Chặn đứng tin giả
1. Mùa hè 2024, tôi có chuyến du lịch tới Thụy Sĩ, Albania và các nước thuộc Liên bang Nam Tư (cũ). Chuyến đi kéo dài 8 ngày. Ngoài hành lý gọn nhẹ hết mức có thể, tôi "thủ" theo 4 tô mì ăn liền và một ít khô bò dằn bụng.Đây là lần thứ ba tôi đi Thụy Sĩ thăm Uyên, cô bạn học thuở thiếu thời, đang sống và làm việc ở Zurich. Chuyến này Uyên rủ đi Lucerne, cách Zurich 40 phút lái xe với một "sứ mệnh" duy nhất: ăn bánh mì Việt Nam. Zurich có nhiều nhà hàng bán bánh mì, nhưng để ngon và gần giống với khẩu vị Việt Nam, thì phải lên Lucerne.Uyên dắt tôi vào tiệm "Banh Mi Pho", mở bán từ năm 1982, nằm sâu trong con hẻm nhỏ. Tiệm khá đông khách đang xếp hàng chờ tới lượt. Đứng trước cửa, nghe mùi bánh mì nướng kèm thịt thơm lừng là bụng tôi kêu rồn rột. Tiệm còn bán cơm, bún, gỏi cuốn và chả giò. Nhưng bọn tôi đến đây là để ăn bánh mì. Chị chủ quán nhận ra Uyên là người quen, liền hỏi, bữa nay 10 ổ nữa hả em?Quán chỉ còn hai loại thịt là heo quay và xá xíu. Nhìn miếng heo quay giòn rụm, thiệt tình tôi chỉ muốn thò tay vô lấy nguyên miếng nhai ngấu nghiến. Uyên mua mỗi loại 5 ổ, hết 100 quan tiền. Chị chủ chậm rãi xẻ bánh, trét patê, xịt thêm tí xì dầu, rồi từ từ xắt thịt. Kiểu bán hàng là nghệ thuật chứ không cần vội vã, nóng vội, dẫu hàng dài khách đang chờ.Chúng tôi quay lại bờ sông, ngồi bệt trên ghế gỗ, nhâm nhi từng miếng bánh. Bánh mì giòn rụm, thơm lừng mùi lúa mạch, lúa mì của những cánh đồng bạt ngàn châu Âu, nhờ được tưới dòng nước trong veo, mát lạnh. Patê béo, thịt thấm đến nao lòng. Các thứ hương vị hòa lẫn vào nhau, dậy lên trong tôi mùi vị nồng nàn của xứ sở quê hương, từ những ổ bánh mì thời đi học khổ nghèo, 500 đồng chan chút nước thịt, 1.000 đồng có thịt mỡ với xíu mại thôi mà ngon không gì cưỡng nổi.2. Tạm biệt Thụy Sĩ, tôi bay sang Tirana (Albania) rồi mua tour đi Kosovo với Bắc Macedonia; sau đó về lại Tirana, bắt xe buýt qua Montenegro. Ở đó một ngày rồi bay sang Belgrade (Serbia), đất nước cuối cùng của cuộc hành trình. Thời gian không nhiều, nên mỗi chỗ tôi chỉ ở được một đến hai đêm.Vì là xứ lạnh nên người dân các nước Nam Tư (cũ) ăn thịt rất nhiều để đủ năng lượng. Vốn cũng chẳng giàu, nên họ có thói quen muối thịt để giữ tới mùa xuân. Chính vì thế, họ ăn mặn kinh hoàng. Trên bàn ăn lúc nào cũng có hũ muối đi kèm. Các bữa ăn cá thịt thì không nói gì, đằng này soup với yogurt mà họ còn… xịt thêm muối vào thì tôi chịu.Đến Serbia, từ sân bay vào trung tâm thành phố, quốc kỳ được treo trang trọng trên từng cây cột. Khi biết tôi đến từ Việt Nam, từ anh tài xế taxi tới người đi đường hay lễ tân khách sạn, vốn rất lạnh lùng, lại dành nhiều thiện cảm.Ngày kề chót, tôi mua tour lên miền Bắc Serbia, dọc sông Danube hùng vĩ, tới sát biên giới Romania. Hướng dẫn viên tên Marko, khá trẻ, cao gần 2 m. Trong lúc đi vào khu bảo tàng của những người đầu tiên tới định cư ở Serbia, Marko đùa, ở đây an toàn lắm, không có rắn đâu, mà nếu có đi chăng nữa thì cũng đừng lo, vì tôi đã từng ăn thịt rắn ở Việt Nam rất ngon. Tôi hỏi liền: "Marko từng tới Việt Nam rồi? Tôi là người Việt đây". Như gặp lại một người bạn thân quen, giọng nói của anh ta trở nên vô cùng hào hứng.Trong khi mọi người đi tham quan, tôi với Marko ngồi ngoài nói chuyện. Anh kể cho tôi nghe kỷ niệm hơn 3 năm tươi đẹp ở Việt Nam. Marko dẫn tour sang. Hết tour, tự nhiên không muốn về nhà nữa. Anh đi từ Nam ra