Sân khấu TP.HCM có thêm vở diễn về Tả quân Lê Văn Duyệt
Trước thử thách mới tại xứ sở chuột túi, dàn học trò gắn bó nhiều năm với HLV Matt Van Pelt tại Saigon Heat gửi lời chúc thành công và may mắn đến vị HLV trẻ tài năng và tâm huyết với bóng rổ VIệt Nam. “HLV Matt Van Pelt là một trong những HLV vĩ đại nhất mà tôi được kề vai sát cánh và học hỏi. Chúc thầy một tương lai nhiều may mắn. Tôi sẽ luôn chào đón thầy trở lại”, hậu vệ Lê Quang bày tỏ. “Cảm ơn HLV Matt Van Pelt vì đã dẫn dắt đội Saigon Heat. Mong thầy gặp được thật nhiều may mắn tại Úc. Thầy đã dạy em quá nhiều điều ở cả trong lẫn ngoài sân bóng”, Tim Waale - thủ quân CLB Saigon Heat chia sẻ.GapoWork hợp tác NEWING đẩy mạnh chuyển đổi số cho doanh nghiệp
Cầu thủ Bích Thùy tham gia show thực tế, khóc nghẹn trước cậu bé mồ côi
Ngày 15.3, UBND tỉnh Lâm Đồng có văn bản gửi Công ty CP Interband Việt Nam (IB Group Việt Nam) việc chưa thống nhất tổ chức DaLat Spring Concert 2025, nên huyền thoại Saxophone Kenny G chưa thể biểu diễn tại phố núi Đà Lạt.Trước đó, ngày 10.2 IB Group Việt Nam có văn bản đề xuất tổ chức chương trình DaLat Spring Concert 2025 vào ngày 29.3 tại quảng trường Lâm Viên, TP.Đà Lạt, với sự tham gia của nghệ sĩ huyền thoại Saxophone Kenny G. Theo văn bản của UBND tỉnh Lâm Đồng, vì lý do kỹ thuật nên UBND tỉnh chưa thống nhất chủ trương để IB Group Việt Nam tổ chức chương trình DaLat Spring Concert 2025 vào thời điểm nêu trên. Tỉnh Lâm Đồng cảm ơn IB Group Việt Nam trong thời gian qua đã quan tâm, dành nhiều tình cảm, nhiệt thành với tỉnh Lâm Đồng, đã tổ chức thành công chương trình âm nhạc quốc tế Dalat Spring Concert 2024, với sự tham gia của các huyền thoại Boney M, Joy và Samantha Fox.Thông qua IB Group Việt Nam, UBND tỉnh Lâm Đồng gửi lời cảm ơn chân thành đến nghệ sĩ Saxophone Kenny G đã dành tình cảm đặc biệt với tỉnh Lâm Đồng.Như Thanh Niên đã thông tin, theo đề xuất của IB Group Việt Nam, chương trình Dalat Spring Concert 2025 dự kiến diễn ra vào đêm 29.3 tại quảng trường Lâm Viên, với kinh phí sản xuất dự trù gần 22 tỉ đồng, trong đó nguồn tài trợ do UBND tỉnh Lâm Đồng huy động từ nguồn xã hội hóa 17,98 tỉ đồng. Chương trình âm nhạc này có bán vé, và số tiền thu được sẽ dành tặng quỹ hoạt động từ thiện xã hội của TP.Đà Lạt.
