Nam bộ khi nào có mưa?
Tiếng súng vang lên giữa một vùng nông thôn Nhật Bản. Một con gấu nằm gục trong lồng.Gấu đang tiến gần hơn đến nhà dân và gây nguy hiểm đến tính mạng con người. Việc giữ an toàn cho người dân thị trấn được đặt trên vai một nhóm thợ săn lớn tuổi, như ông Haruo Ikegami, người năm nay đã 75 tuổi.Từng là những thợ săn mạnh mẽ băng rừng, lùng sục trong những lùm cây rậm rạp để săn gấu, nhưng những thợ săn như ông Ikegami giờ đã lớn tuổi và số lượng cũng giảm đi rất nhiều. Dân số Nhật Bản đang già đi và giảm dần. Tính đến năm 2020, khoảng 60% người có giấy phép sử dụng súng, như ông Ikegami, đều đã trên 60 tuổi. Và tại những khu vực có gấu đi lại, một số cư dân tự hỏi điều gì sẽ xảy ra khi những người thợ săn này không còn làm được công việc của mình nữa.Chính quyền địa phương cho biết giới chức đang thực hiện các bước để giải quyết vấn đề gấu.Theo đó, Bộ Môi trường Nhật Bản cho biết có trợ cấp cho chính quyền địa phương để đào tạo cán bộ và tiến hành diễn tập ứng phó với gấu.Nhưng theo những người thợ săn, các quan chức, người dân và chuyên gia mà Reuters phỏng vấn, sự phụ thuộc của nước Nhật Bản vào những thợ săn gấu có thể sẽ không còn được đảm bảo.Các chuyên gia cho biết môi trường sống của cả gấu đen và gấu nâu đều đang mở rộng, một phần là do tình trạng suy giảm dân số ở các vùng nông thôn. Một số người tin rằng điều này - cùng với việc đất nông nghiệp ít được canh tác - có thể khiến loài gấu trở nên táo bạo hơn.Hơn nữa, gấu cũng nuôi con gần khu định cư của con người hơn, khiến chúng bớt sợ con người hơn trước.Tất cả những yếu tố đó đã góp phần làm gia tăng các vụ va chạm giữa người và gấu. Trong vòng 12 tháng tính đến tháng 3.2024, có 219 người đã bị tấn công. Trong đó, 6 người thiệt mạng.Theo Bộ Môi trường Nhật Bản, hơn 9.000 con gấu đen và nâu đã bị mắc bẫy và tiêu hủy trong thời gian đó.Một số công ty đang chuyển sang sử dụng công nghệ như một giải pháp thay thế. Như con robot “Sói quái vật” có thể gầm gừ, sủa và phát ra tiếng đe dọa. Có giá khoảng 2.500 USD, sản phẩm này được kích hoạt bằng cảm biến và chạy bằng năng lượng mặt trời.Phương pháp này đã đạt được một số thành công, nhưng ông Yamagishi giải thích rằng con người phải mất nhiều năm mới học được cách bẫy gấu và khẳng định chuyên môn của họ vẫn là không thể thiếu.Lalamove và bài toán logistics tại Việt Nam
Ngày 3.2, Công an TP.Đà Nẵng cho biết trong dịp Tết Nguyên đán, công an các địa phương, đơn vị nghiệp vụ đã huy động tối đa lực lượng, triển khai kế hoạch bảo đảm an ninh trật tự, an toàn giao thông, phòng chống cháy nổ; đấu tranh với các hành vi vi phạm pháp luật, phục vụ người dân vui xuân, đón tết. Trên lĩnh vực giao thông, trong những ngày tết, không có vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng, không có tình trạng đua xe trái phép; tình trạng mất an ninh trật tự cũng được kiểm soát chặt chẽ.Trong đó, Công an Q.Hải Châu đã khởi tố nhóm thanh thiếu niên điều khiển xe máy gây rối, mang theo hung khí chém người trong đêm giao thừa.