TP.HCM quy định trung tâm ngoại ngữ không được thu học phí dài hạn
Tiến sĩ Christopher Broyd, bác sĩ tư vấn tim mạch tại Bệnh viện Nuffield Health Brighton (Vương quốc Anh), đã cảnh báo năm hành vi có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe tim mạch của bạn, theo nhật báo Independent.Tiến sĩ Christopher Broyd cảnh báo lối sống ít vận động có thể dẫn đến tăng cân, cholesterol cao và tăng huyết áp, từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Việc tập thể dục thường xuyên rất quan trọng đối với sức khỏe tim mạch nhưng không cần phải ép buộc bản thân phải đến phòng tập mỗi ngày. "Dù đó là khiêu vũ, bơi lội, đạp xe hay chơi một môn thể thao đồng đội thì việc tìm kiếm điều gì đó vui vẻ sẽ giúp bạn dễ dàng duy trì động lực hơn. Hãy cố gắng chọn thời điểm trong ngày phù hợp nhất với bạn và tuân thủ, cho dù đó là vào buổi sáng, trong giờ nghỉ trưa hay buổi tối", tiến sĩ Christopher Broyd cho biết."Căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tim bằng cách làm tăng huyết áp và tăng nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ", tiến sĩ Christopher Broyd giải thích.Căng thẳng khuyến khích các cơ chế đối phó không lành mạnh như ăn quá nhiều hoặc hút thuốc. Riêng căng thẳng công việc mãn tính còn làm tăng huyết áp, dẫn đến thói quen ăn uống kém và rối loạn giấc ngủ, gây hại cho sức khỏe tim mạch theo thời gian.Để kiểm soát căng thẳng hiệu quả, vị bác sĩ này khuyên: "Hoạt động thể chất thường xuyên, chẳng hạn như đi bộ, yoga hoặc tập thể dục, có thể giúp giải tỏa căng thẳng tích tụ và cải thiện tâm trạng thông qua tăng cường endorphin".Một số phương pháp liên quan đến "chánh niệm" điển hình là thiền định, hít thở hơi sâu hoặc thư giãn cơ sẽ làm dịu tâm trí, giảm căng thẳng.Tiến sĩ Christopher Broyd cho biết: "Thiếu ngủ hoặc ngủ kém chất lượng có thể làm tăng huyết áp, góp phần gây béo phì và phá vỡ quá trình phục hồi tự nhiên của cơ thể. Các rối loạn giấc ngủ như ngưng thở khi ngủ cũng có thể ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe tim mạch".Ngoài tránh tiêu thụ quá nhiều caffeine, nicotine hoặc rượu vào buổi tối, chuyên gia này còn khuyên chúng ta thiết lập một lịch trình ngủ nhất quán để điều chỉnh đồng hồ sinh học và thói quen ngủ đều đặn.Cụ thể, bạn nên đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày, ngay cả vào cuối tuần. Bên cạnh đó, hãy thư giãn trước khi ngủ, chẳng hạn như đọc sách và tránh các hoạt động kích thích như xem các chương trình truyền hình dữ dội.Việc thiếu tiếp xúc với ánh sáng mặt trời có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt vitamin D, điều này liên quan đến khả năng gây ra huyết áp cao, tình trạng viêm và nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn, nhất là trong những tháng mùa đông.Tiến sĩ Christopher Broyd khuyên, nếu bạn làm việc hoặc học tập trong nhà, hãy nghỉ giải lao ngắn để bước ra ngoài tắm nắng, ít nhất 15-30 phút mỗi ngày, đặc biệt là vào buổi sáng khi ánh nắng mặt trời dịu hơn."Đi bộ, ngồi trong công viên hoặc tham gia các hoạt động ngoài trời như làm vườn, dắt chó đi dạo hoặc thậm chí là ăn trưa ở ngoài trời", chuyên gia này nói.Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự cô đơn có thể gây căng thẳng, làm tăng huyết áp và ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng miễn dịch. Tất cả đều có thể gây hại cho sức khỏe tim mạch. Tuy nhiên, việc cải thiện tình trạng cô lập xã hội cần có thời gian và nỗ lực.Tiến sĩ Christopher Broyd đề xuất nên tìm đến bạn bè hoặc thành viên gia đình, cân nhắc tham gia một câu lạc bộ mới. Khi nỗ lực có chủ đích để kết nối với người khác và xây dựng các mối quan hệ, bạn có thể tăng cường mạng lưới hỗ trợ xã hội và sức khỏe tổng thể, cuối cùng là cải thiện sức khỏe tim mạch của mình.Cô bé 10 tuổi đã đặt chân đến 50 quốc gia mà không nghỉ học ngày nào
Theo báo cáo đăng trên chuyên san Astronomy & Astrophysics, siêu trái đất vừa được khám phá có tên HD 20794 d, với khối lượng lớn gấp 6 lần trái đất và nằm trong khu vực gọi nôm na là "vùng sống được".Đây là khu vực cách sao trung tâm ở khoảng cách có thể cho phép nước dạng lỏng xuất hiện trên bề mặt hành tinh, từ đó tạo điều kiện cho sự sống sinh sôi.Tuy nhiên, HD 20794 d di chuyển trên quỹ đạo hình ê líp chứ không phải hình tròn, đồng nghĩa khoảng cách giữa hành tinh với sao trung tâm dao động dựa trên vị trí của quỹ đạo. Vì thế, đến thời điểm này các nhà khoa học gặp khó khăn trong việc xác định liệu có sự sống trên hành tinh hay không.Manh mối về sự tồn tại của siêu trái đất HD 20794 d bắt đầu từ năm 2022, khi tiến sĩ Michael Cretignier của Đại học Oxford’ (Anh) phát hiện một tín hiệu trong lúc kiểm tra dữ liệu được lưu trữ của Đài Thiên văn La Silla ở Chile.Dựa trên thông tin này, một đội ngũ các nhà nghiên cứu quốc tế vào cuộc. Họ phân tích dữ liệu thu thập được từ 2 thập niên quan sát trước khi xác nhận sự tồn tại của hành tinh trên.“Điều hào hứng là việc hành tinh ở gần trái đất (20 năm ánh sáng) mang đến hy vọng cho các sứ mệnh không gian tương lai trong việc chụp được hình ảnh chi tiết hơn về siêu trái đất này", theo tiến sĩ Cretignier.Các nhà nghiên cứu gọi HD 20794 d là trường hợp nghiên cứu thí điểm vô giá cho các dự án tìm kiếm dấu hiệu của sự sống ngoài hệ mặt trời."Với vị trí của nó nằm trong vùng sống được và gần trái đất, hành tinh có thể đóng vai trò quan trọng trong các sứ mệnh tương lai nhằm xác định các đặc điểm khí quyển của những hành tinh ngoài trái đất để tìm kiếm các dấu hiệu sinh học cho thấy tiềm năng có sự sống", theo nhà nghiên cứu.
Triển khai sự kiện InnoEx 2023 thúc đẩy chuyển đổi số
Như Thanh Niên đã thông tin, trước đó, ngày 28.2, ông H.T không thấy vợ là bà N.T.T (47 tuổi, ngụ ở P.Phủ Hà, chuyên đi nhặt ve chai) trở về nhà nên gia đình tổ chức tìm kiếm.Đến sáng 1.3, gia đình ông T. đến khu vực KP.12, P.Phủ Hà tìm kiếm thì phát hiện chiếc xe đạp của vợ dựng ở công viên trước căn nhà nằm trong con hẻm thuộc đường Đoàn Thị Điểm, liền trình báo cơ quan chức năng.Nhận được tin báo, cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra căn nhà trên thì phát hiện bà T. tử vong trong nhà với nhiều vết thương ở cổ.Cơ quan chức năng xác định Đặng Võ Duy Tuấn (23 tuổi) là người ở trong căn nhà này nhưng vắng mặt tại thời điểm cơ quan chức năng vào làm việc.Cơ quan chức năng tỉnh Ninh Thuận tổ chức khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi và tổ chức truy tìm nghi phạm của vụ án. Đến chiều cùng ngày (1.3), lực lượng trinh sát Công an Ninh Thuận đã bắt giữ nghi phạm Đặng Võ Duy Tuấn để điều tra.Theo người dân địa phương, Đặng Võ Duy Tuấn sống một mình trong căn nhà trên và là người sống khép kín, ít tiếp xúc với người xung quanh. "Trước đây, Đặng Võ Duy Tuấn sinh sống cùng mẹ trong ngôi nhà này nhưng sau đó bà đến nhà con gái ở", một người dân cho biết.
