'Án mạng lầu 4': Lương Bích Hữu từng muốn đổi kịch bản vì ám ảnh
Đó là nhận định của KTS Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam khi trao đổi về chủ trương khai thác không gian phát triển mới, tạo hệ sinh thái kinh tế đất nước được nhắc đến nhiều trong thời gian qua.* Trong những phát biểu chỉ đạo gần đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, để có dư địa phát triển, “Việt Nam cần tập trung khai thác không gian vũ trụ, không gian biển và không gian ngầm”. Trong đó, không gian biển có vai trò quan trọng như thế nào, thưa ông? - KTS Trần Ngọc Chính: Tôi hoàn toàn đồng ý với quan điểm rằng: Không gian vũ trụ, không gian ngầm và không gian biển, nếu khai thác tốt sẽ mang lại lợi ích kinh tế lớn, là động lực tăng trưởng mới quan trọng của nền kinh tế. Không gian vũ trụ quốc gia nào cũng có thể khai thác nhưng không gian biển thì không phải quốc gia nào cũng có. Thế giới công nhận Việt Nam là quốc gia có tiềm năng và lợi thế về tài nguyên biển.Các quốc gia khác đều rất mong muốn có biển như Việt Nam. Bởi vì chúng ta có 3.260 km bờ biển, lãnh hải khá rộng. Bởi vì vùng biển thuộc Việt Nam có giá trị cao về mặt kinh tế. Biển Đông nằm trên tuyến đường giao thông huyết mạch nối liền Thái Bình Dương - Ấn Độ Dương; châu Âu - châu Á; Trung Đông - châu Á, là vùng biển có 1 trong số 10 tuyến đường hàng hải lớn nhất trên thế giới đi qua, giao thông nhộn nhịp đứng thứ 2 trên thế giới (sau Địa Trung Hải).Các nước thèm khát sự đẹp đẽ về bãi tắm, những khu vực cảng nước sâu của Việt Nam… mà đi sâu hơn nữa chính là tiềm năng kinh tế biển. Như vậy, phải nhìn nhận rằng không gian biển của Việt Nam có vai trò rất quan trọng trong sự phát triển kinh tế đất nước.Bất cứ một quốc gia nào nếu có điều kiện đều nỗ lực khai thác tốt nhất không gian biển. Thậm chí có quốc gia như Slovenia, đất liền rộng mênh mông, chỉ có vỏn vẹn 45km bờ biển, nhưng họ vẫn nỗ lực khai thác triệt để, phát triển hệ thống cảng biển. Trong khi đó, Việt Nam có những tỉnh như Quảng Ninh có gần 200 km bờ biển. Vì vậy có thể khẳng định: Không gian vũ trụ, không gian ngầm, đặc biệt không gian biển, nếu chúng ta tổ chức quy hoạch tốt và khai thác tốt sẽ mang lại lợi ích lớn cho nền kinh tế.* Năm 2024, Việt Nam chính thức có quy định pháp luật cụ thể về hoạt động lấn biển. Nhờ đó nhiều địa phương kỳ vọng có thể mở thêm quỹ đất, dư địa phát triển kinh tế biển. Xin ông chia sẻ quan điểm về hướng tiếp cận của các dự án lấn biển tại Việt Nam để phát huy lợi thế nguồn tài nguyên này?