Trưng bày hơn 200 hiện vật liên quan đến đảo Lý Sơn
Tối 2.3, mạng xã hội lan truyền thông tin kèm nhiều clip, hình ảnh cho thấy nhóm người "quây" xe buýt, hành hung tài xế.Cụ thể, trang Facebook "Xe Buýt Quyết Thắng Nha Trang" đăng tải 4 clip (thời lượng lần lượt 1 phút 59 giây, 1 phút 24 giây, 13 giây, 18 giây) cùng 4 hình ảnh, kèm nội dung cho thấy vụ việc xảy ra tại địa bàn xã Ninh Thọ và xã Ninh An, TX.Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa.Nội dung thông tin đăng tải thể hiện, khoảng 15 giờ 30 ngày 2.3, xe buýt BS 79B-026.51 của Công ty TNHH Quyết Thắng Nha Trang lưu thông trên quốc lộ 1. Khi đến đoạn qua P.Ninh Đa (TX.Ninh Hòa) thì bị một người đàn ông chạy xe máy mang BS tỉnh Khánh Hòa vượt lên chặn đường. Người đàn ông chạy xe máy lúc này không đội mũ bảo hiểm, sau khi dừng xe liền bước xuống chỉ tay về phía xe buýt. Khoảng 20 phút sau, xe buýt di chuyển đến khu vực trước Trạm CSGT Ninh Hòa (Phòng CSGT Công an tỉnh Khánh Hòa), thôn Ninh Ích, xã Ninh An, thì dừng lại. Người đàn ông nêu trên đồng thời xuất hiện cùng vài người khác. Khi nam tài xế xe buýt vừa bước xuống, nhóm người này to tiếng rồi lao vào hành hung. Phụ xe buýt đi cùng vội chạy xuống can ngăn. Nhóm người này sau đó quay sang đập phá xe buýt rồi mới bỏ đi.Trao đổi với PV Thanh Niên, đại diện Công ty TNHH Quyết Thắng Nha Trang xác nhận sự việc xảy ra chiều cùng ngày. Đồng thời cho biết sẽ trình báo sự việc tới cơ quan công an vào sáng mai (3.3), cùng với đó đưa nam tài xế đi kiểm tra sức khỏe.Theo đại diện công ty, khi xe buýt BS 79B-026.51 đang lưu thông trên đường còn bị người đàn ông dùng vật cứng ném vào kính xe. Vụ việc gây hoang mang cho hành khách trên xe buýt và gây mất trật tự an toàn giao thông.Khu vực tài xế xe buýt bị hành hung trước Trạm CSGT Ninh Hòa. Lúc này tài xế bước xuống xe để trình báo cơ quan công an thì bị các đối tượng lao vào hành hung. Đại diện Công ty TNHH Quyết Thắng Nha Trang cũng thông tin rằng đã trao đổi với nam tài xế, xác nhận không quen biết và không có xích mích với nhóm người này. Nam tài xế sau khi bị hành hung có dấu hiệu mệt mỏi nên được cho về nghỉ.Bạch Long kể chuyện đoàn hát có Tú Sương, Quế Trân bị 'chơi xấu', ngừng hoạt động
Đó là bàn thắng rất đẹp, gọn gàng nhưng hiểm hóc đến từ pha dàn xếp tấn công quen thuộc, khi Quế Ngọc Hải cứa bóng vừa tầm để Tiến Linh chạy cắt mặt và lắc đầu lạnh lùng vào góc xa. Chỉ một nhịp phối hợp, hàng thủ số đông của CLB Quảng Nam đã bị đánh bại, cho thấy sự ăn ý đặc biệt của bộ đôi CLB Bình Dương. Bàn thắng nâng tỷ số lên 2-0 ở phút 75 của Tiến Linh giúp CLB Bình Dương dễ thở hơn rất nhiều sau hiệp 1 bế tắc trước quyết tâm của CLB Quảng Nam. Trước đó, cũng chính Quế Ngọc Hải đã kiến tạo để Janclesio mạnh mẽ đánh đầu mở tỷ số ở phút 67. Cũng phải nói lời tiếc nuối cho CLB Quảng Nam vì nếu quả phạt đền của Samson thành công thì có lẽ kịch bản trận đấu đã khác, khiến bàn gỡ phút 90+8 của Atshimene không đủ giúp đội nhà giữ lại 1 điểm khi thua chung cuộc 1-2.100 bàn thắng của Tiến Linh trong sự nghiệp chuyên nghiệp bao gồm 25 bàn cho đội tuyển VN và 75 bàn cho CLB Bình Dương (67 bàn V-League, 7 bàn Cúp