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
Tài xế lái ô tô con liều mạng, quyết hơn thua với xe tải trên cao tốc
Tại hội nghị, CMC phối hợp cùng Trung tâm Cách mạng Công nghiệp lần thứ 4 (C4IR) Việt Nam tổ chức diễn đàn bên lề "AIX for the Intelligent Age - HO CHI MINH CITY: A NEW C4IR & A NEW AI CITY". Đây là sáng kiến triển khai mô hình thành phố AI đầu tiên trên thế giới tại TP.HCM, đồng thời khẳng định vai trò tiên phong của Việt Nam trong lĩnh vực công nghệ số.Diễn đàn đã thu hút hơn 200 đại biểu quốc tế tham dự, bao gồm đại diện các tên tuổi lớn đến từ Google, Global AI Corp, SAP, KPMG, WEF, Phòng Thương mại châu Âu… các chuyên gia, nhà đầu tư hàng đầu như ông Aytug Goksu, Giám đốc Mạng lưới C4IR WEF, TS Joerg Bienert, Chủ tịch Hiệp hội AI Đức, bà Sara Ahmadian, Đồng sáng lập quỹ đầu tư mạo hiểm AnarVC Silicon Valley, Mỹ và đặc biệt là TS Philipp Rösler, nguyên Phó thủ tướng Đức, nguyên Tổng giám đốc WEF và Lãnh sự danh dự Việt Nam tại Thụy Sĩ. Phát biểu tại diễn đàn, ông Nguyễn Trung Chính, Chủ tịch Tập đoàn công nghệ CMC, khẳng định: "Với chiến lược AI-X, CMC cam kết mang trí tuệ nhân tạo vào mọi lĩnh vực, từ quản lý đô thị, dịch vụ công đến sản xuất, kinh doanh và đời sống, đồng hành cùng TP.HCM trong mục tiêu trở thành thành phố AI đầu tiên trên thế giới. AI-X không chỉ là một sáng kiến công nghệ, mà còn là chìa khóa để định hình kỷ nguyên thông minh - nơi công nghệ phục vụ con người, thúc đẩy sự phát triển bền vững và mở ra những cơ hội đột phá cho doanh nghiệp toàn cầu. Chúng tôi tin tưởng rằng, thông qua hợp tác và chia sẻ tri thức, CMC sẽ cùng TP.HCM và cộng đồng quốc tế tạo nên một tương lai kết nối, sáng tạo và đầy trách nhiệm".Trong đó, CMC tự hào là một trong những doanh nghiệp đầu tiên công bố sáng kiến Chiến lược Chuyển đổi AI-Enable your AI.X, được thiết kế dành riêng cho doanh nghiệp và tổ chức, nhằm khai phá tiềm năng trí tuệ nhân tạo trong mọi lĩnh vực hoạt động. Lần đầu tiên, Chiến lược Enable your AI.X được công bố tại Diễn đàn kinh tế thế giới WEF Davos 2025. Chiến lược này được xây dựng dựa trên nền tảng C.OpenAI, hệ sinh thái mở AI hàng đầu với 25 công nghệ AI lõi made by CMC, giúp các đối tác triển khai các giải pháp AI một cách linh hoạt, hiệu quả và bền vững.Ngoài ra, CMC đã đầu tư trên 1.000 tỉ đồng cho 2 nền tảng CMC Cloud và C.OpenAI và sẽ tiếp tục đầu tư 200 triệu USD từ nay đến 2030, quyết tâm đạt vị trí số 1 về Cloud và AI 2028, và đi ra thị trường thế giới khẳng định vị thế trên trường quốc tế 2030. Chiến lược AI.X dựa trên nền tảng C.OpenAI của CMC không chỉ giúp doanh nghiệp Việt Nam ứng dụng AI mà còn khẳng định khả năng làm chủ và cạnh tranh trên thị trường quốc tế.Sự kiện tại Davos 2025 là minh chứng rõ nét cho tầm nhìn của CMC và vai trò ngày càng lớn của Việt Nam trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo. Với chiến lược AI.X cùng nền tảng Hệ sinh thái C.OpenAI và sự đồng hành cùng TP.HCM, CMC cam kết xây dựng một hệ sinh thái AI toàn diện, đưa Việt Nam trở thành ngọn cờ đầu trong lĩnh vực công nghệ tại khu vực và thế giới.
