Ông già Ia Nueng - truyện ngắn của Li Phan (Gia Lai)
"ICC lên án việc Mỹ ban hành sắc lệnh hành pháp nhằm áp đặt lệnh cấm vận đối với các quan chức của tòa án và gây tổn hại đến công tác tư pháp độc lập và công bằng của tổ chức này", ICC nhấn mạnh trong một tuyên bố nhằm đáp lại lệnh cấm vận của ông Trump, theo AFP."Tòa án kiên quyết bảo vệ nhân sự của mình và cam kết tiếp tục mang lại công lý và hy vọng cho hàng triệu nạn nhân vô tội của các hành động tàn bạo trên toàn thế giới", ICC, có trụ sở tại The Hague (Hà Lan), tuyên bố."Chúng tôi kêu gọi 125 quốc gia thành viên, tổ chức dân sự và tất cả các quốc gia trên thế giới đoàn kết đấu tranh cho công lý và các quyền cơ bản của con người", ICC nhấn mạnh trong phần cuối của tuyên bố.ICC gồm 125 thành viên (không có Mỹ), có thể truy tố các cá nhân vì tội ác chiến tranh, tội ác chống lại loài người, diệt chủng và tội xâm phạm lãnh thổ của các nước thành viên.Tổng thống Trump ký sắc lệnh hành pháp áp đặt lệnh cấm vận đối với ICC hôm 6.2 vì cho rằng ICC tiến hành những cuộc điều tra "bất hợp pháp và vô căn cứ" nhắm vào Mỹ và đồng minh Israel. Ông đã ra lệnh đóng băng tài sản và cấm đến Mỹ đối với các quan chức, nhân viên của ICC và các thành viên gia đình của họ, cùng với bất kỳ ai bị xem là đã giúp ích cho các cuộc điều tra của ICC.Tên của những cá nhân bị cấm vận không bị công bố ngay lập tức, nhưng các lệnh cấm vận trước đây của Mỹ lúc ông Trump làm tổng thống từ năm 2017-2021 đã nhắm vào công tố viên của ICC. ICC đã có biện pháp bảo vệ nhân viên trước lệnh trừng phạt tài chính của Mỹ khi trả trước 3 tháng lương, theo Reuters. Tuy nhiên, Chủ tịch ICC Tomoko Akane cuối năm ngoái cảnh báo rằng lệnh cấm vận có thể nhanh chóng gây tổn hại hoạt động của tòa án trong mọi tình huống và mọi vụ án.Kia Sorento phiên bản 'lạ' xuất hiện tại Việt Nam, có thể chạy bằng điện
Hô Tra chỉ cách trung tâm H.Tân Uyên chừng 20 km nhưng mỗi khi nhắc đến, cảm giác như đâu đó xa lắm, tận thâm sơn cùng cốc và luôn khiến các tay lái ngán ngẩm bởi đường vào bản vẫn đang... chờ lên đời, đất đá ngổn ngang. Ngồi xe vào Hô Tra chẳng khác gì một chuyến hành trình "vượt ngàn chông gai". Thế nhưng chốn non xa ấy là thủ phủ của loài địa lan nổi tiếng không chỉ Lai Châu mà khắp vùng Tây Bắc. Dân bản Hô Tra gọi giản đơn là cây lan đội tán, nhưng về xuôi người đời xưng tụng mỹ miều hơn là lan Trần Mộng - gợi về tích truyện vua Trần mơ thấy hương sắc loài hoa lan trong giấc mộng ngày xưa. Thủ phủ trung chuyển địa lan Trần Mộng những ngày giáp tết chính là Sapa. Ở thủ phủ trung chuyển lan Trần Mộng, các thương lái nhăn nhó kêu khó bởi giá bán ra năm nay không như giấc... mộng trần. Các năm trước, mỗi ngồng lan ngày cận tết, giá chạm khung từ 500.000 - 1 triệu đồng, một chậu lèo tèo đôi mươi bông đã có giá 20 triệu mà còn không đủ bán. Nhưng năm nay, lượng mua giảm mạnh, giá lan rớt thê thảm khi chưa bằng phân nửa so với cùng niên vụ trước đó. Trong khi đó, ở các "phiên chợ online", thị trường mua bán Trần Mộng lại rất nhộn nhịp, giá cây địa lan này cực "thơm", với những lời rao đầy hấp dẫn kiểu như: "79 ngồng hoa, giá 20 "củ" (20 triệu - PV), ship tận