Hương vị quê hương: Cá cơm thơm hoài
Chiều 5.3, đội Trường ĐH Bách khoa - ĐH Quốc gia TP.HCM (Trường ĐH Bách khoa TP.HCM) chạm trán với đội Trường ĐH VH-TT-DL Thanh Hóa, ở trận đấu thuộc lượt 2 bảng B. Đoàn quân của HLV Nguyễn Văn Tuấn dù đã thi đấu rất nỗ lực, nhưng chung cuộc vẫn nhận thất bại 0-2 trước đại diện đến từ phía bắc. Trước đó, ở trận ra quân giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam lần III - 2025 cúp THACO (TNSV THACO cup 2025), đội Trường ĐH Bách khoa TP.HCM dù chơi hơn người trong cả hiệp 2, nhưng cũng để thua đầy đáng tiếc với tỷ số 0-1 trước đội Trường ĐH TDTT Đà Nẵng.HLV Nguyễn Văn Tuấn (cựu danh thủ CLB Cảng Sài Gòn, biệt danh Tuấn “đen”) chia sẻ: “Ngay từ trước giải, chúng tôi không may mắn khi một số VĐV gặp tai nạn. Tâm lý các bạn bị ảnh hưởng, đồng thời đội bị xáo trộn về mặt nhân sự, chiến thuật. Trải qua 2 trận đấu nhưng chưa có điểm số nào, tôi và các cầu thủ thấy rất tiếc và hơi buồn. Tuy nhiên, không vì thế mà chúng tôi dừng lại. Đội Trường ĐH Bách khoa TP.HCM sẽ tiếp tục tiến về phía trước, và vẫn còn 1 trận đấu nữa ở vòng bảng”.Đội Trường ĐH Bách khoa TP.HCM toàn thua 2 trận đầu, nhưng vẫn còn cơ hội để đi tiếp vào vòng trong. Theo điều lệ vòng chung kết giải bóng đá TNSV THACO cup 2025, đội đứng nhất và nhì ở mỗi bảng (3 bảng - 6 đội) cùng 2 đội đứng ba có thành tích tốt nhất sẽ giành quyền góp mặt ở tứ kết.Cựu danh thủ Cảng Sài Gòn cho biết, đội Trường ĐH Bách khoa TP.HCM sẽ không bỏ cuộc, dù trên thực tế cánh cửa đi tiếp giờ đã rất hẹp. “Chúng tôi vẫn sẽ hy vọng, dù cơ hội là không lớn. Dù chỉ còn 1% cơ hội đi tiếp, các cầu thủ đội Trường ĐH Bách khoa TP.HCM vẫn sẽ ra sân với tinh thần của một chiến binh thực thụ, vì màu cờ sắc áo”.Ở lượt trận cuối bảng B, đội Trường ĐH Bách khoa TP.HCM sẽ chạm trán với đội Trường ĐH Văn Hiến, vào lúc 15 giờ 30 ngày 8.3. Thầy trò HLV Tuấn “đen” đã không còn đường lùi, khi bắt buộc phải thắng và giành 3 điểm thì mới nuôi hy vọng đoạt vé tứ kết dành cho đội hạng ba có thành tích tốt nhất. “Không còn cách nào khác, phải tấn công và tấn công, chúng tôi sẽ chơi như vậy khi gặp đội Trường ĐH Văn Hiến. Tấn công nhưng phải ghi bàn. Trước đội Trường ĐH VH-TT-DL Thanh Hóa, chúng tôi tấn công nhưng không ghi bàn được và rốt cuộc đã thua trận. Do đó, ban huấn luyện sẽ có những điều chỉnh để đội Trường Bách khoa TP.HCM chơi hiệu quả hơn ở trận quyết định”, HLV Văn Tuấn nhấn mạnh.Cũng theo HLV Tuấn “đen”, ở lượt trận cuối bảng B, ban huấn luyện đội Trường ĐH Bách khoa TP.HCM có thể sẽ trao cơ hội cho các cầu thủ ít được thi đấu từ đầu giải. “Đây là cơ hội cho các bạn ít ra sân và các bạn sinh viên năm nhất, để được cọ xát và tích lũy kinh nghiệm. Biết đâu, các bạn này với khao khát được thể hiện mình sẽ tạo ra bất ngờ”, ông Tuấn nói.Các nàng thử ngay cách phối son đỏ của Taylor Swift để nổi bật và rực rỡ