Bắc, sống ở mỗi nơi vài tháng. Nhưng lâu nhất là Hà Nội gần một năm vì đại dịch Covid-19. Marko kể về không khí trận chung kết AFF Cup năm 2019. Tôi bảo lần đó mình cũng ở TP.HCM và "đi bão" cả đêm. Rồi anh say sưa kể về phố phường Hà Nội, và nói không nơi nào đẹp bằng Hạ Long...Buổi trưa, Marko chở chúng tôi lên núi, vào nhà hàng nhìn ra sông Danube để thưởng thức bữa ăn truyền thống của người Serbia gồm bánh mì, thịt gà, thịt heo và các loại dưa muối vô cùng mặn. Ngon thì có ngon, nhưng sau 6 ngày lang thang qua những con đường, góc phố còn dấu vết hằn sâu của chiến tranh và thoang thoảng mùi thuốc súng, 4 hộp mì gói mang theo cũng đã ăn sạch rồi, tôi thèm đồ Việt tới nao lòng. Hôm trước, ở Podgorica (Montenegro), tôi có ghé nhà hàng Chi Le Ma ăn tô phở xào kiểu Hạ Long. Nhưng thiệt tình ngoài vị mặn kinh hoàng của loại nước tương xịt trên mớ bánh phở, tôi không chút ấn tượng gì hết.Tôi hỏi Marko, nhà hàng Istok có ngon không, nghe nói phở ở đó ăn cũng được. Marko cười tươi, cũng không đến nỗi. Tạm biệt anh chàng hướng dẫn viên cao nhồng, tôi bảo khi nào sang Việt Nam cứ nhắn, biết đâu lúc ấy tôi đang ở bển cũng không chừng. Không kịp về khách sạn tắm rửa, tôi mở Google Maps đi tới Istok - một nhà hàng có bán món phở.Tới nơi, bên ngoài hết chỗ, mà toàn khách Tây trẻ tuổi. Cảm giác xúc động ngập tâm hồn khi thấy mấy cái lồng đèn Hội An được treo trước cửa lung linh màu sắc. Trên tường, bảng hiệu 1 sao của Michelin 2024 kiêu hãnh đập ngay vào mắt. Bước vô trong, nhìn quanh, ngay bức tường chính, họ sắp xếp những đôi đũa dọc kèm cái nón lá. Phía bên này là những bức tranh cổ động thời bao cấp với những câu khẩu hiệu khiến tôi bật cười: "Trồng nhiều đỗ tương", "Phát triển chăn nuôi gà" và bức tranh "Hội chợ Hà Nội từ hai mươi bẩy tháng một đến mười một tháng chạp năm 1932" được treo trang trọng.Sau khi gọi tô phở bò kèm ly cam vắt và háo hức đợi chờ các kiểu, tôi hỏi nhân viên phục vụ, chủ quán này là người Việt Nam đúng không? Cậu bé Serbia lắc đầu, không phải đâu, ổng là người Serbia. Còn vợ anh ấy? Cũng Serbia luôn. Hai người không liên quan gì tới Việt Nam hết.Tô phở bò nóng hổi được bưng ra kèm ít cọng ngò, giá và mấy miếng ớt. Thịt bò họ làm kiểu barbacoa của người Mexico (thịt được bọc lại nướng thật chín, thật mềm, có thể kéo sợi, hoặc người ta đào cái hố dưới mặt đất rồi đốt lửa nướng cho thật mềm), kèm đĩa tương ớt, tương đen, và hai miếng chanh to. Cậu bé phục vụ bảo muốn ăn ngon thì bỏ một ít tương đen với tương đỏ vào phở, còn một ít để chấm thịt. Tôi phì cười khi nghe người Tây chỉ mình cách ăn phở.Tôi húp một miếng nước lèo với bao hồi hộp và mong đợi. Trời ơi mặn! Mặn không thể nào tả được! So với mấy đĩa thức ăn mặn chát bữa giờ thì cũng một chín một mười. Tôi hiểu vì sao tô phở nhỏ vậy mà được cho tới… hai miếng chanh. Không chần chờ gì nữa, tôi nặn hết vô. Nhờ thế mà vị mặn giảm đi rất nhiều lần.Trong vòng 10 phút, tôi đã húp tới miếng nước lèo cuối cùng. Không thể so sánh với những tô phở nóng hổi dọc chiều dài đất nước quê nhà hay nồi nước dùng ngọt dịu vị xương do chị tôi nấu ở Mỹ. Chỉ biết rằng đây là tô phở ở đất nước lạ xa, ít người Việt du lịch tới. Tại thành phố được xây dựng lên từ bao đổ nát của chiến cuộc, tôi đã ăn được tô phở nóng hổi và ngắm nhìn những hình ảnh thân quen trên các bức tranh treo tường.Anh sẽ có tên lửa bội siêu thanh nội địa vào năm 2030?