Thông qua việc góp mặt tại hai triển lãm này, Canadian Wood Việt Nam đã khẳng định mạnh mẽ cam kết vào sự phát triển bền vững của ngành gỗ Việt. HAWA Expo và VIFA Expo là triển lãm thường niên được trông chờ bậc nhất của ngành gỗ và nội thất, thu hút sự tham gia của các đơn vị triển lãm và khách tham quan từ khắp nơi trên thế giới. Tại triển lãm HAWA năm nay, Canadian Wood Việt Nam giới thiệu những bộ sưu tập nội thất đặc sắc từ các công ty chuyên sản xuất đồ nội thất xuất khẩu. Đây cũng là những doanh nghiệp tham gia Chương trình "Trải nghiệm gỗ Canada – Canadian Wood Trial Program'. Trong lần thứ năm tham dự triển lãm này, Canadian Wood Việt Nam mang đến không gian trưng bày ấn tượng, cùng những trải nghiệm chân thật về gỗ Canada qua các bộ sưu tập nội thất được làm từ năm loại gỗ tiêu biểu: Độc cần bờ Tây, Linh sam Douglas, Tuyết tùng đỏ bờ Tây, Bách vàng, Vân sam – Thông–Linh sam. Ngoài ra, bảng màu minh họa hoàn thiện các mẫu gỗ đa dạng gam màu từ trầm ấm cho đến tươi sáng, giúp khách tham quan có góc nhìn thực tế hơn về tính ứng dụng, độ hoàn thiện, và khả năng tương thích với nhiều tông màu – một trong những ưu điểm của gỗ Canada nhờ đặc tính sở hữu thớ gỗ trắng."Với đông đảo khách tham quan tại cả hai triển lãm, chúng tôi rất phấn khởi khi nhận thấy sự quan tâm ngày càng lớn dành cho các chủng loại gỗ bền vững từ British Columbia, Canada," ông Trần Thanh Vẹn, Giám đốc Quốc gia của Canadian Wood Việt Nam chia sẻ: "Chúng tôi luôn đặt trọng tâm vào việc hỗ trợ các nhà sản xuất, giúp họ lựa chọn và ứng dụng gỗ Canada vào sản phẩm nội thất chất lượng cao. Các hoạt động này là một phần tất yếu trong chiến lược phát triển tại thị trường Việt, đồng thời thể hiện nỗ lực đóng góp vào sự tăng trưởng của ngành gỗ Việt Nam của chúng tôi".Canadian Wood là cơ quan chính phủ, không tham gia thương mại gỗ. Tại Việt Nam, đơn vị tập trung đào tạo, quảng bá và tập huấn chuyên môn. Từ năm 2018, Canadian Wood Việt Nam là đối tác tin cậy của các nhà máy sản xuất nội thất, giúp tiếp cận nguồn gỗ bền vững từ B.C."Trong bối cảnh các sản phẩm thân thiện với môi trường đang trở thành xu hướng chủ đạo của ngành sản xuất nội thất, gỗ Canada càng được ưa chuộng nhờ đáp ứng đầy đủ tiêu chí này. Những phản hồi tích cực từ các nhà sản xuất, thiết kế nội thất đã khẳng định khả năng ứng dụng linh hoạt và đa dạng của các chủng loại gỗ Canada", ông Trần Thanh Vẹn chia sẻ.Trong khi nhu cầu sử dụng các vật liệu bền vững tăng cao, gỗ Canada được xem là lựa chọn đáng tin cậy. Gỗ nhập khẩu từ Canada đáp ứng hệ thống tiêu chuẩn nghiêm ngặt của những chương trình chứng nhận toàn cầu, bao gồm Chương trình Chứng nhận Chứng chỉ rừng (PEFC) và Hội đồng Quản lý rừng (FSC), từ đó mang đến cho các nhà sản xuất tại Việt Nam nguồn gỗ chất lượng cao, hợp pháp, và bền vững, đáp ứng được yêu cầu của nhà bán lẻ toàn cầu.Việc tham gia các triển lãm này là một phần trong chuỗi hoạt động thường niên của Canadian Wood Việt Nam, nhằm góp phần quảng bá và gia tăng nhận thức về các giải pháp gỗ bền vững ở thị trường Việt. Sự góp mặt tại những sự kiện quan trọng trong ngành gỗ không chỉ tăng cường sự hiện diện, mà còn khẳng định cam kết của Canadian Wood Việt Nam trong nỗ lực kết nối các nhà sản xuất với những nguồn cung cấp gỗ bền vững và đáng tin cậy.
Lan tỏa trên mạng xã hội: Hạnh phúc trọn vẹn của cặp đôi gần 60 tuổi
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