Chiều 3.1, Công an TP.Đà Lạt (Lâm Đồng) triệu tập Đặng Bá Hợi (40 tuổi) và Nguyễn Đình Cầm (39 tuổi, cùng ngụ H.Thạch Hà, Hà Tĩnh) để làm rõ vụ chặn xe du lịch, hành hung tài xế và nữ giáo viên giữa giao lộ, gây cản trở giao thông.Cụ thể, khoảng 11 giờ 25 cùng ngày, cho rằng tài xế xe du lịch biển số 51B-206.96 chạy lấn xe của mình, Hợi và Cầm lái xe tải biển số 62C-004.56 chặn chiếc xe này ngay giao lộ trước Đài Phát thanh - Truyền hình Lâm Đồng (ngã tư Kim Cúc), P.3, TP.Đà Lạt.Lúc này trên xe du lịch đang chở đoàn giáo viên, học sinh của một trường THCS ở TP.HCM đến tham quan du lịch tại TP.Đà Lạt. Khi tài xế xe du lịch vừa bước xuống, Hợi và Cầm dùng tay đánh vào vùng mặt, đầu người tài xế. Vụ việc xảy ra trong giờ cao điểm nên gây ùn tắc giao thông tại giao lộ cửa ngõ TP.Đà Lạt.Một nữ giáo viên và hướng dẫn viên trên xe du lịch bước xuống can ngăn, bị Cầm đấm vào vùng mặt. Hậu quả, tài xế xe du lịch bị chấn thương ở vùng đầu, mặt, xây xát đầu gối trái; còn nữ giáo viên bị bầm tím gò má bên phải.Ngay sau khi vụ việc xảy ra, Công an TP.Đà Lạt nhanh chóng vào cuộc điều tra và xác định danh tính hai người đàn ông lái xe tải có hành vi côn đồ nói trên là Đặng Bá Hợi và Nguyễn Đình Cầm. Vụ việc đang được cơ quan chức năng làm rõ, xử lý nghiêm.Thời gian gần đây, tại các địa phương, liên tục xảy ra những vụ việc hành hung người đi đường. Công an các địa phương đã nhanh chóng vào cuộc điều tra, làm rõ và xử lý rất nghiêm. Tuy nhiên, vẫn còn những trường hợp hành xử kiểu côn đồ, xâm hại cơ thể người khác chỉ vì những lý do nhỏ như va quệt khi tham gia giao thông.
Những doanh nhân tuổi rồng
Theo quan niệm dân gian, màu đỏ được cho là sẽ mang lại sự may mắn. Thế nên vào những ngày này, khu vực đường Hải Thượng Lãn Ông, Q.5, TP.HCM lại đỏ rực các gian hàng bày bán các vật dụng trang trí tết.Các gian hàng nhộn nhịp với đủ loại sản phẩm từ hàng nội địa đến nhập khẩu, với nhiều mức giá khác nhau. Theo các tiểu thương, năm nay số lượng khách hàng có phần sụt giảm so với mọi năm. Các cửa hàng vẫn giữ giá bán đồ trang trí ở mức vừa phải, phù hợp với túi tiền của khách hàng.Một tiểu thương cho hay, năm nay mẫu thần tài gật đầu được ưa chuộng nhiều, khách hàng có xu hướng lựa chọn những mẫu có nhiều họa tiết bắt mắt. Các khách hàng cũng hài lòng vì mức giá năm nay không quá cao.Các khách hàng cũng cho biết năm nay nhiều sản phẩm mới lạ, giá cả lại phải chăng nên người dân rất hào hứng chọn những sản phẩm này về trang trí trong nhà. So với việc phải mua trực tuyến thì đến đường Hải Thượng Lãn Ông có thể chọn trực tiếp và cũng cảm nhận được không khí ngày tết đang đến gần.Tùy vào tình hình kinh tế mà người dân sẽ chọn những vật trang trí phù hợp với túi tiền của gia đình. Những câu đối, hình linh vật hay các vật dụng trang trí không chỉ là món đồ làm đẹp, mà còn thể hiện ước vọng của người dân về một năm mới may mắn, sung túc hơn.
