Giành giải Pulitzer danh giá ở hạng mục tiểu thuyết, Jody và Chú nai con cho thấy quang cảnh thiên nhiên của vùng Florida thập niên 1940, 1950 tuyệt đẹp cùng mâu thuẫn đấu tranh vô cùng khốc liệt giữa tự nhiên và con người. Ở đó, lương tri cao thượng và sự thơ ngây phải đối mặt với hiện thực khốc liệt, từ cái đói, cái nghèo và thiên nhiên không ngừng gào thét.Tác phẩm lớn này không chỉ họa lại bức tranh phong cảnh tuyệt đẹp, mà còn ca ngợi vẻ đẹp của con người trong việc đối đầu với tự nhiên, xem những gì quanh mình là đầy gần gũi, thiêng liêng và có cách ứng xử phù hợp. Tuy đã ra đời từ hơn 1 thế kỷ trước, nhưng có thể nói tác phẩm này vẫn còn nguyên giá trị, trao truyền lại những thông điệp cho chính chúng ta.Là tác phẩm kinh điển trong số những tác phẩm viết về cộng đồng da màu, Alice Walker đã không từ khốc liệt để viết nên một tác phẩm vô cùng ám ảnh. Bị cấm ở nhiều trường trung học Mỹ vì sự trần trụi, thế nhưng cũng có thể nói từ đây mà những gì đè nén đã được bộc lộ. Không dừng ở đó, nó cũng đồng thời cho thấy sự gắn kết của một cộng đồng sở hữu điểm chung là bị xem nhẹ, từ đó tạo nên một bản hòa ca chan chứa hy vọng.Năm 2023, nó được chuyển thể thành phiên bản nhạc kịch và nhận nhiều đề cử Oscar. Trước đó nó cũng được chuyển thể thành phim điện ảnh, chiến thắng giải Sách quốc gia và Pulitzer... Với những ghi nhận và sức ảnh hưởng như thế, không ngoa khi nói đây là một trong những tác phẩm nên đọc nếu muốn tìm hiểu về chủ đề này.
Nhức nhối nạn mại dâm trá hình - Kỳ 3: Mại dâm biến tướng, nhiều quy định đã lạc hậu
Ngày 29.12.2024, ở trận bán kết lượt về AFF Cup 2024 giữa đội tuyển Việt Nam và Singapore, Tấn Tài dính chấn thương đứt dây chằng đầu gối phải. Đến ngày 14.1.2025, anh được phẫu thuật tại Bệnh viện Vạn Hạnh (TP.HCM). Sau đó, hậu vệ phải sinh năm 1997 nằm lại bệnh viện 3 ngày để theo dõi rồi về nhà người thân ở TP.HCM để tập phục hồi. Đến ngày 24.1, anh trở về quê nhà Hoài Ân (Bình Định) để tận hưởng kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Ất Tỵ cùng gia đình. Trong buổi chia sẻ cùng Báo Thanh Niên vào chiều 28.1 (29 Tết), Tấn Tài chia sẻ: "Thời tiết ở quê lạnh hơn TP.HCM, nên khiến chân tôi khá buốt. Mấy ngày qua tôi không được ngủ sâu giấc do chân còn hơi đau, chưa thật sự thoải mái". Anh nói thêm: "Tuy nhiên, giờ mọi chuyện cũng đã ổn hơn rất nhiều rồi. Sau khi phẫu thuật, chân tôi gần như mất cơ hoàn toàn và không thể co duỗi. Nhưng hiện tại, cơ cũng dần hồi phục. Tôi thường xuyên tập các bài co duỗi để chân không bị cứng. Mỗi ngày, tôi tập đến khi chân mỏi rồi sẽ chườm đá, hồi phục, nghỉ ngơi rồi sẽ tập tiếp. Có như vậy, chân mới khỏe để bước vào giai đoạn hồi phục quan trọng hơn, diễn ra sau Tết Nguyên đán". Ngày mùng 6 Tết, Tấn Tài sẽ di chuyển vào TP.HCM để tập hồi phục tại