- Như tôi đã nói, Việt Nam là quốc gia biển. Chủ trương của Đảng trong thời gian tới là tiến ra biển để khai thác và làm chủ biển, phấn đấu đưa Việt Nam trở thành quốc gia mạnh về biển. Đúng như Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nói, đất nước đang phát triển, dân số đông, đất hẹp nên phải khai thác thêm các không gian thì mới phát triển được. Muốn phát triển đất nước thì phải được xây dựng, xây dựng thì phải có đất. Đất liền của Việt Nam trên 330 nghìn km2 nhưng 3/4 là đồi núi, tiếp đó với đồng bằng, ven biển và trung du thì để đảm bảo an ninh lương thực, chúng ta phải giữ lại một phần cho nông nghiệp. Chính bởi vậy, để tạo dư địa phát triển, việc lấn biển là hệ trọng. Ngày xưa, cụ Nguyễn Công Trứ đã lấn biển. Hành trình quai đê lấn biển, trị thủy khai hoang đã có từ xa xưa. Ngày nay, lấn biển trước hết là tạo nên quỹ đất để xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội. Chúng ta phải tính toán kỹ, không thể tư duy lấn biển là đổ đất ra biển. Việc lấn biển ở đâu, lấn bao nhiêu và lấn ra sao là công việc của những nhà quy hoạch, nhà khoa học về biển phải làm kỹ.Chúng ta thấy rằng, Ả rập Xê Út hay UAE với đảo cây cọ được xem là hình mẫu lấn biển của thế giới. Tôi đã đến nhiều lần, nghiên cứu và gặp gỡ nhà làm quy hoạch tại đây. Họ lấn biển với diện tích bằng cả một thành phố với chi phí khổng lồ. Nhưng họ cũng tạo ra giá trị gấp 10 lần. Nhưng điều cốt lõi ở đây là việc lấn biển không thay đổi dòng chảy và chỉ làm đẹp khu vực vịnh đó. Và họ có ý tưởng quy hoạch đỉnh cao, tạo không gian nhà ở, du lịch, thương mại dịch vụ… tất cả hội tụ tại đây cùng bến du thuyền 5 sao trước mỗi căn biệt thự.Đến nay, thế giới phải nể phục, còn người UAE gọi dự án lấn biển này là kỳ quan thứ 8 của thế giới. Tại sao họ thành công đến vậy, bởi lấn biển không chỉ là đổ đất tạo ra diện tích đất mới đơn thuần mà lấn biển bằng cả một hệ tư tưởng về vấn đề không gian, cảnh quan và sự độc đáo về kiến trúc, quy hoạch.Thế giới đã lấn biển từ lâu. Việt Nam cũng đã có lịch sử về lấn biển. Việt Nam có Kiên Giang với thành phố Rạch Giá đã lấn biển hàng nghìn hecta, gần như một nửa thành phố là lấn biển. Nhờ địa hình thuận lợi, việc lấn biển được thực hiện tương đối đơn giản. Giờ đây, Rạch Giá là thành phố đẹp và sôi động, nhưng vẫn giữ nét thanh bình với đô thị được quy hoạch bài bản, khang trang nhiều nơi ao ước. Có thể nói Kiên Giang đã lấn thành công, và không những thế tiếp tục muốn lấn biển ở Hà Tiên, bao gồm ý tưởng về những đảo ở ngoài để kết nối với Phú Quốc.Như vậy, các dự án lấn biển cần có những ý tưởng rồi mới vạch ra quy hoạch cảnh quan tương xứng. Chúng ta từng có những dự án lấn biển như ở vịnh Bái Tử Long, sớm bị lên án khi cố gắng khoanh vùng, biến núi đá trên vịnh trở thành “hòn non bộ” - cảnh quan của khu đô thị. Điều này có nghĩa, dự án bị phản đối không phải vì lấn biển mà bởi ý tưởng nghèo nàn, quy hoạch chắp vá, không phát huy được tiềm năng biển. Ý nghĩa quan trọng của một dự án lấn biển là phải mang lại mục tiêu chung, lợi ích cho địa phương, đất nước. Nếu dự án lấn biển được nghiên cứu kỹ lưỡng, quy hoạch bài bản vì mục tiêu chung sẽ là cơ hội để khai thác tốt không gian biển, tạo dư địa phát triển như chủ trương thông suốt hiện nay.