Việt Nam vươn lên top đầu “đường đua xanh”
Những năm đầu 80 của thế kỷ trước, ở quê tôi, một vùng thuần nông tại Nghệ An, gần như nhà nào cũng thiếu ăn quanh năm. Những bữa ăn chỉ toàn cơm độn khoai lang, mì hạt kèm với rau má, củ chuối luộc đã ám ảnh đám trẻ lên 6 - 7 tuổi như tôi. Và chúng tôi chỉ mong tết đến. Tết có bánh chưng, có thịt, có cơm trắng, áo mới… dù nó đến và đi rất nhanh. Tết Nguyên đán ở quê tôi bắt đầu từ ngày 23 tháng chạp bằng lễ cúng ông Táo. Ở thời buổi đói kém ấy, nghi thức cúng lễ rất đơn giản, chủ yếu là đồ chay, rất ít nhà cúng mặn và chúng tôi, những đứa trẻ háu ăn cũng chẳng được thụ lộc đáng kể. Tết chỉ thực sự chạm ngõ mọi nhà từ ngày 27 tháng chạp. Buổi sáng hôm đó, tiếng lợn eng éc từ làng trên, xóm dưới rộn lên, nghe thật náo nhiệt. Đây là thời điểm các hợp tác xã nông nghiệp mổ lợn để chia thịt cho các xã viên ăn tết. Những năm 1980, cha tôi còn trong quân ngũ, mẹ tôi, tôi và đứa em được nhận thịt ăn tết. Chúng tôi vây quanh sân kho hợp tác xã xem người lớn mổ lợn. Trong không khí đầy niềm vui và sự háo hức, chúng tôi hồi hộp chờ đợi giây phút được chia thịt mang về. Những mảng thịt được xẻ ra, chia nhỏ, để trên những chiếc nong bằng tre. Một người cầm quyển sổ, đọc danh sách xã viên để 4 - 5 người khác cân thịt. Những phần thịt có cả xương được xâu vào sợi lạt nứa. Mỗi khẩu được 2 lạng thịt (200 gram). Nhà tôi 3 khẩu nên được 6 lạng, kèm theo mấy miếng lòng đã luộc. Nhận khẩu phần của gia đình, tôi háo hức cầm xâu thịt mang về, vừa đi vừa chạy, lòng đầy hân hoan.Mẹ tôi chia mấy miếng lòng cho hai anh em tôi ăn trước. Lòng đã nguội ngắt nhưng vẫn ngon vô cùng. Phần thịt lợn, mẹ tôi tách mỡ, đem vùi vào cái bồ đựng muối ở xó bếp để dành chiên lấy mỡ xào rau. Thịt nạc, mẹ tôi kho mặn. Niêu thịt kho nhỏ bé không đủ ăn trong những ngày tết nhưng vị ngon của nó vẫn theo tôi đến bây giờ.Chợ Vẹo ở xã bên, cách làng tôi vài cây số, họp vào các ngày chẵn. 28 tháng chạp hằng năm, chợ này đông vui nhất vì đó là phiên chính của chợ tết. Mẹ tôi bưng cái mủng đan bằng tre, đội nón, dắt em tôi đi chợ. Tôi nhảy chân sáo theo sau. Mưa xuân lất phất, con đường làng lép nhép bùn đất. Chợ tết nhộn nhịp người mua kẻ bán, rất vui. Mẹ tôi thường mua áo quần cho anh em tôi, rồi mua trầu, cau, một ít cam, cá biển và 1 cân thịt nữa. Mẹ nói có khó đến mấy thì tết cũng phải sắm cho được mấy thứ này. Mẹ tôi đội mủng về, cái tết ùa vào nhà.Sáng mùng 1, mẹ chuẩn bị cau, trầu, cam để chúng tôi đi chúc tết. Mẹ đi trước, tôi và đứa em líu ríu theo sau. Chúng tôi đến nhà người thân trong làng và họ hàng ở làng khác. Với những người lớn tuổi, mẹ tôi mang lễ thường là 3 - 5 quả cau hoặc 1 quả cam làm quà chúc tết. Mẹ đặt lễ ở bàn, lễ phép thưa: "Hôm nay mùng 1 tết, mẹ con chúng con có quả cau đến mừng tuổi ông, bà…". Tôi được mẹ dạy câu chúc tết này và khi lên lớp 1 thì tôi thay mẹ nói lời chúc và được người lớn khen, cho kẹo nên rất sướng. Chúc tết ở quê tôi gọi là mừng tuổi, ý là mừng cho tuổi mới. Đi mừng tuổi, tôi cũng được mừng tuổi, vui nhất khi đó là nhận tiền xu để đánh đáo; được ăn bánh chưng, kẹo bi; những thứ mà khi hết tết, chúng tôi nằm mơ cũng khó thấy. Ở quê tôi, từ xa xưa và đến giờ vẫn thế, trong những ngày tết, mọi người trong làng đều đến nhà nhau mừng năm mới. Ngày trước, quà chỉ là dăm ba quả cau để người lớn ăn trầu hoặc một vài quả cam, nay là một gói bánh. Nhưng việc quà tết nay đã được tinh gọn dần và chủ yếu là đến nhà chơi, chúc tết gia đình, uống nước, trò chuyện. Không ai buộc ai phải đến nhà chúc tết nhưng đã thành phong tục, không đi cứ cảm giác như có lỗi với người khác. Phong