Ngoại trưởng Mỹ cáo buộc lãnh sự quán Trung Quốc ở New York là ổ gián điệp
Những năm đầu 80 của thế kỷ trước, ở quê tôi, một vùng thuần nông tại Nghệ An, gần như nhà nào cũng thiếu ăn quanh năm. Những bữa ăn chỉ toàn cơm độn khoai lang, mì hạt kèm với rau má, củ chuối luộc đã ám ảnh đám trẻ lên 6 - 7 tuổi như tôi. Và chúng tôi chỉ mong tết đến. Tết có bánh chưng, có thịt, có cơm trắng, áo mới… dù nó đến và đi rất nhanh. Tết Nguyên đán ở quê tôi bắt đầu từ ngày 23 tháng chạp bằng lễ cúng ông Táo. Ở thời buổi đói kém ấy, nghi thức cúng lễ rất đơn giản, chủ yếu là đồ chay, rất ít nhà cúng mặn và chúng tôi, những đứa trẻ háu ăn cũng chẳng được thụ lộc đáng kể. Tết chỉ thực sự chạm ngõ mọi nhà từ ngày 27 tháng chạp. Buổi sáng hôm đó, tiếng lợn eng éc từ làng trên, xóm dưới rộn lên, nghe thật náo nhiệt. Đây là thời điểm các hợp tác xã nông nghiệp mổ lợn để chia thịt cho các xã viên ăn tết. Những năm 1980, cha tôi còn trong quân ngũ, mẹ tôi, tôi và đứa em được nhận thịt ăn tết. Chúng tôi vây quanh sân kho hợp tác xã xem người lớn mổ lợn. Trong không khí đầy niềm vui và sự háo hức, chúng tôi hồi hộp chờ đợi giây phút được chia thịt mang về. Những mảng thịt được xẻ ra, chia nhỏ, để trên những chiếc nong bằng tre. Một người cầm quyển sổ, đọc danh sách xã viên để 4 - 5 người khác cân thịt. Những phần thịt có cả xương được xâu vào sợi lạt nứa. Mỗi khẩu được 2 lạng thịt (200 gram). Nhà tôi 3 khẩu nên được 6 lạng, kèm theo mấy miếng lòng đã luộc. Nhận khẩu phần của gia đình, tôi háo hức cầm xâu thịt mang về, vừa đi vừa chạy, lòng đầy hân hoan.Mẹ tôi chia mấy miếng lòng cho hai anh em tôi ăn trước. Lòng đã nguội ngắt nhưng vẫn ngon vô cùng. Phần thịt lợn, mẹ tôi tách mỡ, đem vùi vào cái bồ đựng muối ở xó bếp để dành chiên lấy mỡ xào rau. Thịt nạc, mẹ tôi kho mặn. Niêu thịt kho nhỏ bé không đủ ăn trong những ngày tết nhưng vị ngon của nó vẫn theo tôi đến bây giờ.Chợ Vẹo ở xã bên, cách làng tôi vài cây số, họp vào các ngày chẵn. 28 tháng chạp hằng năm, chợ này đông vui nhất vì đó là phiên chính của chợ tết. Mẹ tôi bưng cái mủng đan bằng tre, đội nón, dắt em tôi đi chợ. Tôi nhảy chân sáo theo sau. Mưa xuân lất phất, con đường làng lép nhép bùn đất. Chợ tết nhộn nhịp người mua kẻ bán, rất vui. Mẹ tôi thường mua áo quần cho anh em tôi, rồi mua trầu, cau, một ít cam, cá biển và 1 cân thịt nữa. Mẹ nói có khó đến mấy thì tết cũng phải sắm cho được mấy thứ này. Mẹ tôi đội mủng về, cái tết ùa vào nhà.Sáng mùng 1, mẹ chuẩn bị cau, trầu, cam để chúng tôi đi chúc tết. Mẹ đi trước, tôi và đứa em líu ríu theo sau. Chúng tôi đến nhà người thân trong làng và họ hàng ở làng khác. Với những người lớn tuổi, mẹ tôi mang lễ thường là 3 - 5 quả cau hoặc 1 quả cam làm quà chúc tết. Mẹ đặt lễ ở bàn, lễ phép thưa: "Hôm nay mùng 1 tết, mẹ con chúng con có quả cau đến mừng tuổi ông, bà…". Tôi được mẹ dạy câu chúc tết này và khi lên lớp 1 thì tôi thay mẹ nói lời chúc và được người lớn khen, cho kẹo nên rất sướng. Chúc tết ở quê tôi gọi là mừng tuổi, ý là mừng cho tuổi mới. Đi mừng tuổi, tôi cũng được mừng tuổi, vui nhất khi đó là nhận tiền xu để đánh đáo; được ăn bánh chưng, kẹo bi; những thứ mà khi hết tết, chúng tôi nằm mơ cũng khó thấy. Ở quê tôi, từ xa xưa và đến giờ vẫn thế, trong những ngày tết, mọi người trong làng đều đến nhà nhau mừng năm mới. Ngày trước, quà chỉ là dăm ba quả cau để người lớn ăn trầu hoặc một vài quả cam, nay là một gói bánh. Nhưng việc quà tết nay đã được tinh gọn dần và chủ yếu là đến nhà chơi, chúc tết gia đình, uống nước, trò chuyện. Không ai buộc ai phải đến nhà chúc tết nhưng đã thành phong tục, không đi cứ cảm giác như có lỗi với người khác. Phong tục mừng tuổi giúp mọi người trong làng, trong xã thêm đoàn kết, chia sẻ với nhau. Đến mừng tuổi những người già neo đơn, người có hoàn cảnh khó khăn, ốm đau bệnh tật, trẻ con thường mang bánh còn người lớn thường mang theo ít tiền để thăm hỏi. Quê tôi có ông Thời, hồi đó nhà nghèo nhưng ông sống rất tình nghĩa. Tết nào ông cũng đi mừng tuổi khắp xã, bất kể có quan hệ họ hàng hay không. Ông Thời thường mang theo mấy quả cam, bỏ trong cái túi cước. Vào nhà nào, ông đều mang ra 1 quả, bảo: "Tết không có gì, chỉ có quả cam, tôi đến mừng tuổi cho gia đình năm mới bình an, làm ăn may mắn". Nhà nào cũng vậy, ông Thời chỉ ngồi chừng vài phút, hỏi han chuyện trò ít câu vui vẻ rồi chào đi. Mọi người trong xã đều quý ông, nhận lời chúc, xin trả lại cam cho ông. Ông Thời cười, nói: "Ông bà cho thì tôi xin lại, chúc ông bà năm mới vạn sự như ý". Xưa và nay vẫn thế, cứ sáng sớm mùng 1, ở quê tôi, con cháu kéo đến nhà ông bà, cha mẹ để chúc tết, trước khi đi mừng tuổi những người thân khác. Tiếng cười đùa huyên náo. Các nhà thờ họ rộn ràng tiếng trống tế. Cây nêu dựng khắp ngõ ngách trong làng. Những cô gái xúng xính gánh mâm cỗ đến nhà thờ để cúng tổ tiên. Ngày thường, ở làng chỉ còn phụ nữ và người già, thanh niên và trung niên ra Bắc, vào Nam, xuất ngoại lao động, nhưng cứ đến ngày tết làng lại đông vui, nhộn nhịp. Tết là dịp đoàn tụ khiến những người xa quê đều muốn về với gia đình, người thân. Ở nhà, những người bố, người mẹ già chỉ mong tết đến để con cháu trở về sum họp. Rời làng ngót 30 năm, nhiều người già tôi từng đến nhà mừng tuổi vào ngày tết năm xưa đã thành người thiên cổ, nhưng sự gắn kết từ tục mừng tuổi đã giúp tôi nhớ như in các mối quan hệ họ hàng, dù đã cách nhau nhiều đời. Tết vẫn thế, vẫn mang lại nhiều giá trị tinh thần khiến ai xa quê cũng phải nhớ, phải đau đáu tìm về.Thương nhớ món “cong xuồng kho tương”