nhà, vào tận cửa, bê tận giường, cân chỉnh hoa đến khi mãn nguyện".Tìm về Hô Tra, nhịp sống những ngày giáp tết thật an nhàn, nhà nào cũng xum xuê các chậu địa lan xếp quanh, những cây đã đủ đầy cành lá, ngồng hoa chi chít, được tập kết về bãi chờ "trôi" về Hà Nội. Đến vườn nhà Vàng A Pa trong lúc ông chủ vườn đang chăm chút lại những chậu lan mới lớn, dành cho tết năm sau, A Pa phấn khởi: "Năm nay nhà mình được hơn 100 chậu, nhưng tính chậu to chỉ được khoảng 10 thôi. Vườn mình giờ chỉ còn chậu bé mới được một năm, chưa đủ tuổi xuất nên mình đem dưỡng, thay đất, đôn chậu, trộn tro trấu, phân bò để oải, rồi đắp đôn để sang năm chậu nào đạt thì bán". Hỏi về độ tuổi lý tưởng của lan Trần Mộng khi xuống núi, Vàng A Pa cho biết: "Chậu nào để lâu nhất được 4 năm, không để được hơn đâu, vì 4 năm là đẹp lắm rồi, thương lái họ đến họ ra giá cao mua hết nên không để dành được. Còn trung bình 2 năm là bán được hết". Trước sân nhà Vàng A Chùng, nườm nượp các chậu lan to oạch, những chậu ít hoa lắm đếm ra cũng toàn trên 20 ngồng. Một chậu 32 ngồng mập khỏe, thuộc giống Trần Mộng xanh ngọc, dự báo nở đúng tết, được A Chùng bán giá 1,5 triệu ngay tại vườn, bao luôn việc vận chuyển ra đến trung tâm H.Tân Uyên. Một mức giá mà dân chơi lan Trần Mộng miền xuôi khó nghĩ tới mỗi dịp tết về. Nhớ lại cung đường vào bản Hô Tra, chuyện đi xe thôi đã gật gù nhiêu khê lắm lắm, vậy mà còn chuyển cả chậu lan về huyện, tính sơ trọng lượng cũng hơn 40 kg, lại lồm cồm đủ hoa lá, tính riêng việc bọc đùm, băng bó, mất gần 1 giờ mới xong. Chở chậu lan từ Hô Tra xuống huyện mất gần 2 giờ đánh vật với cung đường hiểm trở, công vận chuyển thôi cũng đã xứng tầm. Hỏi A Chùng sao rẻ thế, cậu cười toe: "Anh em lên tận bản mua, mình bán thế thôi, năm nay thời tiết thuận nên nhà mình trồng được nhiều. Lan nó cũng như người ấy, nuôi nó khỏe thì lên nhiều ngồng, các chậu to nhà mình năm nay có đến 60 - 70 ngồng hoa". Hô Tra hợp với giống địa lan Trần Mộng bởi là sự hợp thành nhiều thuận lợi, từ thổ nhưỡng, khí hậu, nguồn nước… Tách biệt với thế giới bên ngoài vì giao thông không thuận lợi, nhưng nhờ thế mà Hô Tra có được bầu không khí trong lành, cây lan ở đây phát triển rất mạnh. Ngồng dài đo được hôm ở nhà Vàng A Chùng hơn 1,2 m, đếm ra hơn 40 bông, A Chùng cho biết ngồng dài trên 1 m là phổ biến, có những ngồng dài đến cả sải tay, gần 1,5 m. Để chuyển được những chậu địa lan từ Hô Tra về xuôi, ngày trước chỉ có thương lái từ Sapa sang định giá, thu gom và vận chuyển, năm nay người Hô Tra tự lo luôn phần việc này. Châu A Thào, "tổng tiêu đầu" địa lan của Hô Tra cho biết: "Bọn em tập hợp lan trong bản lại, dùng băng chính bó chậu, thuê xe đầu kéo vào chở mỗi chuyến được 20 chậu về huyện rồi tiếp tục thuê xe tải đưa về Hà Nội". Chứng kiến câu chuyện trồng lan, chăm sóc lan, cho đến cách thức đem giống hoa đặc hữu ở Hô Tra đến người tiêu dùng, hiểu được vì sao năm nay lan Trần Mộng giá mềm hơn các năm trước.Không phải vì kinh tế xuống, cũng không phải người chơi không mặn mà, mà là phương cách kinh doanh của người trồng lan đã thay đổi, không còn lệ thuộc nhiều vào thương lái trung gian. Trước đây, thương