Những giờ qua, hành trình chữa bệnh của bé Bắp đang là tâm điểm trên mạng xã hội. Cùng với mẹ bé Bắp là chị Thu Hòa, thì tiktoker Phạm Thoại cũng là nhân vật được chú ý khi đồng hành cùng 2 mẹ con, đứng ra kêu gọi cộng đồng giúp đỡ Bắp. Trước tranh cãi của cộng đồng mạng xung quanh số tiền hơn 16 tỉ đồng ủng hộ, Phạm Thoại và ekip tuyên bố sẽ trả lời trong phiên livestream tối nay. Cũng trong tối qua, mẹ bé Bắp đã chính thức lên tiếng trả lời truyền thông về những ồn ào xoay quanh chuyện sử dụng tiền từ thiện, phân trần về câu hỏi của cư dân mạng về răng sứ hay chuyện cho con theo học trường quốc tế.Trong khi đó, dân tình cũng đang liên tục tranh cãi về một sản phẩm do Quang Linh Vlogs quảng cáo trong livestream của mình với lời giới thiệu hấp dẫn "1 viên kẹo tương đương 1 đĩa rau". Tuy nhiên, ngay sau đó đã nhận về nhiều ý kiến trái chiều cho rằng quảng cáo có phần lố về công dụng. Dòng xin lỗi mới đây của Quang Linh đã nhận được nhiều sự chú ý.Xu Hướng 24 là chương trình trực tiếp bàn luận về kinh tế, xã hội, được phát trực tiếp từ thứ hai đến thứ sáu hàng tuần trên các nền tảng Báo Thanh Niên. Quý vị hãy để lại bình luận hoặc câu hỏi, chúng tôi sẽ giải đáp ngay trong chương trình.
Nữ tài xế Mercedes S400 mở cửa xe gây tai nạn với xe máy: Lỗi do ai?
Ghi nhận của phóng viên chiều tối nay 27.1 (28 tết), hầu hết các tuyến đường trung tâm TP.HCM ngày thường đông đúc xe, đặc biệt vào giờ cao điểm thường xảy ra tình trạng kẹt xe, ùn ứ hôm nay thông thoáng. Trong khi đó, một số tuyến đường khác ngày thường không phải là "điểm nóng" kẹt xe nay lại đông đúc, có thời điểm ùn ứ trong thời gian ngắn. Lực lượng chức năng túc trực điều phối dòng xe di chuyển.Theo quan sát, lúc 18 giờ hôm nay 28 tết một số tuyến đường ở khu vực Q.8 như Bình Đông, Cao Xuân Dục, Tùng Thiện Vương… chật kín xe. Đa phần, dòng xe hướng từ khu vực Q.8 và lân cận đến khu vực chợ hoa xuân "Trên bến dưới thuyền" khiến cho chợ hoa và các tuyến đường xung quanh đông đúc.Đi xe qua cầu Chà Và nối giữa Q.8 và Q.5 chiều nay, nhìn xuống đường Bến Bình Đông, chị Thanh Vy (ngụ Q.10) vô cùng bất ngờ khi nhìn từ trên cao, đường này đông đúc."Tôi cũng không tưởng tượng được là sẽ đông như vậy. Hôm nay tôi cùng chồng đi chợ hoa ở Bến Bình Đông mua sắm, thấy đông người quá. Bình thường kẹt xe thấy khó chịu, nhưng hôm nay thì thoải mái hơn. Mình trong tâm thế mua hoa, đi dạo nên thoải mái", chị bày tỏ.Trong khi đó, đi làm từ Q.5 về nhà ở một chung cư tại Q.8, anh Duy (32 tuổi) đến khu vực đường Cao Xuân Dục (Q.8) thì chịu cảnh ùn ứ, nhích từng chút vì xe đông. Anh kể tan tầm, xe buýt, xe máy, xe ba gác chở hoa, xe ô tô… chen nhau, trong khi đường nhỏ và có nhiều xe di chuyển hướng từ đường Bến Cần Giuộc cắt ngang với đường Cao Xuân Dục."May mắn vượt qua một đoạn ngắn thì đỡ hơn, phía