Ngày 27.2, tại Khu di tích lịch sử Đình Tân Hưng (TP.Cà Mau), Ban Thường vụ Tỉnh đoàn Cà Mau tổ chức Ngày hội "Đảng là lẽ sống của tôi" và tuyên dương đảng viên trẻ tiêu biểu, chào mừng 95 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, 70 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam và 94 năm Ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.Chương trình có sự tham dự của đại diện lãnh đạo tỉnh Cà Mau, các sở, ban, ngành cùng đông đảo đoàn viên, thanh niên và đảng viên trẻ. Các đại biểu đã dâng hương, ôn lại truyền thống cách mạng tại Đình Tân Hưng – nơi treo cờ Đảng đầu tiên ở Cà Mau năm 1930. Bên cạnh đó, hai bài tham luận quan trọng được trình bày về vai trò xung kích của thanh niên trong bảo vệ biên giới và phát huy năng lực để hội nhập.Nhân dịp này, Tỉnh đoàn Cà Mau tuyên dương 31 đảng viên trẻ tiêu biểu có thành tích xuất sắc, đồng thời ra mắt đội hình "Thầy thuốc trẻ làm theo lời Bác" năm 2025 nhằm phục vụ cộng đồng. Anh Trần Đăng Khoa, Phó Bí thư Tỉnh đoàn Cà Mau, cho rằng, các đảng viên trẻ được tuyên dương là niềm tự hào của tuổi trẻ Cà Mau, góp phần xây dựng quê hương, đất nước.Ngoài lễ tuyên dương, chương trình còn tổ chức trồng cây lưu niệm, hoạt động ngoại khóa và khám bệnh, cấp phát thuốc miễn phí cho các hộ khó khăn trên địa bàn xã Lý Văn Lâm.
Phải lòng Phú Quốc, phóng viên Hàn gọi nơi đây là 'Maldives của Việt Nam'
Theo thông báo của Đài Truyền hình Kỹ thuật số VTC, đơn vị sẽ chấm dứt toàn bộ hoạt động từ 15.1. Các kênh thuộc VTC như: VTC1 HD, VTC2, VTC3 HD, VTC4 HD, VTC5 HD, VTC6 HD, VTC7 HD, VTC8, VTC9 HD, VTC10 HD, VTC11, VTC14 HD, VTC16 HD sẽ ngừng sản xuất, phát sóng trên tất cả hạ tầng tiếp phát sóng.Nhiệm vụ, chức năng của Đài Truyền hình Kỹ thuật số VTC được chuyển về Đài Truyền hình Việt Nam (VTV).VOV TV và Truyền hình Nhân Dân cũng chính thức dừng hoạt động từ 0 giờ ngày 15.1. Trước đó, Quốc hội TV và Truyền hình Thông tấn dừng hoạt động từ đầu tháng 1.2025.Đài Truyền hình kỹ thuật số VTC thành lập ngày 19.8.2004 nhằm ứng dụng, thử nghiệm kỹ thuật số trong phát sóng truyền hình. Năm 2015, đài được bàn giao về Đài Tiếng nói Việt Nam quản lý. VOV TV ra đời năm 2008, còn Truyền hình Nhân Dân ra đời năm 2015.Truyền hình Quốc hội được phát sóng thử nghiệm từ tháng 10.2014 - 1.2015. Từ tháng 1.2015, kênh truyền hình chuyên biệt về Quốc hội chính thức khai trương, với nhiệm vụ truyền tải thông tin về Quốc hội, các hoạt động của Đảng và Nhà nước đến các cử tri trên khắp các tỉnh, thành phố trong cả nước.Việc chấm dứt hoạt động của các kênh truyền hình trên được thực hiện theo Nghị quyết 178 của Bộ Chính trị và Kế hoạch 141 của Chính phủ về sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy.