Trung tâm RTD Rehab của bác sĩ đội tuyển Việt Nam Trần Huy Thọ. Nàng WAG Phạm Thị Hiếu và cậu con trai Tiger cũng sát cánh cùng hậu vệ sinh năm 1997 trong hành trình gian nan này. Đây sẽ là động lực cũng như điểm tựa để Tấn Tài trở lại mạnh mẽ hơn. Tấn Tài chia sẻ: "Thời gian tới, tôi sẽ tập trung toàn lực vào quá trình hồi phục. Sau khi thật sự ổn, tôi mới trở về tập trung cùng CLB Bình Dương. Tôi cũng đã xin phép HLV trưởng Nguyễn Công Mạnh và được đồng ý. Phía trước sẽ là một chặng đường gian nan nhưng tôi tự tin mình sẽ trở lại thật mạnh mẽ để có thể sớm cống hiến cho CLB Bình Dương cũng như đội tuyển Việt Nam". Bác sĩ Trần Huy Thọ cũng nói thêm về tình hình của Tấn Tài: "Qua theo dõi, chấn thương của Tài giờ đã ổn định rồi. Đã cắt chỉ xong, gập duỗi tốt và đi lại cũng ổn định. Tôi nghĩ Tài sẽ trở lại tập cùng đội trong vòng 6-8 tháng nữa. Hiện tại, tôi cũng đã chuẩn bị các giáo án, bài tập rất chi tiết để có thể giúp Tài hồi phục nhanh nhất, lấy lại phong độ sớm nhất. Tài có cơ địa tốt nên tôi hy vọng rằng quá trình hồi phục sẽ diễn ra suôn sẻ, thuận lợi".
Tôi sinh ra trong một miền quê nghèo thuộc huyện biên giới tỉnh Bình Phước, cách TP.HCM khoảng 170 km. Nơi đó, chỉ thấy rừng cao su bạt ngàn và công việc chính của của ba mẹ tôi là công nhân cạo mủ cao su. Những dòng chảy từ cây mà người ta hay gọi là vàng trắng, đã nuôi tôi khôn lớn như ngày nay. Ba mẹ tôi đi cạo mủ ở nông trường thường sẽ dậy lúc 2 giờ sáng (vì lúc đó có mủ nhiều nhất, ba tôi nói vậy). Tới mùa mủ cao su về nhiều, ba mẹ tôi sẽ dậy sớm hơn. Cuộc sống của những người công nhân cạo mủ cao su thời ấy hầu như không ngủ, rời nhà từ 1 - 2 giờ sáng là bình thường. Tiếng leng keng va chạm của cà mèn, dao cạo và ánh sáng le lói phát ra từ ngọn đèn dầu, thứ ánh sáng duy nhất giúp ba mẹ chuẩn bị đồ nghề để đi làm việc, in sâu trong ký ức tuổi thơ tôi. Có hôm tôi hỏi sao ba không cắm bình lên cho sáng, dễ chuẩn bị đồ đi làm, ba tôi nói dành bình để dùng lúc buổi tối về thắp và xem tin tức trên tivi. Năm 2008, có thể bạn không tin, xóm nhỏ ở xã khu vực biên giới này vẫn chưa có điện.Xóm tôi cách trung tâm xã 4 km, nhà không xa lắm so với các bạn cùng lớp, nhưng lại nằm cuối xã, giáp với xã khác, cách nhà tôi mấy chục mét xóm khác có điện xài, xóm tôi lúc đó đang dùng bình ắc quy. Có thể mọi người quên bình ắc quy hình dáng như thế nào, nhưng với lứa 9X như chúng tôi và các thế hệ trước thì bình ắc quy tại gia đình cùng quê như kho báu trong nhà. Nhà tôi có hai bình ắc quy, một cái ở nhà trên một cái ở nhà dưới, mỗi bình xài được khoảng hai ngày. Hôm nào xem gần hết bình thì bóng đèn trong nhà chớp nháy như rạp xi nê, chiếc tivi đen trắng cứ nhảy sọc sọc. Lúc đó, kinh nghiệm là phải nhổ dây đen dây đỏ ra cắm lại, đổi qua đổi lại đủ kiểu mới mong muốn