Đối với việc thực hiện nghiêm Nghị định 168 của Chính phủ, các quy định mới của luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ, lực lượng CSGT luôn bố trí nhiều tổ công tác khép kín địa bàn, bảo đảm kịp thời phát hiện, phòng ngừa, ngăn chặn.Với mục tiêu kéo giảm số vụ, số người chết, số người bị thương do tai nạn giao thông, đồng thời kiên quyết xử lý những hành vi phạm an toàn giao thông đường bộ ngay từ đầu năm mới, ngay từ sáng mùng 1 tết, lực lượng CSGT toàn thành phố đã triển khai thực hiện chuyên đề xử lý nồng độ cồn, xử lý lỗi trực quan vi phạm giao thông thường gặp nhằm tuyên truyền, nhắc nhở người dân chấp hành nghiêm.Qua triển khai đồng bộ các biện pháp và tăng cường tuần tra, kiểm soát, xử lý nghiêm vi phạm, tình hình giao thông trên địa bàn dịp Tết Ất Tỵ 2025 được duy trì ổn định, tai nạn giảm so với cùng kỳ năm trước.Theo Công an TP.Đà Nẵng, từ ngày 25.1 đến ngày 2.2, toàn thành phố xảy ra 5 vụ tai nạn giao thông đường bộ làm 8 người bị thương (giảm 5 vụ so với năm 2024).Công an các đơn vị, địa phương phát hiện, lập biên bản 1.015 trường hợp vi phạm giao thông đường bộ, gồm 30 xe khách, 78 xe tải, 129 ô tô, 6 xe container, 770 xe máy, 2 xe điện. Trong đó, tạm giữ 189 phương tiện; tước giấy phép lái xe 46 trường hợp; trừ điểm giấy phép lái xe 91 trường hợp; 144 trường hợp vi phạm nồng độ cồn.So với cùng kỳ năm 2024, số vụ vi phạm có tăng khoảng 20%, nhưng vi phạm về nồng độ cồn giảm mạnh (giảm khoảng 33%). Điều này cho thấy ý thức của người tham gia giao thông về việc không sử dụng rượu bia khi lái xe có cải thiện rõ rệt.Ngoài ra, các đơn vị bố trí điểm hỗ trợ, giúp đỡ người dân về quê đón tết với hơn 600 suất ăn miễn phí (bánh mì, nước suối, khăn lạnh). Trong đó, Trạm CSGT Hòa Nhơn bố trí điểm hỗ trợ người dân trên đường QL14B (xã Hòa Nhơn, H.Hòa Vang) với 300 suất ăn, từ nguồn kinh phí do cán bộ chiến sĩ và nhà hảo tâm đóng góp.
'Bó tay' xe sang Mercedes chạy ẩu, ôm cua ngược chiều trên phố
Theo thông tin ban đầu, khoảng 13 giờ 49 phút ngày 6.3, một xe tải đang lưu thông trên đường Đặng Công Bỉnh (hướng từ cầu An Hạ về Cầu Lớn, thuộc địa bàn H.Hóc Môn) thì bất ngờ thùng xe phát hỏa, cháy ngùn ngụt.Do khu vực đường vắng, ít nhà dân tài xế tiếp tục điều khiển xe chạy đến khu vực có nhà dân để hỗ trợ dập lửa.Khi đến khu vực gần cơ sở cai nghiện ma túy Nhị Xuân (xã Xuân Thới Sơn, H.Hóc Môn), tài xế thấy có nhà dân nên cho xe vòng lại nhờ chữa cháy."Tôi đang tưới cây thì thấy chiếc xe tải chạy đến. Trên thùng xe tải lửa đang cháy ngùn ngụt. Tôi la lớn ông chạy vô đây, chạy nữa là nó nổ chiếc xe đó. Xe vừa dừng lại, tôi cầm ống nước xịt lên thùng. Dân ở đây 5 - 6 người hô hào chạy lấy xô, chậu đựng nước tạt lên xe để lửa không cháy lan vào ca bin", một người dân tham gia chữa cháy cho biết.Nhận tin báo, lực lượng chức năng xã Xuân Thới Sơn huy động người xuống hiện trường. Xe chữa cháy chuyên nghiệp cũng được điều đến nhưng lửa đã được khống chế, dập tắt.Tài hiện trường, xe tải bị hư hỏng, hàng hóa chở theo trên xe bị lửa cháy đen. Cũng theo người dân, xe tải bị cháy chở giấy (giấy vụn). Thời điểm xảy ra cháy, trên xe có hai người gồm tài xế và phụ xe, may mắn cả hai đều thoát nạn.Vụ xe tải bốc cháy trên đường Đặng Công Bỉnh (xã Xuân Thới Sơn, H.Hóc Môn) đang được lực lượng chức năng làm rõ.
