truyền hình trực tiếp thái lan và malaysia

Quảng Bình: Các bạn trẻ ra quân thu gom rác trên biển hưởng ứng Ngày môi trường

Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.

Tình nguyện viên SV07

Theo ghi nhận của Báo Thanh Niên sáng 15.1.2025, Giá vàng miếng SJC đứng yên không thay đổi, các công ty kinh doanh vàng như SJC, PNJ… niêm yết mua vào với giá 84,4 triệu đồng, bán ra 86,4 triệu đồng. Giá vàng nhẫn 4 số 9 cũng đứng yên, Công ty SJC mua vào với giá 84,4 triệu đồng, bán ra 86,1 triệu đồng; Công ty PNJ mua vào 84,7 triệu đồng, bán ra 86,2 triệu đồng…Giá vàng thế giới tăng 3 USD, lên 2.673 USD/ounce sau khi tăng nhanh trước đó. Trong phiên giao dịch Mỹ (đêm 14.1), kim loại quý đã tăng từ mức 2.660 USD mỗi ounce lên 2.678 USD. Giá vàng tương lai đã phục hồi sau những đợt giảm giá ban đầu, được hỗ trợ bởi đồng đô la suy yếu và dữ liệu lạm phát yếu hơn dự kiến. Chỉ số giá sản xuất (PPI) mới nhất do Cục Thống kê Lao động Mỹ công bố cho thấy giá sản xuất trong tháng 12 tăng khiêm tốn, với chi phí hàng hóa cao hơn được bù đắp bởi giá dịch vụ ổn định, cho thấy lạm phát tiếp tục đi xuống. Theo báo cáo, chỉ số giá sản xuất cho nhu cầu cuối cùng tăng 0,2% vào tháng 12, điều chỉnh theo mùa, sau mức tăng 0,4% của tháng 11 và mức tăng 0,2% của tháng 10. Các số liệu hàng năm cho thấy mức tăng 3,3% vào năm 2024, tăng so với mức 1,1% vào năm 2023.

Tây nguyên loạn giống chanh dây

Sáng 25.2, tin từ Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Trà Vinh, đơn vị đang tạm giữ hình sự Dương Quốc Trung (21 tuổi, ở P.7, TP.Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh) để điều tra về hành vi giết người. Trung là nghi phạm dùng xăng đốt mẹ ruột.Theo thông tin ban đầu, chiều 24.2, bà N.T.P.L (45 tuổi, ở P.7, hiện tạm trú P.5, P.Trà Vinh - mẹ ruột Trung) đi bán vé số về nhà trọ thì bị Trung cầm chai xăng (loại chai nhựa 1,5 lít) đổ lên người rồi dùng bật lửa đốt cháy. Ngoài ra, Trung còn dùng gạch, côn nhị khúc đánh vào vùng đầu bà L. gây thương tích nặng.Phát hiện vụ việc, nhiều người dân gần hiện trường dùng bình chữa cháy dập lửa để cứu nạn nhân và khống chế, bắt giữ Trung giao công an xử lý. Bà L. bị bỏng nặng, được đưa đến Bệnh viện đa khoa tỉnh Trà Vinh cấp cứu, sau đó chuyển đến Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM) điều trị. Theo thông tin điều tra ban đầu, Trung đi làm thuê ngoài tỉnh, vừa trở về gia đình từ tháng 1 cho đến nay. Thời gian gần đây, Trung có biểu hiện bệnh trầm cảm nặng, thường ngày hay gây sự với bà L. Vụ con trai dùng xăng đốt mẹ ruột đang được Công an tỉnh Trà Vinh tiếp tục điều tra làm rõ để xử lý theo quy định của pháp luật.