Tết Nguyên đán là thời điểm đầu của chu kỳ năm mới. Khi căn cứ vào các sử liệu và văn hóa dân gian, chúng ta khó xác định người Việt bắt đầu ăn tết vào dịp lập xuân từ khi nào; tuy nhiên, nhắc về nguồn gốc tết chúng ta lại có nhiều thông tin thú vị.PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ, Giảng viên cao cấp Viện Phát triển năng lực lãnh đạo, Đại học Quốc gia TP.HCM cho biết, người Việt cổ sớm hiểu và xác định Tết Nguyên đán là mở đầu cho một năm nông lịch nhờ vào khả năng nhận thức sự tuần hoàn của thời tiết và sự thích ứng của vụ mùa ngoài đồng. Từ thời cổ đại, khi tổ tiên người Việt nhận thức được sự chuyển giao của thời tiết và chu kỳ thời gian trong năm đã có một số hình thức sơ khai về việc xác lập chu kỳ tuần hoàn và tổ chức đón tết. Khảo cứu về phong tục của người Bách Việt cổ, trong đó có tổ tiên Lạc Việt, cho thấy ngày tết đầu năm trước đây rơi vào đầu tháng 11 âm lịch (ứng với tháng Tý), chứ không phải đầu tháng giêng (tháng Dần). Cụ thể, người Việt xưa không dùng số đếm để gọi ngày, tháng mà dùng Thiên can – Địa chi để gọi tên, chẳng hạn hết tháng Tý thì tới tháng Sửu, rồi đến Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi là hết một năm. Giờ Tý là giờ chuyển giao giữa hai ngày trong đêm, tháng Tý là tháng lạnh nhất trong năm - tháng 11, ứng với thời điểm Đông chí, thời điểm để bắt đầu một chu kỳ đếm mới. Lúc này mùa màng cũng đã kết thúc, người Việt xưa nghỉ ngơi để chờ đến khi thời tiết ấm lên mới tính tới việc gieo cấy mùa sau. Vì vậy, họ đã chọn đầu tháng Tý (tức tháng 11 âm lịch) để ăn tết. Tính từ đầu tháng 11 cho tới đầu tháng 5 năm sau là trọn 6 tháng; do đó, người Việt gọi Tết Đoan ngọ ngày mùng 5.5 âm lịch là Tết nửa năm. "Có giả thuyết cho rằng, tháng 11 ở Việt Nam trời chưa quá lạnh, người Việt cổ có thể tổ chức các hoạt động đón tết. Trong khi đó, ở Trung Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản… tháng 11 là bắt đầu vào chính đông, quá lạnh không ăn tết được nên họ phải tính toán lựa chọn thời điểm tiết lập xuân để ăn tết, chính vì thế họ xác định tết âm lịch vào tháng Dần (tức tháng giêng, ngay trước hoặc sau tiết lập xuân). Họ xác định tháng Dần là tháng đầu năm, gọi là "Chính nguyệt" (tức tháng chính trong năm). Quá trình này diễn ra rất sớm trong lịch sử, dưới nhãn quan "di phong định tục" . Trong quá trình tiếp xúc văn hóa và hội nhập, người Việt cổ đã dần chuyển đổi tổ chức đón tết từ đầu tháng Tý (tháng 11) sang đầu tháng Dần (tháng giêng) như ngày nay vậy", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ chia sẻ.Trước đây không lâu, một số làng quê ở Vĩnh Phúc, Phú Thọ - nơi được cho là vùng đất kinh đô xưa của nhà nước Văn Lang xưa của các vị vua Hùng còn lưu lại một số tập tục cổ (như tục ăn đất khoán hun khói, tục làm lễ mở cửa rừng...) gợi về ký ức của ngày tết cổ xưa vào đầu tháng 11 của người Việt cổ. Một số gia đình người Việt gốc Hoa ở Đồng bằng sông Cửu Long vốn có nền tảng Bách Việt cổ cũng tổ chức cúng tết Đông chí bằng chè trôi nước, bánh ngọt và trái cây, coi tết Đông chí là ngưỡng thêm tuổi mới của mọi người. Như đã nói, trên đây là một giả thuyết cần có nhiều khảo cứu hơn nữa để làm rõ hơn vấn đề.Theo PGS.TS. Nguyễn Ngọc Thơ, khó có thể biết rõ người Việt xưa ăn tết thế nào nhưng cơ bản tết không thay đổi về ý nghĩa. Tết xưa còn lưu lại trong ký ức người Việt Nam hôm nay chỉ có thể là ký ức tết từ thời bao cấp hay ở giai đoạn đầu của cải cách – mở cửa mà thôi. Phong tục ngày tết xưa về cơ bản thể hiện sinh động các ý nghĩa tạ ơn đất trời, thần linh và tổ tiên, củng cố mối quan hệ vốn có của gia đình - dòng tộc, thực hiện các nghi lễ cổ truyền để chào đón năm mới và truyền dạy văn hóa cho các thế hệ con cháu, củng cố và mở rộng giao tiếp với láng giềng xung quanh, tổng kết – đúc kết kinh nghiệm của năm cũ và gửi gắm mong ước cho năm mới, chuẩn bị tâm thế mới cho