Ban ngày trời tối sầm với nhật thực toàn phần cực hiếm 2024: Tại Việt Nam có xem được?
Tổ tiên luôn hiện diện qua bài vị - bát hương trên bàn thờ, để chứng nhận thành tựu và giám sát sự sai sót của con cháu. Trước bàn thờ, việc hiếu sẽ trợ lực cho tư tưởng giáo dục khuyến thiện và răn ác, rất nhân văn. Trong nhân sinh quan truyền thống Huế, tổ tiên được "về nhà" trong ngày giỗ và ngày tết. Con cháu phải chu toàn việc phụng dưỡng và kỵ chạp, coi sóc lăng mộ để thực hiện nghĩa vụ thứ hai của chữ hiếu là không để người nhà bị đói cơm rách áo (2 nghĩa vụ còn lại của "tam đại hiếu" là nối dõi và không để người nhà bị coi thường).Sau ngày ông Táo về trời 23 tháng chạp âm lịch, người ta lo dọn dẹp nhà cửa, bàn thờ, thay cát bát nhang và chuẩn bị phẩm vật dâng cúng. Đến khi xong mọi việc hành chính, đồng áng…, thường là ngày 29, 30 tháng chạp, gia đình cúng tất niên để tạ ơn thổ thần, tổ tiên đã phò trợ gia đạo trong năm và mời tổ tiên về ngự trên bàn thờ ăn tết. Đó là thời gian tĩnh lặng, con cháu trở về sum vầy trước tổ tiên nên mâm cúng tất niên càng thiêng liêng. Người phụ nữ dành hết tâm sức, nguồn lực của gia đình để trước cúng (tổ tiên), sau cấp (con cháu hưởng lộc), theo tinh thần tùy gia phong (nhiều ít, tùy gia cảnh), phải lễ bạc lòng thành.Trên nền tảng nông nghiệp lúa nước truyền thống nói chung là nghèo, từ làng xã đến triều đình, tiền nhân đã triết lý hóa mâm cỗ theo hướng Sẻn (dè sẻn) mà Sang (sang trọng), phải Hòa (hài hòa) và Hóa (đa dạng, biến hóa), làm cho chuyện ẩm thực càng thêm nhiều ý nghĩa: ngon về vị giác; lành về dược lý; hài hòa về dinh dưỡng, chất liệu, màu sắc, bối cảnh; trang trọng thiêng liêng về không gian, chủ thể và khách thể; cẩn thận, tỉ mỉ trong cách thể hiện… Như món nem công chả phượng trong "bát trân" ở chốn cung nội, thực sự được làm từ công, phượng với sự cẩn trọng, tinh tế, an toàn tối ưu theo điển chế triều đình. Đấy như là "bản gốc", nhưng cũng có nhiều "phiên bản" khác nữa, cứ giảm dần, trong đời sống hoàng thân quốc thích, quan lại quý tộc thượng lưu, thay thế bằng gà rừng và trong dân gian là gà nhà, chim…; kể cả làm theo lối chay với nguyên liệu phù chúc, khuôn đậu, nấm, trái mít, sa kê, vả, thậm chí là cả cùi mít vốn là một thứ bỏ đi. Đa dạng, biến hóa, tinh tế, sang trọng chính là vậy.Mâm cúng tất niên ở cố đô Huế hội tụ món ăn từ nhiều chất liệu: thịt (gia súc, gia cầm, tự nhiên), thủy hải sản (từ sông, đầm phá, biển) và hệ thảo mộc (rau, củ, quả); được chế biến theo phương thức không sử dụng nhiệt (ăn sống, ăn gỏi, lên men, muối), có sử dụng nhiệt (tái, chín) như chiên, chưng, hầm, hấp, hon, kho, luộc, nấu, nướng, quay, tiềm, thấu, tái, um, xào…Trên mâm cúng, tô canh, tô hầm được bài trí ở giữa theo lối thủy tụ/tụ thủy, giúp định vị các món có nước xung quanh, rồi tới các món khô với thịt cá; ngoài cùng là các món xào, trộn. Hệ nước chấm, nước xốt, nước lèo đa dạng cho từng món ăn cụ thể, với sự điểm tô của gia vị nhiều màu sắc: tỏi, tiêu, ớt, hành, ngò, boa rô… Lại có ớt xanh, ớt chín đỏ, để nguyên trái hay xắt nhỏ, giã nát; tỏi nguyên củ hay lột từng tép, hoặc xắt nhỏ, để trên những đĩa nhỏ với danh xưng là phẩm vị. Gia đình càng có điều kiện thì mâm cỗ càng thịnh soạn, cầu