lái có cách mông má, gán ghép câu chuyện, đẩy sản vật đặc sản vùng miền lên thành cao quý, gắn với vua chúa, kiểu như là lan tiến vua, lan vua nằm mộng… cốt đẩy giá sản vật vượt ngưỡng. Trong khi người trực tiếp gắn liền với sản vật - trường hợp này là cây địa lan ở Hô Tra - lại bị o ép giá tơi tả. Phương tiện truyền thông phát triển, cũng giúp dân bản như Châu A Thào hiểu thêm nhu cầu thị trường và cách thức lấy gốc đem bán tận ngọn ở thời bây giờ không còn là bí mật hay quá khó. Lan Trần Mộng quay về giá trị đúng nhờ hình thức kinh doanh như thế. Nguồn lợi kinh doanh đến trực tiếp với người tạo ra sản phẩm, qua đó khuyến khích người trồng lan ở Hô Tra tối ưu được thế mạnh vốn có, từ việc nhân giống, chăm sóc, phát triển quy mô thành một vùng địa lan thủ phủ của Lai Châu. Chuyển lan xuống Hà Nội từ đầu tháng 1.2025, bày gian hàng trên đường Cổ Linh, đến chiều tối 28 tháng chạp, Châu A Thào cùng các anh em ở bản Hô Tra linh đình với bữa tiệc ở trung tâm H.Tân Uyên, kết thúc chuyến đem lan về phố thành công mỹ mãn. Thào khoe: "Bọn em bán hết anh ạ, hơn 200 chậu, giá trung bình trên 200.000/ngồng". Các chậu lan A Thào mang từ Hô Tra xuống, chậu bé nhất 15 ngồng bông, nhiều nhất 68 ngồng, một thu nhập đáng để vui mừng. Cũng nhờ thông tin rộng mở, những hộ trồng lan ở Hô Tra như nhà Vàng A Chùng với 9 năm kinh nghiệm chăm sóc và nhân giống lan Trần Mộng, nay đều tự chủ tất cả các công đoạn, từ gieo trồng, chăm sóc, giao bán. Hôm ở vườn nhà Vàng A Pa, gặp một chậu lan có màu nâu tím lạ mắt đang trổ bông, hỏi ra mới biết A Pa lấy giống từ Trung Quốc sang để ươm thử hơn năm nay, cây phát triển khỏe, ngồng hoa dài.A Pa hào hứng bảo chỉ sang năm sau là có thể nhân giống ra rộng được. Hiện lan Trần Mộng ở Hô Tra đang có 7 màu khác nhau, phổ biến có xanh ngọc, vàng chanh, xanh lơ, vàng nâu… Cả 140 hộ ở bản Hô Tra đều trồng địa lan. Thống kê từ Phòng Nông nghiệp H.Tân Uyên, tính bình quân mỗi hộ 100 chậu, giá thị trường thấp nhất là 1 triệu/chậu, đủ để Hô Tra năm nay tưng bừng tết lớn.
Góp sức trẻ cho việc phục hồi và phát triển kinh tế sau đại dịch
Nhân dịp sinh nhật 1 tuổi, SIM FPT đã mang đến chuỗi ưu đãi thiết thực với hơn 1 tỉ đồng data miễn phí đã được tặng đến hàng ngàn thuê bao, hoàn tiền 50.000 đồng vào tài khoản chính dành cho khách hàng hòa mạng mới từ ngày 10 - 12.1.2025.Bên cạnh đó, để hòa cùng không khí tết, FPT Shop triển khai chương trình “Tết mới - Số mới khởi sắc”, tặng 4.050 số tài lộc miễn phí cho khách hàng mua sắm tại hệ thống cửa hàng FPT Shop toàn quốc. Chương trình diễn ra từ ngày 20.1 - 5.2.2025, chia thành hai giai đoạn. Giai đoạn đầu từ ngày 20 - 22.1.2025, tức ngày Ông Công Ông Táo, với 2.025 suất số tài lộc được tặng miễn phí. Giai đoạn thứ hai kéo dài từ ngày 25.1 đến hết ngày 5.2.2025, tức từ 26 âm lịch đến hết mùng 5 Tết Nguyên đán, tiếp tục chào đón thêm 2.025 số tài lộc mới. Ngoài ra, còn nhiều ưu đãi hấp dẫn khác từ mạng di động FPT, kéo dài đến hết ngày 28.2.2025, bao gồm giảm giá 50% SIM FTV119, tặng voucher 100.000 đồng để chọn SIM FPT số đẹp và voucher 50.000 đồng khi mua kèm điện thoại hoặc máy tính bảng.