* Sau Kiên Giang, Quảng Ninh, TP.HCM…, Đà Nẵng là địa phương mới nhất đang gây chú ý với dự án lấn biển tại Vịnh Đà Nẵng để làm khu thương mại tự do. Theo ông, hoạt động lấn biển sẽ giúp giải quyết vấn đề gì và mang lại lợi ích như thế nào cho TP sông Hàn?- Việc lấn biển làm Khu thương mại tự do (TMTD) đã được Thủ tướng đồng ý chủ trương, nhằm tạo quỹ đất mới, mở rộng không gian phát triển cho Đà Nẵng. Hiện nay, Nhà nước đã quyết định cho đầu tư Khu TMTD thế hệ mới ở Liên Chiểu, nhưng quỹ đất để thực hiện dự án vẫn là một vấn đề. Bởi vì đất ở phía tây bờ của khu vực Liên Chiểu rất là ít.Khu TMTD thế hệ mới sẽ gồm chủ yếu là hoạt động logistics. Do đó, hạ tầng kết nối với Cảng Liên Chiểu phải được đảm bảo, bởi nơi đây rất gần đường sắt, đường bộ cao tốc, trong định hướng trở thành điểm trung chuyển hàng hóa. Cũng vì thế, việc lấn biển đóng vai trò quan trọng. Việc lấn bao nhiêu chúng ta cần phải bàn thảo xem xét nhưng lấn biển là yêu cầu tất yếu để tạo ra mặt bằng trở thành bến tàu, kho hàng, hoặc nhà máy, công xưởng ở mức độ phù hợp để phục vụ cho các hoạt động của Khu TMTD.Nếu không lấn biển sẽ không hình thành được một cảng trung chuyển và cảng container tầm cỡ quốc tế. Mấu chốt là tạo nên một mặt bằng không quá xa bờ, kết hợp khai thác toàn bộ hệ thống tàu biển và kết nối với các phân khu khác của khu TMTD. Việc lấn biển, tạo ra mô hình như “đảo nhân tạo” cũng giúp dễ dàng kiểm soát về mặt ra vào, thuế quan… thuận lợi hơn trong bờ.* Mới đây nhất, chủ trì họp Ban Chỉ đạo thực hiện Nghị quyết 136, Thủ tướng đã chỉ đạo Đà Nẵng nghiên cứu triển khai nhanh khu lấn biển; cùng với đó tăng cường công tác truyền thông để người dân hiểu, tạo đồng thuận trong việc thực hiện Nghị quyết. Ông kỳ vọng như thế nào về việc triển khai khu TMTD của Đà Nẵng trong thời gian tới?- Tôi nghĩ Đà Nẵng đã bắt đầu câu chuyện về Khu TMTD thế hệ mới từ năm trước. Lãnh đạo thành phố cũng rất quan tâm và tập trung chỉ đạo cho dự án. Theo đề án thành lập, quy mô diện tích của Khu TMTD Đà Nẵng đến giai đoạn hoàn chỉnh hạ tầng và đồng bộ các khu chức năng đạt khoảng 2.317 ha, được bố trí tại 10 vị trí không liền kề, gắn kết với Cảng biển Liên Chiểu và sân bay quốc tế Đà Nẵng, trong đó vị trí lấn biển khoảng hơn 300 ha tại Vịnh Đà Nẵng.Tại đây, bên cạnh vị trí để làm đê chắn sóng, cầu tàu, kho bãi, theo tôi có thể nghiên cứu ý tưởng về đảo nhân tạo với công trình điểm nhấn đặc biệt. Chẳng hạn một thủy cung và một đường ngầm dưới mặt nước dẫn ra đảo. Trước đây tôi từng đề xuất với lãnh đạo Đà Nẵng để nghiên cứu. Ý tưởng này hi vọng có thể được tiếp nối để không chỉ thúc đẩy Khu TMTD thế hệ mới, mà còn thúc đẩy lĩnh vực du lịch, hướng tới mục tiêu phát triển đột phá cho Đà Nẵng. Chính các công trình điểm nhấn sẽ góp phần làm nổi bật khu TMTD Đà Nẵng so với các mô