kỳ, điển hình ở chốn cung đình. Từ năm 1793, J.Barrow trong tác phẩm Một chuyến du hành đến xứ Nam Hà 1792 - 1793 đã thấy phong cách ăn uống của người Huế rất độc đáo. Bởi người Trung Hoa thường bày hết bát đĩa trên bàn, còn người Huế không chỉ bày kín mặt bàn mà còn chồng xếp bát đĩa lên nhau ba bốn lớp, tới hơn 200 cái, rất thịnh soạn và tinh tế.Sau tất niên, tổ tiên "ở lại", con cháu chu toàn chuyện cơm nước trên bàn thờ, biểu tượng hóa thành hệ bánh (chưng, tày, tét, lọc, in, tổ), mứt, dưa cải, dưa món, dầm (thịt, rau, quả) cùng nhiều hoa, quả… Còn lại tùy tâm, tùy sức, con cháu có thể làm mâm cỗ hay đơn giản ăn gì cúng nấy bởi nhu cầu dinh dưỡng ngày tết không cao và tránh lãng phí. Cái nhỏ nhắn, tinh tế rất thiết thực là vậy.Cho nên, mâm cúng tất niên là phong phú nhất, hội tụ kết nối hai cõi âm dương, giúp bồi bổ gia phong, gắn liền hiếu - trung xuyên suốt, giúp ổn định nền tảng xã hội. Mạch nguồn thiêng liêng đó cần được duy trì, xiển dương trong bối cảnh hiện nay, khởi đầu từ chuyện mâm cơm, mâm cúng.Ẩm thực Huế càng ngon, càng ý nghĩa hơn với mâm cúng tất niên, mở ra ngày tết xứ Huế, để Huế xứng danh với "kinh đô ẩm thực". Bóng dáng người đàn ông và người phụ nữ trong gia đình cũng "rạch ròi", được định vị rõ. Thuở xưa, người đàn ông thành danh ngoài xã hội, chu toàn chữ hiếu, chữ trung cũng nhờ hậu phương vững chãi với những nội tướng phía sau lo nhà cửa, ruộng vườn, thờ cúng tổ tiên, phụng dưỡng ông bà cha mẹ, dưỡng dục con cháu. Cái bếp phía đông phòng đỏ lửa, trang bếp thắp hương thường xuyên, kết nối bát hương trên bàn thờ, là hương hỏa, lo cho mâm cơm (hằng ngày) và mâm cúng (kỵ, chạp, tết nhất, sóc vọng) luôn tinh sạch, ngon, lành và trang trọng nhất.Bàn thờ tết xứ Huế được bài trí mang khát vọng an khang, phồn thực. Ngoài mâm cỗ, còn có nếp là tinh hoa trời đất ban cho, với nhiều dưỡng chất, kết dính (xôi, bánh chưng, bánh tét…); có chè, mứt bánh là vị ngọt trời ban. Hoa ở bên trái (đông) tượng trưng cho người phụ nữ với khát vọng đơm bông. Quả ở bên phải (tây) tượng trưng cho người đàn ông, được kết trái với tâm điểm là nải chuối, cho thấy sự chuyển hóa từ màu xanh dần sang vàng, chín đen. Bên trên là những trái trong vườn nhà, ưu tiên loại nhiều hạt (mãng cầu, lựu, dưa hấu, ổi, cam…) với khát vọng sản sinh mãnh liệt.Công an Lâm Đồng triệu tập người đăng tin giả 'Đà Lạt có biến'
Đánh dấu năm thứ 9 liên tiếp (2016-2024) được xếp hạng "Top 500 Doanh nghiệp lớn nhất Việt Nam" trong Bảng xếp hạng VNR500 (xem tại đây), Dai-ichi Life Việt Nam, một lần nữa, khẳng định chiến lược tăng trưởng bền vững, tiềm lực tài chính vững mạnh, sự tin tưởng của gần 5 triệu khách hàng và gia đình đối với uy tín thương hiệu bảo hiểm nhân thọ hàng đầu Nhật Bản, cam kết tuân thủ pháp luật và nghĩa vụ đóng góp cho ngân sách Nhà nước. Đặc biệt, được vinh danh trong "Top 50 Doanh nghiệp xuất sắc Việt Nam năm 2024", Dai-ichi Life Việt Nam đã minh chứng vị thế và bản lĩnh của một doanh nghiệp BHNT hàng đầu với hoạt động kinh doanh hiệu quả, sự linh hoạt thích ứng, chuyển đổi năng động trong bối cảnh nhiều thách thức và biến động của năm 2024. Được xây dựng theo mô hình của Fortune500 (Hoa Kỳ), Bảng xếp hạng VNR500 đã bước sang năm thứ 18 trên chặng đường tìm kiếm, ghi nhận và tôn vinh thành tích xứng đáng của các doanh nghiệp có quy mô lớn, duy trì hoạt động kinh doanh hiệu quả và ổn định, dựa trên các tiêu chí: hiệu quả kinh doanh, quy mô tài sản, vốn, tổng số lao động, uy tín truyền thông, các chỉ số sinh lời ROA, ROE, đóng góp tích cực vào ngân sách Nhà nước. Thông tin chi tiết về danh sách "Top 50 Doanh nghiệp xuất sắc Việt Nam năm 2024" xem tại đây.