còn một chút điện để xem, còn hết thật sự thì coi như hôm đó đi ngủ sớm. Sáng dậy, mẹ chở tôi ra trung tâm xã đèo thêm 2 cái bình để sạc điện. Cả xã chỉ có một chỗ sạc duy nhất, cô Khum (chủ tiệm sạc bình) hay hỏi mẹ tôi lúc nào điện lưới mới vào hả cô? Mẹ chỉ cười vì biết lúc nào đâu mà trả lời. Gửi bình sạc tới chiều, mẹ lại ra lấy. Cứ thế thời gian trôi qua, tôi học cấp 1 rồi cấp 2 cấp 3. Lớn hơn, tôi tự chở bình ra cho cô Khum sạc. Dần dần, lượng bình sạc tại tiệm cũng ít dần, chủ yếu các bác tài xế xe tải chạy đường dài và tôi cũng nghe nói sẽ không còn sạc bình nữa tại không có lời.Rồi xóm tôi cũng có điện, điện lực thông báo sẽ lắp điện cho xóm tôi, năm đó tôi học lớp 11. Trời ơi, cả xóm tôi vui mừng khôn xiết. Mọi người tranh thủ đi chợ huyện mua bóng đèn, nhà khá giả hơn thì sắm tivi mới luôn, trông ai cũng phấn khởi. Các chú thợ điện vào khoan mấy cái lỗ sâu ơi là sâu, lâu lâu có mấy con nhái nhảy vào sống. Từng cuộn dây cáp tròn cao hơn cả đầu bọn nhóc trong xóm, các trụ điện mới tinh xếp chồng lên nhau, trở thành nơi chúng tôi tụ họp mỗi tối. Còn nhớ, nhà tôi cách trụ điện chỉ 7 mét, các chú thợ điện làm cho nhà tôi sợi dây "bự chảng" cách điện, lắp điện tới nhà nào thì ai cũng chuẩn bị nước, bánh kẹo đãi các chú. Ngoại tôi cười sảng khoái, vừa đi vừa bê ca nước chanh khổng lồ ra tận chỗ ngồi nghỉ của các anh thợ điện giải khát. Xóm tôi vào những hôm đó như ngày hội, tiếp xúc với điện thì mọi người đã từng dùng nhưng trực tiếp trong nhà mình thì đó là cảm xúc khó tả. Lúc hòa vào lưới điện, mẹ tôi bật công tắt, bóng đèn sáng lên thật chói mắt. Nó sáng hơn phải gấp mấy lần đèn bình nhà tôi xài lúc trước. Đêm đó, ba mẹ tôi không ngủ, mẹ bảo háo hức quá ngủ không được, mà tắt đi thì tiếc! Khi viết những dòng này, cảm xúc trong tôi vẫn còn nguyên vẹn, thật khó tả bằng lời.Tất nhiên, từ hôm đó, mẹ tôi không cần phải chở bình đi sạc nữa. Tôi có đèn học mới tinh và quan trọng là không sợ hết bình vào mỗi tối. Rồi tivi màu, tủ lạnh, máy giặt dần dần xuất hiện trong xóm tôi làm cho cuộc sống văn minh hơn hẳn. Ba mẹ tôi hết lọ mọ đêm khuya, những ánh đèn rọi vào cây cao su thêm sáng hơn, công việc cạo mủ cũng nhanh hơn, ánh sáng làm tránh những động vật nguy hiểm về đêm.Lúc đó, tôi nghe được là nhà nước hỗ trợ miễn phí tiền lắp đặt điện cho xóm, khoảng vài triệu một hộ. Giờ đời sống của người dân khá giả hơn trước nên thấy số tiền nhỏ, nhưng ngày đó là một số tiền rất lớn cho các gia đình trong xóm. Nhờ có điện cuộc sống thay đổi, mọi người tiếp cận được thông tin báo đài, văn hóa giải trí cao hơn trước. Tất cả là bước ngoặt trong cuộc sống vậy, đâu đó, cảm nhận như cuộc sống của những người dân quê mùa, chất phát, hiền hòa trong xóm được lật sang trang mới.Sau này, lúc tôi vào đại học, một ngày cuối tuần, mẹ gọi