trước là đường Tùng Thiện Vương có các anh CSGT điều phối dòng xe. Những ngày này, lạ là đường trung tâm vắng vẻ, nhưng đường ở khu nhà tôi ở lại đông đúc vì gần chợ hoa. Xe đông nhưng không quá khó chịu vì đây là không khí tết mà", anh chia sẻ.Không chỉ ở Q.8, trưa và chiều tối nay, đường Hùng Vương, Hồ Thị Kỷ, Trần Bình Trọng (Q.10)... cũng đông đúc người và xe do người dân tìm đến mua hoa, không khí buôn bán nhộn nhịp.
Timeanddate.com cho biết sự kiện ít khi xảy ra này chỉ có thể nhìn thấy được do sự bất thường trong quỹ đạo của sao Kim xung quanh mặt trời.Theo các nhà nghiên cứu, sao Kim có quỹ đạo gần mặt trời hơn trái đất. Ở hầu hết mọi địa điểm, người ta có thể nhìn thấy hiện tượng này vào buổi tối sau khi mặt trời lặn hoặc vào buổi sáng trước khi mặt trời mọc, nhưng hiếm khi có cả hai hiện tượng này trong cùng một đêm. Thời gian có thể nhìn thấy nó dao động từ vài phút đến vài giờ, tùy thuộc vào vị trí của nó so với mặt trời khi nhìn từ trái đất. Tuy nhiên lần này, mặt trời và sao Kim không thẳng hàng một cách bất thường, tạo ra cơ hội hiếm có để bạn nhìn thấy sao Kim vừa là sao lúc rạng sáng vừa là sao buổi tối trong một khoảng thời gian nhất định, tùy thuộc vào vị trí của bạn. Sao Kim chuyển từ bầu trời buổi tối sang buổi sáng vào khoảng thời gian hành tinh này đi qua giữa trái đất và mặt trời. Quá trình này được gọi là "sự hợp nhất dưới" của nó. Thông thường, vào thời điểm sao Kim "giao hội dưới", chúng ta sẽ không nhìn thấy hành tinh này trong một khoảng thời gian ngắn vì nó ở quá gần ánh sáng rực rỡ của mặt trời trên bầu trời. Trong quá trình đó nếu sao Kim, mặt trời và trái đất thẳng hàng, chúng ta sẽ chứng kiến sao Kim xuất hiện như một chấm đen nhỏ bay qua trước mặt trời. Tuy nhiên, lần này, sao Kim và mặt trời đặc biệt không thẳng hàng, khiến hành tinh này xuất hiện đủ xa về phía bắc của mặt trời để có thể nhìn thấy trên bầu trời buổi tối và buổi sáng từ một số địa điểm nhất định. Lý do trên đã tạo ra sự "xuất hiện kép" hiếm hoi của sao Kim trước khi "hợp nhất dưới", xảy ra vào ngày 23.3 năm nay. "Hiện tượng này tương đối hiếm. Sau mỗi 8 năm, sao Kim và trái đất quay trở lại gần như cùng một điểm trên quỹ đạo của chúng. Trên thực tế, lần cuối cùng sao Kim xuất hiện kép là vào năm 2017", Timeanddate.com thông tin.Để tìm sao Kim vào buổi tối, hãy nhìn về phía tây không lâu sau khi mặt trời lặn, thấp trên bầu trời. Nếu bạn là người dậy sớm, bạn sẽ có thể phát hiện ra sao Kim ngay trước khi mặt trời mọc, gần đường chân trời ở bầu trời phía đông. Sự kiện diễn ra vào ngày 20 - 21.3 ở một số nơi.Tin tốt là bạn sẽ không cần bất kỳ thiết bị đặc biệt nào để quan sát nó, vì sao Kim là vật thể sáng thứ ba trên bầu trời của chúng ta sau mặt trời và mặt trăng. Tìm kiếm những địa điểm có tầm nhìn thông thoáng ra đường chân trời