Ông Đặng Hồng Hải - Tổng giám đốc Dai-ichi Life Việt Nam, chia sẻ: "Chúng tôi rất tự hào khi Dai-ichi Life Việt Nam được vinh danh trong hai Bảng xếp hạng danh giá "Top 500 Doanh nghiệp lớn nhất Việt Nam 2024" và "Top 50 Doanh nghiệp xuất sắc Việt Nam năm 2024". Đây là sự tôn vinh lớn lao cho những nỗ lực vượt bậc của toàn thể Nhân viên và đội ngũ Kinh doanh của công ty trên hành trình 18 năm "Gắn bó dài lâu" cùng đất nước và người dân Việt Nam (18.1.2007 - 18.1.2025). Với triết lý kinh doanh "Tất cả vì con người", Dai-ichi Life Việt Nam cam kết không ngừng đổi mới, sáng tạo nhằm cung cấp các sản phẩm và dịch vụ ưu việt cho khách hàng và gia đình, tiếp tục mang đến những giá trị tốt đẹp nhất cho người dân Việt Nam và đóng góp tích cực cho sự phát triển của nền kinh tế".Dai-ichi Life Việt Nam đã khép lại hành trình đầy thử thách của năm 2024 và ghi dấu ấn trên thị trường với kết quả kinh doanh khả quan: tổng doanh thu phí bảo hiểm ước đạt 19.200 tỉ đồng, thị phần đạt 13,1%, doanh thu phí khai thác mới quy năm ước tính 3.550 tỉ đồng, dẫn đầu trong các doanh nghiệp BHNT nước ngoài tại Việt Nam. Lợi nhuận sau thuế ước tính trên 2.100 tỉ đồng, đóng góp vào ngân sách Nhà nước gần 1.000 tỉ đồng.Luôn cam kết bảo đảm quyền lợi ưu việt cho khách hàng, trong năm 2024, Dai-ichi Life Việt Nam đã chi trả quyền lợi bảo hiểm cho hơn 370.000 trường hợp, với tổng số tiền lên đến 4.800 tỉ đồng, nâng tổng số tiền chi trả hơn 24.300 tỉ đồng cho hơn 2 triệu trường hợp trong 17 năm. Nhằm đảm bảo thực hiện cam kết chi trả quyền lợi của khách hàng, công ty đã trích lập Quỹ dự phòng nghiệp vụ gần 50.000 tỉ đồng.Song hành cùng hoạt động kinh doanh hiệu quả, Dai-ichi Life Việt Nam luôn dành nhiều tâm huyết, thực hiện tốt trách nhiệm xã hội doanh nghiệp. Thông qua Quỹ Vì cuộc sống tươi đẹp, Công ty đã tiên phong khởi xướng nhiều chương trình và sáng kiến hỗ trợ cộng đồng ý nghĩa với tổng số tiền đóng góp lên đến trên 76 tỉ đồng xuyên suốt bốn lĩnh vực: giáo dục, sức khỏe y tế, môi trường và từ thiện xã hội trong 18 năm hình thành và phát triển tại Việt Nam. Ngày 12.12.2024, Dai-ichi Life Việt Nam đã được vinh danh vị trí 55 tại Bảng xếp hạng 500 Doanh nghiệp tạo giá trị hàng đầu Việt Nam 2024 (VALUE500) và Top 2 trong Bảng xếp hạng VALUE10 2024 nhóm ngành Bảo hiểm nhân thọ do Công ty Cổ phần Nghiên cứu Kinh doanh Việt Nam (Viet Research) và Báo Đầu Tư công bố và trao giải.Ngày 24/10/2024, Dai-ichi Life Việt Nam đã được vinh danh "Top 500 Doanh nghiệp Lợi nhuận tốt nhất Việt Nam 2024 (Top 500 Vietnam Most Profitable Companies 2024)" và "Top 50 Doanh nghiệp Lợi nhuận xuất sắc Việt Nam 2024 (Top 50 Vietnam Best Profitable Companies 2024)" do Công ty Cổ phần Báo cáo Đánh giá Việt Nam phối hợp cùng Báo VietNamNet tổ chức và trao giải.