Bên cạnh vai trò đóng góp của Thoại Ngọc hầu Nguyễn Văn Thoại, công lao của nhiều quan chức khác có liên quan cũng đã dần được đề cập đến. Tuy nhiên, chúng ta ít biết hơn về hoạt động của những nhân vật cấp thấp, những người trực tiếp làm việc trên công trường đào kênh.Tháng 10.2024, chúng tôi có dịp tiếp xúc với hậu duệ của ông Lê Văn Huề - một quân nhân cấp thấp từng trực tiếp làm việc trên công trường đào kênh Vĩnh Tế - ở Thốt Nốt (Cần Thơ) là anh Lê Trọng Tiến và được chia sẻ các tư liệu mà gia đình đang lưu trữ.Khối tư liệu bao gồm các giấy tờ liên quan tới Lê Văn Huề từ năm 1814 đến năm 1836, trong đó có 3 văn kiện quan trọng giúp hiểu rõ vai trò của Lê Văn Huề trong đợt đào kênh Vĩnh Tế thứ ba, cũng như công tác điều động và giải tán dân phu của cuộc đào ấy.Theo chính lời khai của Lê Văn Huề, ông sinh năm Ất Tỵ [1785]. Không rõ cha mẹ ông là ai, có lai lịch thế nào. Ký ức gia đình họ Lê ở Thốt Nốt xem Lê Văn Huề là ông tổ. Năm 1806, Lê Quang Định tả rạch Thốt Nốt "hai bên đều có dân cư và ruộng vườn". Tờ chiếu năm 1822 ghi Lê Văn Huề quê ở thôn Thới Hòa Trung, huyện Vĩnh Định, phủ Định Viễn, trấn Vĩnh Thanh. Về sau thôn này đổi tên thành thôn Thạnh Hòa Trung.Địa bạ thôn Thạnh Hòa Trung năm 1836 ghi tên nhiều chủ đất họ Lê như Lê Văn Thông, Lê Văn Huyền, Lê Văn Vạn, Lê Thị Phượng... Chi tiết này cho thấy dòng họ Lê đã tới và khai khẩn vùng Thốt Nốt từ lâu. Bản thân Lê Văn Huề cũng sở hữu một số sở đất và sở vườn. Trước khi lập địa bạ, Lê Văn Huề cùng Nguyễn Thị Lợi đã khai khẩn một số ruộng đất. Ngoài ra, ông còn cùng ba người khác là Văn Đức Hương, danh Quý, danh Đằng khai khẩn nhiều ruộng đất. Lúc lập địa bạ, Lê Văn Huề còn sở hữu một sở điền 21 mẫu, một sở điền 30 mẫu (chung với Lê Văn Hội), một sở vườn 4 mẫu và một sở vườn 3 mẫu (chung với Lê Văn Hội).Năm 1814, lúc 29 tuổi, Lê Văn Huề được chọn vào quân ngũ. Ông được bổ vào đội 3, cơ Vĩnh Bảo Tiền thuộc trấn Vĩnh Thanh. Ít lâu sau, vì "được việc, có năng lực và chuyên cần với công vụ", ông được cử làm tiện nghi Đội trưởng của thập 4 của đội ấy, rồi sau đổi sang thập 3. Năm 1822, đúng kỳ khảo khóa, Lê Văn Huề được