quốc gia và 1 bàn AFC Cup). Ở tuổi 27, thủ quân CLB Bình Dương đang là thủ lĩnh đáng tin cậy ở cả trong lẫn ngoài sân cỏ cho các đồng đội. Pha lập công trên sân Tam Kỳ cũng giúp Tiến Linh tạm vượt lên dẫn đầu danh sách dội bom V-League 2024 - 2025 với 8 bàn thắng, xếp trên Xuân Son, Lucas và Leo Artur.Cũng trong chiều 9.2, lão tướng Nguyễn Văn Quyết có cú đúp đẹp mắt (phút 25, 65) giúp CLB Hà Nội đánh bại SLNA 2-0. CLB Hà Nội đã có chiến thắng xứng đáng trong ngày các nội binh và dàn ngoại binh Luka, Joao Pedro chơi đều chân. Chính Joao Pedro khi vào sân thay người đã ghi bàn ấn định chiến thắng 3-0 ở phút 86, giúp CLB Hà Nội tạm xếp hạng 4 với 20 điểm.Trong khi đó, SLNA (9 điểm) đã trở lại vị trí áp chót, nhưng thực tế họ chơi tốt hơn nhiều so với phản ánh của tỷ số chung cuộc. Các học trò HLV Phan Như Thuật đang cho thấy sự lên chân, kết hợp ngày càng nhuần nhuyễn giữa kinh nghiệm của Khắc Ngọc, Văn Khánh, Đình Hoàng, Olaha với dàn cầu thủ trẻ Mạnh Quỳnh, Xuân Tiến, Văn Việt, Long Vũ… Cuộc chiến trụ hạng còn lắm gian truân, nhưng SLNA đang có những chỗ dựa từ chính mình để bước tiếp.FPT Play - Đơn vị duy nhất phát sóng trọn vẹn LPBank V.League 1-2024/25, tại https://fptplay.vn
Từ vụ 'ăn cắp' bài thi Genius Olympiad: Sự thiếu trung thực sẽ có cái kết tồi tệ
Khác với không khí đầu ngày, lượng khách hàng vào các cửa hàng của Công ty vàng bạc đá quý Sài Gòn – SJC (Nguyễn Thị Minh Khai, Q.3, TP.HCM) và cửa hàng PNJ Hai Bà Trưng (Q.1, TP.HCM) ngày càng đông hơn. Khách tập trung mua những sản phẩm vàng Thần tài, Ất Tỵ, nhẫn với khối lượng 1 - 2 chỉ lấy hên ngày Thần tài là chính.Tại tiệm vàng Mi Hồng (Q.Bình Thành, TP.HCM) sáng 7.2, khách hàng xếp hàng tràn ra ngoài đường để vào mua vàng. Đoạn đường Vũ Tùng – Bùi Hữu Nghĩa (ngay chợ Bà Chiểu) có lúc kẹt đường, lực lượng trật tự địa phương đến để điều phối giao thông.So với đầu ngày, giá vàng trong nước cũng tăng nhanh. Vàng miếng SJC tăng thêm 300.000 đồng mỗi lượng, nâng mức tăng so với hôm qua lên 400.000 đồng/lượng. Các công ty kinh doanh vàng như SJC, PNJ, Doji… mua vào vàng miếng SJC với giá 86,8 triệu đồng, bán ra 90,3 triệu đồng.Trong khi đó, giá vàng nhẫn có tốc độ tăng giá nhanh hơn, từ 400.000 - 700.000 đồng mỗi lượng. Trưa ngày 7.2, giá vàng nhẫn 4 số 9 tại Công ty Bảo Tín Minh Châu lên 86,8 triệu đồng chiều mua vào, bán ra 90,25 triệu đồng. Tập đoàn Doji mua vào với giá 86,6 triệu đồng, bán ra 90,3 triệu đồng. Công ty PNJ mua vào với giá 86,7 triệu đồng, bán ra 90,1 triệu đồng… Do giá vàng ở mức cao nên sức mua vàng trong sáng mùng 10 Tết Ất Tỵ vẫn không bằng năm ngoái. Chị Thanh Nguyên (Q.Bình Thạnh, TP.HCM) mua 1 chỉ vàng nhẫn cho biết, giá vàng năm nay cao hơn mọi năm nên chỉ mua 1 chỉ thay vì 2 chỉ. Ghi nhận của chúng tôi ở các cửa hàng SJC, PNJ, các tiệm vàng quanh khu vực chợ Tân Định, chợ Bến Thành…, số lượng khách hàng đến mua vàng cũng giảm hơn mọi năm. Phía Công ty PNJ cho biết do hôm nay là ngày vía Thần tài, ngày đặc biệt nên các cửa hàng công ty hoạt động xuyên trưa và làm đến khuya, khi nào hết khách mới nghỉ. Những năm trước đây, có nhiều cửa hàng hoạt động đến 11-12 giờ khuya mới đóng cửa.