Ngổn ngang công trình thi công
Sau 2 lượt đấu giải U.19 nữ quốc gia, U.19 TP.HCM chỉ có 4 điểm (1 thắng, 1 hòa). Chính vì thế, đại diện của thành phố mang tên Bác buộc phải giành chiến thắng ở lượt đấu thứ 3 nếu muốn tiếp tục cạnh tranh chức vô địch. Nhiệm vụ ấy với các cô gái U.19 TP.HCM được dự đoán sẽ dễ dàng khi đối thủ chỉ là U.19 Zantino Vĩnh Phúc - đội có thực lực không quá mạnh ở giải.Đúng như dự đoán, U.19 TP.HCM đẩy cao đội hình và tấn công áp đảo đối thủ ngay sau tiếng còi khai cuộc. U.19 TP.HCM kiểm soát bóng vượt trội, có không dưới 4 cơ hội mười mươi để ghi bàn ở hiệp đấu đầu tiên. Dù vậy, các chân sút của U.19 TP.HCM có phần nóng vội, khiến các cơ hội trôi qua một cách đáng tiếc. Phải chờ đến phút cuối cùng của hiệp 1, U.19 TP.HCM mới có thể mở tỷ số sau cú đá chuẩn xác của Kim Chi.Sang hiệp 2, U.19 TP.HCM thực hiện nhiều sự điều chỉnh, tạo ra sức ép lớn hơn về phía khung thành của U.19 Zantino Vĩnh Phúc. Sau rất nhiều cơ hội, phút 61, Thục Nghi chớp thời cơ, nhân đôi cách biệt cho U.19 TP.HCM. Chỉ 3 phút sau, Kim Chi hoàn tất cú đúp, giúp U.19 TP.HCM dẫn 3-0. Dẫn trước U.19 Zantino Vĩnh Phúc 3-0, U.19 TP.HCM chủ động chơi chậm. Dù vậy, đến phút 75, U.19 TP.HCM vẫn có thêm bàn thắng thứ 4 do công của Lại Thị Trà My.Ở cặp đấu diễn ra cùng giờ, U.19 Hà Nội đụng độ U.19 Thái Nguyên T&T. Giới chuyên môn dự đoán đây là cặp đấu đáng xem khi hai đội sở hữu lực lượng mạnh và có thể cạnh tranh cho ngôi vô địch. Bước vào màn so tài quan trọng, U.19 Hà Nội là đội chơi tốt hơn trong phần lớn thời gian. Tuy nhiên, đại diện thủ đô tỏ ra kém duyên và không thể xuyên thủng lưới U.19 Thái Nguyên T&T trong suốt 90 phút. Ở chiều ngược lại, U.19 Thái Nguyên T&T tỏ ra sắc bén ở những tình huống phản công, không ít lần đặt khung thành U.19 Hà Nội vào tình trạng báo động. Phút 81, Thảo Nguyên tận dụng khoảng trống, ghi bàn thắng vào lưới U.19 Hà Nội. Đáng chú ý, đây cũng là pha lập công duy nhất của trận đấu, giúp U.19 Thái Nguyên T&T đánh bại U.19 Hà Nội 1-0.
Chiều 12.1, sau kết quả hòa 1 - 1 ở 2 hiệp đấu chính thức trong trận play-off bảng B (vòng loại Duyên hải miền Trung) giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam lần III - 2025 cúp THACO, 2 đội Trường ĐH TDTT Đà Nẵng và Trường CĐ FPT Polytechnic đã bước vào loạt sút luân lưu cân não.Để có kết quả thắng 5 - 4 sau 6 lượt sút, giúp đội Trường ĐH TDTT Đà Nẵng giành chiếc vé thứ 2 (sau đội ĐH Huế) vào vòng chung kết tại TP.HCM, thủ môn Phan Việt Cường đã góp công đẩy 2 cú sút từ chấm 11 m từ cầu thủ đội Trường CĐ FPT Polytechnic. Đáng chú ý, trong số 2 pha đẩy bóng này, Phan Việt Cường đẩy được cú sút thứ 6 của đội bạn, góp phần ấn định chiến thắng 5 - 4 trong tâm trạng hồi hộp của tất cả cổ động viên trên sân. Cầu thủ sinh năm 2004 này từng tham gia đội trẻ của CLB Huế năm 12 tuổi. Đến 18 tuổi, Phan Việt Cường rời đội trẻ của Huế vì muốn theo một ngành nghề cho tương lai. Cường đang là sinh viên năm thứ 3 ngành Khoa học vận động – Trường ĐH TDTT Đà Nẵng.Cường cũng từng đá cho U.19 Huế, bởi vậy đứng trước trái bóng từ chấm phạt đền, anh rất tự tin."