hình khác trên thế giới, bên cạnh chức năng chính về thương mại, logistics. Các hoạt động sẽ tương hỗ cho nhau.Như Trung Quốc đã đưa cả đảo Hải Nam trở thành Khu TMTD với cảng TMTD lớn nhất thế giới. Đây được xem như Hồng Kông thứ hai của Trung Quốc. Nhưng Hải Nam vẫn đang tiếp tục phát triển các dự án đảo nhân tạo (đảo Hải Hoa, đảo Phượng Hoàng) trên vùng vịnh. Với Đà Nẵng, nếu có các hòn đảo nhân tạo thiết lập hạ tầng quan trọng cho khu TMTD, đồng thời phát triển khu du lịch, nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí đẳng cấp cao và bên dưới là một thủy cung, ban đêm trở thành “viên ngọc” rực sáng trên vịnh… thì đây sẽ là điểm nhấn ấn tượng cho thành phố.Có thể nói, lấn biển để tạo quỹ đất xây dựng hạ tầng, là hoạt động đóng vai trò tất yếu để hình thành Khu TMTD thế hệ mới đúng nghĩa. Tất nhiên cần có tính toán kỹ càng trong công tác quy hoạch, nghiên cứu đánh giá, nhưng rất cần triển khai ngay để tiếp nối những nỗ lực của chính quyền Đà Nẵng thời gian qua. Đây phải là mặt trận ưu tiên nhất của Đà Nẵng trong giai đoạn hiện nay, chứ không thể chờ đợi thêm nữa.Ảnh tết gia đình, thương nhớ xuân quê…
Những ngày cuối năm 2024, ông Phan Hữu Lượng (83 tuổi) và hơn 10 hộ dân sống tại thôn La Vân Thượng, xã Quảng Thọ, H.Quảng Điền (Thừa Thiên - Huế) thấp thỏm lo lắng sau vụ sạt lở nghiêm trọng trước nhà. Căn nhà của ông Lượng nằm hướng mặt ra bờ sông Rào Cùng, là hộ bị ảnh hưởng nặng nhất sau vụ sạt lở xảy ra đêm 28.12. Ông Lượng kể, tối 28.12, ông bất ngờ nghe tiếng nổ lớn trước nhà. Sáng hôm sau, ông phát hiện con đường đất dọc bờ sông bị sạt lở nghiêm trọng, ăn sâu gần đến cổng nhà ông.Đây cũng là con đường đi lại của hơn 10 hộ dân sống tại xóm Phường (thôn La Vân Thượng). Theo ghi nhận, sau sạt lở, hơn 200 m của tuyến đường đất này bị nứt toác, có đoạn trượt dài hơn 1 m, khiến người dân không thể lưu thông.Chứng kiến cảnh tượng này, ông Lượng không khỏi lo lắng. "Mấy hôm nay tôi mất ăn mất ngủ. Nếu tiếp tục xảy ra sạt lở thì căn nhà của tôi sẽ bị đổ sập, tết nhất đến nơi rồi mà như thế này thì quá khổ", ông nói.Nhiều hộ dân sống trong khu vực này mong muốn chính quyền địa phương có phương án xây kè để ngăn sạt lở ăn sâu vào nhà, đồng thời làm lại con đường để người dân thuận tiện trong việc đi lại.Có mặt tại hiện trường chỉ đạo công tác khắc phục, ông Lê Ngọc Bảo, Chủ tịch UBND H.Quảng Điền, động viên người dân, cho biết trước mắt địa phương sẽ khắc phục tạm thời bằng cách đổ đất, đá cấp phối những đoạn bị sạt lở, đảm bảo an toàn cho người dân lưu thông."Trước mắt, huyện sẽ chỉ đạo ban đầu tư xử lý khẩn cấp, tạo đường đi cho bà con ổn định trong dịp cuối năm và Tết Nguyên đán sắp tới", ông Bảo nói.Lãnh đạo H.Quảng Điền cũng sẽ báo cáo tình hình với các cấp có thẩm quyền và đề nghị thực hiện dự án xây kè kiên cố chống sạt lở.
Vì sao khách quốc tế 'bỏ rơi' Trung Quốc?