lên bảo giờ xóm mình có cả dây mạng, truyền hình cáp quang… không thiếu thứ gì.Mỗi lần về thăm quê vào những kỳ nghỉ, thỉnh thoảng bước đi trên con đường xóm nhỏ, tôi bất giác nhìn những gốc cột điện năm xưa, vẫn nét chữ ấy không phai mờ, ký ức ùa về hình ảnh những người bạn thơ ấu ngồi hát nghêu ngao trên những hàng cột điện chờ cắm xuống đất. Những đêm trăng, những cột điện chưa kịp trồng đó như những chiếc ghế đá công viên mà nhiều người ra ngồi hóng mát... chờ điện về. Nay tôi vẫn còn giữ cục sứ cách điện (bị vỡ thế là chú thợ điện cho tôi luôn) như là kỷ niệm đẹp về tuổi thơ khó khăn nhưng đẹp đẽ của mình.Viết những dòng này, tôi muốn gửi lời tri ân đến ngành điện, các chú thợ điện miền Nam ngày ấy, đồng thời chia sẻ những hoài niệm đẹp đến những người thân, các cô chú trong xóm nhỏ ngày ấy.Cuộc thi viết "50 năm thắp sáng niềm tin" có tổng giải thưởng lên đến 100 triệu đồng.- Nhận bài thi đến hết ngày 30.4.2025.- Email: 50namdienmiennam@thanhnien.vn. Mời quý bạn đọc xem thể lệ cuộc thi trên thanhnien.vn hoặc evnspc.vn
M.U vs Liverpool: Đỉnh cao dưới đáy vực thẳm
Theo Cục Thuế (Bộ Tài chính), việc chuyển giá tránh thuế thu nhập doanh nghiệp không chỉ xảy ra ở Việt Nam mà ở tất cả các quốc gia. Các hành vi chuyển giá tránh thuế của các doanh nghiệp FDI ngày càng tinh vi, phức tạp, là thách thức chung của cơ quan thuế tất cả các nước, trong đó có Việt Nam.Các doanh nghiệp FDI tại Việt Nam phát sinh giao dịch với công ty mẹ, công ty liên kết tại nước ngoài. Tuy nhiên, hiện không có nguồn thông tin đảm bảo đáng tin cậy để xem xét các giao dịch liên quan của các công ty này với các doanh nghiệp FDI tại Việt Nam...Thời gian thanh tra giới hạn theo luật Thanh tra. Trong khi đó, các doanh nghiệp FDI có giao dịch liên kết là các tập đoàn lớn, có đội ngũ tài chính kế toán giàu kinh nghiệm, thông tin dữ liệu sổ sách kế toán lớn, gây khó khăn với công chức thuế khi thực hiện thanh tra.Đánh giá việc xử lý đối với hành vi chuyển giá của doanh nghiệp FDI phức tạp, khó khăn, hay xảy ra khiếu kiện, Cục Thuế dẫn ví dụ về việc thanh tra, kiểm tra đối với Coca-Cola Việt Nam.Giai đoạn từ 2007 - 2015, Coca-Cola Việt Nam có phát sinh giao dịch với các bên liên kết về mua nguyên liệu, gồm hương liệu, chất cô đặc, mua bán tài sản cố định, nhận dịch vụ, vay vốn, mua bán hàng hóa là các sản phẩm nước giải khát mang thương hiệu của Tập đoàn Coca-Cola.Coca-Cola Việt Nam đã kê khai, nộp các tờ khai giao dịch liên kết và lập hồ sơ xác định giá thị trường cho các năm tài chính từ 2007 - 2015. Số liệu Coca-Cola Việt Nam kê khai phản ánh thua lỗ và chuyển lỗ phát sinh giai đoạn trước, dẫn đến năm 2015 mới bắt đầu nộp thuế thu nhập doanh nghiệp.Phương pháp xác định giá mà công ty này áp dụng là phương thức so sánh lợi nhuận. Kết quả phân tích so sánh tại hồ sơ xác định giá thị trường với các đối tượng được chính Coca-Cola Việt Nam lựa chọn cho thấy, trong 5 năm, từ 2007 - 2012, kết quả kinh doanh của Coca-Cola Việt Nam nằm dưới biên độ giá thị trường chuẩn được hình thành từ các đối tượng so sánh độc lập do chính Coca-Cola Việt Nam tự lựa chọn.