Để đỡ được 2 quả penalty, trong quá trình tập luyện, tôi triển khai tập bắt bóng vào những lúc cuối giờ. Bản thân tôi tự tin khi bắt penalty", cầu thủ mang áo số 1 đội bóng Trường ĐH TDTT Đà Nẵng nói: "Trong quá trình tập luyện và được cọ xát từ nhỏ, tôi có "chai sạn" hơn so các bạn ở lứa tuổi sinh viên. Tôi không bị hiện tượng tâm lý, có khả năng phán đoán tốt và tự tin hết mình…".Lần đầu tiên tham gia giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam và lập công cho đội tuyển, thủ môn Phan Việt Cường cho biết rất vui bởi quá trình tập luyện vất vả của cả đội đã được đền đáp. "Cả đội bóng đã chơi hết mình để giành chiếc vé thứ 2 vào vòng chung kết. Chắc chắn đội sẽ quay lại tập luyện với quyết tâm lớn hơn. Đối với vị trí thủ môn như tôi, tôi sẽ cố gắng chơi hết mình để cống hiến, góp phần mang thành tích tốt nhất về cho Trường ĐH TDTT Đà Nẵng", Phan Việt Cường nói.Như vậy, sau chiến thắng nghẹt thở trước đội bóng Trường CĐ FPT Polytechnic từ chấm phạt đền, đội bóng Trường ĐH TDTT Đà Nẵng đã chính thức giành chiếc vé thứ 2 vào vòng chung kết giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam lần III – 2025 cúp THACO.Trước đó, đội ĐH Huế đã giành vé vào chơi ở vòng chung kết sau chiến thắng tối thiểu 1 – 0 trước đội bóng ĐH Duy Tân. Cầu thủ ghi bàn duy nhất trận đấu là Dương Hữu Thái Hoàng (số 10) cũng là "vua phá lưới" vòng loại với 3 bàn thắng và là chủ nhân của giải cầu thủ xuất sắc nhất.
FSP ra mắt dòng thùng máy CUT593
Nghe tiếng củi cháy nổ lách tách, nhưng ngày hôm qua phải giúp ông Sáu Đạt, người trong xóm thu hoạch đám gỗ keo trên Hòn Nghệ, tay chân uể oải nên Đức muốn nằm thêm. Tuy vậy, chỉ được một lát, con Lam đã bước đến bên giường, khẽ gọi:- Anh Hai, anh Hai, dậy đi! - Anh Hai là tên của Đức, nhưng nó là con đầu, từ nhỏ cha mẹ bắt gọi vậy nên con bé quen rồi. - Dậy ăn sáng để ra sông thôi!- Anh dậy rồi! - Đức đáp - Nhưng còn sớm mà?- Không sớm đâu, dậy ăn sáng thôi! Em đã hấp cho xôi nóng rồi!Đức hít một hơi thật sâu, co người, ngồi bật dậy, bước ra cái ảng lớn đặt dưới gốc cây mít ở cuối sân, múc nước rửa mặt. Hai anh em ăn qua quýt mỗi đứa một đĩa xôi nhỏ, sau đó Đức ra hàng hiên, một tay cầm cây dằm gỗ, tay còn lại ôm tấm lưới đã cuộn sẵn treo trên cây sào tre. Thấy Lam cầm chiếc giỏ mây, Đức bảo:- Lấy thêm cái túi nữa! Đang đầu mùa, chắc sẽ có cá nhiều!Nghe anh trai nói, Lam chạy vội vào nhà lấy thêm cái túi cói, gấp đôi lại cho gọn rồi bước theo anh ra ngõ. Hai anh em lặng lẽ bước trên con đường nhỏ khi bóng đêm còn đang mờ mờ. Mùi hương của cây hoa ngọc lan ở nhà bên cạnh tỏa hương thơm dìu dịu, nhưng con Lam không để ý mấy. Tối qua, khi nghe anh trai đồng ý cho đi cùng để đánh cá mòi, nó thích lắm, đêm nằm ngủ không yên, thức giấc mấy lần, chỉ trông trời mau sáng. Bây giờ cũng vậy, tâm trí nó chỉ nghĩ tới chuyện giăng lưới bắt cá mòi sông.Dòng sông Cái lúc sáng sớm còn phủ một lớp sương mù màu lam nhẹ như khói, mênh mang, bảng lảng. Gió thổi rười rượi. Phía bờ bên kia một vài tiếng gà gáy thưa thớt vọng qua lanh lảnh. Hai anh em đi xuống cái dốc thoai thoải rồi bước tới bên chiếc thuyền nhỏ được cột vào một chiếc cọc gỗ nằm bên mép nước nơi có mấy đám lách mọc choài ra cong cong tựa như một con rùa khổng lồ đang nằm ngủ.