Sự kiện ra mắt phim điện ảnh Bộ tứ báo thủ của đạo diễn Trấn Thành thu hút sự góp mặt của nhiều sao Việt như NSND Kim Xuân, NSND Việt Anh, Thu Trang, Kiều Linh, Tóc Tiên, Minh Hằng… Trong đó màn hội ngộ của chị em Hà Phương - Minh Tuyết trên thảm đỏ được nhiều người quan tâm. Đây là lần hiếm hoi hai nghệ sĩ đồng hành tại một sự kiện giải trí. Trên thảm đỏ, Hà Phương ghi điểm với phong cách thanh lịch. Cô chọn bộ váy trắng bó sát kết hợp cùng lối trang điểm nhẹ nhàng. Trong khi đó, giọng ca Đã không yêu thì thôi khéo léo khoe vóc dáng chuẩn sau khi giảm 9kg bằng bộ váy đen bó sát, khoét sâu ở phần ngực. Sau khi gây ấn tượng ở Chị đẹp đạp gió, Minh Tuyết chăm chỉ tham gia các hoạt động giải trí tại Việt Nam. Tại sự kiện, Hà Phương dành nhiều lời khen ngợi cho Trấn Thành cũng như dàn diễn viên Bộ tứ báo thủ. Theo nữ ca sĩ, nam đạo diễn đã biết cách nắm bắt thị trường để mang đến một tác phẩm chỉn chu dịp tết. Ngoài ra, Hà Phương cũng dành lời “có cánh” cho dàn diễn viên trẻ trong phim gồm Kỳ Duyên, Tiểu Vy và Quốc Anh. Cô mong dự án mới của Trấn Thành sẽ nhận được sự yêu mến của khán giả trong dịp Tết Nguyên đán.Khi được hỏi về lý do thời gian gần đây, Hà Phương tích cực quan tâm vào các sự kiện ra mắt phim, nữ ca sĩ cho biết bản thân cô rất yêu thích phim Việt. Dù ở nước ngoài, nữ ca sĩ vẫn luôn theo dõi, thường xuyên xem những các dự án và vui khi thấy rằng nền điện ảnh nước nhà ngày càng phát triển. Hà Phương cũng tiết lộ đang ấp ủ kế hoạch sẽ thực hiện một dự án phim ảnh trong thời gian sắp tới. Bên cạnh đó, cũng tại buổi ra mắt Bộ tứ báo thủ, khi được hỏi về kế hoạch sắp tới, Hà Phương tiết lộ sẽ đón tết cùng gia đình ở Việt Nam. Giọng ca Hoa cau vườn trầu dự kiến kết hợp với việc mang hơi ấm mùa xuân đến với những mảnh đời bất hạnh, gặp khó khăn trong cuộc sống. Vào ngày 1.2 (mùng 4 tết), Hà Phương cho ra mắt dự án Mẹ và quê hương trên kênh Today TV. Đây là chương trình kể về cuộc đời bố ruột là nhạc sĩ Trần Quang Hiển với sự góp mặt đầy đủ của đại gia đình toàn người nổi tiếng như: vợ chồng nhạc sĩ Trần Quang Hiển cùng ba cô con gái Cẩm Ly - Hà Phương - Minh Tuyết và dàn khách mời như NSND Kim Xuân, Mỹ Uyên, nghệ sĩ Hữu Quốc, diễn viên Hoài An, Mai Huỳnh, nghệ sĩ Minh Ngọc, Bảo Trí, Trương Minh Cường, Thu Tuyết, Thái San…

Người đàn bà Ma cà rồng có nhiều hình xăm nhất thế giới ở Mexico

Mặc dù được xếp hạng là một trong những ứng dụng Google được tải xuống nhiều nhất, nhưng một sự cố gần đây của Google Maps đã khiến hàng trăm du khách lâm vào tình huống khó xử.Vấn đề xảy ra khi nhiều khách du lịch ở Ấn Độ, thay vì đến Đền Kollur Mookambika nổi tiếng, lại bị dẫn lạc đến ngôi làng Nandalike. Nguyên nhân của sự nhầm lẫn này là do Google Maps đã gán nhãn sai cho một ngôi đền nhỏ hơn ở Nandalike, khiến tài xế tin rằng họ đang đến đúng địa điểm.Chandan, một du khách từ Hyderabad, bức xúc chia sẻ: "Chúng tôi đã đi từ Hyderabad đến Udupi theo chỉ dẫn của Google Maps, nhưng lại kết thúc ở Nandalike. Điều này thật rắc rối, đặc biệt là vào ban đêm. Sự nhầm lẫn này đã gây ra rất nhiều bất tiện cho chúng tôi".Đáng chú ý, một cư dân địa phương cho biết "hàng trăm phương tiện" đã bị chuyển hướng sai trong 3 tháng qua và một số người đã báo cáo sự cố với Google, mặc dù vậy công ty này vẫn chưa thực hiện khắc phục lỗi. Đây chắc chắn là một điều khó chịu cho người dùng, đặc biệt cho một trong những địa điểm du lịch phổ biến tại Ấn Độ.Sự cố nói trên cũng cho thấy, ngay cả khi Google Maps đã trở thành một công cụ hữu ích cho việc tìm đường, độ chính xác của nó cần được cải thiện để đảm bảo an toàn và thuận tiện cho người dùng. Các chuyên gia khuyến cáo người lái xe nên chú ý đến các biển báo đường bộ và thông tin địa phương để tránh những tình huống tương tự trong tương lai.Vào ngày 23.11.2024, một sự cố đặc biệt nghiêm trọng xảy ra khiến 3 người đàn ông ở Ấn Độ thiệt mạng do rơi xuống sông khi lái xe trên cây cầu bị sập ở bang Uttar Pradesh. Báo cáo cho thấy nguyên nhân tai nạn đến từ việc nhóm người này đi theo chỉ dẫn trên Google Maps và đi nhầm vào một phần của cây cầu đã bị sập do lũ lụt xảy ra hồi đầu năm 2024. Trong khi người dân địa phương biết rõ tình trạng nên không sử dụng, ba nạn nhân không nắm được thông tin do đến từ nơi xa, kết hợp với việc đoạn cầu sửa chữa không có rào chắn hoặc biển báo nào nên dẫn đến tai nạn.