Đáng lưu ý, Coca-Cola Việt Nam không thực hiện điều chỉnh kết quả kinh doanh của các năm có kết quả nằm dưới biên độ giá thị trường. Từ đó, đoàn thanh tra xác định Coca-Cola Việt Nam thuộc trường hợp ấn định giá giao dịch liên kết. Qua đó, làm tăng lợi nhuận tính thuế của doanh nghiệp này của 3 năm 2007, 2011 và 2012 tổng cộng gần 362 tỉ đồng, đồng thời giảm số lỗ phát sinh trong niên độ thanh tra hơn 762 tỉ đồng.Coca-Cola Việt Nam không đồng ý với biên bản thanh tra. Hiện cơ quan thuế vẫn đang tiếp tục trong quá trình giải quyết khiếu nại tại các cấp, giải quyết khiếu kiện tại tòa án.Để ngăn ngừa, hạn chế tình trạng chuyển giá, tránh thuế của các doanh nghiệp FDI, Cục Thuế cho biết đang tăng cường thanh tra, kiểm tra đối với các doanh nghiệp có rủi ro cao về giao dịch liên kết để ngăn ngừa, xử lý đối với hành vi chuyển giá tránh thuế; tăng cường phối hợp với các bộ, ngành, địa phương để thu thập thông tin về các giao dịch, đầu tư, ưu đãi... nhằm nâng cao hiệu quả quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết...Hiện nay, các quốc gia, trong đó có Việt Nam tham gia trụ cột 2 (đảm bảo doanh nghiệp đa quốc gia phải chịu thuế ở mỗi nước với mức thuế suất tối thiểu thực tế là 15% bất kể doanh nghiệp đó hoạt động ở đâu - PV) về thuế tối thiểu toàn cầu nhằm ngăn chặn cuộc đua xuống đáy về ưu đãi thuế, giúp hạn chế các tập đoàn đa quốc gia lợi dụng sự khác biệt thuế suất qua ưu đãi để dịch chuyển lợi nhuận.Cục Thuế nhấn mạnh, thời gian tiếp theo, khi Nghị định quy định chi tiết một số điều của Nghị quyết 107/2023/QH15 về việc áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu được ban hành và có hiệu lực thi hành, các doanh nghiệp FDI sẽ khó có thể sử dụng chính sách giá nội bộ tập đoàn (thường gọi là chuyển giá) để dàn xếp giao dịch giữa các bên liên kết để tránh thuế thu nhập doanh nghiệp.Theo Bộ Tài chính, trong năm 2023, số doanh nghiệp FDI báo lỗ là 16.292/28.918 doanh nghiệp, tăng 21,2%. Nhiều doanh nghiệp báo lỗ liên tục nhiều năm nhưng vẫn mở rộng quy mô vốn đầu tư. Thời gian qua, Báo Thanh Niên có nhiều bài viết phân tích các khía cạnh xung quanh vấn đề này.Sau phản ánh của Báo Thanh Niên, Văn phòng Chính phủ đã có công văn truyền đạt ý kiến của Phó thủ tướng Nguyễn Chí Dũng về thông tin, báo chí và dư luận phản ánh việc doanh nghiệp FDI báo lỗ ngày càng tăng; yêu cầu Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát, đánh giá về các nội dung báo chí phản ánh, báo cáo trước ngày 15.3.