thực thụ Đội trưởng ở thập 3, đội 3, cơ Vĩnh Bảo Tiền, được ban tước Huề Tài bá.Vào thời đó, công tác đào kênh Vĩnh Tế đã đi vào giai đoạn chót. Cuối năm Minh Mạng thứ 4 (1823), nhà vua ra lệnh điều động dân phu 5 trấn Phan Yên, Biên Hòa, Vĩnh Long, Định Tường, Hà Tiên tiếp tục việc đào kênh. Ngày nay, con cháu họ Lê ở Thốt Nốt còn giữ được 3 văn kiện cấp cho Huề Tài bá Lê Văn Huề, ra lệnh về việc tổ chức binh dân đi đào kênh Vĩnh Tế. Nhờ đó, ta biết được tình hình tổ chức điều động thời đó.Tờ trát đề ngày 15 tháng giêng năm Minh Mạng thứ 5 (1824) do quan Khâm sai Vĩnh Thanh trấn giao cho Đội trưởng đội 2 của cơ Vĩnh Bảo Trung là Dũng Tài bá Nguyễn Văn Dũng, Đội trưởng đội 3 của cơ Vĩnh Bảo Tiền là Huề Tài bá Lê Văn Huề đi đốc thúc Tri huyện Vĩnh An chiêu tập dân phu. Dân phu được lệnh chuẩn bị dụng cụ, cùng với các hạng tre trúc, rạ lợp. Thời hạn là ngày 25 tháng giêng, mọi người phải có mặt ở đồn Châu Đốc để nhận phần đất phải đào. Số lượng điều động là 1.383, bao gồm cả chức dịch và dân phu.Đến ngày 28 tháng giêng, quan trấn Vĩnh Thanh lại cấp tờ trát cho Huề Tài bá Lê Văn Huề coi sóc toán Vĩnh Nhất để tiến hành đào kênh. Sử sách cho biết phần nhiệm vụ của đợt này là đào mở rộng 1.700 trượng đường kênh còn lại, sau đó khơi rộng đường kênh chảy qua đầm Náo Khẩu Ca Âm. Ngày mùng một tháng năm cùng năm [1824], Bảo hộ Cao Miên Nguyễn Văn Thoại cấp cho Lê Văn Huề tờ bằng xác nhận đã hoàn thành công việc, được trở về quân thứ làm việc.Kênh Vĩnh Tế hoàn thành là một thắng lợi cho giao thông, thương mại và nông nghiệp trên tuyến Châu Đốc - Hà Tiên. Vua Minh Mạng nhân dịp này đã ban thưởng "kỷ lục" (một dạng công điểm) và vàng lụa cho những người tham gia theo thứ bậc khác nhau. Bản thân Lê Văn Huề trở lại quân ngũ. Ông đi lính đến năm 1832 thì được lệnh chở của kho ra Huế dâng nạp, trở về theo quân thứ Gia Định tham gia dẹp loạn Lê Văn Khôi, rồi theo quân thứ An Giang đánh trả quân Xiêm xâm lược. Năm 1834, Lê Văn Huề bị bệnh mắt nên xin về nghỉ để điều trị, rồi đến năm 1836 thì xin nghỉ hẳn. Ngày nay con cháu họ Lê còn chăm sóc mộ phần và nhà thờ Huề Tài bá Lê Văn Huề ở Thốt Nốt.