tục mừng tuổi giúp mọi người trong làng, trong xã thêm đoàn kết, chia sẻ với nhau. Đến mừng tuổi những người già neo đơn, người có hoàn cảnh khó khăn, ốm đau bệnh tật, trẻ con thường mang bánh còn người lớn thường mang theo ít tiền để thăm hỏi. Quê tôi có ông Thời, hồi đó nhà nghèo nhưng ông sống rất tình nghĩa. Tết nào ông cũng đi mừng tuổi khắp xã, bất kể có quan hệ họ hàng hay không. Ông Thời thường mang theo mấy quả cam, bỏ trong cái túi cước. Vào nhà nào, ông đều mang ra 1 quả, bảo: "Tết không có gì, chỉ có quả cam, tôi đến mừng tuổi cho gia đình năm mới bình an, làm ăn may mắn". Nhà nào cũng vậy, ông Thời chỉ ngồi chừng vài phút, hỏi han chuyện trò ít câu vui vẻ rồi chào đi. Mọi người trong xã đều quý ông, nhận lời chúc, xin trả lại cam cho ông. Ông Thời cười, nói: "Ông bà cho thì tôi xin lại, chúc ông bà năm mới vạn sự như ý". Xưa và nay vẫn thế, cứ sáng sớm mùng 1, ở quê tôi, con cháu kéo đến nhà ông bà, cha mẹ để chúc tết, trước khi đi mừng tuổi những người thân khác. Tiếng cười đùa huyên náo. Các nhà thờ họ rộn ràng tiếng trống tế. Cây nêu dựng khắp ngõ ngách trong làng. Những cô gái xúng xính gánh mâm cỗ đến nhà thờ để cúng tổ tiên. Ngày thường, ở làng chỉ còn phụ nữ và người già, thanh niên và trung niên ra Bắc, vào Nam, xuất ngoại lao động, nhưng cứ đến ngày tết làng lại đông vui, nhộn nhịp. Tết là dịp đoàn tụ khiến những người xa quê đều muốn về với gia đình, người thân. Ở nhà, những người bố, người mẹ già chỉ mong tết đến để con cháu trở về sum họp. Rời làng ngót 30 năm, nhiều người già tôi từng đến nhà mừng tuổi vào ngày tết năm xưa đã thành người thiên cổ, nhưng sự gắn kết từ tục mừng tuổi đã giúp tôi nhớ như in các mối quan hệ họ hàng, dù đã cách nhau nhiều đời. Tết vẫn thế, vẫn mang lại nhiều giá trị tinh thần khiến ai xa quê cũng phải nhớ, phải đau đáu tìm về.Loại củ thường có trong bếp tác dụng không ngờ đối với sức khỏe nam giới
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Medicine ngày 3.2 đã phân tích các mẫu mô não, gan và thận từ 28 người tử vong năm 2016 và 24 người tử vong năm 2024 tại bang New Mexico (Mỹ) cho thấy trung bình có hơn 3.000 microgram nhựa với mỗi gram tế bào ở những người tử vong năm 2016. Con số này tăng thành 5.000 microgram với những người tử vong năm 2024. Các nhà khoa học cũng phát hiện xu hướng gia tăng các hạt vi nhựa trong mô não từ những người tử vong giai đoạn năm 1997 - 2013 tại Mỹ, ngoài ra nồng độ vi nhựa cao hơn nhiều trong mô não so với gan và thận.Theo The Guardian, cơ thể con người ngày càng bị nhiễm vi nhựa - những hạt nhựa có kích thước nhỏ hơn 5 mm. Chúng đã được phát hiện có trong máu, tinh trùng, sữa mẹ, nhau thai và tủy xương. Loại nhựa phổ biến nhất được tìm thấy là polyethylene, được sử dụng trong túi nhựa, bao bì thực phẩm và đồ uống. Nó chiếm trung bình 75% tổng lượng nhựa được sản xuất.Một nghiên cứu khác ngày 30.1 chỉ ra ô nhiễm vi nhựa ngày càng tăng trong nhau thai của trẻ sinh non, ngoài ra còn có nghiên cứu trên chuột phát hiện ra rằng vi nhựa có thể chặn các mạch máu trong não của chuột, gây tổn thương thần kinh, dù lưu ý rằng mạch máu của con người lớn hơn nhiều so với chuột.Theo các chuyên gia, tác động của vi nhựa đến sức khỏe con người chưa được xác định rõ ràng, song chúng được cho là có liên quan đến chứng đột quỵ và đau tim. Ngoài ra, nồng độ vi nhựa được phát hiện cao hơn khoảng 6 lần trong các mẫu não của những người mắc chứng suy giảm trí nhớ. Các nhà khoa học cho rằng cần có thêm những nghiên cứu để hiểu rõ hơn về con đường tiếp xúc với vi nhựa, cũng như rủi ro sức khỏe của nhựa tác động đến các mô của con người.