và nhớ kiểm tra thời tiết với điều kiện trời quang mây. Toàn bộ chu kỳ của sao Kim, từ sao Mai đến sao Hôm và ngược lại mất khoảng 584 ngày để hoàn thành. Các nhà thiên văn học gọi đây là chu kỳ giao hội của sao Kim. Do vị trí thay đổi trên bầu trời, sao Kim từng được cho là 2 ngôi sao riêng biệt, một ngôi sao xuất hiện vào lúc bình minh, ngôi sao kia xuất hiện vào lúc hoàng hôn. Nhiều nhà thiên văn học đầu tiên không biết rằng sao mai và sao hôm thực ra là cùng một vật thể. Hiện tượng thoáng qua này mang đến cho những người đam mê thiên văn một niềm vui đặc biệt. Mặc dù chỉ kéo dài trong thời gian ngắn, nhưng đây là một cảnh tượng đáng để chứng kiến.
Tiên phong tham gia chuyển đổi số toàn diện
Ngày 8.1, tại hội nghị giới thiệu Triển lãm quốc tế chuyên ngành công nghệ sản xuất và chế biến rau quả và hoa (HortEx Vietnam 2025) - sự kiện thường niên lần thứ 7, dự kiến diễn ra từ ngày 12 đến 14.3 tại TP.HCM - ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam (VINAFRUIT), nhận định: Với kim ngạch xuất khẩu rau quả năm 2024 đạt 7,2 tỉ USD, Việt Nam đang trở thành một trung tâm sản xuất và xuất khẩu rau quả lớn của khu vực. Dự kiến trong năm 2025, rau quả xuất khẩu sẽ đạt 8 tỉ USD và sớm trở thành ngành hàng xuất khẩu 10 tỉ USD trước năm 2030.Trong lĩnh vực rau quả, ngoại trừ thanh long thì các mặt hàng khác như: chuối, mít, xoài, nhãn, dừa, bưởi… đều tăng trưởng mạnh từ 20 - 45% so với cùng kỳ năm trước. Đặc biệt, mặt hàng chủ lực sầu riêng đạt kỷ lục 3,2 tỉ USD, tương đương 45% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả ngành rau quả. Đối với lĩnh vực hoa xuất khẩu tuy giá trị mới đạt 80 triệu USD nhưng tăng trưởng đến 15% so với cùng kỳ năm 2023.Ông Hồ Anh Dũng, Phó chủ tịch Hiệp hội Hoa Đà Lạt (DFA), bổ sung: Xuất khẩu hoa tuy chưa mang lại giá trị kim ngạch lớn nhưng xét theo đơn vị diện tích thì đây là ngành mang lại lợi ích kinh tế rất lớn trong lĩnh vực nông nghiệp. Bình quân, 1ha hoa mang về doanh thu đến 3,7 tỉ đồng/năm. Kim ngạch xuất khẩu còn ít là do diện tích trồng hoa của chúng ta còn nhỏ. Trong thời gian qua, mỗi năm hiệp hội tổ chức các chuyến đi thực tế, học tập kinh nghiệm, tham khảo thị trường ở các nước châu Âu để phát triển ngành trồng hoa của địa phương. Ngoài nguồn thu trực tiếp từ xuất khẩu, người trồng hoa ở Đà Lạt còn góp phần tăng doanh thu cho nhiều lĩnh vực khác mà sự kiện festival hoa Đà Lạt vừa qua là một ví dụ.Theo các chuyên gia, để rau quả và hoa sớm trở thành ngành hàng 10 tỉ USD thì từ khâu sản xuất đến chế biến cần tích cực chuyển đổi từ mô hình truyền thống sang hướng hiện đại, bền vững và hướng tới nền nông nghiệp tuần hoàn. Bên cạnh đó cũng cần gắn sản xuất với việc thu hái, bảo quản sau thu hoạch và chế biến sâu để hạn chế tình trạng giá cả biến động bất thường theo thị trường.