Đó là chiếc thuyền nhôm được cha mẹ hai đứa mua từ lúc chúng còn rất bé. Tuy là dân sống trên bờ, làm ruộng, làm vườn, nhưng nhà nằm ven sông nên cha Lam thích sắm thêm chiếc thuyền này để thỉnh thoảng đánh cá. Nhiều bữa, cha Lam đánh được khá nhiều, không chỉ để dành cho cả nhà ăn mà mẹ Lam còn mang sang cái chợ bên kia sông để bán, kiếm thêm tiền trang trải việc này, việc nọ. Sáu năm trước, phá lùm cây đủng đỉnh bên hàng rào, bất ngờ một quả mìn còn sót lại từ thời chiến tranh nằm sâu trong lòng đất nổ tung làm cả cha lẫn mẹ Lam bị thương nặng, sau đó qua đời ở bệnh viện. Khóc than, khổ đau, song chẳng có cách nào khác, hai anh em chỉ còn biết dựa nhau mà sống. Lúc ấy, mới mười bảy tuổi, chỉ còn hơn một năm học nữa là kết thúc bậc trung học phổ thông nhưng Đức, anh trai Lam đành nghỉ học, gánh vác mọi việc mà cha mẹ để lại. Dù nhỏ hơn anh năm tuổi, nhưng Lam cũng muốn nghỉ ở nhà giúp anh, song anh Hai nó kiên quyết không cho. Việc lớn, việc nhỏ trong gia đình thằng anh giành làm hết. Ước mơ của Đức là bằng mọi giá, dù khổ đến mấy cũng thay cha mẹ cho em gái học xong đại học. Thoạt đầu Lam còn ham chơi, lơ là nhưng dần dà nhận ra tình thương anh trai dồn cho mình nên nó quyết tâm học. Năm nay đã qua học kỳ một của lớp mười hai, chỉ còn mấy tháng nữa là thi tốt nghiệp, sau đó sẽ thi vào đại học nên Lam học ngày học đêm. Nhưng học hoài cũng ngán nên chiều hôm qua, vào lúc chạng vạng, nghe anh trai bảo, cá mòi đã về, mai sẽ đi đánh, vậy là Lam xin theo. Mới nghe, anh nó đã nạt:- Lo học đi, chỉ còn mấy tháng nữa là thi tốt nghiệp đó! Đánh cá là việc của anh, mày chỉ ở nhà và học cho anh!- Cho em nghỉ một buổi đi, mai là chủ nhật mà! Cho em đi đánh lưới với anh một buổi thôi, coi như giải lao mà!Nhìn điệu bộ nũng nịu với khuôn mặt nhăn nhó đáng yêu của em gái, Đức thấy tội tội, nghĩ bắt nó học hoài cũng không hay nên đáp:- Thôi cũng được, nhưng một buổi thôi đó!Giờ thì chiếc thuyền nhỏ mà cha mẹ Lam để lại đã được đẩy ra khỏi bờ. Nó ngồi ở đầu mũi, anh trai nó ở phía sau cầm lái. Chiếc dằm nhỏ cọ vào thành thuyền tạo nên những âm thanh lạch cạch, lạch cạch đều đều. Đến khúc sông sâu nằm dưới chân bờ tre rậm rạp, Đức đổi chỗ, để cho Lam cầm chèo, giữ cho con thuyền tiến chầm chậm, còn mình bắt đầu thả lưới. Những đoạn lưới đan bằng cước nhỏ, trong veo từ tay Đức lần lượt chìm xuống đáy nước nhẹ nhàng theo một đường vòng cung mà con thuyền đi qua.Ở khúc sông này, ngày xưa, khi còn sống, cha Lam thường đánh cá mòi. Tuy không lớn, con to nhất cũng chỉ hơn ba lạng, lại có nhiều xương, nhưng cá mòi trên sông Cái là món ngon nổi tiếng vì thịt thơm lại nhiều dầu. Đây là giống cá có đời sống rất lạ. Từ hồi còn nhỏ xíu, cả Đức và Lam đã được nghe cha mình kể, cá mòi sông chủ yếu sống ở những chỗ nước lợ, nơi cửa sông đổ ra biển. Hằng năm, cứ vào tháng mười một đến tháng mười hai âm lịch, sau khi các trận lụt đi qua, những con cá mòi mẹ bụng mang đầy trứng, vượt