Tổ tiên luôn hiện diện qua bài vị - bát hương trên bàn thờ, để chứng nhận thành tựu và giám sát sự sai sót của con cháu. Trước bàn thờ, việc hiếu sẽ trợ lực cho tư tưởng giáo dục khuyến thiện và răn ác, rất nhân văn. Trong nhân sinh quan truyền thống Huế, tổ tiên được "về nhà" trong ngày giỗ và ngày tết. Con cháu phải chu toàn việc phụng dưỡng và kỵ chạp, coi sóc lăng mộ để thực hiện nghĩa vụ thứ hai của chữ hiếu là không để người nhà bị đói cơm rách áo (2 nghĩa vụ còn lại của "tam đại hiếu" là nối dõi và không để người nhà bị coi thường).Sau ngày ông Táo về trời 23 tháng chạp âm lịch, người ta lo dọn dẹp nhà cửa, bàn thờ, thay cát bát nhang và chuẩn bị phẩm vật dâng cúng. Đến khi xong mọi việc hành chính, đồng áng…, thường là ngày 29, 30 tháng chạp, gia đình cúng tất niên để tạ ơn thổ thần, tổ tiên đã phò trợ gia đạo trong năm và mời tổ tiên về ngự trên bàn thờ ăn tết. Đó là thời gian tĩnh lặng, con cháu trở về sum vầy trước tổ tiên nên mâm cúng tất niên càng thiêng liêng. Người phụ nữ dành hết tâm sức, nguồn lực của gia đình để trước cúng (tổ tiên), sau cấp (con cháu hưởng lộc), theo tinh thần tùy gia phong (nhiều ít, tùy gia cảnh), phải lễ bạc lòng thành.Trên nền tảng nông nghiệp lúa nước truyền thống nói chung là nghèo, từ làng xã đến triều đình, tiền nhân đã triết lý hóa mâm cỗ theo hướng Sẻn (dè sẻn) mà Sang (sang trọng), phải Hòa (hài hòa) và Hóa (đa dạng, biến hóa), làm cho chuyện ẩm thực càng thêm nhiều ý nghĩa: ngon về vị giác; lành về dược lý; hài hòa về dinh dưỡng, chất liệu, màu sắc, bối cảnh; trang trọng thiêng liêng về không gian, chủ thể và khách thể; cẩn thận, tỉ mỉ trong cách thể hiện… Như món nem công chả phượng trong "bát trân" ở chốn cung nội, thực sự được làm từ công, phượng với sự cẩn trọng, tinh tế, an toàn tối ưu theo điển chế triều đình. Đấy như là "bản gốc", nhưng cũng có nhiều "phiên bản" khác nữa, cứ giảm dần, trong đời sống hoàng thân quốc thích, quan lại quý tộc thượng lưu, thay thế bằng gà rừng và trong dân gian là gà nhà, chim…; kể cả làm theo lối chay với nguyên liệu phù chúc, khuôn đậu, nấm, trái mít, sa kê, vả, thậm chí là cả cùi mít vốn là một thứ bỏ đi. Đa dạng, biến hóa, tinh tế, sang trọng chính là vậy.Mâm cúng tất niên ở cố đô Huế hội tụ món ăn từ nhiều chất liệu: thịt (gia súc, gia cầm, tự nhiên), thủy hải sản (từ sông, đầm phá, biển) và hệ thảo mộc (rau, củ, quả); được chế biến theo phương thức không sử dụng nhiệt (ăn sống, ăn gỏi, lên men, muối), có sử dụng nhiệt (tái, chín) như chiên, chưng, hầm, hấp, hon, kho, luộc, nấu, nướng, quay, tiềm, thấu, tái, um, xào…Trên mâm cúng, tô canh, tô hầm được bài trí ở giữa theo lối thủy tụ/tụ thủy, giúp định vị các món có nước xung quanh, rồi tới các món khô với thịt cá; ngoài cùng là các món xào, trộn. Hệ nước chấm, nước xốt, nước lèo đa dạng cho từng món ăn cụ thể, với sự điểm tô của gia vị nhiều màu sắc: tỏi, tiêu, ớt, hành, ngò, boa rô… Lại có ớt xanh, ớt chín đỏ, để nguyên trái hay xắt nhỏ, giã nát; tỏi nguyên củ hay lột từng tép, hoặc xắt nhỏ, để trên những đĩa nhỏ với danh xưng là phẩm vị. Gia đình càng có điều kiện thì mâm cỗ càng thịnh soạn, cầu kỳ, điển hình ở chốn cung đình. Từ năm 1793, J.Barrow trong tác phẩm Một chuyến du hành đến xứ Nam Hà 1792 - 1793 đã thấy