Sáng nay, 20.3 tại TP.HCM, ban tổ chức giải bóng đá Thanh Niên sinh viên quốc tế 2025 - cúp THACO (TNSV quốc tế 2025) tiến hành cuộc họp kỹ thuật, bốc thăm xếp lịch thi đấu giải.Giải bóng đá Thanh Niên sinh viên quốc tế 2025 - cúp THACO do Báo Thanh Niên tổ chức, có sự hỗ trợ chuyên môn của Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) khởi tranh từ ngày 22.3 đến 30.3 tại sân bóng đá Trường ĐH Tôn Đức Thắng, quận 7, TP.HCM.6 đội bóng dự giải TNSV quốc tế 2025 - cúp THACO, gồm 2 đội bóng sinh viên Việt Nam là Trường ĐH VH-TT-DL Thanh Hóa (vô địch giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam lần III - 2025 cúp THACO) và đội chủ nhà là Trường ĐH Tôn Đức Thắng. 4 đội bóng sinh viên Đông Nam Á gồm: Trường ĐH Life đến từ Campuchia, Trường ĐH Lào, Trường ĐH Malaysia và Trường ĐH Công nghệ Nanyang đến từ Singapore. Nhà báo Hải Thành, Phó tổng biên tập Báo Thanh Niên, Phó trưởng ban thường trực BTC giải vui mừng chào đón đại diện 4 đội bóng sinh viên nước ngoài và 2 đội bóng sinh viên Việt Nam có mặt tại buổi lễ bốc thăm chia bảng. Nhà báo Hải Thành hy vọng sau 3 mùa giải trong nước, mùa giải quốc tế đầu tiên này sẽ thổi thêm một làn gió tươi mới vào bầu không khí bóng đá của sinh viên Việt Nam và khu vực.Nhà báo Hải Thành khẳng định việc tổ chức giải bóng đá Thanh Niên sinh viên quốc tế 2025 - cúp THACO nhằm giúp các đội bóng sinh viên Việt Nam tăng thêm động lực ở giải trong nước, qua đó tìm kiếm cơ hội cọ xát chuyên môn ở trình độ cao. Cuộc tranh tài giữa các đội bóng ở nhiều quốc gia có thể góp phần truyền cảm hứng cho phong trào bóng đá học đường của các trường đại học trong khu vực."Để có thể hoàn tất công tác chuẩn bị cho giải bóng đá Thanh Niên sinh viên quốc tế trong khi vòng chung kết giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam vẫn đang diễn ra, ban tổ chức đã phải nỗ lực hết sức nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các đội bóng tham dự giải. Thật may mắn là chúng tôi đã có sự hỗ trợ tuyệt vời về chuyên môn của Liên đoàn Bóng đá Việt Nam, đặc biệt là sự động viên, khuyến khích và ủng hộ nhiệt tình của đơn vị đồng hành - Tập đoàn THACO, các đơn vị phối hợp tổ chức: Tổng công ty Du lịch Sài Gòn - Saigontourist Group, Trường ĐH Tôn Đức Thắng", nhà báo Hải Thành phát biểu.Tại buổi lễ sáng nay, đại diện đội bóng đá Trường ĐH Life, Campuchia cho biết trường đại học này được thành lập tại tỉnh Sihanouk Ville vào năm 2006, sinh viên theo học nhiều chuyên ngành khác nhau tại trường. Chủ tịch của trường là người yêu bóng đá, nên luôn khuyến khích sinh viên chơi bóng đá sau các giờ học. Tới nay trường đại học này có một đội tham gia nhiều giải đấu. Năm 2024, đội đã giành chức vô địch giải đấu các trường đại học tại Campuchia."Giờ đây đội của chúng tôi tham gia TNSV quốc tế 2025 - cúp THACO, rất mong đây sẽ là trải nghiệm mới tuyệt vời nhất cho các cầu thủ của tôi. Chúng tôi chân thành cảm ơn sự hiếu khách và sự chuẩn bị tuyệt vời của ban tổ chức giải với chúng tôi", đại diện đội từ Trường ĐH Life, Campuchia chia sẻ.