Thiếu tướng Nguyễn Hoài Phương: Nguy cơ dịch qua biên giới vào nội địa, bùng phát rất lớn
Giá vàng vừa trải qua một tuần đầy kịch tính khi lập đỉnh vào đầu tuần và liên tiếp giảm mạnh những ngày cuối tuần. Hôm nay 3.3, giá vàng thế giới tăng 14 USD/ounce, lên 2.872 USD/ounce, song vẫn cách khá xa mức đỉnh 2.956 USD/ounce lập ngày 24.2.Trao đổi với Thanh Niên, chuyên gia vàng Trần Duy Phương phân tích, tuần qua giá vàng giảm mạnh sau khi đạt đỉnh 2.956 USD/ounce, chủ yếu do giới đầu tư quốc tế chốt lời. Trước đó khoảng 6 - 7 tuần, giá vàng liên tục tăng mạnh, xuất phát từ bối cảnh các quyết định của Tổng thống mỹ Donald Trump tuyên bố đánh thuế vào hàng hóa của nhiều quốc gia, điển hình như Trung Quốc, Mexico, Canada."Nhà đầu tư sợ rủi ro nên tăng tốc mua vào. Khi giá vàng đạt đỉnh, các tin tức cũng cơ bản được tiêu thụ xong, giới đầu tư quốc tế chốt lời dẫn tới giá vàng giảm mạnh. Trong tháng 3, giới đầu tư đang trông ngóng các yếu tố khác như động thái của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) về cắt giảm lãi suất.Khả năng cao trước mắt giá vàng thế giới vẫn chịu áp lực suy giảm. Dự báo trong tháng 3, giá vàng có khả năng điều chỉnh giảm xuống dưới 2.800 USD/ounce, trước khi bật tăng trở lại", ông Phương nói.Vị chuyên gia chia sẻ, thời gian tới vẫn còn nhiều yếu tố hỗ trợ cho vàng như tương lai chiến tranh Nga - Ukraine chưa rõ ràng; câu chuyện thuế quan mà Mỹ áp cho hàng hóa các nước vẫn phức tạp; động thái gom mua vàng của các ngân hàng T.Ư..."Chính sách điều hành của ông Trump sẽ tiếp tục tạo nhiều căng thẳng trên thị trường tài chính. Bởi vậy sau nhịp giảm, giá vàng sẽ có lúc tăng, lúc giảm nhưng đà chung là tăng. Giá vàng có thể tăng cao nhất lên khoảng 3.100 USD/ounce trong năm nay, xuất hiện khoảng cuối quý 2, chậm nhất là trong quý 3", ông Phương dự báo.Theo chuyên gia vàng Dương Anh Vũ, thời gian qua, thông tin về thuế quan của Mỹ đã phản ánh vào vàng rõ nét. Sắp tới, thị trường sẽ có phản ứng "lờn" hơn đối với những thông tin liên quan đến thuế. Thông tin cần theo dõi hiện nay là lãi suất của các ngân hàng T.Ư như thế nào. Lạm phát ở Mỹ tăng lên thì khả năng Fed chưa vội giảm lãi suất, điều này gây bất lợi cho vàng. Nhìn nhận hiện vàng đang trong vùng nhạy cảm, giá vàng trong nước chỉ mới giảm nhẹ, ông Vũ khuyến nghị ngưng mua vào.Khẳng định giá vàng trong nước chắc chắn sẽ biến động theo giá vàng thế giới, song ông Phương lưu ý, giá vàng thế giới biến động rất nhanh, trong khi giá vàng trong nước luôn có độ trễ khoảng 2 tuần so với giá vàng thế giới.Ví dụ, thời gian qua, giá vàng thế giới có lúc liên tục tăng, tổng đợt tăng khoảng 200 USD/ounce, nhưng giá vàng trong nước tăng rất chậm. Thậm chí, có thời điểm giá vàng trong nước giảm dù giá vàng thế giới đang tăng, vì lực bán trong nước nhiều. Cá biệt, có lúc giá vàng trong nước thấp hơn giá vàng thế giới khoảng 500.000 - 600.000 