Tiếp tục đẩy mạnh hoạt động đối ngoại quốc phòng
Suốt cả mùng 4, Nguyễn Gia Hân (18 tuổi), ngụ ở P.Bình Trưng Đông, TP.Thủ Đức (TP.HCM) vẫn chưa thể mua vé xe từ Bạc Liêu về TP.HCM. Hân cho biết gia đình cô dự định đi hành hương, tham quan các địa điểm nổi tiếng và thưởng thức ẩm thực địa phương vào đêm mùng 4, sau đó trở về TP.HCM vào trưa mùng 5 để kịp đi làm, đi học. Tuy nhiên, dù đã "săn" được vé chiều đi, cô không khỏi bất ngờ khi nhân viên nhà xe thông báo đã hết vé chiều về vào mùng 5."Nhà mình đã gọi đến 5 nhà xe, nhưng tất cả đều thông báo hết vé cả ngày mùng 5 do lượng người từ các tỉnh miền tây đổ về TP.HCM quá đông. Sau đó, một nhà xe liên hệ lại. Họ cho biết vẫn còn chỗ vào lúc 23 giờ đêm mùng 5. Tuy nhiên, gia đình mình đành từ chối vì lo ngại không kịp giờ đi làm", Hân chia sẻ.Hỏi về cách xử lý với sấp vé chiều đi, Hân chia sẻ gia đình cô đã nghĩ đến phương án bỏ vé hoặc hoàn lại, chấp nhận mất 30% phí. Tuy nhiên, khi đến nhà xe trao đổi, cô may mắn được hỗ trợ dời lịch khởi hành sang một ngày khác mà không mất thêm phí. "Dù khá bất tiện khi phải thay đổi kế hoạch, nhưng đây vẫn là phương án tốt nhất so với việc mất vé hoặc tốn thêm tiền tìm phương tiện khác. Rút kinh nghiệm năm nay, chắc chắn lần sau mình sẽ đặt vé khứ hồi sớm để tránh rơi vào tình huống khó xử như vậy", Hân nói.Cũng rơi vào tình huống tương tự, Nguyễn Thanh Phong, sinh viên Trường ĐH Bách khoa TP.HCM và gia đình từ Bình Dương đến Cà Mau du lịch từ mùng 2 tết. Đến chiều mùng 4, khi tìm vé về, họ tá hỏa khi tất cả nhà xe đều báo hết chỗ đến hết ngày mùng 5. Không muốn bị kẹt lại, cả nhà buộc phải tìm xe ghép hoặc bao nguyên xe.Phong cho biết dù giá vé cao gấp đôi so với đi xe thông thường nhưng vì cần về TP.HCM gấp để kịp công việc, gia đình Phong đành chấp nhận. "Lúc đó, mình cũng thử tìm xe khách nhưng nhà xe nào cũng báo hết vé. Cuối cùng, gia đình phải gom tiền để bao nguyên một xe 7 chỗ, tổng chi phí hơn 4 triệu đồng. Biết là mắc nhưng còn hơn bị kẹt lại", Phong nói.Phong cho biết nếu đặt vé sớm hơn, có thể gia đình sẽ không phải tốn thêm chi phí. "Lần sau mình sẽ rút kinh nghiệm, dù đi chơi gần hay xa cũng phải đặt vé khứ hồi ngay từ đầu, tránh cảnh bị động như thế này", Phong nói.Người viết đã liên hệ với các nhà xe như: Phương Trang, Hảo, Tuấn Hưng, Ngọc Ánh… để tìm hiểu tình trạng vé, nhưng tất cả đều xác nhận rằng vé từ các tỉnh miền Tây về TP.HCM trong những ngày cao điểm sau tết đã hết sạch từ sớm. Từ mùng 3, 4 tết, các tổng đài của nhiều phòng vé rơi vào tình trạng quá tải, liên tục báo bận do lượng khách liên hệ quá đông. Nhiều người cố gắng gọi đặt vé nhưng chỉ nhận lại âm thanh "ò e í". Không chỉ vậy, hệ thống đặt vé trực tuyến của một số nhà xe cũng bị tê liệt khiến hành khách không thể truy cập đặt chỗ.Nhân viên nhà xe Phương Trang (chi nhánh xa lộ Hà Nội) cho biết lượng khách năm nay tăng mạnh, đặc biệt vào ngày mùng 5, khiến vé kín lịch từ rất sớm. "Hầu hết hành khách đã đặt vé trước để đảm bảo có chỗ về TP.HCM sau kỳ nghỉ tết, rất khó để tìm được vé trống vào phút chót", nhân viên này nói.Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại nhà xe Hảo. Đại diện nhà xe chia sẻ: "Vé mùng 5 tết đã hết sạch. Nhiều khách đến tận bến hỏi vé nhưng chúng tôi thực sự không còn chỗ trống".Trước tình thế này, nhiều hành khách buộc phải tìm phương án thay thế như đi xe ghép, thuê xe bao với giá cao hoặc chấp nhận lùi lịch trình để có vé về TP.HCM.