Được tập hợp từ những sinh viên tài năng từ khắp các trường đại học trên toàn Malaysia, đội Trường ĐH Malaysia với những cầu thủ tiềm năng, xuất sắc tuy nhiên chưa được tiếp xúc với những giải quốc tế. Người đại diện của đội bóng cho hay với TNSV quốc tế 2025 - cúp THACO, đây sẽ một bước quan trọng trong quá trình phát triển của tất cả các cầu thủ.Đại diện từ Malaysia thừa nhận đội bóng sẽ phải đối diện với nhiều thách thức, khó khăn. Đặc biệt đang trong tháng lễ Ramadan, các cầu thủ phải tuyệt đối cân bằng giữa việc đào tạo nghiêm ngặt và việc ăn chay đòi hỏi tính kỷ luật và sức mạnh tinh thần phi thường. Dù vậy, tất cả đều đang rất nỗ lực."Chúng tôi ở đây để thi đấu và học hỏi. Giải đấu là cơ hội vô giá để các cầu thủ trải nghiệm sự gay cấn của giải quốc tế, để tiếp thu, học hỏi chiến lược và kỹ năng của các cầu thủ đội bạn. Chúng tôi mong muốn có được kinh nghiệm thi đấu và chuyển hóa nó thành thành công trong tương lai", đại diện đội bóng Trường ĐH Malaysia khẳng định.Tuyên bố tại lễ bốc thăm chia bảng đấu sáng nay, đại diện đội bóng đá Trường ĐH Công nghệ Nanyang đến từ Singapore cho hay họ sẽ tập trung hết sức thể hiện khả năng thi đấu của mình, cống hiến hết mình cho thể thao. Đồng thời, đội bóng xem đây là cơ hội để gắn kết, giao lưu với những người bạn đến từ nhiều nước tại Đông Nam Á. "Không chỉ là một giải đấu, chúng tôi cho rằng đây là cơ hội để kết nối, học hỏi lẫn nhau và tạo ra những mối quan hệ tốt đẹp vượt ra ngoài ranh giới quốc gia. Chúng tôi tin rằng bóng đá thực sự có thể gắn kết chúng ta lại với nhau. Chúng ta hãy cùng nhau biến cúp THACO thành một kỷ niệm đẹp, minh chứng cho việc bóng đá truyền cảm hứng, đoàn kết và tạo nên sự khác biệt lâu dài", đại diện từ đội Trường ĐH Công nghệ Nanyang, Singapore bày tỏ.Trong khi đó, phía đội tuyển ĐH Lào - đội bóng được tập hợp các cầu thủ từ 4 trường đại học như ĐH Quốc gia Lào, ĐH Champasack, ĐH Souphanouvong và ĐH Savannakhet cho hay các cầu thủ đã sẵn sàng về mặt thể chất, tinh thần cho giải đấu. "Chúng tôi sẽ sẽ tuân thủ nghiêm ngặt các điều lệ của giải đấu và hy vọng sẽ giành được một trong những giải thưởng của giải. Chúng tôi tin vào sức mạnh của nỗ lực tập thể và quyết tâm tạo dấu ấn của mình", đại diện phía ĐH Lào chia sẻ.Là một trong 2 đại diện đội Việt Nam dự TNSV quốc tế 2025 - cúp THACO, ông Phan Cẩm Hùng, Phó trưởng đoàn đội Trường ĐH VH-TT-DL Thanh Hóa - nhà vô địch giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam lần III - 2025 cúp THACO cho biết toàn thể đội đang tràn đầy sự quyết tâm, biến niềm vinh dự được tham gia giải thành động lực để thi đấu tốt nhất.Trong khi đó, HLV trưởng Nguyễn Đình Long của đội Trường ĐH Tôn Đức Thắng, chủ nhà của TNSV quốc tế 2025 - cúp THACO cho hay toàn đội sẽ đặt quyết tâm qua từng trận đấu để đặt mục tiêu là vào tới trận chung kết. "Đối thủ rất mạnh nhưng chúng tôi sẽ cố gắng hết sức mình, để đạt được kết quả tốt nhất qua từng trận. Đúng với tinh thần trong slogan của đội bóng của tôi là "Chơi hết sức, học hết mình, thắng bại tại tinh thần". Các cầu thủ thứ 12 trên sân - hàng ngàn khán giả là sinh viên Trường ĐH Tôn Đức Thắng sẽ cổ vũ cho chúng tôi", ông Long hào hứng.
Xử lý người đưa tin thất thiệt về tỉ phú Phạm Nhật Vượng
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