đồng/lượng.Tuần qua, giá vàng thế giới giảm sâu, nhưng giá vàng trong nước suy giảm khá nhẹ. Lẽ ra phải giảm 2 triệu đồng/lượng mới là cùng nhịp, thực tế lại chỉ giảm khoảng 500.000 - 600.000 đồng/lượng. Dự báo, khoảng 2 tuần tới giá vàng trong nước sẽ bắt nhịp giảm giá rõ ràng hơn.Từ những phân tích trên, ông Phương đưa ra lời khuyên: "Nhà đầu tư trong nước nên kiên nhẫn chờ thêm để mua được vàng với vùng giá tốt, tỷ suất sinh lời cao hơn. Đầu tư cũng nên chia tỷ lệ khoảng 60% vào vàng, còn lại đầu tư các kênh khác như gửi tiết kiệm hay chứng khoán... Cả năm nay, vàng vẫn là kênh đầu tư tiềm năng nhưng chắc chắn không thể bằng năm trước".Theo Thông báo 65/TB-VPCP của Văn phòng Chính phủ về kết luận của Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc, Trưởng ban Chỉ đạo điều hành giá, tại cuộc họp của ban chỉ đạo về công tác quản lý, điều hành giá năm 2024 và định hướng công tác điều hành giá năm 2025, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc yêu cầu Ngân hàng Nhà nước phối hợp với các cơ quan liên quan thực hiện các giải pháp quản lý vàng hiệu quả, phù hợp, bảo đảm thị trường vàng hoạt động ổn định, công khai, minh bạch.Cùng đó, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát, ngăn chặn và xử lý nghiêm hành vi buôn lậu vàng.
Ngày 18 và 19.1, chung cư Saigonres Plaza (P.26, Q.Bình Thạnh) tổ chức hội chợ xuân cho cư dân mua sắm tết. Đây là dịp gắn kết tình hàng xóm ở chung cư, chi phí thu được từ cho thuê gian hàng được ban tổ chức dành tặng lao công, bảo vệ và trao thưởng cư dân. Bất ngờ hơn, có cư dân trúng giải cũng dùng số tiền đó tặng quà cho lao công, bảo vệ."Ở chung cư có tình hàng xóm không?" - nhiều người vẫn hỏi nhau như vậy khi nhắc đến tình làng nghĩa xóm. Riêng với cư dân ở Saigonres Plaza, nhiều người sẽ khẳng định chắc nịch là "có" vì các nhóm mua bán, giúp nhau mùa dịch hay giao lưu ở sân chung cư đã gắn kết những người không quen biết lại với nhau.Chị Hoàng Thúy Bằng (40 tuổi) cho biết, đây là năm thứ sáu chung cư tổ chức hội chợ xuân. Là người vận động hàng xóm tham gia từ những năm đầu, chị Bằng nhận xét, không khí xuân ở hội chợ giúp mọi người gắn kết hơn. "Tôi muốn con gái cảm nhận được tình người, yêu thương, chia sẻ nên để bé cùng trang trí và bán hàng. May mắn được những người hàng xóm ủng hộ nhiệt tình, toàn bộ số tiền nhận giải và tiền bán được trong 2 ngày, tôi sẽ cùng con gái mua những phần quà tết tặng các cô chú lao công, bảo vệ", chị Bằng chia sẻ.Chị Nguyễn Phạm Đình Trân (30 tuổi) – gian hàng được chờ đợi mỗi phiên hội chợ năm nay tiếp tục gây ấn tượng bởi cách bày biện liễn, đồ trang trí tết bắt mắt. Theo chị Trân, không khí hội chợ xuân sau nhiều lần tổ chức ở chung cư vẫn náo nhiệt, nhưng cả người bán và ban tổ chức đã chăm chút hơn. "Năm nay nhiều gian hàng đầu tư trang trí, ban tổ chức chuẩn bị sân khấu, tiểu cảnh đẹp nên bà con trong chung cư mặc áo