năm làm việc tiếp theo. Nhìn chung, dù là tết xưa hay tết nay gì đi nữa thì ngày tết vẫn là dịp để chúng ta nhìn lại những thành quả của năm cũ và rút ra bài học cho năm mới (đối với cá nhân) và củng cố truyền thống gia đình và các mối quan hệ (đối với xã hội). Ông Thơ cho rằng, trước đây, cuộc sống hằng ngày chưa thật đủ đầy nên người ta mong đến tết để được nghỉ ngơi, ăn ngon, mặc đẹp. Vậy nên mới có câu:Cu kêu 3 tiếng cu kêuMong mau tới tết dựng nêu ăn chè.Còn ngày nay, cuộc sống no ấm hơn nên việc ăn mặc không là vấn đề nữa. Thay vào đó, sau một năm làm việc vất vả, dịp tết được nghỉ dài ngày, nhiều người quay về gia đình đoàn tụ và đón tết với gia đình trong khi không ít người muốn được nghỉ ngơi, giải trí, giao tiếp (không muốn các nghi lễ theo họ là "rườm rà"), hoặc đi du lịch..., nên dường như có sự chuyển dịch từ "ăn tết" sang "chơi tết". Dù vậy, dù là "ăn tết", "chơi tết" hay gì đi nữa thì các nghi lễ truyền thống trong dịp tết như cúng ông Táo, cúng tất niên và đ1n ông bà tổ tiên về ăn tết, cúng giao thừa, mừng tuổi ông bà cha mẹ, lì xì trẻ thơ, chúc tết dòng họ, láng giềng, thăm viếng thầy cô cũ thưở thiếu thời, tạ ơn những quý nhân đã giúp đỡ trong đời... vẫn được ưu tiên gìn giữ. Nói cách khác, các ý nghĩa cơ bản của ngày tết vẫn được giữ nguyên trạng qua phong tục và nghi lễ, việc tổ chức "ăn tết" hay "chơi tết" chỉ là hình thức thích ứng của cuộc sống đương đại. Cũng cần nhấn mạnh rằng, các phong tục, nghi lễ quan trọng trong mấy ngày tết chỉ đẹp khi chúng ta không tạo gánh nặng các thành viên gia đình, nhất là phụ nữ (chẳng hạn bắt buộc phải mâm cao cỗ đầy, nấu nướng phải tươm tất nhiều món, gánh nặng con cháu làm ăn xa quay về phải "lễ nghĩa" đầy đủ với cả họ, cả làng...). Tết là dịp sum vầy để củng cố hay xây đắp truyền thống gia đình, chúng ta cần chú ý đến nhu cầu được nghỉ ngơi, chơi tết của phụ nữ trong nhà và những người trẻ vốn đã vất vả ngược xuôi mưu sinh trong suốt năm qua. Theo nhà nghiên cứu văn hóa, dù là ăn tết hay chơi tết chúng ta cũng cần chú ý yếu tố về sự ấm cúng của gia đình, đặc biệt là những người có tuổi, ông bà cao tuổi vì ngày tết là khoảng thời gian thiêng liêng để các bậc cao niên được sống trong không gian thiêng liêng của gia đình, được tương tác, đối thoại và thể hiện lòng tôn kính, kính nhớ với tổ tiên. Đối với nhiều gia đình Việt Nam, bàn thờ tổ tiên những ngày tết phải đầy đủ lễ phẩm và nhang khói, có như vậy họ mới cảm thấy ấm cúng, an lòng. Vậy nên người trẻ mong muốn tổ chức chơi tết (như mời bố mẹ đi du lịch xa nhà chẳng hạn) phải lưu ý việc này."Do đó, nếu người trẻ mong muốn mời ba mẹ rời quê lên thành phố ăn tết hay cùng nhau đi du lịch đó đây mà ba mẹ từ chối thì không nên buồn, bởi ba mẹ và những người lớn trong nhà còn có những nhiệm vụ phải làm để giữ lửa, giữ phong tục, giao tiếp với người tổ tiên đã khuất", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ lưu ý.Thêm vào đó, những ai đang làm bố làm mẹ cần chú ý tạo điều kiện để con trẻ được trải nghiệm không khí tết qua những tập tục cổ truyền như cùng bố mẹ tảo mộ ông bà, bài trí bàn thờ, dán liễn xuân, quây quần bên nồi bánh chưng/bánh tét và sum họp đêm giao thừa, được mặc trang phục đẹp nhất chúc tết ông bà cha mẹ, mừng tuổi dòng họ, láng giềng, khuyến khích các con biết thể hiện lòng biết ơn đối với gia đình, thầy cô, láng giềng. Tất cả những hình ảnh ấy sẽ kết thành ký ức tuổi thơ thật đẹp về ngày tết, sẽ theo các con suốt cuộc đời, và sẽ thôi thúc chúng thực hiện những điều tương tự đối với thế hệ sau nữa khi chúng trưởng thành.
Nghịch cảnh trong EU
Trong 2 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu hồ tiêu của VN đạt khoảng 35.000 tấn, trị giá 143 triệu USD giảm 12,3% về lượng, nhưng tăng 13% về giá trị so với cùng kỳ năm 2023. Giá hồ tiêu xuất khẩu bình quân đạt 4.041 USD/tấn, tăng gần 29% so với cùng kỳ năm 2023.