Tờ Khmer Times hôm nay 17.1 dẫn thông báo từ CMAC cho hay hai người rà phá bom mìn, Pov Nepin và Oeun Chandara, đã tử nạn khi đang rà phá một bãi mìn rộng hơn 82.500 m2. Bãi mìn này được phân loại là bãi mìn đường bộ cũ và những quả mìn còn sót lại ở đó là do lực lượng Pol Pot đặt trong giai đoạn từ năm 1982-1989, theo Khmer Times.Bãi mìn nói trên là một phần trong kế hoạch rà phá bom mìn năm 2024 của tổ chức rà phá bom mìn HALO Trust. CMAC đã tiếp quản việc rà phá theo dự án do Đức tài trợ này cho năm 2025.Ông Lý Thuch, Phó chủ tịch thứ nhất của Cơ quan Hành động Bom mìn và Hỗ trợ Nạn nhân Campuchia (CMAA) hôm 16.1 đã vô cùng thương tiếc về "sự mất mát của những người lính rà phá bom mìn dũng cảm đã hy sinh tính mạng của mình trong lúc làm việc để đảm bảo đất đai an toàn cho người dân".Ông Thuch nhấn mạnh: "Trước sự mất mát thương tâm này, chúng ta phải tăng cường hơn nữa các biện pháp an toàn cho tất cả những người rà phá bom mìn". Ông cho biết thêm CMAA sẽ tìm ra nguyên nhân vụ nổ mìn.Cũng theo ông Thuch, CMAA sẽ hỗ trợ gia đình của cả hai người đàn ông tử nạn nói trên tổ chức tang lễ theo nghi thức Phật giáo và lưu ý rằng Hội Chữ thập đỏ Campuchia cũng như các tổ chức khác sẽ viện trợ.Từ năm 1997-2024, tổng cộng có 156 nhân viên rà phá bom mìn đã thiệt mạng hoặc bị thương, trong đó có 31 trường hợp tử vong và 125 trường hợp bị thương dẫn đến tàn tật, theo Khmer Times.Tại một hội nghị chống bom mìn được tổ chức tại thành phố Siem Riep vào tháng 11.2024, Thủ tướng Campuchia Hun Manet cho hay kể từ năm 1992, Campuchia đã rà phá hơn 3.000 km2 đất có bom mìn, phá hủy hơn một triệu quả mìn và ba triệu vật liệu nổ còn sót lại sau chiến tranh. Ông cho biết thêm cần phải rà phá thêm hơn 1.600 km2 đất bị ô nhiễm nên còn khoảng một triệu người Campuchia bị ảnh hưởng bởi bom mìn còn sót lại sau chiến tranh, theo AFP.
Phát biểu tại buổi lễ, Phó chủ tịch UBND TP.HCM Dương Ngọc Hải cho biết, trong 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, Đảng, Nhà nước và người dân Việt Nam - Trung Quốc luôn trân trọng và nhận thức sâu sắc về ý nghĩa to lớn của việc giữ gìn và phát huy tình hữu nghị truyền thống giữa hai dân tộc. "Mối quan hệ gắn bó, hợp tác bền chặt giữa hai Đảng, hai Nhà nước đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Mao Trạch Đông cùng các thế hệ lãnh đạo tiền bối dày công xây dựng, vun đắp, trở thành nền tảng vững chắc cho sự phát triển không ngừng của quan hệ song phương. Trên cơ sở phương châm 16 chữ, tinh thần 4 tốt và phương hướng 6 hơn, Việt Nam luôn coi trọng, duy trì và phát triển quan hệ với Trung Quốc. Bên cạnh đó, Việt Nam đánh giá cao việc Trung Quốc coi Việt Nam là hướng ưu tiên, lựa chọn chiến lược trong chính sách ngoại giao láng giềng; ủng hộ Việt Nam phát triển quan hệ đối ngoại rộng mở, hữu nghị", ông Hải cho biết.Hiện Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ tư của Trung Quốc toàn cầu và tiếp tục