dài xuống check-in, chụp ảnh tết nhiều mà không phải đi xa. Vui nhất là tôi được gặp trực tiếp, quen biết nhiều hàng xóm", chị Trân bày tỏ.Trong khuôn viên sân chung cư với nhiều cây xanh, các gian hàng nằm san sát nhau với tấm trải bàn màu đỏ, trang trí thêm hoa mai vàng, cư dân thoải mái mua bán, chụp ảnh. Nhiều cư dân tranh thủ mua bánh kẹo và đồ trang trí tết, đưa trẻ xuống trải nghiệm không gian tết.Bà Kim Tuyền (50 tuổi), cư dân cũ nhưng năm nào cũng quay về thuê gian hàng với giá 50.000 đồng/ngày để bán những món ăn quen thuộc. Theo bà Tuyền, khi chung cư vừa ra thông báo là những người hàng xóm cũ lại rủ bà cùng bán cho vui. "Mà vui thiệt, tôi gặp rất nhiều người quen, khách mua hàng online trực tiếp. Phí thuê rẻ nên ai tham gia bán cũng được, như chơi đồ hàng. Đây cũng là cơ hội để 2 con tôi trải nghiệm không khí tết, phụ mẹ bán hàng", bà Tuyền nói.Ông Tống Thành Long, Trưởng ban quản lý chung cư Saigonres Plaza cho hay, hội chợ xuân được tổ chức như truyền thống, cư dân rất trông chờ. Đến 26 – 27 tháng chạp, chung cư tiếp tục tổ chức nấu bánh chưng cho bà con. Không khí tươi vui, ngập tràn hương vị tết giúp gắn kết cư dân với nhau, văn phòng Ban quản lý cũng tham gia 1 gian hàng cùng cư dân."Chúng tôi thu phí tượng trưng là 100.000 đồng/2 ngày tham gia cho mỗi gian hàng. Toàn bộ số tiền này sẽ được gửi bảo vệ, lao công vì góp phần giữ vệ sinh, an ninh trật tự trong chung cư và trao thưởng cho gian hàng trang trí đẹp", ông Long thông tin.
NSND Lan Hương tiết lộ cuộc sống hôn nhân bên NSƯT Đỗ Kỷ
Trong năm 2024, Tùng Dương gây chú ý với ca khúc Tái sinh. Không chỉ "công phá" thị trường nhạc Việt, ca khúc này còn "làm mưa làm gió" ở Trung Quốc. Tuy nhiên, bên cạnh những lời khen ngợi về giai điệu hay đánh giá cao cách hát nội lực của Tùng Dương, cũng có ý kiến cho rằng ca khúc đang cổ súy cho việc ngoại tình.Trong chương trình HOT THÌ HỎI của Báo Thanh Niên (phát trên kênh YouTube, TikTok iHay và YouTube, TikTok, Fanpage Báo Thanh Niên), Tùng Dương thẳng thắn lên tiếng về những ý kiến trái chiều này. Anh cũng không ngại chia sẻ quan điểm về việc "say nắng" một ai đó trong cuộc sống.Bản hit Tái sinh và ca sĩ Tùng Dương sẽ là chủ đề chính cho chương trình số 1 HOT THÌ HỎI - talkshow giải trí hoàn toàn mới bám sát những vấn đề nóng hổi của các nghệ sĩ nổi tiếng đang được quan tâm do Báo Thanh Niên sản xuất, phát trên kênh YouTube, TikTok iHay TV và YouTube, Fanpage Báo Thanh Niên.Khán giả sẽ có cơ hội khám phá những góc khuất đằng sau bản hit Tái sinh và hiểu rõ hơn về quá trình sáng tạo cũng như ý nghĩa sâu sắc của ca khúc này trong chương trình HOT THÌ HỎI số đầu tiên.Chương trình số 1 HOT THÌ HỎI - talkshow giải trí hoàn toàn mới bám sát những vấn đề nóng hổi của các nghệ sĩ nổi tiếng đang được quan tâm do Báo Thanh Niên sản xuất, phát trên kênh YouTube, TikTok iHay TV và YouTube, Fanpage Báo Thanh Niên.