sông, bơi lên phía thượng nguồn sinh sản, để rồi đàn con tiếp nhận bao nhiêu loại tảo và các loài sinh vật li ti trong dòng nước đầy phù sa mà lớn dần. Sau tết, chừng cuối tháng giêng tới đầu tháng ba âm lịch, đàn cá con bấy giờ đã lớn nên lần lượt từng đàn, từng đàn vừa tìm mồi, vừa xuôi theo con nước tìm về nơi cha mẹ chúng đã ra đi, và lúc này chính là mùa đánh cá mòi bắt đầu…Thả lưới xong, Đức cho chiếc thuyền nhỏ chạy vòng ra xa, thỉnh thoảng lại đưa cây dằm lên cao, đập mạnh xuống mặt nước, tạo ra những âm thanh "bầm", "bầm" như tiếng pháo nổ để đánh động đàn cá. Đập một lát đến mỏi cả tay, Đức liền quay lại bắt đầu kéo lưới. Nhưng mặt thằng con trai buồn thiu vì tấm lưới kéo lên đến đoạn gần cuối mà vẫn trống trơn, chỉ duy nhất có một chú cá mương bằng ngón tay bị dính đang cong mình, vùng vẫy khi đưa lên khỏi mặt nước.- Kỳ quá há, sao chẳng có con mòi nào hết vậy ta? - Đức lẩm bẩm khi gỡ con cá mương ra khỏi lưới bỏ vào lòng thuyền.Trời đã sáng hẳn. Mặt con Lam cũng đượm buồn nhưng nó lặng im nhìn dòng sông đang lượn lờ, một lát mới lên tiếng:- Hay là cá mòi chưa về, anh Hai?- Không biết nữa! Để từ từ xem!Đức trả lời rồi đảo mắt nhìn chung quanh. Cách đó không xa, một con chim bói cá đi ăn sớm, đậu trên lùm tre, bay vụt ra, cắm đầu xuống mặt sông rồi lại vút lên, vỗ cánh trở về phía bờ. Đức nhìn theo cánh chim và kinh nghiệm cho nó biết, khoảng sông mà con bói cá vừa lao xuống chắc chắn sẽ có nhiều cá mòi. Cẩn thận đặt tấm lưới xuống cho khỏi rối, Đức chèo vội con thuyền về phía trước, sau đó trao cây dằm cho em, còn mình bắt đầu thả lưới ở khu vực mới, nơi cuối một dòng nước đang chảy nhẹ.Màn sương mỏng trên mặt sông lúc này cũng dần tan hết, để lộ dòng nước trong xanh. Đức vừa buông lưới vừa nhìn xuống, xem có đàn cá nào bơi lượn bên dưới không, nhưng nó hơi thất vọng vì ngoài mấy cái bong bóng nổi lên do mái chèo của con Lam đẩy vào lòng sông tạo ra, nó chẳng phát hiện thêm thứ gì cả. Có thể cá mòi chưa về! Đức nghĩ. Nhưng thật bất ngờ, sau khi cho thuyền quay đi một vòng, trở lại cầm một đầu lưới, kéo lên, nó vô cùng ngạc nhiên. Không chỉ có một, hai, mà rất nhiều con cá mòi trắng phau, con nghiêng, con ngửa dính đầu vào lưới, lấp lánh.- Trời ơi, nhiều quá, hình như trúng cá đàn anh Hai à! - Lam reo lên và để tránh cho chiếc thuyền khỏi bị tròng trành, con bé khom người, bò về gần chỗ anh trai xem Đức gỡ từng con cá bỏ vào giỏ.- Hình như trúng cả đàn…Một mẻ, hai mẻ… Rồi mấy mẻ liên tiếp sau đó, mẻ nào cá cũng dính đầy. Đức và Lam chưa bao giờ gặp lúc có nhiều cá mòi như thế này, kể cả những lần chúng theo cha đi đánh lưới. Giỏ dần dần đã đầy và Lam phải bỏ bớt cá vào chiếc túi cói.Hai anh em tiếp tục quần tới quần lui cùng chiếc thuyền nhỏ cho đến khi mặt trời lên, bắt đầu trải đầy ánh nắng trên mặt sông. Lúc này, biết có cố cũng không bắt được thêm nên Đức quyết định dừng lại.- Thôi, không đánh nữa hả anh Hai? - Con Lam hỏi khi thấy anh trai cuộn lưới lại, thả xuống lòng thuyền.- Ừ, thôi! Mai đánh tiếp! Nắng lên chúng nó chui vào các hang hốc trong bờ để trốn, không bắt được nữa đâu!