giữ vị trí đối tác thương mại lớn nhất trong ASEAN. Kim ngạch xuất nhập khẩu giữa hai nước đạt mốc lịch sử, lần đầu tiên đạt trên 205 tỉ USD năm 2024. Các hoạt động giao lưu nhân dân và văn hóa giữa Việt Nam và Trung Quốc ngày càng được mở rộng, với nội dung phong phú và hình thức đa dạng, trở thành điểm nhấn quan trọng trong quan hệ hai nước. Theo ông Hải, TP.HCM hiện có quan hệ hữu nghị hợp tác với 8 địa phương Trung Quốc. Tính đến cuối năm 2024, Trung Quốc có 835 dự án đầu tư còn hiệu lực tại thành phố với tổng vốn đạt khoảng 344 triệu USD. Về thương mại, đến tháng 11.2024, kim ngạch xuất nhập khẩu giữa TP.HCM - Trung Quốc đạt 21,7 tỉ USD.Đặc biệt, TP.HCM và Trung Quốc sẽ tiếp tục triển khai hợp tác hiệu quả trên lĩnh vực đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức của thành phố. Gần đây nhất, thành phố đã tổ chức 3 lớp nghiên cứu thực tế tại Quảng Đông, Trùng Khánh và Thượng Hải cho cán bộ TP.HCM."TP.HCM sẽ tiếp tục phát huy và thúc đẩy quan hệ hữu nghị truyền thống với Trung Quốc, tăng cường tuyên truyền sâu rộng đến các tầng lớp nhân dân. TP.HCM sẽ nỗ lực làm hết sức mình để góp phần vun đắp cho quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Trung Quốc, quan hệ hữu nghị hợp tác giữa thành phố với 8 địa phương kết nghĩa của Trung Quốc, ngày càng đơm hoa kết trái, mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững, đúng như lời ca ngợi của Chủ tịch Hồ Chí Minh lúc sinh thời, tinh thần hữu nghị quang vinh muôn đời'', ông Hải chia sẻ.Tại buổi lễ, ông Hà Vĩ, Đại sứ Trung Quốc tại Việt Nam nhận định, thực tiễn 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Trung Quốc, đặc biệt là xây dựng cộng đồng chia sẻ tương lai đã cho thấy lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai nước đã hình thành một nhận thức chung vững chắc là: láng giềng hữu nghị luôn là đại cục và lợi ích lớn của quan hệ Việt Nam - Trung Quốc.Nhân dịp này, ông Hà Vĩ có một số đề xuất nhằm thúc đẩy hợp tác giữa TP.HCM với các tỉnh thành của Trung Quốc."Một là tăng cường trao đổi kinh nghiệm quản lý đất nước, cùng nhau nâng cao 'độ cao' của hợp tác địa phương. Hai là thắt chặt mối liên kết lợi ích về kinh tế, thương mại và đầu tư, cùng nhau khai thác 'độ sâu' của tiềm năng hợp tác địa phương. Ba là xây dựng nhiều hơn nữa các nền tảng giao lưu nhân dân, cùng hâm nóng các hợp tác địa phương", Đại sứ Trung Quốc tại Việt Nam đề nghị.Bên cạnh đó, ông Hà Vĩ hy vọng TP.HCM sẽ tận dụng tốt kênh giao lưu với các thành phố kết nghĩa của Trung Quốc, triển khai hoạt động giao lưu nhân văn kết nối nhân dân, lan tỏa tình hữu nghị Việt Nam - Trung Quốc.
Biến động vận chuyển hàng hải từ khủng hoảng biển Đỏ
Lễ hội Áo dài TP.HCM lần thứ 10 năm 2024 với chủ đề "Tôi yêu Áo dài Việt Nam" sẽ diễn từ ngày 7-17.3. Sự kiện do Sở Du lịch và Hội Liên hiệp phụ nữ TP.HCM phối hợp cùng các sở, ban ngành tổ chức, đang nhận được sự quan tâm của nhiều du khách và bạn trẻ.