Đặc biệt, ngày 15.1.2025, FPT Shop đã tổ chức sự kiện mừng sinh nhật SIM FPT tại FPT University Hòa Lạc, ghi dấu mốc một năm phát triển ấn tượng với gần 400.000 thuê bao.Tại sự kiện, FPT Shop đã giới thiệu chương trình học bổng "FPT Shop - AI đỉnh chóp" với sứ mệnh đồng hành cùng thế hệ trẻ trong hành trình chinh phục ước mơ. Học bổng này mang thông điệp “Học tập không gián đoạn trong không gian số an toàn, lành mạnh”, khẳng định vai trò quan trọng của mạng di động FPT trong việc phát triển và hỗ trợ các tài năng trẻ tỏa sáng, hướng đến một tương lai rực rỡ.Chương trình sẽ trao 4 suất học bổng, mỗi suất trị giá đến 120 triệu đồng/năm, cho các học sinh xuất sắc trong 4 lĩnh vực: Học tập, thể thao, văn hóa (âm nhạc, mỹ thuật) và xã hội (CSR). Về thời gian và các vòng thi, vòng 1 sẽ là nộp và xét duyệt hồ sơ dự kiến từ ngày 1.2.2025 - 30.9.2025, tiếp đến là vòng 2 bình chọn từ ngày 1.10.2025 đến 30.11.2025. Kết quả sẽ được công bố vào ngày 31.12.2025, lễ trao giải diễn ra vào ngày 11.1.2026 nhân dịp mừng sinh nhật 2 tuổi SIM FPT.
Ngày 19.3, trên các nhóm mạng xã hội lan truyền đoạn clip dài hơn 16 giây ghi lại hình ảnh một người được cho là tu sĩ tử vong trong tình trạng lõa thể tại ngôi chùa ở Vĩnh Long, kèm theo nhiều thông tin trái chiều.Các bình luận cho rằng tu sĩ bị sát hại, do hiện trường xáo trộn, có nhiều cờ lê, mỏ lếch...; thi thể nằm trong thùng gỗ và đã tử vong nhiều ngày...Liên quan đến vụ việc này, trao đổi với PV Thanh Niên, đại tá Phan Ngọc Tính, Phó giám đốc Công an tỉnh, người phát ngôn của Công an tỉnh Vĩnh Long, cho biết theo biên bản khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi, thì vị tu sĩ này tử vong do bệnh lý vỡ mạch máu não; không ghi nhận thương tích hay tổn thương từ bên ngoài.Theo đó, khoảng 19 giờ 30 ngày 17.3, các sư trong chùa Giác Thiên (P.4, TP.Vĩnh Long, Vĩnh Long) phát hiện mùi hôi thối bốc ra từ thất (phòng) của một tu sĩ. Cửa phòng khóa, khi các sư mở được cửa thì thấy tu sĩ này tử vong trong tình trạng lõa thể nên giữ nguyên hiện trường, báo lực lượng công an.Theo biên bản khám nghiệm tử thi, tu sĩ tử vong trong giai đoạn phân hủy mạnh; mô não không thuần nhất, nhiều vị trí có màu đỏ sẫm. Các bộ phận không phát hiện tổn thương... Kết luận tử vong do bệnh lý xuất huyết não.Tu sĩ tên là H.A.T (pháp danh Thích Pháp N., 62 tuổi, quê TP.Phan Thiết, Bình Thuận), vào tu tại chùa nói trên từ năm 2000. Thượng tọa Thích Lệ Lạc, Trưởng ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Vĩnh Long, cho biết cơ quan công an xác định tu sĩ này tử vong do đột quỵ nên đã bàn giao cho nhà chùa an táng theo phong tục địa phương.Qua vụ việc nêu trên, cơ quan công an khuyến cáo người dân không chia sẻ, bình luận các vụ việc chưa được cơ quan chức năng kết luận, tránh làm xôn xao dư luận và có thể vi phạm pháp luật.
Nhận định Montenegro vs Na Uy (1g45 sáng mai 31.3): Haaland giải cứu The Lions
Thông thường từ trung tuần tháng 2 hàng năm, Nam bộ sẽ bắt đầu xuất hiện nắng nóng một vài nơi tại các tỉnh miền Đông. Tuy nhiên, trong năm nay nắng nóng xuất hiện sớm tại các tỉnh Nam bộ, điều này cũng giống như những năm El Nino mạnh (2015 - 2016 hay 2019 - 2020).