- A, em nhớ rồi, hồi xưa có lần cha nói điều đó mà em quên! - Lam đáp, rồi vừa săm se giỏ cá vừa hỏi thêm - Nhiều thế này, giờ mình mang đi bán hay sao anh Hai?- Ừ, mang qua chợ bán, chỉ để một ít ăn thôi!Dưới tay chèo của Đức, con thuyền quay đầu hướng về phía bờ sông bên kia, nơi có chợ Phú Thuận đông đúc người mua kẻ bán. Đến giữa dòng, Lam ngoái đầu ra sau hỏi:- Anh Hai, lát nữa, bán cá xong, em sẽ mua cho anh Hai một chiếc áo sơ mi nhen!- Ồ, không cần đâu! Áo anh còn đủ mặc mà! Nếu bán được thì để dành tiền, sắp đến em còn đi thi nữa!- Đi thi thì từ từ mình lo sau! Em thấy áo anh Hai cũ hết rồi, phải mua một cái mới để có đi đâu thì mặc cho đẹp với người ta!Đức tỏ ra ngần ngừ, mấy giây sau mới đáp:- Ừ, thôi cũng được!Thấy anh trai đồng ý, con bé tỏ ra vui hẳn:- Lát nữa bán cá xong, em sẽ mua một số thứ để chiều nay làm món gỏi cá mòi cúng cha mẹ! Hồi xưa cha mẹ mình rất thích món này! Anh chịu khó ngồi ở bến đợi em nghen!- Ừ…- Em sẽ mua cả bánh tráng nướng nữa!- Ừ…- Sao anh chẳng nói gì mà chỉ ừ ừ không vậy? - Lần nữa, Lam quay đầu lại hỏi. Thấy mắt anh mình chớp chớp như thể đang muốn khóc, con bé ngạc nhiên: - Ủa, mà anh Hai làm sao vậy? Có chuyện gì hả?- Đâu có… chắc do nắng nó chói á! - Đức cố cười, tỏ ra tự nhiên - Nhớ mua rau răm, thiếu mấy thứ đó gỏi không có ngon đâu!- Dạ, em biết!Đức quay mặt đi. Thực ra, vừa rồi nó đã không giấu được xúc động trước những điều Lam vừa nói. Nó chợt nhận ra em gái mình đã bắt đầu khôn lớn, đã biết nghĩ về người khác rồi. Nó nhớ mới ngày nào khi cha mẹ mất, con bé còn nhỏ khờ lắm, cứ ham chơi, nhảy dây, nhảy cò, lúc nào cũng long nhong, chưa biết một thứ gì. Nhiều lúc nhìn em, Đức không khỏi lo lắng, không hiểu rồi đây hai anh em sẽ sống ra sao. Vậy mà, giờ đây… Với những mẻ lưới vừa kéo lên, Đức biết, cá mòi đang về rất nhiều. Mai nó sẽ đi đánh tiếp. Lòng nó rộn lên niềm vui khi hình dung một ngày con bé sẽ vào đại học. Hồi cha mẹ mất, một mình lặn lội bươn chải lúc trong vườn, khi ngoài đồng để lo cuộc sống hằng ngày, chưa bao giờ nó dám nghĩ tới chuyện gì xa xôi. Cuối cùng em nó cũng lớn rồi, chỉ còn vài tháng nữa là con bé sẽ kết thúc năm học và bước vào các kỳ thi.Lam không hề biết tâm trạng của anh trai. Nó nghĩ, tại anh mình không đội nón nên mắt bị nắng chói làm cho khó chịu. Lam đang vui vì hai anh em đã đánh được nhiều cá mòi. Với lại, xưa nay nó rất thích nhìn cảnh nắng sớm tràn ngập trên mặt sông như thế này. Trước mắt cô bé, nắng còn nhẹ nhưng cả dòng sông rộng chỗ nào cũng lấp lánh, lấp lánh, cứ như những con sóng nhỏ nghiêng nghiêng, nhấp nhô kia là những mảng thủy tinh đang hút ánh mặt trời. Các nương dâu, nương bắp trên bờ giờ đây trong nắng mai trong trẻo, tất cả cũng hiện lên xanh mượt, rạng rỡ.Ở cái bến dẫn lên chợ, nhiều người chờ đi chuyến đò ngang đang tụ lại, cười nói rộn rã. Hình như trong đám đông ấy có cả mấy người đàn bà buôn cá đang đứng đợi. Khi chiếc thuyền nhỏ của Đức sắp vào gần, một chị đã tiến ra gần mép nước, vẫy vẫy chiếc nón lá, cất tiếng hỏi thật to:- Này, có đánh được cá mòi không? Để cho chị nghen! Chị hỏi trước rồi đó!