phong cách ăn uống của người Huế rất độc đáo. Bởi người Trung Hoa thường bày hết bát đĩa trên bàn, còn người Huế không chỉ bày kín mặt bàn mà còn chồng xếp bát đĩa lên nhau ba bốn lớp, tới hơn 200 cái, rất thịnh soạn và tinh tế.Sau tất niên, tổ tiên "ở lại", con cháu chu toàn chuyện cơm nước trên bàn thờ, biểu tượng hóa thành hệ bánh (chưng, tày, tét, lọc, in, tổ), mứt, dưa cải, dưa món, dầm (thịt, rau, quả) cùng nhiều hoa, quả… Còn lại tùy tâm, tùy sức, con cháu có thể làm mâm cỗ hay đơn giản ăn gì cúng nấy bởi nhu cầu dinh dưỡng ngày tết không cao và tránh lãng phí. Cái nhỏ nhắn, tinh tế rất thiết thực là vậy.Cho nên, mâm cúng tất niên là phong phú nhất, hội tụ kết nối hai cõi âm dương, giúp bồi bổ gia phong, gắn liền hiếu - trung xuyên suốt, giúp ổn định nền tảng xã hội. Mạch nguồn thiêng liêng đó cần được duy trì, xiển dương trong bối cảnh hiện nay, khởi đầu từ chuyện mâm cơm, mâm cúng.Ẩm thực Huế càng ngon, càng ý nghĩa hơn với mâm cúng tất niên, mở ra ngày tết xứ Huế, để Huế xứng danh với "kinh đô ẩm thực". Bóng dáng người đàn ông và người phụ nữ trong gia đình cũng "rạch ròi", được định vị rõ. Thuở xưa, người đàn ông thành danh ngoài xã hội, chu toàn chữ hiếu, chữ trung cũng nhờ hậu phương vững chãi với những nội tướng phía sau lo nhà cửa, ruộng vườn, thờ cúng tổ tiên, phụng dưỡng ông bà cha mẹ, dưỡng dục con cháu. Cái bếp phía đông phòng đỏ lửa, trang bếp thắp hương thường xuyên, kết nối bát hương trên bàn thờ, là hương hỏa, lo cho mâm cơm (hằng ngày) và mâm cúng (kỵ, chạp, tết nhất, sóc vọng) luôn tinh sạch, ngon, lành và trang trọng nhất.Bàn thờ tết xứ Huế được bài trí mang khát vọng an khang, phồn thực. Ngoài mâm cỗ, còn có nếp là tinh hoa trời đất ban cho, với nhiều dưỡng chất, kết dính (xôi, bánh chưng, bánh tét…); có chè, mứt bánh là vị ngọt trời ban. Hoa ở bên trái (đông) tượng trưng cho người phụ nữ với khát vọng đơm bông. Quả ở bên phải (tây) tượng trưng cho người đàn ông, được kết trái với tâm điểm là nải chuối, cho thấy sự chuyển hóa từ màu xanh dần sang vàng, chín đen. Bên trên là những trái trong vườn nhà, ưu tiên loại nhiều hạt (mãng cầu, lựu, dưa hấu, ổi, cam…) với khát vọng sản sinh mãnh liệt.
Người dân có quyền kiểm tra máy đo nồng độ cồn, máy bắn tốc độ của CSGT?
Sau khi đọc phóng sự kỳ lạ này trên Báo Thanh Niên, anh Vừ Già Pó đã lập tức thành nhân vật của tôi. Một cách ngỡ như tình cờ. Thì thơ vẫn hiện lên một cách ngỡ tình cờ như thế mà. Tôi đã hoàn thành trường ca Đám mây hình người thợ săn và con chó chỉ trong vòng vài ba tháng gì đó. Ngồi nghĩ, mình phải gửi bản thảo này cho một nhà văn thật gắn bó với người Mông để xin ý kiến. Bác Tô Hoài thì đã mất rồi, bây giờ, chỉ còn anh Nguyên Ngọc. Tôi gửi lập tức bản thảo lần đầu chưa chỉnh sửa cho anh Nguyên Ngọc, nhờ anh đọc và cho ý kiến. Trong khi anh Nguyên Ngọc đọc, tôi lại tiếp tục chỉnh sửa và gửi bản vừa sửa cho anh. Không ngờ, nhà văn Nguyên Ngọc lại rất có cảm hứng khi đọc bản thảo. Anh nhận viết ngay cho tôi lời giới thiệu. Tôi đã viết trường ca này xong khá nhanh, nhưng anh Nguyên Ngọc viết lời giới thiệu còn nhanh hơn nữa. Thật vui. Có thể coi, đây là lần đầu tiên tôi gặp người Mông, viết hẳn một trường ca về người Mông, mà lại hoàn thành, theo tôi nghĩ, là tốt đẹp như vậy.
